تلویزیون و پرخاشگری کودک

نقش رسانه در یادگیری لجبازی و پرخاشگری


 

 

آلبرت بندورا بنیانگذار نظریه شناختی اجتماعی معتقد است عوامل شخصی (از جمله باورها، انتظارات، نگرش ها، دانش ها، راهبردها ومانند این ها)، رویدادهای محیطی(فیزیکی واجتماعی) و رفتارهای (عملی وکلامی) فرد با یکدیگر تاثیر و تاثر متقابل دارند و هیچ یک از این سه جز را نمی توان جدا از اجزای دیگر به عنوان تعیین کننده رفتار انسان به حساب آورد. بندورا این تعامل سه جانبه را تعیین گری متقابل (جبر متقابل) می نامد (سیف، ۱۳۸۷).

بندورا فرایندهای شناختی را در تعیین رفتار آدمی بسیار مهم می داند. طبق نظر او رفتار می تواند شدیدا تحت تاثیر تخیلات فرد باشد. از آن جایی که رفتار فرد دست کم تا حدودی به وسیله فرآیندهای شناختی او تعیین می شود، اگر این فرآیندها به درستی واقعیت را منعکس نکند، موجب رفتار ناسازگارانه می شود. بندورا چند دلیل برای  ایجاد فرایند های شناختی معیوب به دست می دهد.

نخست این که، اعتقادات غلط در کودکان ممکن است به این علت به وجود آیند که چیزها را بر اساس ظاهرشان ارزیابی می کنند. دوم این که خطای فکری می تواند از اطلاعات حاصل از شواهد ناکافی به وجود می آید. مثلا یادگیری ناشی از تصوراتی که توسط رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی منتقل میشود. مردم تا حدی تصورا تشان را درباره واقعیت های اجتماعی که هیچ گونه تماس مستقیمی با آن ها نداشته اند از راه صحنه های تلویزیونی می آموزند. از آنجا که دنیای ماهواره، تلویزیون، اینترنت، بازی های ویدیو یی، رایانه ای و….. مملو از شخصیت های فاقد اصول اخلاقی (و پرخاشگری، خشونت، زیر پا گذاشتن قوانین ومقررات و…..) است می تواند دانش مربوط به جهان واقعی را وارونه جلوه دهد. طبق نظر بندورا این دید تحریف شده از واقعیت گاهی ممکن است به رفتار مجرمانه و جنایت آمیز منجر شود. ” کودکان برای فرستادن نامه های تهدید آمیز به معلمان و برای دعواهای همراه با ضرب و جرح دستگیر شده اندو معلوم گشته است که این گونه کارها را از صحنه های تلویزیونی آموخته اند (هرگنهان و اولسون، ۱۳۸۵).

بندورا می گوید پس از آن که باورهای غلط تشکیل شدند، به صورت دائمی در می آیند، زیرا صاحبان باورهای غلط افرادی را می جویند که همان باورها را دارند. افزون بر این، وقتی که باورهای غلط تشکیل شدند، به صورت پیشگویی ها یی کامبخش در می آیند. برای مثال، اگر کودکی به این باور برسد که به جز از راه پرخاشگری و خشونت نمی توان به اهداف خود رسید، به تجارب وفعالیت هایی می پردازد که باور او را تایید می کنند (هرگنهان و اولسون، ۱۳۸۵).

سوم این که، خطاهای فکری می توانند از پردازش غلط اطلاعات ناشی شوند. برای نمونه، اگر کودک به این باور برسد که همه می خواهند به او آسیب بزنند، ممکن است به رفتار دفاعی در مقابل دیگران بپردازد وبه آن ها آسیب بزند.

بندورا معتقد است که ما به همان اندازه که از مشاهده پیامدهای رفتارمان یاد می گیریم از مشاهده تجارب غیر مستقیم هم چیز می آموزیم. بنابراین روزنامه، مجله، کتاب، ماهواره، اینترنت، تلویزیون، سینما(بازی های ویدئویی، رایانه ای) به عنوان الگوهایی که بسیار آموزنده هستند عمل می کنند. ماهواره وتلویزیون (اینترنت،بازی های ویدیویی، رایانه ای) می تواند فرایندهای شناختی ناقص ایجاد کندکه این ها نیز به نوبه خود می توانند به رفتارهای خلاف مقررات و رفتارهای ضد اجتماعی منجر گردند. بعضی از صحنه های کارتون ها، فیلم ها وداستان ها موجب اشاعه سبک عمل لجبازی وپرخاشگری، بددهنی، فحاشی وخشونت می شود.

منبع:مرکزمشاوره.com

5 پاسخ
  1. مامی
    مامی گفته:

    سلام دوستان.ما پسری ۶ ساله داریم و در مورد ماهواره و یا نداشتن دچار تردید شدیم چون همسرم میگه برای این سن مشکلی نیست ولی من میگم میتونه ایجاد مشکلات کنه .نظر شما چیه؟

    پاسخ
    • روانشناس کودک
      روانشناس کودک گفته:

      با سلام. بهتره کودک به صورت کلی روزی یک الی دو ساعت صرف نشستن در پای تلویزیون کند. و فرصت باقی مانده را صرف فعالیت های مختلف مخصوص سن خود کند. اگر ماهواره یا هر وسیله الکترونیکی برای سرگرمی خودتون می گیرید باید حواستون باشه که زمانی که کودک پای تلویزیون نشسته محتوا با سن او مناسب باشد. بعلاوه سعی کنید برنامه ها و سریال های مخصوص خود را در ساعاتی ببینید که کودک نباشد یا خواب باشد. اصلا لزومی ندارد کودک با محتواهای بزرگسالانه در این سنین مواجه شود حتی در حد نگرانی برای اجاره خانه در یک فیلم.

      پاسخ
  2. فروزان منش
    فروزان منش گفته:

    با سلام دختری ۴ ساله دارم که بسیار لجبازه هر جا برایم هر چی دست کسی ببینه میخواد اگه ندیم گریه میکنه من خودم به گریه هاش توجه نمیکنم .ولی اطرفافیان توجه میکنن یا به خودمن میگن ببین بچه چی میخواد.به خاطر توجه اطرافیان خیلی بدتر شده.گاهی عصبی میشم و در خفا کتکش میزنم.خیلی ددوست داره با بچه ها بازی کنه ولی به خاطر همین مسائل زیاد نمیتونه کنار بیاد.من خودم اصلا باهاش بازی نمیکردم همیش کلاس بودم… به خاطر همین همش با تلویزیون و گوشی سرگرمش کردن از یک سال و نیمی تا الان.خودم حس میکنم استعداد هاشو کور کردم از شما خواهش دارم راهنمایی کنید.

    پاسخ
    • روانشناس کودک
      روانشناس کودک گفته:

      با سلام… دختر شما با توجه به سنش لحبازی معمول رو داره نشون میده و شما با رفتارهای نامناسب دارید این لجبازی رو تشدید می کنید. سعی کنید دیگه در مقابل لجبازی ها عکس العمل نشان ندهید، نه تنبیه نه توجه…. با شروع گریه خودتون رو مشغول کنید و نشون بدید گریه تاثیری نداره. به مدت یک ماه این کار رو درست انجام بدید رفتار کمرنگ میشه…. مقالات مارو در زمینه لجبازی کودکان مطالعه کنید.

      پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *