کودک لجباز ✔️ علل و راهکارهای روانشناسی
کودک لجباز، لجبازی یکی از رفتارهای شایع در کودکان است که اغلب والدین را به چالش می‌کشد. کودکان لجباز اغلب با خواسته‌های والدین مخالفت می‌کنند و به حرف آنها گوش نمی‌دهند. این رفتار می‌تواند در موقعیت‌های مختلف مانند غذا خوردن، لباس پوشیدن، خوابیدن، انجام تکالیف مدرسه و… مشاهده شود.
آن ها ممکن است بر سر غذا خوردن، خوابیدن، بازی کردن و هر چیز ریز و درشتی لجباز شوند و شما را به ستوه آورند.
سوال اصلی آن است که چگونه می توان لجبازی کودکان را کاهش داد؟ آیا لجبازی ویژگی همه ی کودکان در این دوره ی سنی است و یا عده ای از آن ها؟ چرا برخی ازکودکان لجبازند و برخی نیستند؟
روانشناس کودک لجباز
لجبازی در کودکان یکی از رفتارهای طبیعی در دوران رشد است. کودکان در این سنین هنوز در حال یادگیری مهارت‌های کنترل رفتار خود هستند و ممکن است در برخی مواقع، به دلیل عدم توانایی در بیان احساسات خود یا رسیدن به خواسته‌هایشان، لجبازی کنند.
با این حال، اگر لجبازی کودک بیش از حد باشد و در زندگی روزمره او اختلال ایجاد کند، ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد. در این صورت، مراجعه به روانشناس کودک می‌تواند کمک‌کننده باشد.
روانشناس کودک می‌تواند با بررسی علل لجبازی کودک، راهکارهای مناسبی برای کاهش و کنترل این رفتار ارائه دهد. برخی از روش‌هایی که روانشناس کودک ممکن است برای درمان لجبازی کودک استفاده کند عبارتند از:
- آموزش مهارت‌های حل مسئله و بیان احساسات
- کمک به کودک برای درک عواقب رفتار خود
- تغییر الگوهای رفتاری والدین
در برخی موارد، ممکن است روانشناس کودک دارو درمانی را نیز برای درمان کودک لجباز توصیه کند. به این منظور می توانید با مرکز تخصصی کودک ستاره ایرانیان شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۸۸۴۲۲۴۹۵ تماس بگیرید.
پیشنهاد مشاور: نوجوان لجباز
با کودک لجباز چگونه برخورد کنم؟
با ادامه ی مطلب همراه باشید تا شما را با مهم ترین دانستنی های کنترل لجبازی کودکان بیشتر آشنا کنیم.
- به فرزندتان گیر ندهید. گیردادن بی اندازه به کودکان می تواند یکی از مهم ترین دلایل تداوم لجبازی در آن ها باشد. فرقی نمی کند که شما بزرگسال هستید یاکودک. سعی در کنترل کردن و اعمال زور و اجبار، همواره باعث لجبازی خواهدشد.
- قوانین را مشخص کنید. ممکن است برای تان این سال ایجاد شود که اگر دستور ندهم پس چه؟ چگونه می توان بدون مشخص کردن باید و نباید ها، رفتار کودک را کنترل کرد؟ همه ی آنچه لازم است بدانید ان است که بجای گیر دادن، قوانین را مشخص کنید. به عنوان مثال ” اول باید اسباب بازی ها جمع شده باشند تا بعد از آن بتوانیم به پارک بریم. این یه قانونه”. در چنین شرایطی فرزندتان خواهد آموخت که رعایت قوانین، تنها راه رسین به نتیجه است و با گریه، ناراحتی، جیغ کشیدن و یا بداخلاقی نمی تواند به خواسته هایش برسد.
- به قوانین پای بند باشید. قبل از مجبور کردن کودکان به رعایت قوانین بهتر است به این سوال پاسخ دهید که خودتان چقدر به قوانین پای بند هستید؟ کودک تان بیش از هر چیز به رفتارهای شما توجه می کند و شما می توانید بهترین الگو در آموزش قانون مندی باشید.
- اقتدار را در برابر کودک لجباز فراموش نکنید. اگر قرار است قانونی وضع کنید، همه ی جوانب آن را بسنجید. لازم است قوانین به اندازه ی کافی واقعی و قابل انجام باشند و در اجرای آن ها مقتدر و جدی باشید.
- با دلسوزی افراطی خداحافظی کنید. اگرچه دلسوزی و مهربانی یکی از مهم ترین ویژگی های پدر و مادر موفق است اما افراط در آن می تواند کودکی لجباز، لوس، قانون شکن و وابسته را پرورش دهد. درست است که حاضر نشدن کودک بر سر میز غذامی تواند منجر به گرسنه ماندنش شود اما به او کمک می کند تا قانون حضور بر میز غذا را بیاموزد. بنابراین در چنین شرایطی، دلسوزی های افراطی را کنترل کنید و اجازه دهید تا فرزندتان با پیامدهای طبیعی رفتارهایش آشنا شود و دست به انتخاب بزند.
پیشنهاد مشاور: لجبازی کودک دو ساله
نحوه برخورد با کودک لجباز ۳ ساله
- در موقعیت مناسب با فرزندتان صحبت کنید. صحبت کردن در مورد قوانین نباید مداوم و در زمان های نامناسب باشد. به عنوان مثال کودکی که در حال بازی وشیطنت یا تماشای فیلم است به صحبت های شما گوش نخواهد داد. کودکان دامنه ی توجه کوتاه مدتی دارند و نمی توانند به صورت همزمان بر چند موضوع تمرکز کنند. بنابراین زمانی را انتخاب کنید که شما و فرزندتان کاملا آماده ی گوش دادن هستید.
- رفتارهای مثبت کودک تان را تشویق کنید. بهتر است بجای قرار دادن ذره بین بر لجبازی های کودک، نقاط مثبت رفتارهایش را بزرگ نمایی کنید. به عنوان مثال: بجای آنکه بگویید ” بازم که اتاقت کثیف و شلخته ست” بگویید ” پسرم امروز کیفش را سر جاش گذاشته”. در چنین شرایطی فرزندتان متوجه خواهد شد که شما به رفتارهای خوبش توجه دارید و برای دریافت نوازش و تشویق، آن ها را بیشتر انجام می دهد.
- قوانین و محدودیت‌های روشنی تعیین کنید. به کودک خود بیاموزید که چه رفتارهایی قابل قبول هستند و چه رفتارهایی قابل قبول نیستند. سپس، عواقب واضحی برای رفتارهای نامناسب تعیین کنید.
- از تنبیه بدنی خودداری کنید. تنبیه بدنی فقط باعث می‌شود که کودک شما لجبازتر شود.
- به فرزندتان احترام بگذارید. احترام همواره فاکتوری دوجانبه است. نمی توانید انتظار داشته باشید فرزندتان به شما احترام بگذارد در حالی که شما به او بی احترامی کرده اید! در ادامه تکنیک های احترام به کودک آمده است:
- با گوش دادن فعال به حرف های کودک،
- برقراری تماس چشمی،
- توجه به گفته‌های او بدون آنکه برای اتمام سخنانش بی‌صبری نشان دهید،
- کمک کردن به کودک در یافتن کلمات مناسب برای توضیح دادن
- به زبان آوردن هیجاناتش و قطع نکردن حرف های او
نحوه برخورد با کودک لجباز ۶ ساله
- استقلال کودک تان را به رسمیت بشناسید. کلماتی هستند که استقلال کودک را نادیده می گیرند و می توانند آغازگر چرخه ی لجبازی در او شوند. در این حالت فرزندتان احساس می کند شما او را قبول ندارید و احساس خشم و غم، جایگزین دوست داشتن و تعلق خاطر می شود. بهتر است در هر موقعیت، وظیفه ای را متناسب با سن کودک به او واگذار کنید.
- الگوی رفتاری خود به عنوان والدین را مورد بازنگری قرار دهید. کودکان در اکثر موارد، تقلید کننده ی انچه می بینند هستند. در صورتی که سبک غالب شما در ارتباط با همسرتان، لجبازی، گفت و گوی ناسالم و یا پرخاش باشد، کودک تان نیز به تکرار این آموخته ها می پردازد. بنابراین در صورتی که رفتارهای لجبازی در کودک تان زیاد و غیر قابل کنترل است.
- صبر و بردباری داشته باشید: لجبازی کودکان یک رفتار طبیعی است و با گذشت زمان برطرف می‌شود. بنابراین، والدین باید صبر و بردباری داشته باشند و از رفتارهای تند و خشونت آمیز خودداری کنند.
- علت لجبازی کودک را بیابید: قبل از مقابله با لجبازی کودک، سعی کنید علت آن را بیابید. اگر علت لجبازی کودک را بدانید، می‌توانید راهکارهای موثرتری برای مقابله با آن اتخاذ کنید.
- با کودک خود صحبت کنید: با کودک خود در مورد رفتارش صحبت کنید. به او توضیح دهید که چرا رفتارش درست نیست و چه عواقبی دارد.
برای درمان قطعی کودک لجباز می توانید با مرکز تخصصی کودک ستاره ایرانیان شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۸۸۴۲۲۴۹۵ تماس بگیرید.
لجبازی در کودکان ۷ ساله
برای مقابله با لجبازی در کودکان ۷ ساله، والدین می‌توانند از روش‌های زیر استفاده کنند:
- با کودک خود صحبت کنید: در ابتدا، مهم است که با کودک خود صحبت کنید و بفهمید که چرا لجبازی می‌کند. سعی کنید با او ارتباط برقرار کنید و به احساسات او احترام بگذارید.
- محدودیت‌های خود را مشخص کنید: به کودک خود توضیح دهید که چه کارهایی را می‌تواند انجام دهد و چه کارهایی را نمی‌تواند. در مورد محدودیت‌های خود قاطع باشید و از تسلیم شدن در برابر لجبازی کودک خود خودداری کنید.
- به کودک خود انتخاب‌های محدود ارائه دهید: به کودک خود انتخاب‌های محدود ارائه دهید تا احساس کند که کنترل بیشتری بر شرایط دارد. به عنوان مثال، به جای اینکه به او بگویید “کفش‌هایت را بپوش”، به او بگویید “می‌خواهی کفش‌های کتانی بپوشی یا کفش‌های اسپورت؟”
پیشنهاد مشاور: روش هایی برای کنترل کودک لجباز
علل لجبازی در کودکان
دلایل مختلفی برای لجبازی کودکان وجود دارد. برخی از این دلایل عبارتند از:
- استقلال طلبی: کودکان در سنین ۲ تا ۳ سالگی شروع به استقلال طلبی می‌کنند. آنها می‌خواهند خودشان تصمیم بگیرند و می‌خواهند کنترل زندگی خود را در دست داشته باشند. این امر می‌تواند منجر به لجبازی در آنها شود.
- عدم توانایی در بیان احساسات: کودکان گاهی اوقات نمی‌توانند احساسات خود را به درستی بیان کنند. آنها ممکن است از طریق لجبازی سعی کنند احساسات خود را به دیگران منتقل کنند.
- تقلید از والدین: کودکان از والدین خود الگوبرداری می‌کنند. اگر والدین رفتارهای لجبازانه داشته باشند، ممکن است کودک نیز این رفتارها را از آنها تقلید کند.
- عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند خشونت، تنش و ناامنی نیز می‌توانند منجر به لجبازی در کودکان شوند.
- فقدان مهارت های ارتباطی: کودکان ممکن است به دلیل عدم توانایی در بیان خواسته ها و نیازهای خود به روشی موثر، لجبازی کنند.
- کمبود اعتماد به نفس: کودکانی که اعتماد به نفس پایینی دارند ممکن است از ترس شکست یا عدم پذیرش، لجبازی کنند.
- نیاز به توجه: کودکان ممکن است برای جلب توجه والدین یا سایر بزرگسالان، لجبازی کنند.
- اضطراب یا استرس: کودکانی که احساس اضطراب یا استرس می کنند ممکن است به عنوان یک مکانیسم مقابله، لجبازی کنند.
- عدم انعطاف پذیری: برخی از کودکان به دلیل طبیعت انعطاف ناپذیر خود، در برابر تغییرات مقاومت می کنند و لجبازی می کنند.
نویسنده :روانشناسی کودک و نوجوان
