نوجوانی دوره ای بسیار حساس در زندگی هر فردی می باشد و بسیاری از والدین و پدر و مادرها با فرزندان نوجوان پرخاشگر خود مشکلات بسیار زیادی دارند. تغییرات هورمونی و ویژگی های جنسی و اخلاقی و روحی-روانی این دوره سبب شده است تا این دوره به یکی از بحرانی ترین دوره های زندگی تبدیل شود. بسیاری از خانواده ها گلایه می کنند که نمی توانند به خوبی با فرزندان نوجوان خود ارتباط برقرار کنند و در این بین نوجوانان پرخاشگر و پرخاشگری در نوجوانان یکی از مهم ترین دغدغه های تمامی خانواده ها می باشد.

چه باید کرد؟

خانواده ها در این سن دوست دارند بدانند که فرزند آن ها با چه کسانی معاشرت دارد و آیا در راه زندگی درست گام بر می دارد و یا اینکه با دوستان ناباب معاشرت و نشست و برخواست دارد. با وجود اینکه برخی از خانواده ها گمان می کنند که پدر بودن و یا مادر بودن در مقابل یک نوجوان پرخاشگر کاری غیر ممکن و غیر قابل تحمل است اما نکاتی در رابطه با رفتار با نوجوانان در این سنین می تواند کمک شایان توجهی به خانواده ها برای رفتار بهتر و مناسب تر با نوجوانان پرخاشگر باشد. خانواده ها باید این نکته را درک کنند که به هر حال دوره نوجوانی بسیار متفاوت از دوران کودکی خواهد بود و انتظار نداشته باشند تا دوره شیرین کودکی فرزندشان ادامه یافته و زندگی او وارد دوره بحرانی نوجوانی نشود.

در واقع می شود گفت بد اخلاقی تقریبا جزئی از سیستم رفتاری دوره نوجوانی خواهد شد اما اگر این بد رفتاری ها و پرخاشگری ها به حالتی غیر قابل تحمل و بحرانی تبدیل شود به دقت بیشتر توسط خانواده ها نیاز دارد. نوجوان پرخاشگر مسلما مشکلات هیجانی رفتاری بیشتری از یک نوجوان نرمال دارد. نوجوان پرخاشگر به احتمال بیشتری نسبت به نوجوان نرمال و هم سن و سال خود به مشکلاتی مانند رابطه های جنسی خطرناک، سو مصرف الکل، فرار از مدرسه و مواردی نابهنجار و از این قبیل کشیده خواهد شد. در هر صورت نوجوان پرخاشگر می تواند با مشکلاتی مانند افسردگی و اضطراب و استرس دست و پنجه نرم کند و چه بسا پرخاشگری در او نتیجه چنین عارضه ها و اختلالاتی نیز در او باشد که لازم است والدین به این نکات دقت نموده و حتما آن ها را لحاظ نمایند.

نوجوانان افرادی منحصر به فرد با ویژگی هایی خاص هستند که در هر صورت و چه پرخاشگر باشند و چه نباشند و چه عاطفی باشند و چه نباشند، نیازمند توجه و مهر و محبت از سوی خانواده و والدین خود هستند. یکی از مواردی که باید به دقت توسط والدین یک نوجوان مورد توجه قرار بگیرد این است که دوره نوجوانی به لحاظ تغییرات بیولوژیکی و هورمونی که در فرد اتفاق می افتد می تواند دوره ای حساس باشد چرا که این تغییرات مستقیما بر روحیه و حالات رفتاری و نیازهای عاطفی و جنسی نوجوان تاثیر می گذارند.

گرچه فرزند ممکن است از لحاظ جسمی و قد وزن رشد نماید ولی باید گفت به دلیل تغییرات که در ساختار هورمونی او شکل می گیرد برخی از این موارد ظاهری است و در واقع از نظر درونی هنوز یک نوجوان نمی تواند مانند یک بالغ به تصمیم گیری درست و انتخاب های کاملا منطقی دست بزند. خشم و پرخاشگری مشکلی شایع در این دوران هستند چرا که ممکن است این پرخاشگری در نوجوانان حاصل انرژی زیاد او از لحاظ جسمی و روحی باشد که نیازمتد تخلیه صحیح از راه هایی مانند ورزش کردن است و اگر این انرژی و نیرو به درستی ارضا نشود می تواند مشکلاتی مانند افسردگی، استرس، خود ارضایی و روابط خطرناک جنسی و مواردی از این قبیل را در نوجوان پرخاشگر شما به وجود اورد.

روشهای مقابله با خشم در نوجوانان

برای مقابله با خشم در نوجوانان موارد زیر می تواند سازنده و مفید باشد:

• • تعیین قوانین در زمینه پرخاشگری نوجوانان می تواند موثر باشد مثلا می شود با نوجوان پرخاشگر صحبت کرد و گفت که پرخاش و خشم تو امری طبیعی است اما نحوه بروز آن و داد و فریاد زدنت می تواند محرومیت هایی برایت به همراه داشه باشد مثلا محرومیت از رفتن به مهمانی

• • نکته بعدی این است که والدین باید دلیل پرخاشگری نوجوان خود را کشف کنند و ببیند که آیا این پرخاشگری با افسردگی و یا استرس و اضطراب و مواردی از این قبیل در نوجوان در ارتباط است یا خیر

• • بایستی از نشاته های هشدار دهنده برای شروع خشم در نوجوان اگاه بود مثلا گاهی یک نوجوان قبل از خشمگینی و پرخاشگری دچار سردرد می شود و با اینکه یک کلاس خاص در مدرسه او را به شدت پرخاشگر می کند که شناخت این موارد می تواند به او کمک نماید تا ریشه خشم را شناخته و بهتر بتواند خود را در مواقع بحرانی کنترل نماید

• • باید به نوجوان کمک کرد تا راه های مناسبی برای خالی کردن خشم خود پیدا کند مثلا ورزش کردن می تواند یکی از راه های مفید برای کاهش سطح انرژی اضافی بدن باشد و هم چنین پاره کردن کاغذ و مواردی این چنینی می تواند سبب کاهش خشم در نوجوان شود گرچه برخی از نوجوانان به مواردی از قبیل ترسیم و نقاشی برای کاهش خشم خود استفاده می کنند که این روش ها می تواند بسیار آرامش بخش و موثر باشد.

• • زمانی که نوجوان پرخاش می کند و عصبانی است هرگز از او نخواهید که عذر خواهی کند و او را تحریک نکنید و به دنبال او نروید و در این مواقع اجازه دهید تا او فرصتی برای کسب آرامش و آرام شدن در فضایی مانند یک اتاق دیگر بهره ببرد.

• نکته بسیار مهم و آخرین نکته این است که اگر خود شما در هنگام خشمگین شدن و پرخاشگری نوجوان بخواهید مانند او رفتار کنید کار را به جاهای باریک کشانده و ممکن است شرایط کاملا بدتر شود.

کلام آخر در مورد نوجوان پرخاشگر

پس لازم است تا والدین در این مواقع خود را کنترل کرده و عصبی نشوند چرا که عصبی شدن آن ها به رابطه شان با نوجوان آسیب بیشتری می زند و برای این کار تهیه لیست از راه های که می تواند سبب افزایش آرامش تان شود بسیار موثر خواهد بود مثلا ممکن است یک فرد با خوردن یک لیوان اب آرام شود و نفری دیگر با خواندن روزنامه یا هوا خوری که این نکات به والدین کمک می کنند که هر گاه با مشکل پرخاشگری نوجوان رو به رو شدند به راحتی بتوانند با کنترل نمودن درست خود به قائله خاتمه داده و بعدا سر فرصت در رابطه با موضوع با نوجوان خود صحبت نمایند.

هم چنین بخوانید:

رفتارهای تهدید امیز در نوجوانان

نوجوان من عادی است یا مشکل دار؟

منبع:مشاورانه