چرا فرزندم کتک میزند؟

چرا فرزندم کتک میزند؟

در ۲ تا ۳ سالگی کودک گاهی رفتارهایی دارد که مورد قبول خانواده نیست بنابراین باید بعد از یافتن علت راه‌های مقابله با این رفتارهای نامناسب را بیابید.

🔺شاید عصبانی است

عصبانیت شایع‌ترین مشکل بچه‌هاست. این عصبانیت در واقع تجلی درد و ناکامی کودک به دلیل ناتوانی او در کنترل جهان اطراف است. از آنجا که کودک نوپاست، هر چند احساسات او بسیار قوی است اما وسیله کافی برای ابراز ناامیدی را ندارد و همین او را بیش از پیش ناامید کرده و از عصبانیت منفجر می‌کند. در نهایت او با تنها وسیله‌ای که در اختیار دارد به دیگران حمله می‌کند یعنی با کتک زدن.

🔺جلب توجه می‌کند

کودک نیاز به توجه دارد به‌طور معمول او ترجیح می‌دهد از راه‌های مثبت یعنی با انجام کارهای خوب این توجه را به‌دست آورد اما اگر تشویق کارهای خوب به اندازه کافی نباشد و کودک مورد بی‌توجهی قرار گیرد، برای او توجه منفی هم بهتر از بی‌توجهی است. کودکی که اغلب مورد غفلت واقع می‌شود ممکن است پس از مدتی کشف کند که اگر جنگ و دعوا راه بیندازد و دیگران را بزند در مرکز توجه دیگران قرار می‌گیرد.

🔺ارتباط کلامی را یاد دهید

کودک باید بیاموزد که از کلمات برای بیان احساسات منفی‌اش استفاده کند. به کودک یاد بدهیم در زمان مناسب بگوید «الان عصبانی هستم!» وقتی کـودک بتواند احساسات خود را مستقیما و مانند افراد بالغ بیان کند، شیوه کتک زدن به تدریج متوقف می‌شود.

🔺احساساتش را تصدیق کنید

کودک می‌زند چون نمی‌تواند احساسات خود را به ما منتقل کند. وقتی به احساسات کودک آگاه باشید و آن ‌را تصـدیق کنید، دیگر دلیلی برای کتک زدن وجود ندارد. مثـلا به او بگـویید «حتمـا از اینکه به تـو اجـازه نداده‌ام این‌کار را بکنی خیلی ناراحت هستی!» با این جمله به او نشان می‌دهید که احساس او را درک کرده‌اید و به او حـق می‌دهید که احسـاس عصبانیت کند و این طبیعی است. آنچه ما با این کار به او می‌آموزیم، این است که با روشی غیر از کتک زدن عصبانیت خود را ابراز کند.

🔺الگوی خوبی باشید

کودکان اگر ببینند والدین آنها تنبیه بدنی را به‌کار می‌برند، بیشتر تمایل به کتک زدن بچه های دیگر پیدا می‌کنند. اگر راجع به رفتار خشن کودک نگران هستید، نباید به او اجازه دهید شما را در حال کتک زدن حتی به‌عنوان تنبیه ببیند.

🔺هیجاناتش را برونی‌سازی می‌کند

۳ عامل وجود دارد که در بیماری‌ها باید به آن توجه شود؛ یکی رفتار انفعالی جدی است که در آن کودک کاری به کسی ندارد و برای خودش بازی می‌کند، دوم رفتار پرخاشگرانه و دیگری رفتار وسواس‌گونه است. اگر این ۳ نوع رفتار در کودکان مشاهده شود باید حتما با مشاور مشورت شود تا بررسی انجام و اطمینان حاصل شود که مسئله خاصی وجود ندارد. والدین باید توجه داشته باشند که هرکدام از این رفتارها باید در مدت طولانی با کودک همراه باشد تا نیاز به بررسی داشته باشد اما به طور کلی علل و درمان متفاوتی برای این نوع رفتار وجود دارد.

🔺برونی‌سازی می‌کند

پسربچه‌ها یک مکانیسم دفاعی دارند که به آن برونی‌سازی کردن می‌گویند. به این معنا که اگر یک مشکل روان‌شناختی داشته باشند معمولا با درگیر شدن با محیط سعی می‌کنند آن مشکل را برطرف کنند یا هیجان منفی را کم کنند. در دخترها بیشتر به این صورت است که آنها را درونی‌سازی می‌کنند.

🔺جلب توجه منفی می‌کند

عامل دیگر می‌تواند جلب کردن توجه منفی باشد. بی‌توجهی والدین می‌تواند برای کودکان تولید خشم کند و در این صورت رفتارهای ناسازگارانه‌ای از خود نشان می‌دهند. وقتی چنین رفتاری بروز می‌کند والدین مجبورند به آن رفتار توجه کنند. به این ترتیب کودک توجهی را که ندارد از این طریق کسب می‌کند و در او تقویت می‌شود.

🔺اختلال بیش‌فعالی

مسئله دیگری که وجود دارد طیف اختلالات بیش‌فعالی و اختلال سلوک و نافرمانی مقابله‌ای است که اگر در تاریخچه خانوادگی چنین مشکلاتی وجود داشته باشد می‌تواند به ارث برسد و کودک از همان ابتدا حالت ناسازگارانه‌ای داشته باشد. سؤال مهم اینجاست که این کودک از قبل این حالت را داشته یا به تازگی این رفتار را شروع کرده، تاریخچه خانوادگی این کودک و شرایط خانوادگی در این رفتار کودک بسیار مهم است.

🔺این یک نشانه است

نمی‌توان به صورت واضح درباره مشکل این کودک صحبت کرد چون طیف عوامل گوناگونی در بروز رفتار موثر است اما در میان پسربچه‌ها این یک نشانه است. ممکن است این رفتار در یک جایی از خانواده یادگیری یا تقویت شده باشد. ممکن است مادر افسرده هنگام رسیدگی به کودک پرخاش کرده باشد.

🔸به این توصیه ها عمل کنید

توجه به بخشی از رفتار کودک که اتفاقا مثبت است می‌تواند بسیار موثر باشد.
در مقابل رفتار پرخاشگرانه صبر کنید و اجازه ندهید کودک خشم‌تان را تحریک کند.

منبع:سامانه پرسش و پاسخ مشاور

10 پاسخ
  1. ترانه
    ترانه گفته:

    سلام پسری دو ساله دارم که از ۱۵ ماهگی به بعد شروع به زدن و گاز گرفتن بچه ها مخصوصا کودکانی کوچکتر از خود کرد.من روش هایی مثل کم توجهی دعوا کردن گذاشتن در اتاق برای دقایقی را امتحان کردم اما متاسفانه جوابی نگرفتم.آیا لازم به مشاوره حضوری است .یا اینکه این حرکات مختص این سن است؟

    پاسخ
    • روانشناس کودک
      روانشناس کودک گفته:

      با سلام. روش کم توجهی رو فقط یک بار استفاده کردید؟ باید ادامه دار باشه و اصلا رفتار دیگه ای انجام ندید فقط رفتار رو نادیده بگیرید و مشغول و سرگرم کار خودتون باشید اگر این کار رو به مدت طولانی انجام بدید و بدون وقفه حتما نتیجه می گیرید. با یک بار انجام دادن نتیجه نمی گیرید. روس های دیگه مثل دعوا کردن و در اتاق گذاشتن که اصلا درست نیستن و نتیجه عکس خواهید گرفت.

      پاسخ
  2. مقدم
    مقدم گفته:

    با سلام بنده سه پسر دارم به سن ها ۱۱ و ۴ و ۲ ساله.پسر ۴ ساله من بسیار باهوش ولی شیطان و پر جنب و جوش است و بزرگترین مشکل من این است که مدام با مشت و لگد به برادرانش و حتی ما حمله می کند و زمانی که به او اعتراض میکنیم اظهار می کند که بازی می کند.بیشتر نگرانی من این است که از سال آینده که به مهد کودک برود با بچه ها درگیر شود.تصمیم گرفته یک کیسه بکس برایش بخرم شاید انرژی خود را تخلیه کند ولی میترسم بدتر شود ضمنا او شب ادراری هم دارد لطفا من را راهنمایی کنید.

    پاسخ
    • روانشناس کودک
      روانشناس کودک گفته:

      پرخاشگری کودک می تواند ناشی از اضطراب و خشم وی باشد. بعلاوه زمانی که اظهار می کند هدفش بازی بوده نشون میده که بلد نیست درست ارتباط برقرار کنه و نیاز داره که یاد بگیره که چطور نظر دیگران رو جلب کنه. سعی

      پاسخ
  3. فرزانه
    فرزانه گفته:

    سلام
    دختری ۶ساله دارم که هر موقع با پسر خاله اش روبرو میشود دعواشون میشه
    پسر خاله اش هم ۶ سالش هست ولی پدرش رو در ۳سالگی از دست داده و یتیم است.
    هرموقع بین اینها دعوا میشه اون دختر منو میزنه و همیشه خواسته هاشو همه خانواده بواسطه یتیم بودنش برآورده میکنند و جلوی دختر منو میگیرند مثلا اون اول میزنه داد میزنه اما تا دختر من از خودش میخواد دفاع کنه و بزنه همه دست دخترمو میگیرند یا مثلا وقتی یک چیزی رو دختر من داره باهاش بازی میکنه اون پسرخاله اش گریه میکنه همه میگن به دخترم بده بهش.
    شوهرم خیلی ناراحته چند بار هم با من دعوا کرده که بچه خواهرت لوس و بده چون دخترم بعد از هر مهمانی گریه میکنه وتوی خواب هم اسم پسر خاله اش رو میاره و خواب دعوا میبینه.
    راهنمایی میکنید

