لزوم تربیت جنسی در دوره پیش از دبستان(۱)
لزوم تربیت جنسی در دوره پیش از دبستان(۱)
بسیاری از والدین کودکان سنین پیش از دبستان با دقت و توجه بسیار منحنی رشد کودک خود را پیگیری می کنند، به دنبال کلاس ها و آموزش ها در حوزه های مختلف هستند تا در آینده شاهد فرزندی سالم و موفق باشند.
اغلب والدین در دوره پیش از دبستان می دانند باید اسامی حیوانات، رنگها و میوه ها و …را به کودک خود بیاموزند اما از تربیت در یک حوزه غافل می مانند و آن تربیت جنسی است . عده ای از والدین بر این تصور اند که تربیت جنسی مربوط به سنین بالاتر است یا وظیفه مدارس است و سالهای پیش دبستانی را جهت تربیت در این حوزه مهم از دست می دهند و یکی از دلایل فرار والدین از تربیت جنسی آن است که توانایی و آگاهی لازم جهت پرداختن به این مهم را ندارند.
تربیت جنسی هم مانند هر آموزش اصیل دیگر بایستی به جا و به موقع انجام گیرد، نه زودتر از زمانی که هست و نه دیرتر از آنچه باید مانند خواندن و نوشتن ، مانند آموزش ساز تخصصی.
کودکان از همان سالهای اولیه زندگی مسئله جنس و جنسیت را مورد کاوش قرار می دهند و لذا ضرورت تربیت جنسی نیز از همان دوران الزامی است برای مثال در کودکان ۳-۵ بخشی از نیروی کنجکاوی به امور جنسی می پردازد که هدفش صرفا کسب آگاهی از روابط جنسی نیست بلکه کنجکاوی کودک است اما والدین وحشت دارند و بسیار نگران می شوند که کودکشان در این موارد کنجکاوی می کند زیرا تعریف بزرگسالان از مسائل جنسی با یک کودک بسیار متفاوت است یک والد مسائل جنسی را با هم آغوشی و …. یکسان می بیند در حالی که یک کودک تغبییر ناقص و پر از خطا و بسیار متفاوت از مسائل دارد.
تربیت جنسی گسترده تر از آموزش جنسی است. به عبارت دیگر تربیت جنسی در یک معنای فراتر ، بر رشد شخصیت اجتماعی ، اخلاقی و فرهنگی نیز موثر است. محیط خانواده و فضای حاکم بر آن به عنوان اولین و با دوام ترین عامل در تربیت کودکان است و لذا وظیفه سنگینی بر دوش والدین می باشد.
در فرآیند طبیعی رشد تعامل بین ویژگی های ژنتیکی و محیط باعث تحول و رشد در کودک می گردد لذا کودک در هر دوره زمانی به یک طریق به درک و شناخت دنیای اطراف خود می پردازد.مثلا در حدود ۶ ماهگی در آنچه به دستش می رسد به دهان می برد و در پایان یک سالگی همانگونه که انکشت های خود را کشف می کنند، به وجود آلت یا عضو تناسلی خود نیز پی برده و گاهی با آن بازی می کنند و با درک هویت جنسی از ۳ تا ۴ سالگی کنجکاوی های کودان دربازه تفاوتهای جنسیتی و آینده جنسی و … آغاز می شود.
در جامعه ما به دلیل اینکه والدین در مورد مسائل جنسی شرم و حیای افراطی دارند و همچنین عدم آگاهی درباره تربیت جنسی در دوره پیش از دبستان باعث می شود که تربیت جنسی در این دوره فراموش شده و اقدامی از طرف والدین در این حوزه انجام نگیرد. عده ای از والدین نیز تلاش هایی در این جهت می کنند اما به دلیل نداشتن آگاهی کافی ممکن است در کودک احساس گناه ایجاد نماییند و کودک به جای آنکه چیزی یادبگیرد از داشتن اندام جنسی خود احساس نا مطلوبی خواهد داشت.
اولین گام های آموزش جنسی به کودکان خردسال حدود سن ۳ تا ۴ سالگی شاید با این چالش آغاز شود که به کودک آموزش پوشیدگی الت تناسلی در مقابل دیگران و لخت ظاهر نشدن در مقابل دیگران باشد. در این راستا پژوهش ها نشان داده است مه می توان از بازی( زبان خود کودک) استفاده بهینه کرد. در اینجا سه بازی که در پژوهش ها اثر بخشی آنها در یک دوره سه ماه مشخص شده عنوان می شود.
بازی اول: به این صورت که در زمان حمام کردن با والد همجنس بازی میان آنها انجام ی شود در دقایق پایانی حمام والد به کودک می گوید:« حالا وقتشه دوش آخر را بگیری، لباس زیرت رو در بیار و زیر دوش برو». بعد والد با حالت بدن و صورت و احنکلام طوری می ایستد که کودک متوجه شود که او را نگاه نمی کند و همین جمله را تکرار می کند. کم کم حوله کودک را آمده می کند و به حالت بازی می گوید :« حالا که دوش آخر را گرفتی با حوله ات خودتو خشک کن. کجایی؟؟ (با بازی) والد وانمود می کند که کودک را نمی بیند و یک بار جمله ای را می گوید که «من که باید نگاه نکنم» بازی را ادامه می دهد و می گوید :«کجایی؟ کجایی؟ آ…هان» حوله را دو او می پیچاند و می گوید: « حالا دیگه می تونم نگاه کنم ، چون دیگه حوله ات را پوشیدی؟» حالا نوبت منه ، تو برو منتظر باش که منم بیام( یعنی تو هم به من نگاه نکن تا من خودمو بشورم و بیام) کودک باید به این قاعده برسد که والد هم قصد دارد بدنش را بپوشاند طبق قاعده بازی حالا نوبت اوست که نگاه نکند و منتظر باشد.
بازی دوم: در هر زمانی که لازم است کوک لباسش را تعویض کند چه بعد از حمام چه در مواقع بیرون رفتن و … این بازی انجام می شود والد می گوید: « بیا کمکت کنم لباست رو بپوشی. والد سرش را بالا می گیرد و با حالت بازی و خنده و با شیطنت می گوید: « پاهات کجاست تا شلوارت را پاهات کنم؟ و می گوید:« من که نگاه نمی کنم؟ پاهات کجاست؟ ببینم.( که با شوخی و خنده و مسخره به اشتباه شلوار را از کنار پاهای
کودک بالا می کشد به طوری که بازی شود ، کودک و والد می خندند . والد با سر بالا و با دست پای کودک را جستجو می کند و یک لنگ شلوار را می پوشاند و می گوید: خوب این یکی شدو حالا او یکی و باز همه مراحل انجام می شود تا شلوار امل تن کودک شود والد می گوید:« حالا می تونم نگاه کنم و پبراهنت را بپوشانم».
بازی سوم: این بازی مربوط به وقتی است که اعضای خانواد ه قرار است به مهمانی بروند و همه باید حاضر شوند و لباس عوض کنند یا زمانی که همه از مهمانی آمده اند و قرار است لباس ها را عوض کنند.
یکی از والدین (والد همجنس با کودک) با این جمله شروع می کند:« کیا اول لباس می پوشند (عوض می کنند)؟ اول ما مردها می رویم و لباس عوض می کنیم. بریم تو اتاق.( طبق بازی دوم ادامه می دهد) و سپس در ادامه والد دیگر به کودک می گوید : « حالا تو توی حال منتظر من باش تا من هم لباس بپوشم و بیام».
اثر بخشی این بازی ها به مدت سه ماه بر آموزش صحیح مفهوم حیا بدون احاس شرم و کناه افراطی گزارش شده است.
در مقاله دوم نحوی صحیح پاسخگویی به کنجکاوی کودکان و پرسش های آنها ارائه خواهد شد.
منبع:مشاورکو
سلام چطور میشه عادات بد کودکان را از قبیل لمس آلت تناسلی و دست کردن داخل بینی و … را از اونها گرفت؟
با سلام. مرسی که پذیرفتین اینها عادات هستند اما به یک نکته توجه کنید که لمس آلت جنسی در دوران کودکی ربطی به مسائل جنسی ندارد و هرگز این مسائل را با هم یکی ندانید. مهم ترین مسئله اینست که منبع این رفتارها پیدا شود. یک احتمال مهم می تواند اضطراب باشد. اضطراب و استرس در کودک می تواند منجر به شکل گیری رفتارهای عادتی مانند این رفتارها شود گاها تجربه این رفتارها نتیجه کاهش اضطراب را نیز در بر دارد. پس بیشتر بگردید در کودک و ببینید اگر اضطرابی وجود ندارد پس به دنبال راه حل هایی از قبیل روش بیزاری درمانی باید باشید.