افسردگی نوجوانان یکی از شایع ترین اختلالات روانشناختی در کودکان و نوجوانان است. بر اساس جدیدترین آمارها، در طی دهه ی اخیر افسردگی نوجوانان در سراسر جهان رشد قابل توجهی داشته است.
تا حدی که شعار سازمان بهداشت جهانی در سال گذشته، افسردگی و درمان آن را هدف اصلی خود قرار داد.
به عنوان والدین دارای فرزند نوجوان، ممکن است تاکنون مطالب وکتاب های زیادی را در ارتباط با نوجوان خوانده باشید و یا صفحات مجازی زیادی را پیگیری کرده باشید.
در این مطلب قصد داریم تا شما را با مهم ترین روش های مخرب و رایجی که در ارتباط با نوجوان نتیجه بخش نیستند، بیشتر آشنا کنیم.
در پایان می توانید از طریق انجام خودارزیابی به این سوال پاسخ دهد که:
من از روش های تخریبی ارتباط با نوجوان تا چه حد استفاده می کنم؟
و چگونه می توانم آن ها را اصلاح کنم؟ “.
اگر از جمله والدینی هستید که دایما فرزندتان را مورد تشویق و توجه قرار می دهید و بدون در نظر گرفتن رفتارهای او، بازخوردهای مثبت زیادی ارایه می دهید به این امید که عزت نفس و اعتماد به نفسش مخدوش نشود، باید بدانید که شیوه ی نادرستی را انتخاب کرده اید.
شیوه ی جایگزین در نحوه ی رفتار با نوجوان آن است که سعی کنید ابتدا او را به صورت مداوم به خاطر رفتارهای مطلوبش مورد تحسین و ستایش قرار دهید و سپس در مواجهه با رفتارهای نامطلوب، او را از توجه و تحسینی که ارائه می کردید محروم سازید.
در این صورت فرزندتان درخواهد یافت که هر رفتاری نتیجه ی مثبت را به همراه نخواهد داشت و در نتیجه برای دریافت توجه و تشویق شما سنجیده تر رفتار خواهد کرد.
اصرار و پافشاری بیجا می تواند جایگاه شما به عنوان یک والد را مخدوش کند و شما را به عنوان یک تذکر دهنده و یا ناظم تنزل دهد.
تمرین کنید تا به عقاید نوجوان تان به عنوان یک انسان احترام بگذارید تا او نیز حرمت شما را حفظ کند.
به این منظور برای هر اشتباه کوچکی جایگاه والدگری خود را برای جدل با او خدشه دار نکنید. از تذکرهای کوتاه و تاثیرگذار استفاده کنید و قاطعیت و اصرار خود را برای مسائلی که از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند هزینه کنید.
نظارت دایم می تواند احساسی از تحت کنترل بودن ایجاد کند که برای هیچکس خوشایند نیست.
بهتر است نظارت دورادور خود بر روابط عاطفی، اجتماعی و مجازی او را تداوم دهید تا چنانچه با مشکلی مواجه شد بتوانید به موقع او را راهنمایی کنید ولی از نظارت مستقیم و اعمال کنترل دوری کنید.
موقعیتی را تصور کنید که فرزندتان شروع به صحبت در مورد ارتباط دوستانه اش با نوجوان می کند و دردسرهایی که با آن ها مواجه شده است را تعریف می کند.
لزومی ندارد در آن لحظات شروع کنید به پیش بینی هایی که از این رابطه کرده بودید، اینکه این رابطه از اول اشتباه بوده است و…
در چنین موقعیتی مهم ترین رفتار آن است که پذیرش داشته باشید.
پذیرش یعنی اینکه آرامش خود را در مواجه شدن با برخی اتفاق های فرزندتان بالا ببرید.
نوجوانی که با مسئله ای روبرو شده است، خود به اندازه کافی دچار استرس و تنش است.
بنابراین بهتر است شما با آرامش رفتار کنید و وضعیت روانی فرزندتان را بیشتر دچار تنش نکنید.
به عبارت دیگر لازم است تا جو حمایتی خانواده را به گونه ای پیش ببرید که فرزندتان به خانواده اعتماد کند.
به قدری پذیرش داشته باشید که نوجوان تان بتواند اتفاق های عجیبی که برایش افتاده را با شما در میان بگذارد و شما را به عنوان اولین حریم امن خود در نظر داشته باشد.
در صورتی که فرزندتان رفتار نامناسبی را بروز می دهد و یا شما را ناراحت و پریشان کرده است، صحبت کردن در شرایطی که هر دوی شما خسته و آشفته هستید، موقع غذا خوردن، در حین دیدن فیلم و.. به هیچ وجه کارساز نیست.
زمان و مکانی را انتخاب کنید که می توانید با او بی سر و صدا صحبت کنید.
این مکان باید جایی باشد که صحبت تان قطع نشود. هنگامی که هر دوی شما و به ویژه فرزندتان آرام هستید، با او مکالمه ای مثبت را شکل دهید و احساسات خود را بیان کنید.
در این مکالمه می بایست کاملاروشن و واضح باشد که شما از چه چیز ناراحت هستید و چه انتظار جدیدی دارید. در غیر این صورت مکالمه تان به سوی دعوا، تنش و یا گله و شکایت می رود و بی ثمر خواهد بود.
اگر عادت دارید تا در ارتباط با نوجوان دایما در موارد زیر شکایت کنید:
لازم است بدانید که مهم ترین عامل ایجاد مشکل خود شما هستید و نه فرزندتان.
بسیاری از والدین با این شکایت مواجه اند که:
در چنین شرایطی نوجوان تان هیچ مشکلی ندارد بلکه نیازمند شور و نشاط و فعالیت است.
مهم ترین کار این است که برای او فضایی را ایجاد کنید تا بتواند آزادانه و به دور از تهیدید و مشاجره، فعالیت کند و انرژی اش را تخلیه کند.
مثلا می تواند در خانه بازی ای را ترتیب دهید و همه در آن مشارکت کنید.
اگر پدر خانواده یک لیوان آب می خواهد می تواند به جای انکه به نوجوان بگوید ” برام آب بیار” لیوان یک بار مصرف را روی هوا برای او بیندازد تا او هم روی هوا لیوان را گرفته و آب بیاورد.
از طریق ایجاد شور و نشاط در خانه می توانید از انرژی تخلیه نشده ی نوجوان استفاده ی مثبت ببرید و مشکلات رفتاری کمتری را مشاهده کنید.
از این نکته غافل نشوید که توجه به ارزش ها، استعدادها و توانایی های نوجوان، توجه به ویژگی های مثبت و مفیدش و ارزش و بها دادن به آن ها نیز بسیاری از نیازهای روحی فرزندتان را ارضا می کند.
همه ی افراد و به ویژه نوجوانان بسیار تحت تأثیر توجه مثبت اطرافیان و به ویژه والدین خود قرار می گیرند و در نظر گرفتن آن می تواند روابط تان را متحول کند.
درست است که در دوران کودکی شما اولین و مهم ترین بخش زندگی فرزند خود هستید.
او برای هر چیزی از جمله غذا خوردن ، لباس پوشیدن و حتی حرف زدن به شما وابسته بوده است.اما امروز او فقط به تصمیمات خود اهمیت می دهد و نظر شما برایش مهم نیست.
اگرچه این وضعیت در ابتدا سخت به نظر می رسد اما بخشی از مراحل رشدی فرزندتان است. بهتر است میل به استقلال خواهی را در او بپذیرید و به خواسته ها، علایق و تصمیمات او احترام بگذارید.
شما بیش از هر چیز نیازمند آن هستید تا با خود و فرزندتان صادق و مهربان باشید.
در این وضعیت می توانید در مورد موضوعات مختلف با هم صحبت کنید و تصمیم گیرنده ی نهایی فرزندتان خواهد بود
نویسنده : سایت کودکانه
ممکن است شما هم فرزند نوجوانی داشته باشید که از مدرسه گریزان شده است. آیا با مشکلاتی مثل این مواجه اید که او همه ی درس ها را بی فایده و مسخره می داند و یا از بودن در مدرسه لذت نمی برد؟
در چنین شرایطی ممکن است احساس کنید وضعیت خیلی وخیم است و یا افکاری مانند این را با خودنشخوار کنید که فرزندم به جایی نمی رسد، خیلی تنبل شده، خارج از کنترل من است و…
داشتن احساس هایی مثل نگرانی و اضطراب کاملا طبیعی است اما بد نیست بدانید که بی علاقه شدن به درس و مدرسه از بارزترین ویژگی های دوره ی نوجوانی است.
بهتر است آرام باشید و دایل بی علاقگی فرزندتان را دقیق تر بررسی کنید.
همچنین به شدت مراقب باشید تا این مساله از طریق گفتن جملات سرزنش آمیز و یا توام با تهدید و تحقیر، منجر به از بین رفتن و یا تخریب رابطه ی شما و فرزندتان نشود.
فکر اینکه فرزندتان عامدانه درس نمی خواند، تنبلی می کند و در حال مخالفت با شماست فکری کاملا بی پایه و اساس است.
وقتی فرزند شما در سن نوجوانی درس نمی خواند، شرایطی متفاوت با یک کودک را سپری می کند.
او در حال حاضر با تغیرات جسمی و ذهنی زیادی رو به روست و ممکن است دلایل زیادی مثل ترس از امتحان، مشکل در دوست یابی، احساس گیجی، نداشتن هدف و… منجر به درس نخواندن شود.
از خودتان بپرسید، آیا غالبا نوجوانم را سرزنش می کنم؟ آیا بیشتر اوقات در مورد مسایل مربوط به مدرسه صحبت می کنم؟ آیا من طوری صحبت می کنم که انگار سرگرمی ها و علایق نوجوانم اتلاف وقت هستند و یا اینکه برای پرت کردن حواسش از کارهای مدرسه خود را به آن ها مشغول می کند؟
آیا نوجوانم را با دوستان، عموزاده ها یا خواهر و برادرهایش مقایسه می کنم؟ آیا تاکید بیش از اندازه بر عملکرد خوب در مدرسه دارم؟ آیا معمولا برای انجام تکالیف مدرسه از خشونت و یا زور استفاده می کنم؟ آیا بدون جویا شدن نظرش، او را در کلاس ها یا برنامه ها ثبت نام می کنم؟
این دلایل می تواند باعث شده باشد تا مشاجرات شدیدی بین شما و فرزندتان ایجاد شود و به مرور احساس بد او در مورد مدرسه را تشدید کند.
اگر از آن جمله والدینی هستید که ساعت های زیادی را به حرف زدن در مرود اهمیت درس و مدرسه اختصاص می دهید و هیچ کس نمی تواند شما را از منبر سخن پایین بکشد، لازم است بدانید که فرزندتان بیش از ۲ دقیقه شنوای حرف تان نخواهد بود.
بهتر است خودتان را خسته نکنید و حرف های تان را مختصر تر کنید.
واقعیت آن است که نوجوان تان نیز به خوبی می داند که درس مهم است و اگر درس نخواند احتمالا به جایی نخواهد رسید. پس تکرار مکررات چه فایده ای خواهد داشت؟
بهترین کار این است که سکوت کنید و بشنوید. نگرانی ها، علایق و خواسته های نوجوان تان را گوش کنید و دنیای را از دریچه ی ذهن او ببینید تا احساس کند که کاملا درک شده است.
در چنین حالتی او به صورت خودکار شروع به تغییر رویه زندگی اش می کند . رفتارهای کارآمدتری را در پیش می گیرد.
مدرسه مهم است اما مهم تر از ارتباط شما با فرزندتان نیست.
قطعا چیزهای مهم دیگری مانند ارتباط با دوستان، ورزش، موسیقی و فعالیت های مورد علاقه وجود دارند که به گفته ی بسیاری از نوجوانان از دید والدین شان کاملا مخفی است.
دست از صحبت های افراطی در مورد اهمیت مدرسه بردارید و ابعاد دیگر زندگی فرزندتان را نیز ببینید.
در این صورت به مرور نگرش های او در مورد مدرسه نیز متعادل تر می شود و احتمال افزایش رغبت نسبت به درس و مدرسه در او بیشتر می شود.
بی رغبتی دایم فرزندتان در مورد مدرسه تنها یک دلیل ندارد. این وضعیت می تواند نشانه ای از مساله ی جدی تری مانند افسردگی، حملات وحشت زدگی و اختلالات اضطرابی هم باشد.
در اینجا لازم است وجود این علایم را مورد توجه قرار دهید: احساس خستگی در بیشتر اوقات، ضعف تمرکز، احساس بی ارزش، احساس نفرت، تغییرات اشتها، تحریک پذیری، غم و اندوه پایدار، صدمه به خود، افکار خودکشی، از دست دادن علاقه به سرگرمی، تغییر در عادات خواب، گریه های مکرر، از دست دادن دوستان و خانواده و فقدان انگیزه.
اگر نوجوان شما چندین مورد از این علائم را نشان دهد، لازم است در جست و جوی کمک صحیح از یک مشاور یا روانشناس باشید.
بسیاری از این نوجوانان یاد نگرفته اند که چگونه به نحو موثری اولویت بندی، برنامه ریزی، سازماندهی، مدیریت زمان و مطالعه داشته باشند.
اگر موارد ذکر شده، نوجوان شما را توصیف می کند، تشویقش کنید اما تلاش نکنید تا او را مجبور به یادگیری مهارت های ذکر شده کنید.
برای یادگیری، او می تواند منابع مرتبط را بررسی کند و در برنامه های آموزشی ثبت نام کند و زمانی که
دانش آموزان مهارت های سازمانی و تحصیلی خود را رشد دهند، از مدرسه لذت بیشتری خواهند برد.
بسیاری از نوجوانان معتقدند که والدین شان بی نظمی، تنبلی و بی رغبتی آن ها را می بینند اما تلاش و کوشش شان را نه.
آن ها به نحو قابل توجهی دلسرد و نیازمند توجه هستند.
از همین امروز تصمیم بگیرید تا به جای تمرکز بر نمرات نوجوان تان بر تلاشش تاکید کنید.
هر گاه رفتار مثبتی در او مشاهده کردید آن را تحسین کنید. این عمل ساده، برای او معنای زیادی خواهد داشت و به او یادآوری خواهد کرد که تلاش او در طول این سفر، مستحق دریافت جایزه است نه صرف رسیدن به مقصد.
از این طریق می توانید انگیزه ی فرزندتان برای حرکت و فعالیت را بیشتر و بیشتر کنید.
در خانه ای که فرزند نوجوان به خاطر ویژگی هایش دایما مورد تحقیر، توهین و یا سرزنش قرار می گیرد کاملا طبیعی است که به اتاقش پناه ببرد و ارتباطش را با محیط سرزنشگر اطرافش کمتر کند.
تنها نتیجه ی محیط ناامن خانواده این خواهد بود که فرزندتان در مورد مسایل مدرسه با هیچ کس گفت و گویی نخواهد داشت و برای مقابله با مسایلش تنهاتر می شود.
بنابراین تلاش خود را نشان دهید تا محیطی مملو از قدردانی، احترام و مهربانی در خانه ایجاد کنید. فراموش نکنید که هر عضو خانواده همواره باید پذیرش بی قید و شرط دریافت کند و در این صورت است که می توان گفت محیط زندگی شما امن و حمایتگر است.
در نوجوانی، افراد دچار تغییرات فیزیکی، روانی، هورمونی و اجتماعی می شوند در نتیجه، ارتباط با نوجوان شما می تواند بسیار پیچیده باشد.
این تغییرات جسمی، روانی و هورمونی باعث می شود نوجوان بیشتر بخواهد با دوستان خود صحبت کند؛ زیرا آن ها هم سن هستند و حرف همدیگر را بهتر می فهمند.
اما این روش ممکن است منجر به گوش دادن به توصیه های غلط نیز شود.
بنابراین لازم است مهارت هایی را برای برقراری ارتباط با نوجوان و ایجاد یک گفت و گوی سازنده بیاموزید.
نوجوانان می دانند که چگونه با والدین صحبت کنند تا به خواسته خود برسند.
آن ها به اشکال مختلف سعی در جلب رضایت شما برای رسیدن به خواسته های شان دارند.
این خواسته ها می تواند شامل درخواست برای بیشتر ماندن در خارج از خانه، مهمانی رفتن با دوستان، پوشیدن فلان لباس یا خرید فان مدل شلوار باشد.
بهتر است ابتدا به خوبی به حرف فرزندتان گوش دهید. با این کار او چنین تصور نخواهد کرد که شما والدی مستبد و خودرأی هستید که به نظر دیگران توجهی ندارید.
سپس تمامی جوانب را به صورت منطقی برآورد کنید و قانونی را وضع کنید که متناسب با نیازهای رشدی نوجوان، بافت خانوادگی و نیازهای هر دوی شماست.
به عنوان مثال برای مشخص کردن زمان بازگشت به خانه، توصیه می کنم که همه اعضای خانواده را دور هم جمع و صحبت کنید. قبل از تصمیم گیری، همه عوامل را در نظر بگیرید.
به عنوان مثال اگر بچه ی ۹ ساله ی شما بعد از زمان مدرسه مستقیما به خانه بر می گردد، نوجوان ۱۴ ساله نیاز به زمان بیشتری برای بودن با دوستان دارد و لازم است به این نکته توجه کنید.
بعد از وضع قوانینی که در آن حقوق همه لحاظ شده، مقتدر باشید و سرپیچی از قوانین را به سادگی نپذیرید.
اگر مساله ای وجود دارد که لازم است در مورد ان با نوجوان تان صحبت کنید، به جای این پا و آن پا کردن و خوردن مدام حرف های تان، خودتان باشید و شروع به صحبت کنید.
با ساده ترین جمله ها، مکالمه تان را شروع کنید. به طور مثال بگویید: چه خبر؟، امروز چطور بود؟ مدرسه چه خبر؟
ناهار مدرسه چی بود؟
همین سوال های ساده باعث می شود فرزند شما به تدریج شروع به حرف زدن کند و خیلی از مسائل خود را با شما در میان بگذارد.
بنابراین از سوالات ساده که در حقیقت سیم رابط های رابطه هستند استفاده کنید تا باب گفت و گو باز شود.
بهتر است پیش از پرداختن به موضوع اصلی، بستر سازی و مقدمه چینی کنید.
به طور مثال، در مورد مسائل مهم زندگی نوجوان و یا خانواده توقف کنید و یا یکی از اتفاقات پیش آمده اخیر، نظر او را جویا شوید.
با این کار، نوجوان در می یابد که شما برای او هویتی مستقل قایل شده اید و این دقیقا همان چیزی است که هر نوجوانی آرزویش را دارد.
سپس به تدریج گفت و گو را به سمت موضوعی که تمایل دارید هدایت و در مورد آن بحث کنید.
بدین طریق شما خواهید توانست فضای دوستانه ای را بر روابط خود و نوجوان تان حاکم و او را به گفت و گو در مورد مسایلش تشویق کنید.
اولین قدم برای نتیجه دادن یک بحث، این است که به شخصیت طرف مقابل تان احترام بگذارید.
این نکته به منظور ایجاد یک مذاکره ی سازنده در برخورد با نوجوان بسیار ضروری تر است چرا که سن نوجوانی با حساسیت و شکنندگی روحی بیشتری همراه است.
نواجوانان به اقتضاء شرایط روانی، هورمونی و روحی خود، تکانشی تر هستند و شروع گفت و گو با جملاتی مثل ” اصن معلومه از صبح کجایی؟
می خواهی آبروی خودت و ما را ببری! ” احتمال پرخاش، دروغ و جواب های سربالا را افزایش می دهد.
بهتر است صحبت های خود را با سوال هایی کلی آغاز کنید تا بحث به تدریج شروع شود. به طور مثال بگویید: خب، امروز چه کارها کردی؟! یا از دوستانت چه خبر؟!
اگر والدی شنوا و غیرسرزنش گر باشید، دیگر دلیلی وجود ندارد که نجووانتان با شما حرف نزند و یا به تلفن موبایل، دوستان و اینترنت متوسل شود.
در صورتی که موفق به ارتباط با نوجوان تان شدید، در این مرحله توصیه می شود تا آن جا که ممکن است اظهار نظر و دیدگاه خود را بیان نکنید.
بیشترین چیزی که لازم دارید ان است که فقط و فقط به حرف های او گوش کنید.
بهتر است هر از گاهی با بیان عباراتی مانند بله یا متوجه منظورت شدم، به او اطمینان دهید که سرو پا گوش هستید.
در خلال گوش دادن، با طرح سوالاتی در مورد گفته های نوجوان، او را به بیان دقیق تر مساله اش تشویق کنید و خود نیز به این اطمینان برسید که حرف های او را به طور کامل متوجه شده اید.
اگر بتوانید این مرحله را به خوبی اجرا کنید، بیش از نیمی از مساله را حل کرده اید.
گوش دادن فعالانه برای والدینی که غالبا به نصیحت، توصیه و راه حل دهی عادت کرده اند، دشوار و نیازمند تمرین است.
اگر گمان می کنید نتیجه گفتگو رضایت بخش بوده است بهتر است پس از بیان دلایل و توجیه نوجوان، تصمیم گیری را به خود او واگذار کنید.
قرار نیست در تمامی موقعیت ها شما حل کننده ی مسایل باشید.
بنابراین قدرت نیروهای درونی نوجوان تان را به او یادآوری کنید، استعدادها و شایستگی هایش را به رخ او بکشید و به او بگویید که در هر شرایطی پشتیبان و یاور او خواهید بود.
در نهایت این فرزندتان است که تصمیم نهایی را می گیرد و شما حامی او خواهید بود.
در بسیاری از موارد، ممکن است رفتارهایی مانند سیگار کشیدن، دوستان ناباب و تیپ های عجیب و غریب نوجوان را تهدیدی برای آبروی خود تلقی کنید.
این باور به شما اجازه نخواهد داد که هویت مستقل فرزندتان را درک کنید و به مشکلات شخصی او احترام بگذارید.
اگرچه رفتارهای هر فرد از اعضای خانواده بر کل سیستم، اثر گذار است اما تا وقتی که نوجوان احساس کند در حال کنترل کردن او و رفتارهایش هستید، با شما همکاری نخواهد داشت.
به او بفهمانید که نگران خودش هستید و قصدتان کمک است. سپس برایش این حق انتخاب را قایل شوید که از شما تقاضای کمک کند یا نکند.
به عنوان مثال ممکن است بگویید “چند وقتیه تو خودتی. نمی دونم چه موضوعی پیش آمده اما می توانی برای هر نوع کمکی روی من حساب کنی”.
اگر نتیجه مساعدی از گفتگو حاصل نشد، ممکن است نوجوان عصبی و بداخلاق شده و رفتار تندی با شما داشته باشد.
در این شرایط اگر چه ممکن است شما نیز عصبانی و برافروخته شوید، اما لازم است به خودتان مسلط باشید و این رفتار او را راهی برای ابراز هیجاناتش تعریف کنید.
سعی کنید به سردرگمی و عصبانیت او دامن نزنید و یا دهان به دهانش نشوید تا در موقعیتی مناسب تر گفت و گویی ثمر بخش را پیگیری کنید.
نویسنده : کودک و نوجوان
نوجوانی یکی از مهم ترین و حساس ترین دوره های رشدی است. در این سن فرزندتان تغییرات قبل توجهی را در ابعاد مختلف جسمی، روانی، شناختی و اجتماعی تجربه می کند.
اگر به عنوان یک والد از مهم ترین تغییرات دوره ی بلوغ آگاه باشید، می توانید به خوبی وارد دنیای ذهنی فرزندتان شوید و دوران پر تلاطم نوجوانی را با موفقیت سپری کنید.
به طور کلی نوجوان شما در سه حیطه ی اصلی دچار تغییر و تحولات بنیادین می شود.
تغییر در حیطه ی شناختی به این معناست که فرزند نوجوان شما، شبیه به یک کودک فکر نمی کند.
در حقیقت تفکر دوران نوجوانی از مرحله ی عملیات عینی وارد مرحله ی عملیات ذهنی می شود و نوجوان می تواند در مورد انتزاعی ترین مسایل نیز فکر کند.
در همین دوران است که نوجوانان نیازمند یافتن معنایی برای هستی می شوند، سوالات فلسفی زیادی در مورد دنیا و خدا می پرسند و نصیحت و توصیه ی صرف نمی تواند پاسخ گوی آن ها باشد.
تغییرات جسمی، دامنه ی وسیعی ازتغییرات هورمونی و ظاهری در دختران و پسران را در بر می گیرد که آن ها را برای ورود به دوره ی بزرگسالی آماده می کند.
تغییرات اجتماعی بلوغ نیز طیف وسیعی از رفتارهای جدید مانند احساس بی همتایی و منحصر به فرد بودن، تمایل به ارزش های اخلاقی برتر را در فرزندتان ایجاد می کند.
تغییر و تحولات نوجوانان در این مقطع رشدی حساس بسیار وسیع است.
بسیاری از والدین با ناآگاهی از تغییرات ایجاد شده، ممکن است به فرزندشان برچسب بزنند، او را سرزنش و یا طرد کنند و در مجموع احساسی از درک نشدن را به نوجوان القا کنند.
در این سن نوجوانان پسر علایمی از جمله رویش مو در صورت، پیدایش جوش، دورگه شدن صدا، احتلام و رویش موهای زاید بدن را نشان می دهند.
در دختران نیز علامی مانند بم شدن صدا، تجربه ی اولین قاعدگی، رشد موهای زاید و ظهور علایم ثانویه ی جنسی مشهود است.
رسش عاطفی در نوجوانان معمولا با هیجاناتی مانند اضطراب، دلهره، گذشت و فداکاری، توجه طلبی، گوشه گیری و یاس، پرخاشگری و احساس گناه مشخص می شود.
نوجوانان در این دوره ی رشدی، دستخوش تغییرات عاطفی متعددی می شوند که ناآگاهی والدین از نحوه ی برخورد صحیح با آن ها می تواند دردسر ساز شود.
به عنوان مثال، اگر نوجوان تان تمایل یادی به عمل کردن طبق مد روز دارد، لازم است ریشه ی این رفتار را در توجه طلبی او بررسی کنید.
نوجوان شما قصد آسیب رساندن به شما و آبروی تان را ندارد و بر اساس اقتضائات سنی اش رفتار می کند.
به عنوان یک والد در صورتی که به خوبی به او توجه کنید و از تشویق و تایید و بیان ویژگی های مثبتش استفاده کنید، نیاز او به توجه طلبی ارضا شده و رفتارهای عجیب کمتری را بروز خواهد داد.
در حقیقت نحوه ی مقابله با خشم، اضطراب، گوشه گیری و یا بی حوصلگی کودک، نیازمند آن است که اطلاعات تان را در این زمینه افزایش دهید تا کمتر دچار بحران شوید.
مواجه با نوجوانان نشان می دهد که آن ها تا حد زیادی به دنبال کسب استقلال هستند.
ممکن است فرزندتان با ورود به دوره ی نوجوانی، رعایت برخی از قوانین خانه را زیر پا بگذارد و خواستار تجدید نظر در آن ها شود.
بهتر است بجای آنکه چنین رفتارهایی را حمل بر گستاخی کنید، استقلال طلبی را به عنوان یکی از ویژگی های رشد روانی فرزندتان بپذیرید و در قوانین تجدید نظر کنید.
همچنین نوجوانان در این دوره خود را به عنوان مرکز عالم تصور می کنند، احساس اعتمادبه نفس بالایی دارند و به مقایسه ی جسم خود با سایر همسالان شان اشتغال ذهنی مداومی دارند.
اصلا بعید نیست که در دوران نوجوانی با فردی مواجه شوید که به لحاظ اخلاقی و رفتاری ضد و نقیض عمل می کند.
او ممکن است لحظه ای به اصول اخلاقی پای بند باشد و لحظه ی دیگر آن ها را زیر سوال ببرد.
لازم است بدانید که تناقضات اخلاقی- رفتاری، یکی از ملزومات رشدی به منظور کسب هویت است.
بنابراین سعی کنید در برابر این تناقضات، بیننده باشید، نه قضاوت گر.
رفتارهای نوجوان تان را مشاهده کنید و نسبت به این نکته آگاه باشید که تناقضات تا همیشه ادامه نخواهند داشت.
می توانید با ایجاد سوال و چالش، به فرزندتان کمک کنید تا به دنبال کشف پاسخ سوالات برود و هویتی مستحکم برای خود بنا کند.
فرزند شما در سنین نوجوانی بیش از هر دوره ی دیگر نیازمند مهربانی، حمایت، تایید و توجه شماست.
لازم است در این سن، استقلال طلبی نوجوانان را بپذیرید و او را به عنوان فردی با هویت مستقل، قبول کنید.
به عنوان مثال با نظرخواهی از نوجوان در مورد مسایل مختلف، او احساس استقلال و هویت خواهد کرد و برای ثابت کردن خودش به شما، با احتمال کمتری دست به رفتارهای آسیب رسان می زند.
اگر به دنبال راه حلی طلایی برای پیشگیری از ایجاد مشکلات متعدد در بین خودتان و فرزندتان هستید، لازم است ” گوش دادن” را یادگرفته و اجرا کنید.
در بسیاری از موارد، با گوش دادن می توانید مشکل موجود را بهتر درک کنید، وارد دنیای نوجوان شوید و بدون قضاوت و نصیحت به سمت حل مساله پیش روید.
والدینی که می توانند به جای موعظه و نصیحت، به گفته های فرزندشان، فعالانه و با دلسوزی گوش دهند، نیمی از راه حل بحران های سنین نوجوانی را طی کرده اند.
در فرایند گوش دادن فعالانه، حتی نوجوانان پرخاشگر، خجالتی و یا گوشه گیر نیز احساس درک شدن و همدلی کرده و برای شروع گفت و گو با شما ترغیب می شوند.
بخاطر داشته باشید تا زمانی که نوجوان تان برای گفت و گو با شما ترغیب نشود، نمی توانید در حل مشکلات به او کمک کنید و تنها راه ترغیب او برای آغاز گفت و گو، گوش دادن و گوش دادن است.
کاملا طبیعی است که فرزند شما در سنین نوجوانی دست به رفتارهای تازه و گاها عجیب بزند.
او ممکن است ساعت های زیادی را با دوستاش سپری کند، با افراد نامناسبی دوست شود، ساعت ها در اینترنت گشت بزند و یا حتی دست به خودارضایی بزند.
آیا می توانید علی رغم رفتارهای بالا، باز هم نوجوان تان را به عنوان انسانی که مرحله ی بحرانی از زندگی اش را طی می کند، بپذیرید و دوست داشته باشید؟
اگر پاسخ شما به این سوال، بله است، باید گفت که شما جزء دسته ی والدین هوشمند هستید.
و اگر اینطور نیست، لازم است بدانید که همه ی انسان ها جایز الخطا هستند. این امکان به دلیل ویژگی های رشدی در نوجوانان تا حدودی بیشتر نیز هست .
در صورتی که با پذیرش کامل، با نوجوان تان رو به رو شوید، می توانید کنترل شرایط را برای خودتان و او آسان تر کنید.
منبع:تریبون آزاد
روانشناس و مدرس دانشگاه: نرگس نظری
روانشناس نظری: اولین نکته در مواجه با نوجوانان این است که با دید کودک با آن ها حرف نزنید. حال باید چه کرد…مشاهده ویدیو
نکته دیگر به هیچ وجه آن ها را با دیگران مقایسه نکنید ، نباید نوجوان را با دوستان و فامیل مقایسه کنید
نکته دیگر باید به نوجوان اعتماد کنید و برایش ارزش قائل شوید. برچسب مثبت چیست؟ مشاهده ویدیو
یکی از مسایل نگران کننده برای والدینی که دارای فرزند نوجوان هستند آن است که علی رغم تلاش های مختلف، آن ها را نسبت به مدرسه بی ذوق و بی تفاوت می بینند.
این مساله والدین را آشفته و عصبی کرده و تعداد بسیاری از آن ها درگیر این افکار خواهند شد که “این بچه به جایی نخواهد رسید” و “زحمت های مان را به باد می دهد” .
احتمالا این گروه از پدر و مادرها پس ازمدتی، از وضعیت موجود خسته و ناامید شده و نوجوان را به حال خود رها می کنند. در حالیکه فرزندشان عمیقا به کمک های آن ها نیازمند است.
اگرچه موضوع بی علاقگی نسبت به مدرسه در این بازه ی سنی، امری رایج است اما مساله ای است که باز هم نیازمند بررسی است.
دلایل مختلفی می تواند منجر به بی علاقگی فرزند نوجوان شما به درس و مدرسه شده باشد. ممکن است او از بی فایده بودن دروس شاکی باشد، در پیدا کردن دوست مشکل داشته باشد و یا با معلمش ارتباط خوبی نداشته باشد.
اگر شما نیز جزء آن دسته از پدر و مادرهایی هستید که علی رغم تجربه راه حل های مختلف، در ارتباط با فرزندتان به بن بست رسیده اید و احساس می کنید نیاز به کمک دارید، شمارا به مطالعه ی راهبردهای علمی ادامه ی متن دعوت می کنم.
فرزندان در سنین نوجوانی اشتیاق زیادی به مستقل بودن دارند، آن ها در حال شکل دهی به هویت خود هستند و به طور همزمان تغییرات جسمی و ذهنی زیادی را نیز تجربه می کنند.
به عنوان مثال نوجوانان معمولا رفتار استقلال طلبانه ای نشان می دهند. اما گمان نکنید این تنها دلیل متنفر بودن فرزندتان از مدرسه است. بسیاری اوقات دلایل دیگری در عمل وجود دارد.
به عنوان مثال می توان به دلایلی از جمله احساس گیج شدگی، مشاجره بر سر ادامه ی تحصیل، قلدری و یا ترس از امتحانات اشاره کرد که باعث بروز بی علاقگی نسبت به مدرسه می شود.
در اینجا لازم است از خودتان چند سوال بپرسید. آیا من غالبا نوجوانم را سرزنش می کنم؟ آیا بیشتر اوقات در مورد مسایل مربوط به مدرسه صحبت می کنم؟
آیا من طوری صحبت می کنم که انگار سرگرمی ها و علایق نوجوانم اتلاف وقت هستند و یا اینکه برای پرت کردن حواسش از کارهای مدرسه خود را به آن ها مشغول می کند؟
آیا نوجوانم را با دوستان، عموزاده ها یا خواهر و برادرهایش مقایسه می کنم؟ آیا تاکید بیش از اندازه بر عملکرد خوب در مدرسه دارم؟ آیا معمولا برای انجام تکالیف مدرسه از خشونت و یا زور استفاده می کنم؟
آیا بدون جویا شدن نظر فرزندم، او را در کلاس های فوق برنامه ثبت نام می کنم؟
هیچ یک از این دلایل به خودی خود نمی تواند منجر به احساس تنفر نوجوان شما نسبت به مدرسه شود اما این دلایل در کنار هم می تواند منجر به شکل گیری مشاجرات شدیدی بین شما و نوجوان تان شود و در طول زمان ممکن است فرزندتان احساسات منفی بیشتری را در ارتباط با مدرسه گسترش دهد.
از سخنرانی برای نوجوان تان اجتناب کنید. اما اگر واقعا نمی توانید به او کمک کنید، کوتاه و مختصر صحبت کنید.
نوجوانان معمولا چیزی حدود دو دقیقه به سخنرانی های والدین شان گوش می دهند بنابراین با صحبت کردن طولانی تر، شما در حال هدر دادن انرژی خود هستید و فقط خودتان را خسته خواهید کرد
موعظه کردن فرزندتان در مورد اهمیت مدرسه بر او اثری نخواهد گذاشت. حتی دانش آموزانی که از مدرسه تنفر دارند نیز به این آگاه اند که خوب عمل کردن در مدرسه مساله ی مهمی است.
آن ها نیازی به یادآوری این مساله از جانب شما ندارند، چرا که معلمین شان نیز تقریبا هر روز این کار را می کنند.
پس نوجوان تان از جانب شما به چه چیز نیاز دارد؟ او نیاز دارد که به صحبت هایش فعالانه و دقیق گوش دهید، او را درک کنید و از زاویه ی دید او به مسایل نگاه کنید.
وقتی او احساس کند که درک و فهمیده شده است، رفتارها و روشش را تغییر خواهد داد.
من نمی گویم که در مورد مسایل مربوط به مدرسه اصلا صحبت نکنید اما بسیاری از نوجوانان در جلسات مشاوره می گویند که “گویا مدرسه تنها چیزی است که والدینم دوست دارند در مورد آن صحبت کنند” .
این را نقطه ای برای شروع به گفت و گو در مورد مسایلی که نوجوان تان به آن ها علاقمند است مانند موسیقی، سرگرمی، بازی و رسانه های اجتماعی قرار دهید.
به یاد داشته باشید، هنگامی که مکالمات شما با نوجوان تان متعادل تر شود، به مرور زمان خواهید دید که نگرش او در مورد مسایل مربوط به مدرسه نیز متقابلا متعادل تر شده است.
بسیاری از نوجوانانی که مدرسه را دوست ندارند از کارهای تحصیلی، پروژه ها، آزمون ها، امتحانات و غیره ناراحت هستند.
بسیاری از آن ها یاد نگرفته اند که چگونه به نحو موثری اولویت بندی، برنامه ریزی، سازماندهی، مدیریت زمان و مطالعه داشته باشند.
اگر موارد ذکر شده، نوجوان شما را توصیف می کند، تشویقش کنید اما تلاش نکنید تا او را مجبور به یادگیری مهارت های ذکر شده کنید.
برای یادگیری، او می تواند منابع مرتبط را بررسی کند و یا در برنامه های آموزشی ثبت نام کند.
به نظر می رسد زمانی که دانش آموزان مهارت های سازمانی و تحصیلی خود را رشد می دهند، از مدرسه نیز لذت بیشتری خواهند برد، چرا که احساس می کنند توانایی انجام وظایف محوله را دارند و می توانند در مدرسه خوش بدرخشند.
بسیاری از نوجوانان بی میل به مدرسه، نسبت به وضعیت خود احساس دلسردی و یاس دارند. آن ها احساس می کنند که هرگز برای محقق کردن انتظارات والدین شان به اندازه ی کافی خوب نیستند.
پیشنهاد می کنیم به جای تمرکز بر نمرات نوجوان تان بر تلاشش تاکید کنید و هر گاه رفتار مثبتی در او مشاهده کردید آن را تحسین کنید.
این عمل ساده، برای او معنای زیادی خواهد داشت و به او یادآوری خواهد کرد که تلاش او “در طول این سفر”، مستحق دریافت جایزه است نه “صرف رسیدن به مقصد” و گرفتن نمره ی خوب.
شما می توانید هوشمندانه رفتار کنید و با تقدیر از پیشرفت او، انگیزه ی درونی اش برای تغییرات مثبت را دو چندان کنید.
بسیاری از نوجوانان مساله دار، در خانه احساس امنیت عاطفی نمی کنند. اما علی رغم تلاش های بی وقفه ی شما چرا آن ها چنین احساسی دارند؟
چون حس می کنند زمانی که شما در خانه هستید، برای هرکدام از نقاط ضعف شان، مورد انتقاد، سرزنش یا مجازات قرار می گیرند و یا برایشان سخنرانی خواهید کرد.
آن ها احساس می کنند در زندانی اسیر شده اند که مدام مجبور به جواب پس دادن هستند و حقی برای دفاع از خود و بیان نظرات شان به آن ها داده نمی شود.
اگر محیط خانه از لحاظ عاطفی، امن نباشد، نوجوانانی که از مدرسه نفرت دارند، در مورد ذهنیات خود با دیگران گفت و گو نخواهند داشت و این، تنها وضعیت را بدتر خواهد کرد.
بنابراین بیشترین تلاش خود را نشان دهید تا محیطی مملو از قدردانی، احترام و مهربانی در خانه ایجاد کنید.
علی رغم نارضایتی از عملکرد فرزندتان، او را به خاطر ارزش وجودی اش به صورت بی قید و شرط بپذیرید و برای یافتن راه حلی صحیح، به تلاش معقول ادامه دهید.
اگر فرزند شما می گوید که از مدرسه متنفر است، ممکن است نشانه ای از مساله ی جدی تری مانند افسردگی، حملات وحشت زدگی و اختلالات اضطرابی باشد.
در اینجا لازم است وجود این علایم را مورد توجه قرار دهید: احساس خستگی در بیشتر اوقات، ضعف تمرکز، احساس بی ارزش، احساس نفرت، تغییرات اشتها، تحریک پذیری، غم و اندوه پایدار، صدمه به خود، افکار خودکشی، از دست دادن علاقه به سرگرمی، تغییر در عادات خواب، گریه های مکرر، از دست دادن دوستان و فقدان انگیزه.
اگر نوجوان شما چندین مورد از این علائم را نشان دهد، لازم است در جست و جوی کمک صحیح از جانب متخصصین باشید.
پیشنهاد می کنیم در اولین فرصت، زمانی جهت ملاقات با روانشناس خبره تنظیم کنید.
مهم نیست که ما چند سال داریم. همگی ما در سفر یادگیری، رشد و پختگی هستیم.
بی علاقگی نسبت به مدرسه نیز برای نوجوان شما بخشی از یک فرایند به منظور تغییر ذهنیتش است که در طول دوره رشدی نوجوانی ایجاد شده است.
بنابراین صبور باشید، او را تشویق و حمایت کنید، با او همدلی کرده، به او گوش دهید و یادآور شوید که در تمام مراحل در کنارش هستید.
مطمین باشید شنیدن این جملات، تاثیر عاطفی به مراتب بیشتری نسبت به سخنرانی و نصیحت بر او خواهد داشت.
به محض اینکه شروع به اجرای راهبردهای ذکر شده در این مقاله کنید، شاهد پیشرفت و بهبودی خواهید بود.
اگر روش های رفتاری شما برای حل مساله تاکنون موثر نبوده است، لازم است دست از تکرار آن ها برداشته و روش هایی جدید و متفاوت را اجرا کنید.
در این مسیر به خاطر داشته باشید که تغییرات بزرگ، از گام های کوچک آغاز خواهند شد
اگر چه نمی توان انتظار داشت نوجوان تان یک شبه به فردی با انگیزه و امیدوار تبدیل شود، اما گام های کوچک برنامه ریزی شده در طول زمان، شما را به این هدف خواهند رساند.
“سایت کودک و نوجوان” با برترین متخصصان روانشناسی و مشاوره کودک همواره در کنار شماست تا شما را در مورد کودکتان آگاه کرده و روش های صحیح رفتاری و تربیتی را با شما به اشتراک قرار دهد.
نوجوانانی که از مدرسه ناراحت هستند نیاز به دریافت دیدگاه هایی در مورد وضعیت خود دارند.
اما اتخاذ این دیدگاه ها برای آن ها سخت است چراکه مشکلات شان بسیار غم انگیز به نظر می رسد و از نظر خودشان، این وضعیت حتی ممکن است بسیار نا امید کننده باشد.
علاوه بر این، نوجوانان اکثر ساعات بیداری خود را با همسالان شان می گذرانند که جهان بینی و دیدگاهی مشابه دیدگاه خودشان دارند.
این وضعیت، نوجوانان را با چالش های بیشتری مواجه می کند تا بتوانند از دیدگاه های مختلف به شرایط نگاه کنند.
والدین نیز معمولا زمان را به سختی با نوجوان شان می گذارانند چرا که راهنمایی های آن ها، از جانب نوجوان غالبا به عنوان موعظه و یا سخنرانی ادراک می شود.
تمامی این موارد مؤید آن است که نوجوان شما نیاز به یک مربی دارد. مربی، روانشناس یا مشاور می تواند نوجوان را راهنمایی کند تا مسئولیت پذیر، با انگیزه و منعطف شود.
نوجوان شما نیازمند راهنمایی برای استفاده از حداکثر پتانسیل ها و توان بالقوه ی خود است. به این منظور فواید غیرقابل انکار ارتباط او با مربی یا روانشناس را جدی بگیرید.
منبع:تریبون آزاد
اختلال رفتاری مقابله ای (ODD) یا اختلال سلوک؟؟؟؟
اگر نوجوان شما به صورت پرخاشگرانه با شما رفتار کند و شروع به تهدید کردن شما کند واکنش شما چیست؟ نه تنها برای به دست آوردن چیزی که می خواهد خشمگین شود بلکه این خشم او باعث ترس شما نیز بشود. شما چه عکس العملی نشان می دهید؟ اگر نوجوان شما درب های خانه را به روی شما قفل کند و مانع خروج شما از خانه شود و با نگاهی عصبانی و نفرت دار به شما خیره شود آیا این رفتار نوجوان شماا نوعی اختلال نافرمانی مقابله ای و یا اختلال سلوک است؟ چگونه می توان با آن مقابله کرد؟
این ها سوالاتی هستند که به آسانی نمی توان به آنها پاسخ داد. ما هر روز ادامه مطلب
مطالعه ی واکنش های مغزی نوجوانان در هنگام استفاده از رسانه های اجتماعی
این مطالعه تاثیر دوستان و بسیاری از مسایل دیگر را در زندگی نوجوانان آشکار می سازد.
منبع: دانشگاه لوس آنجلس – کالیفورنیا
مطالعه ای بی سابقه توسط دانشگاه UCLA آمریکا با اسکن کردن مغز نوجوانان هنگام استفاده از رسانه های اجتماعی نشان می دهد، هنگامی که یک نوجوان در حال خوردن شکلات است و یا اینکه پولی را به عنوان جایزه دریافت می کند و یا هنگام مشاهده ی تعداد زیادی لایک برروی عکس خود و دوستانش در رسانه های اجتماعی، مدارهای مشابهی از مغز او فعال می شوند.
به ۳۲ نوجوان با سنین ۱۳ تا ۱۸ سال گفته شد که ادامه مطلب