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      سلام به شما دوست عزیز
      اینگونه توجهات برای کودکان از اهمیت زیادی برخودار می باشد و در این مسیر بهتر است شما در کنار احترامی که برای او به عنوان یک کودک و برای خانواده و دیدگاهایشان دارید بهتر است اگر او وسیله ای را می خواهد که مال دختر شما می باشد به دخترتان بیان کنید که اگر مایل است می تواند این وسیله را در اختیار او قرار بدهد و یا باهم بازی کنند و اجباری برای گرفتن وسیله شخصی دخترتان نداشته باشید و در این مورد اگر دیگران نیز خواستن این کار را انجام بدهند در احترام بیان کنید که این وسیله شخصی خودش هست و اجازه بدهند خودش در مورد آن تصمیم گیری کند .
      سعی کنید اگر بین آنها ها بحث زیاد می باشد سعی کنید یا اجازه بدهید دو کودک خود مشکلات را حل کنند و یا اینکه از فرد خاصی از این دو نفر طرفداری نکنید .
      سعی کنید در جمع توجه لازم را به دخترتان داشته باشید با توجه به توضیحات شما توجهی که خانواده به پسر خواهرتان دارند می تواند باعث شود که دخترتان نیز این محبت ها را بخواهد اما دریافت نکند و این موضوع می تواند برای کودکی در این سن که دلیل رفتارهای خانواده را نمی دانند با معنای دوست داشتنی نبودن همراه شود .

      پاسخ
  4. فرزانه
    فرزانه گفته:

    آخه پدرش بهش گفته هر کسی کتک ات زد بزنش و دیشب دوباره پسر خواهرم دخترمو زد و چون یتیمه همه به دختر من میگفتند نزنی پسر خاله ات رو باهم خوب باشید.
    شوهرم هم عصبانی شد وبه دخترم گفت بابا کتک ات زد برو بزنش خلاصه خواهرم و مادرم همه ناراحت شدند که چرا شوهرت به دختر گفته برو بزنش اتفاقا دخترم هم رفت بزنش ولی برادرم نزاشت ماهم دیشب تا حالا خونه با شوهر دعوا داریم نمیدونم چه کنم

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      دوست عزیز بهتر است سعی کنید از سرزنش کردن همسرتان خوداری کنید چون اینکه همسرتان ببینند دیگران کودکتان را نادیده می گیرند برایشان سخت می باشد و شما نیز بهتر است از دفاع از کار آنها بیان کنید که نگرانی همسرتان را درک می کنید اما می خواهید که فرزندتان از مسیر بهتری در مورد مشکلات خود آنها را مدیریت کند و تکرار یک راحل اشتباه که فرزند خواهرتان دارد نمی تواند دلیل بر درست بودن آن شود .
      بهتر است در احترام نیز به خانوادیتان بیان کنید که بهتر است یا از هردو کودک دفاع نکنند و یا اینکه هردوی انها را از یکدیگر جدا کنند و از طرفداری از یکی از آنها خوداری کنند .

      پاسخ
  5. سارا
    سارا گفته:

    سلام پسرم دو سال و نیمشه و دو سه هفته ای هست وقتی عصبانی میشه جیغ میرنه و بیشتر وفتها کتکم میرنه و متاسفاته بخاطر ایت رفتارش دعواش کردم و براش توضیح دادم که این کار اشتباهه و بعدش عذرخواهی میکنه ولی باز هم تکرار میکنه موقع عصبانیتش و من چند بار محرومش هم کردم از بعضی بازیهاش ولی باز هم جواب نداده.نمیدونم چکار کنم.خیلی نگرانم.جدیدا خم وقتی میگم مثلا توپ رو نزن به لوستر میگه میخوام بیفته بشکنه یا میبرمش دسشویی میگه میخوام روی شلوارم جیش کنم یا میگم نزن دردم میگیره میگه میخوام درد بگیره…خیلی دارم نگران میشم نمیوونم چکار کنم

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      سلام به شما سارا جان
      ببین عزیزم اینکه شما می خواهید فرزندتان رفتار بهتری داشته باشد قابل درک ااست اما در این مسیر اهمیت زیادی دارد که شما خودتان رفتاری مانند کتک زدن و یا عصبانیت های هیجانی را نشان ندهید در این مسیر آنچه مشخص می باشد این است که فرزند شما از چیزی ناراحت و عصبانی است و می خواهد با این رفتارها به شما نشان بدهد حتی اینکه می گوید (میخوام روی شلوارم جیش کنم یا توپ رو نزن به لوستر میگه میخوام بیفته بشکنه ) به وضوح نشان میدهد که حتی او سعی دارد این عصبانیت را مدیریت کند اما از جای به بعد نمی تواند در این مسیر یک آرامش خود شما اهمیت دارد و در مورد دوم اینکه از او سوال کنید که انگار از چیزی ناراحتی یا عصبانی هستی میخوای در موردش حرف بزنیم و… به او اجازه بدهید احساسات خودش را به زبان بیاورد حتی اگر نامشخص است و سعی در پاسخ سریع دادن نداشته باشید او نیاز است احساس امنیت برای صحبت داشته باشد.
      در کنار اینکه خب اگر این رفتار بیش از دو هفته ادامه یافته است بهتر است که یک روانشناس کودک نیز شرایط او را بررسی کند تا کمک شود با بازی درمانی و قصه و.. او بتواند با شناخت بهتر احساساتش آن ها را بیان کند.

      پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *