بازی درمانی کودک

بازی درمانی در کودکان: تکنیک ها، سرگرمی ها و فعالیت ها

در این مقاله به معرفی بازی درمانی به عنوان یکی از روش های مهم و موثر در درمان کودکان در حیطه های مختلف می پردازیم. و در ادامه به شما نشان خواهیم داد که می توانید با بکار گیری برخی روش های ساده بازی درمانی را در خانه اجرا کنید.

 

بازی درمانی چیست؟

از دیرباز تاکنون بازی به عنوان یک ابزار درمانی جایگزین برای درمان نشانه های کودکان دارای مشکلاتی مانند اختلال نقص توجه، افسردگی بالینی و اختلالات اضطراب به کار برده شده است. روان شناسان و روانپزشکان کودک همواره اعتقاد داشته اند که بازی می تواند در کودکان برای برقراری ارتباط، یادگیری و فراهم کردن اطمینان خاطر، فرونشاندن اضطراب و شاید بهبود اعتماد به نفس به کار برده شود.

کودکان خردسال خودشان را از طریق بازی اثبات می کنند زمانی که حالت استقلال و ابراز معنی دار برایشان ممکن نیست. در مقابل، بازی روشی غیرمستقیم برای درمانگران در برانگیختن ادراکات، تفکرات و رفتارهای کودکان است. همانطور که دکتر کارول برادی روانشناس درمانگر در هوستون بیان می کند:

“کودکان به طور استعاری از طریق بازی ارتباط برقرار می کنند”.

به عنوان یک ابزار درمانی، بازی همچون بخشیدن و چشانیدن یک حبه قند شیرین به کودکان است نه یک چیز تلخ؛ به عبارتی بازی درمانی حاوی گفتارها و اعمال نغز و دلنشین است نه بالعکس.

مطالب مرتبط:

بازی درمانی و کودکان بیش فعال

بازی درمانی چگونه در منزل مفید واقع می شود؟

بازی با خردسالان برای احساس ارتباط، امنیت و دلبستگی اساسی می باشد. در محیط خانگی سبک فرزندپروری شاد و مفرح از میزان کشمکش بر سر قدرت می کاهد و موقعیت های تنش زا را به سمت موقعیت های لذت بخش سوق می دهند.

دکتر لورنس جی کوهن نویسنده فرزندپروری مفرح می گوید: “کودکان دارای اختلال نقص توجه خیل عظیمی از هشدارهای؛ “نه ها”، “موظب باش ها”؛ و “این کار را انجام نده ها” را می شوند، امر و نهی کردن و مدام نه گفتن به آنها و بازداشتن آنها از کاری موجب خستگی و دگرگونی کودکان می شود یا به عبارتی باری بر دوش آنها می گذارد، که در نتیجه این کار علایم شان رو به وخامت می رود و بدتر می شوند”.

بازی یک راه طبیعی در برطرف کردن و آزاد کردن تحولات هیجانی روزانه کودکان است.

ضمن آنکه کوهن با این نظر موافق است که لحظاتی برای آموزش وجود دارند، زمان بازی بیشتر باید به ساختن ارتباطات اختصاص داده شود. وی می گوید “کودکان بدون یا مبتلا به بیش فعالی با میل خود به من مراجعه می کنند و آنچه در ذهن دارند را با من در میان می گذارند.

اگر ما به کودکان اجازه ندهیم تا این ارتباط را از طریق بازی برقرار کنند، آنها به روشی خشمگین و ناخوانده ارتباط برقرار می کنند و بنابراین ما دست به کار تنبیه می شویم”.

بازی درمانی در کودکان

آیا این طور نیست؟

کودکان مبتلا به بیش فعالی چالش های خاصی را برای والدین ذاتاً شاد و سرزنده ایجاد می کنند. به دلیل مشکلات کارکردهای اجرایی، برای آنها پیگیری قوانین و ماندن در یک پروژه از ابتدا تا انتها دشوار است. از آن مهم تر، سبک بازی آنها ممکن است خارج از کنترل باشد.

والدین برانگیخته و عصبانی ممکن است بگویند “اگر درست بازی نکنی، ما هم به هیچ وجه با تو بازی نمی کنیم”.

اما باید به آنها اجازه داد تا آزادانه بازی کنند وگرنه آنها این پیام را دریافت می کنند: “تو نرمال نیستی؛ من نمیخوام باتو بازی کنم”.

تکنیک های بازی درمانی برای استفاده در منزل

والدین باید بگذارند کودک بیش فعال رهبر باشند و از او پیروی کنند. برای یک کودک حواسپرت که نیازمند بسط توانایی اش برای پیگیری امور می باشد، سعی کنید او را درگیر بازی های روایتی با عروسک ها و اشکال حیوانی کنید.

کوهن می گوید:

“به کودکتان اجازه دهید تا هرچه از شما می خواهد را به شما بگوید”.

به او اجازه دهید مشتاق شوند و در مورد اینکه آیا او موجب خوشنودی شما در بازی می شود یا خیر نگران نباشد. این یک عمل متعادل سازی است.

کودکتان باید سرگروهی و مسئولیت روش را هنگام بازی بر عهده بگیرد و در صورت خارج شدنش از مسیر به آرامی او را به کاری که در حال انجامش بوده است، برگردانید؛ خواه ذهنی خواه فیزیکی.

مطالب بیشتر در ارتباط با بازی درمانی

تاثیر بازی درمانی بر کمرویی و خجالت در کودک

تکنیک های بازی درمانی، سرگرمی ها و فعالیت ها

یکی از نویسندگان بزرگ در زمینه کودکان و مادر دو دختر می گوید که اندکی بازی درمانی با دو دخترش رفتار و نگرش های آنها را بهبود می دهد. او چهار بازی را در وبلاگش توصیه می کند:

با بازی شروع کنید

من روز را با بردن دو دخترم به بیرون از منزل و بازی با آنها شروع می کنم. ما روی علف ها می دویم، سراپا خاکی و کثیف می شویم، پیاده رو ها را با گچ رنگ می کنیم و سپس به محض رسیدن به خانه به حمام می رویم و دوباره منتظر آمدن صبح هستیم.

با اجرای این برنامه روتین متوجه کمتر شدن بهانه ها و هیجان های منفی کودکان شده ام.

از عروسک های مورد علاقه کودکتان استفاده کنید

هر دو دخترم عاشق عروسک خیمه شب بازی هستند زیرا می تواند هیجان های شدید  آنها را هنگام عصبانیت و ناراحتی به سمت آرامش هدایت کند.

دستم را در عروسک فرو می برم به طوری که قابل حرکت دادن باشد و آن را بالا می آورم. در قالب نقش به شکلی کودکانه صحبت می کنم که موجب خندیدن و شادی دخترم شود و موقعیت آشفته را جذاب کرده و تغییر می دهم.

با انجام حرکات آرامی موجب دور شدن احساسات او شوید

با زبان می توان در کودک احساس سبک بالی را ایجاد کرد، من به کودک بدعُنُقم می گویم”اوه، به افکار منفی که به ذهن تو می آیند توجه نکن. بیا همه اونا رو همین الان از خودت دور کن”.

سپس با دستانم، دستان او را که در حالت دراز کش قرار گرفته بلند می کنم  و از روی زمین بالا می آورم و دوباره بدنشر و به پایین سست می شود و به آرامی به او تلقین می کنم که آن ها را از خود دور کند.

هر دو دخترم بر انجام این کار اصرار می کنند و حتی کسانی هم که بدخو نیستند دوست دارند یک تکان خوبی در بدنشان ایجاد شود!

بازی خیالی

یک روز کودک دو ساله مان از نرفتن به باغ وحشی عصبانی شد و گریه کرد.

به جای تلاش برای توضیح دادن آنکه هوا برای بیرون آوردن حیوانات خیلی گرم و سوزان است و نیز بدخو و عصبانی شدن خودمان، من گفتم “دوست دارم یک باغ وحش در حیات پشتی مان داشتیم، به نظرت باحال نمی شد اگر وجود داشت؟

” دوست داری چه حیواناتی در باغ وحش حیات پشتی باشند؟ اوه، بله قطعاً کروکدیل ها.

نظرت راجع به زرافه ها چیه؟ بله و همینطور اسب های آبی.

هی، بیا یک نقاشی از باغ وحش حیات پشتی مان بکش!” یک تصویری فانتزی و خیالی در راستای روان شدن احساسات ناکام کننده و ناامیدی هایی که اغلب منبع رفتارهای ناخوشایند است را خلق کنید.

شما چه بازی هایی را با کودک خود انجام می دهید؟ ایده های خود را برای ما و مادران سایت کودک و نوجوان در زیر این پست درج نمایید.

منتظرتان هستیم…

منبع:مشاوره-خانواده.com

سوالات متداول

۱ - کودک درمانگر چه کاری انجام می دهد؟

بازی درمانی نوعی از درمان است که به کودکان و خانواده ها کمک می کند تا عواطف خود را بیان کنند، ارتباط خود را بهبود بخشند و مشکلات را حل کنند. بازی درمانی سرمایه گذاری در توانایی طبیعی کودکان برای بیان احساسات بوده که از طریق بازی سعی در حل مشکلات و اختلالات کودک دارد.

۲ - انواع مختلف بازی درمانی چیست؟

بازی درمانی را می توان به دو نوع مستقیم و غیرمستقیم تقسیم کرد. بازی درمانی غیر مستقیم: به وسیله بازی و به صورت غیر مستقیم کودک را تشویق می کند تا به سمت راه حل را پیدا کند و خود را ارتقا دهد. که به عنوان روان درمانی طبقه ای نیز شناخته می شود.

۳ - بازی درمانی چگونه کار می کند؟

از طریق بازی درمانی، کودک یاد می گیرند با دیگران ارتباط برقرار کنند و برای رفت مشکلات ارتباطی استفاده می شود و از سوی دیگر احساسات خود را ابراز دهد و شخصیت او به صورت مناسبی شکل گیرد، رفتارش را اصلاح کند و برای درمان پرخاشگری، بیش فعالی و رفتارهای نامتعارف استفاده می شود، مهارتهای حل مسئله را توسعه دهند و استعداد او شناسایی می شود و انواع روشهای ارتباط با دیگران را یاد بگیرند.

2 پاسخ
    • روانشناس کودک
      روانشناس کودک گفته:

      با سلام. برای سرگرم کردن کودکان بسته به سن آنها سرگرمی های متفاوتی مناسب هستند. با در نظر گرفتن نیازها و توانایی های سنی کودکان، ایده هایی برای آموزش و سرگرمی کودک پیش دبستانی ارائه شده که با وسایل کم هزینه ای که در دسترس تمامی خانواده ها قرار دارند، قابل اجرا هستند.

      پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *