کودک پیش دبستانی – دوره ۵-۳ سالگی دوره پیش دبستانی نامیده می شود. (Preschool) کودک هم چنان به رشد و خلاقیت و تخیل ادامه می دهد علاوه بر اینکه رشد طبیعی سرعت بیشتری می گیرد.
سوالات شما را پاسخ می دهیم:
- رشد جسمی و روانی کودک در سه تا ۵ سالگی چگونه است؟
- چه رفتارهای تربیتی باید با کودک انجام داد؟
- چه ویژگی هایی در این سنین طبیعی و کدام غیرطبیعی است؟
- رفتارهای آسیب زا عاطفی چیست؟
نقاط عطف رشدی:
با ورود کودک به دوران پیش دبستانی یا کودکی اولیه، دنیای آنها نیز گسترده تر می شود.
استقلال بیشتری خواهند داشت و شروع به تمرکز بیشتر روی بزرگترها و کودکان دیگر خارج از خانواده می کنند. کودک پیش دبستانی خواهان کشف و پرسش درباره چیزهای اطرافشان بیشتر از قبل هستند. تعامل آنها با خانواده و افراد به شکل گیری شخصیت آنها کمک می کند هم چنین منجر به رشد شکل های تفکر و حرکت می شود.
در طول این مرحله، کودک باید توانایی راندن یک سه چرخه را داشته باشد، قیچی های ایمن را استفاده کند و شکل ها را ببرد. هم چنین کودک پیش دبستانی به تفاوت دختر و پسر پی می برد، لباس هایش را خودش می پوشد، با کودکان دیگر بازی می کند، می تواند قسمتی از یک داستان را به خاطر آورد و آواز بخواند.
نکات فرزند پروری مثبت کودک پیش دبستانی:
نکات زیر موارد فرزند پروری هستند که باید به عنوان والدین انجام دهید. (در این سنین )
- به خواندن داستان ها و کتاب ها برای کودک ادامه دهید.
- با بردن کودک به کتابخانه یا کتاب فروشی ها علاقه او را به کتاب پرورش دهید.
- با تکالیف کوچک به کودک پیش دبستانی خود اجازه کمک کردن بدهید.
- کودکان خود را تشویق به بازی با دیگر کودکان کنید. این کار به او کمک می کند ارزش دوستی و همدلی را یاد بگیرد.
- در تنظیم قواعد مقررات نسبت به کودک خود واضح و مداوم عمل کنید. رفتار های مورد انتظار را توضیح داده و نشان دهید.
- هرگاه به کودک نه می گویید در ادامه بگویید چه کار جایگزینی را می تواند انجام دهد.
- به کودک خود کمک کنید مهارتهای زبانی مناسب را ایجاد کند، از طریق کمک به او در کامل کردن جملات. در تصحیح جملات و کلمات به او کمک کنید.
- هنگامی که کودک غمگین است در قدمهای حل مسئله به او کمک کنید.
- به کودک حق انتخاب های محدود شده بدهید (مثل تصمیم گیری برای اینکه چه بپوشد، کی بازی کند، و چه چیز بخورد و …)
رشد کودک ۳ تا ۵ ساله
فرزند شما اکنون یک کودک پیش دبستانی است که مجذوب دنیای اطراف خود شده است. آنها می‌توانند با جملات طولانی‌تر صحبت کنند و در حالی که سعی می‌کنند بیشتر در مورد جهان بفهمند ، شروع به پرسیدن سؤالات «کی»، «چه»، «کجا» و «چرا» می‌کنند.
آنها از بازی با بچه های دیگر، یادگیری قوانین و نوبت گرفتن لذت می برند و خواهید دید که آنها با شروع به توسعه مهارت های اجتماعی خود شروع به ایجاد دوستی های واقعی می کنند. منبع: Community Child Care Co-operative Ltd NSW (CCCC)
این مقاله در مورد رشد کودک سه ساله کودک ۵ ساله مناسب است. در واقع برای کودکان پیش دبستانی بین سن ۳ تا ۵ سال می باشد.
چگونه می توانید یادگیری فرزندتان را تشویق کنید؟
- آنها را به بازی در فضای باز تشویق کنید
- با بردن آنها به مکان‌های مختلف مانند پارک حیات وحش، موزه، گروه بازی، آکواریوم، کتابخانه، آنها را در معرض تجربیات بیشتری قرار دهید.
- در راه اندازی فعالیت های بازی وهنری مانند نقاشی، موسیقی، هنر و صنایع دستی خلاق باشید
- با مشارکت دادن آنها در فعالیت های روزمره و دادن کارهای کمکی ساده به آنها، مانند کمک به چیدن میز شام، عزت نفس آنها را تقویت کنید.
- به سوالات آنها علاقه مند باشید و برای پاسخ دادن وقت بگذارید
- از موفقیت خود لذت می برند، مثلاً وقتی یک کلمه را درست می خوانند
نقاط عطف مختلف رشدی
ویژگی های فیزیکی
- با کمک کمی لباس می پوشد و در می آورد
- به راحتی بپر بپر می کند و می دود
- با قدمهای متناوب از پله ها بالا می رود
- می تازد و با یک پا هدایت می شود
- وزنه را برای پرتاب توپ به جلو منتقل می کند
- تلاش برای گرفتن توپ با دست
- با چابکی فزاینده از وسایل زمین بازی بالا می رود
- مداد رنگی به راحتی بین انگشتان می گیرد
- ترجیح دست را نشان می دهد (ترجیح می دهد که از دست راست استفاده کند یا چپ)
- هنگام طراحی، اشکال مختلفی را تقلید می کند، مثلاً دایره ها
- به طور مستقل کاغذ را با قیچی برش می دهد (قیچی مخصوص کودکان و نظارت والدین)
- می توانند از توالت استفاده کنند
- خودش با حداقل ریخت و پاشی غدا می خورد
- آرام تر راه می رود و می دود
- از یادگیری حرکات و ریتم های ساده لذت می برد
- توانایی توالت کردن در شب را توسعه می دهد
پیشنهاد مشاور: سایت روانشناسی کودک
ویژگی های اجتماعی
- از بازی با بچه های دیگر لذت می برد
- ممکن است دوست خاصی داشته باشد
- به اشتراک می گذارد، لبخند می زند و با همسالان همکاری می کند
- به طور مشترک با یک یا دو همتای دیگر اشیا را دستکاری می کند
- توسعه استقلال و مهارت های اجتماعی که برای یادگیری و ارتباط با دیگران در پیش دبستانی و مدرسه استفاده می کنند
ویژگی های عاطفی
- وقتی کسی صدمه دیده است را درک می کند و به او آرامش می دهد
- به ثبات جنسیتی می رسد (مطمئناً دختر یا پسر است)
- ممکن است ترجیح بیشتری برای همبازی های همجنس نشان دهد
- ممکن است هنجارهای نقش جنسیتی را با همسالان اجرا کند
- ممکن است حملات پرخاشگری را با همسالان نشان دهد
- دوست دارد از والدین محبت کند و دریافت کند
- ممکن است خود را ستایش کنند و فخرفروش باشند
در این دوره باید مواظب باشید که کودک مورد قلدری بزرگترها قرار نگیرد.
ویژگی های شناختی
- کلمات متضاد (مثلاً بزرگ یا کوچک) و کلمات موضعی (وسط، پایان) را درک می کند.
- از اشیاء و مواد برای ساختن یا ساختن اشیا استفاده می کند، مثلاً برج بلوک، پازل، خاک رس، ماسه و آب
- برج، هشت تا ۱۰ بلوک را می سازد (با اسباب بازی ها و لوگوها)
- به سوالات ساده پاسخ می دهد
- پنج تا ۱۰ چیزها را می شمارد
- دامنه توجه بیشتری دارد
- در حین بازی با خود صحبت می کند – برای کمک به هدایت کاری که انجام می دهد
- دستورالعمل های ساده را دنبال می کند
- از قوانین ساده پیروی می کند و از کمک به دیگران لذت می برد
- ممکن است تعدادی اعداد و حروف بنویسد
- درگیر بازی دراماتیک می شود و نقش های شخصیتی وانمودی را ایفا می کند
- وقایع را به درستی به یاد می آورد
- با داشتن اعداد به خاطر سپردن، به‌تازگی شمارش می‌کند
- لمس اشیاء برای شمارش – شروع به درک رابطه بین اعداد و اشیاء
- می تواند یک داستان اخیر را بازگو کند
- حروف را کپی می کند و ممکن است برخی را بدون درخواست بنویسد
- می تواند چند رنگ را مطابقت دهد و نام ببرد
رشد زبان کودک ۳ تا ۵ ساله
- در جملات صحبت می کند و از کلمات مختلفی استفاده می کند
- به سوالات ساده پاسخ می دهد
- سوالات زیادی می پرسد
- داستان می گوید
- مدام صحبت می کند
- از صحبت کردن لذت می برد و ممکن است دوست داشته باشد کلمات جدید را آزمایش کند
- از اشکال گفتار بزرگسالان استفاده می کند
- در گفتگوها شرکت می کند
- از جوک، قافیه و داستان لذت می برد
- با کلمات خود را اثبات خواهد کرد
مشکلات کودک
لطفاً در صورت بروز موارد زیر به مرکز مشاوره ستاره ایرانیان۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲یا۰۲۱۲۲۲۴۷۱۰۰ اطلاع دهید.
- توسط دیگران قابل درک نیست
- مشکلات روانی گفتار یا لکنت زبان دارد
- با بچه های دیگر بازی نمی کند
- قادر به گفتگو نیست
- لجبازی می کند
- نمی تواند به توالت برود یا خودش را بشوید
- در یادگری مشکل دارد
- مشکل توجه و تمرکز
- بی ادبی و زدن حرف های رکیک
- راهنمایی برای تربیت بهتر
- آسیب های جنسی توسط بزرگترها
برای مطالعه بیشتر:
پیش بسوی چهار سالگی: آنچه باید در مورد کودک ۴ ساله خود بدانید
پیش بسوی پنج سالگی: آنچه باید در مورد کودک ۵ ساله خود بدانید
