ارتقای کارکردهای اجرایی در تابستان

ارتقای کارکردهای اجرایی در تابستان

 

مدرسه ها تعطیل شده اند، اما کودک شما همچنان به مهارت های کارکرد های اجرایی خود نیازمند است.

برای کودکان دچار اختلالات کارکردهای اجرایی، تابستان می تواند به نظر زمانی برای استراحت برسد. اما تعطیل شدن مدرسه به معنی پایان نیاز کودک به این مهارت های کلیدی نیست.

مرکز رشد کودک دانشگاه هاروارد مهارت های کارکردهای اجرایی را به عنوان مهارت هایی تعریف می کند که به ما کمک می کنند تا بتوانیم “به صورت همزمان بر روی چند جریان فکری متفاوت متمرکز شویم، بر خطاها نظارت کنیم، بر اساس اطلاعات موجود تصمیم بگیریم، مرور برنامه ها در صورت نیاز، و بر اثر احساس ناکامی شتاب زده تصمیم نگیریم.”

حال تصور کنید کودک۱۰ساله ی شما، می خواهد بیرون از خانه با دوستان خود وسطی بازی کند یا با استفاده از یک دستور العمل می خواهد با استفاده از آجر های لگو ساختمانی بزرگ بسازد. هر دوی این بازی ها به نظر تفریحی ایده آل برای گذراندن یک عصر تابستان می رسند. آنها برای جلوگیری از برخورد با توپ و به اصطلاح سوخت شدن در بازی و یا تمام کردن کار ساختمان لگویی، می باید بتوانند تمامی مهارتهای اجرایی اشاره شده در بالا را به خوبی بکار گیرند و از این جهت تابستان زمان بسیار خوبی برای تمرین این مهارت‌ها است و برای موفقیت آنها در سال تحصیلی بسیار اهمیت دارند.

تشویق کودک به تمرین این مهارت ها، که می توانند گاهی، و شاید همیشه، موجب احساس ناکامی او شوند، خود نقطه ی آغاز بسیار خوبی برای کار کردن برروی افزایش توان مقاومت در مقابل احساس ناکامی است. یادگرفتن مهارت کنار آمدن با میزان کم و یا متوسط ناکامی از جمله دشوارترین تمرین مهارت هایی است که در جلسه های مشاوره برای درمان جویان انجام داده می شود. این مهارت نیز درست مانند هر مهارت دیگری، نیاز به تمرین پیوسته دارد. و باید به صورت مرحله به مرحله، با سطح بندی میزان ناکامی فرا گرفته شود. باید کودک خود را برای تلاش و پیگیری تمرینات تشویق کنیم. همچنین می توانیم از آموزه های معلم بزرگ ویگوتسکی با هدف ترغیب کودکان برای تمرین مهارت های مربوط به محدوده رشد آنها استفاده کنیم. این بدان معناست که نباید آنها را بیش از حد تحت فشار قرار دهیم و یا به عبارت دیگر آنها را در ناکامی غرق کنیم. اما با این‌حال نباید چالش ها آنقدر ساده باشند که هر بار به راحتی در آنها موفق شوند، و حتی احتمالا این موفقیت ها لذتی نیز برای کودک نخواهند داشت. و بعلاوه یادگیری نیز اتفاق نخواهد افتاد، زیرا از قبل دقیقا می دانستند چگونه این تمرین را به پایان برسانند.

برای یک کودک با مشکلات کارکردهای اجرایی که به سادگی دچار احساس ناکامی می شود، از تمریناتی استفاده کنید که به آنها علاقه نشان می دهند، اما یک درجه دشوارتر از آنکه بتوانند براحتی آن را انجام دهند. برای این منظور فعالیت های بدور از صفحه نمایش را پیشنهاد می کنیم. برای مثال اگر به موشک آبی علاقه دارند، آنها را تشویق کنید تا موشکی بزرگتر بسازند. تمرین ها نیاید آنقدر سخت باشند که کودک نداند از کجا شروع کند و نباید آنقدر آسان باشند که از همان آغاز بداند چگونه انجام دهند. اجازه دهید مراحل مختلف تمرین را خود انجام دهند. از تمجید نتایج آنها خود داری کنید، و بجای آن می توانید بگویید “به نظر سخت میاد”، یا “خیلی خوب داری تلاش می کنی” و یا “دیگه داری تمومش می کنی” یا اگر چاره ای ندارید می توانید بگویید “بهت افتخار می کنم که داری به تلاش ادامه می دی”، سعی کنید به مرور از تعریف وتمجید کم کنید.

برنامه ی کودک شما برای تابستان امسال چیست؟ آخرین باری که خیلی احساس ناکامی چه زمانی بود؟ آیا زیاد اتفاق می افتد؟ نقش خود را در این موقعیت ها چگونه می بینید؟

برای مطالعه بیشتر:

شبکه های اجتماعی و مغز نوجوانان

چه زمانی برای فرزندم تلفن همراه بخرم؟

تاثیرات ورزش بر روی مغز کودکان

پنج بازی قصه گویی برای کودکان

 

منبع:کانون مشاوران ایران

۲۳ دیدگاه ها

  1. صارمی
    سلام امروزه اکثر کودکان تابستان خود را با لپ تاپ و تبلت و پلی استیشن یا در حالت دیگر با گذرادن انواع کلاس ها در ساعت های مختلف روز سپری می کنند؟آیا برای دور کردن فرزندانمان از پشت این جعبه های جادویی در تابستان باید آنها را به دست هزار و یک جور کلاس بسپاریم؟افزایش میزان کلاس های فراغت در روز برای کودک چه لزوم و تاثیری دارد؟
    پاسخ تیر 29, 1395 at 3:13 ب.ظ
  2. مشاور
    سلام.بسیاری از خانواده ها در فصل تابستان فرزندانشان را مجبور می کنند به کلاس های مختلف بروند تا از بطالت گذراندن اوقات فراغتشان جلوگیری کنند.گاهی این کلاس رفتن ها آنقدر زیاد می شود که تمام روز یک کودک را در بر می گیرد.این کاملا روشن است که در شرایطی که کودک سال تحصیلی جدید ، همراه با برنامه های فشرده را پشت سر گذاشته است، در تابستان قرار است فعالیتی با کمی جنبه های فراغت آمیز به معنای مثبت و فعال کلمه را بگذراند.بنابراین وقتی که ما از اوقات فراغت یا تعطیلات در تابستان صحبت می کنیم با توجه به شرایط اقلیمی کشور، باید بین فراغت و تحصیل کودکان برنامه ریزی متفاوتی ایجاد کنیم.به این معنا که بخشی از اوقات فراغت یا تعطیلات برای تجدید قوا و شروع سال تحصیلی بعد ذر نظر گرفته شود و اگر قرار باشد که تمام سال شکل پادگانی و نظامی داشته باشد، این نیروی تجدید قوا برای دوباره با اشتیاق به مدرسه برگشتن و دنبال کردن اهداف آموزشی در کودکان از بین می رود.
    پاسخ تیر 29, 1395 at 4:59 ب.ظ
  3. صارمی
    شما به اقلیم کشور و تاثیر آن در فراغت کودکان اشاره کردید .این اقلیم کشور چطور در برنامه ریزی برای تابستان کودکان تاثیر دارد؟
    پاسخ تیر 30, 1395 at 5:20 ق.ظ
  4. مشاور
    از نظر اقلیمی در بخشی از کشور ما بدن و فیزیولوژی باید حرارت زیادی را در گرمای این فصل تحمل کند.در این شرایط بیرون از خانه نیز می تواند برای والدین و به ویژه کودکان مضر باشد، لذا بسیاری از نکات علیه پر کردن اوقات فراغت با کلاس های متفاوت است.توجه به موج ایجاد شده در برخی از شهر ها ، ترسی که برخی از والدین دارند ، این است که با توجه به این، ایجاد شده ، نکند فرزندشان از یادگیری انواع مهارتها در فصل تابستان از دیگر کودکان عقب بماند و شرایطی ایجاد شود که فرزندشان مانند عمده همکلاسی هایش از همه تخصص ها برخورداد نباشد .این ترس علتی است که کودکان را به سپری کردن انواع کلاس ها اجبار می کند.بله ، این نکته نیز در جامعه مشهود است، اما به کودک باید این شانس را بدهیم که به صورت مطلوب و با امکانات و فرصت های فراغت مواجه شود ، اگر همه شرایط برای کودک مطلوب باشد ، این اوقات فراغت نیز برای او جواب مثبت می دهد.والدین نیز می توانند به جای اجبار ، آرزوهای خود را برای کودکان به صورت کم تر جدی انتقال دهند، چرا که تنها هر چیزی که با اشتیاق درونی همراه باشد، با رشد مواجه می شود.
    پاسخ تیر 30, 1395 at 6:45 ق.ظ
  5. صارمی
    اجبار در فرستادن بچه ها در کلاس چه تاثیری دارد؟
    پاسخ مرداد 2, 1395 at 6:18 ق.ظ
  6. مشاور
    ایجاد جاذبه در کودک ترکیبی است از توانایی مربی که با محتوای کلاس در کودک جاذبه ایجاد کند.اما هر چیزی که با فشار انجام شود و انگیزه ای را در کودک ایجاد نکند، اگر اجباری باشد باعث می شود تا خستگی کودک اندک استداد او را نیز تحت تاثیر این ترکیب نامعقول از بین ببرد.
    پاسخ مرداد 2, 1395 at 7:26 ق.ظ
  7. صارمی
    دادن اختیار به کودک در تصمیم گیری برای اقات فراغت خود چه لزومی دارد؟
    پاسخ مرداد 3, 1395 at 12:45 ب.ظ
  8. زاهد
    اصولا اگر هر کسی را در تصمیم گیری درباره خود شرکت دهیم ، اشتیاق بیشتری در مسئولیت پذیری وی ایجاد کرده ایم.اگر کودکی بگوید که عاشق نواختن موسیقی است به نوعی مسئولیت این کار را هم به خودش سپرده ایم چرا که این فعالیت تصمیم خودش بوده است و تصمیم او به بخشی از خودش تبدیل می شود.زیرا این تصمیم گیری خود او نقش فعال داشته است.
    پاسخ مرداد 3, 1395 at 2:12 ب.ظ
  9. صارمی
    یعنی تصمیم گیری کامل بر عهده بچه گذاشته شود؟
    پاسخ مرداد 5, 1395 at 5:06 ق.ظ
  10. مشاور
    مسلما اینطور نیست.به بطالت گذراندن ایام تابستان همان قدر بد است که پر کردن زمان فراغت کودک با کلاس های متعدد و فشرده .والدین با تجارب و برنامه ها و آرمان هایی که برای بچه های خود دارند حق دارند تصمیم بگیرند که کودکان خود را با چه امکاناتی موجعه بدهند، اما مشارکت در تصمیم گیری نیز بخشی از سهم کودک است.توجه به استعداد و علایق کودک نقشی است که والدین باید بازی کنند.اما اگر فشاری شبیه به سال تحصیلی بر کودک باشد ، اجبار و خستگی در آن می توان آنها را از توانایی هایی که کودک را تعالی دهد، بیزار کند.
    پاسخ مرداد 6, 1395 at 4:33 ق.ظ
  11. mohamad
    سلام به نظر شما چه کلاس های خلاقیت بچه های را افزایش می دهد؟
    پاسخ مرداد 6, 1395 at 5:25 ق.ظ
  12. مشاور
    اما قدم اول باید به اشتیاق و استعداد هایی که کودکان دارند توجه ویژه داشته باشیم .برای اینکه ممکن است همه کودکان به موسیقی یا نقاشی علاقه مند نباشند.ممکن است با تحمیل کردن اینها و چیدن این برنامه ها به عنوان وظیفه ، علاقه اندک آنها را هم به خاطر جدی شدن این فراغت از دست بدهند.از نگاه آموزشی و پرورشی چیزی که برای تکامل آن ها در روز های فراغت مناسب است شامل کلاس هایی همچون هنر ،ورزش و فعالیت هایی می شود که باعث اعتلای انسان می شود.اصطلاحی در روان شناسی کودک وجود دارد به معنای مواجه کردن کودک با امکان هایی که استعداد هایش شناسایی یا شکوفا شود، مثلا کلاس ساده موسیقی همچون ارف با هوشمندی نشان می دهد که کودک چقدر توان این کار را دارد.که موسیقی را در خود پرورش دهد.درنتیجه این دیگر از شکل تحمیل شده کلاس موسیقی به یک مواجهه برای شناسایی استعداد کودک در موسیقی تغییر شکل می دهد.یعنی در ایام فراغت ضمن اینکه والدین از خستگی کودکان جلوگیری می کنند، مقداری با فراغ بال می توانند به دنبال پیدا کردن استعداد های کودکان بپردازند یا اینکه در آنها با آرامش خلاقیت هایی را پرورش دهند.که بر موفقیت های مدرسه ای او بیفزایند. لذا برای انتخاب کلاس باید کودک را موقعیت هایی آشنا کنیم که به دلیل توانایی های حسی ،حرکتی زمینه هایی از توانمندی را ایجاد کند که پس از مواجهه این تصمیم گرفته شود که برای تابستان در چه کلاسی شرکت کند.
    پاسخ مرداد 6, 1395 at 6:54 ق.ظ
  13. mohamad
    ایا این کلاس ها به یک پز اجتماعی تبدیل نشده است؟چه تاثیری دارد؟
    پاسخ مرداد 10, 1395 at 2:25 ب.ظ
  14. زاهد
    ما انسان ها پیرو مد هستیم ، اگر مد مثبت باشد، می تواند زمینه ارتقای زندگی ما را فراهم کند.برای مثال زبان دانستن مثبت است و با چشم و هم چشمی در داشتن اشیاء نیست، اما همه اینها به این بستگی دارد که آیا والدین از این راه می خواهند خودشان را از طریق فرزندان ارتقا دهند؟ فرزندان ما می توانند توانمند باشند اما همه اینها باید در چارچوب انتخاب کودک و استعداد های او باشد.
    پاسخ مرداد 10, 1395 at 3:20 ب.ظ
  15. ناشناس
    در چه سنی و در چه کلاسهایی کودکان را باید شرکت داد؟
    پاسخ مرداد 11, 1395 at 4:00 ب.ظ
  16. مشاور
    استعداد ، نیاز ، دسترسی و فرهنگ خانواده از جمله معیارهای گزینش یک کلاس است.نمی توانیم یک نسخه واحد را برای همه خانواده بپیچیم.برای مثال ممکن است در یک خانواده یک کودک سن مناسبی برای رفتن به کلاس های قرآنی رسیده باشد، لذا نمی توان او را مجبور کرد که حتما به کلاس ورزش برود.همچنین اگر توان ذهنی ، اجتماعی شناختی کودک در حدی رشد نکرده باشد که در یک کلاس فعالیت کند، آن کلاس باعث ضربه زدن به او می شود.اصل در روانشناسی وجود دارد ، مبنی بر اینکه با چه روشی و در چه سنی می توان چه چیزی را آموزش داد، برای مثال برای یک کودک پیش دبستانی ، یاد گرفتن شعر ، زبان یاد گرفتن از طریق تفریح مطلوب است و استعداد او را از بین نمی برد.این اصول خوشبختانه امروز در بیشتر والدین شناخته شده است.دقت و مسئولیت پذیری والدین با حس والدین مرز بین خستگی و استعداد پروری را در فرزندشان در ایام تعطیل می توانند شناسایی کنند.با این حال به نظر می رسد که در نسل آینده با نسل تواناتری مواجه خواهیم شد، نسلی که فراغت خود را با تنوع و فشار برنامه زیادی طی کرده است.اصولا جهان در حال پیشرفت است برخی از مدارس خود نیز به تدریش چند زبان می پردازند.خوب بود برخی از این فراغت در مدارس حتی تدریس می شد.اما این برنامه ها در مدارس وجود ندارد، لذا اوقات فراغت برای کودک شناسی است که وقتی ذهن فراغ بال دارد و مغز تازه است مورد استفاده واقع شود.
    پاسخ مرداد 12, 1395 at 8:31 ق.ظ
  17. مامان سینا
    در حقیقت من نمیدونم پسرم به چه چیزی علاقه زیادی داره.چون همه ورزشها رو دوست داره و کلاسی که دوستانش به او پیشنهاد می کنند بدون اینکه بداند چی هست می پذیرد کلاس های زبان که می فرستادمش براش خسته کنند بود آیا در این زمینه ها از او انتظاری نداشته باشم؟در کل هر کار هنری که خودم انجام میدم سعی میکنه یاد بگیره ولی ادامه نمی ده ازکجا بفهمم در چه زمینه ای استعداد داره؟ممنون میشم راهنمایی ام کنید.
    پاسخ مرداد 13, 1395 at 1:56 ب.ظ
  18. ناشناس
    سلام در کل شما میگویید با اوقات فراغت کودکانمان چه کنیم؟چه پیشنهادی دارین؟
    پاسخ مرداد 16, 1395 at 3:29 ب.ظ
  19. مشاور
    - کودکان برای رشد خود به تحرک و بازی نیاز دارند.تحرک رمز سلامت کودکان است .بازی های پر تحرک سبب تخلیه هیجانی و در نتیجه آرامش کودکان می شود. - جهت پر کردن اوقات فراغت بچه ها نباید آنها را با اصرار به کلاس فرستاد ، بلکه می توان از خودشان پرسید که چه چیزی خستگیشان را برطرف می کند و آنها را به سمت کارهای مورد علاقه شان سوق می دهد. - یکی از روش هایی که می تواند اوقات فراغت را زیر پوشش قرار داده و بسیاری از ضعف ها و کمبود های جسمانی و روانی را رفع و درمان کند، ورزش و تفریحات سالم است. - پرداختن به فعالیت بدنی هدایت شده می تواند باعث پرورش سایر رفتارهای بهداشتی مثل پرهیز از سیگار ، مواد مخدر و رفتارهای خشونت بار گردد ونیز کودکانی که فعالیت بدنی بیشتری دارند نتایج تحصیلات بالاتری را نیز کسب کرده اند.
    پاسخ مرداد 18, 1395 at 9:04 ق.ظ
  20. MAHTAB
    با سلام میشه چند راهکار خوب و ثمر بخش برای ایام فراغت کودکانمان پیشنهاد بدین. با تشکر
    پاسخ مرداد 19, 1395 at 5:46 ب.ظ
  21. مشاور
    1- قبل از هر چیز تلاشتان بر آن باشد که تابستان ایامی خوش و به یاد ماندنی برای فرزندتان باشد. 2- طوری برنامه ریزی کنید که حداقل یک یا دو سفر کوتاه مدت با کودکانتان داشته باشید. 3- از فرزندتان نظر خواهی کنید که در ایام تابستان چه کلاسها و دوره های آموزشی را دوست دارد طی کند. 4- سعی کنید شرکت و گذراندن کلاسها و دوره های آموزشی تابستان برای کودکتان لذت بخش و همراه با اشتیاق باشد.به والدین توصیه میگردد هیچگاه نام دوره های تابستانه را کلاس نگذارید، بهتر است آنها را فعالیتهای تابستانه یا اردوهای یادگیری و ... بگذارید. 5- اگر کودکتان در ایام تابستان به یک فعالیت هنری و شغلی پرداخته است یه منظور تقویت انگیزه و استمرار در فعالیت سعی کنید محصولات فعالیت او را بخرید و به افراد فامیل نزدیک ه توصیه کنید که این کار را بکنند. 7- طوری محیط و موقعیت را برای کودکانتان آماده نمایید که کتابهایی را که برای آنها خریداری نموده اید و تا کنون موفق به خواندن انها نشده اند، تابستان بهترین زمان مطالعه اینگونه کتابها می باشد.
    پاسخ مرداد 21, 1395 at 7:17 ب.ظ
  22. مهدیه
    من به دانش آموزم اگه میشه یه نمونه از برنامه های تابستون رو برامون بذارین
    پاسخ مرداد 23, 1395 at 11:20 ق.ظ
  23. foroogh
    ممنون بابت مطالب خوب و مفیدتون
    پاسخ مرداد 23, 1395 at 11:55 ق.ظ

گفت و گو با مشاور کودک و نوجوان