روانشناسی یک تا دو سالگی کودک، مراحل رشد، رفتار با کودک یک ساله تا دو ساله توسط برترین متخصصان و مشاوران کودک در ایران برای شما تهیه شده است. کودکان در این سنین می آموزند که چگونه بازی کنند، یاد بگیرند، با دیگران ارتباط برقرار کنند و در محیط حرکت کنند. در طول سال دوم کودکان بیش از قبل در محیط حرکت می کنند، و درباره خود و محیط اطراف آگاهی بیشتری دارند.
روانشناسی کودک یک تا دو سال
روانشناسی یک تا دو سالگی کودک اهمیت زیادی دارد زیرا در این سنین کودک لجبازی و رفتارهایی را از خود نشان می دهد که ممکن است برای والدین دردسر باشد، در این شرایط والدین ممکن است رفتارهای نادرستی را نشان دهند. برای روانشناسی و تربیت درست کودک یک تا دو سال توصیه می شود که در مورد موارد زیر مطالعه کنید:
روانشناسی بازی کودک دو ساله
تقویت هوش کودک یک سال و نیمه
نکات فرزند پروری
نکات فرزند پروری در روانشناسی یک تا دو سالگی کودک شامل موارد زیر می باشد:
- به صورت روزانه برای کودک خود داستان بخوانید.
- از او بخواهید اشیاء را برای شما بیابد یا اعضای بدن و اشیاء را نام گذاری کند.
- بازی های جور کردنی با کودک انجام دهید. پازل های ساده یا مرتب سازی اشکال.
- او را تشویق به کشف و آزمون چیزهای جدید کنید.
- بیشتر به رفتار های مطلوب پاسخ دهید تا تنبیه رفتارهای غیر مطلوب. اغلب به کودک رفتار جایگزین ارائه دهید به جای ممانعت مداوم.
- با صحبت کردن با کودک مهارتهای زبانی وی را تقویت کنید. کلمات لازم را برای شروع اضافه کنید.
- برای مثال، اگر کودک شما می گوید “ماتالونی” شما می توانید پاسخ دهید؛ درسته عزیزم “ماکارونی”.
- به رشد استقلال کودک خود کمک کنید. با اجازه دادن به آن ها در اینکه خود لباس بپوشند و یا خود احساس کنند.
- کنجکاوی های کودک خود را تشویق کنید. هم چنین هنگام بازشناسی اشیاء و علامت ها را درپارک یا در هنگام سفر با ماشین و اتوبوس تشویق کنید.
سلامت و ایمنی
سلامت و ایمنی کودک شما خیلی مهم ایست و باید برای آن تلاش زیادی کنید برای اطلاع از این نکات که برای سلامت کودک شما ضروری است می توانید از مطالب زیر کمک گرفته و سوالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
تغذیه در کودکان یک تا دو ساله
راهنمای مادران کودکان ۱ تا ۲ ساله
رشد
در طول ۱۲ ماه بین یک تا دو سالگی، خواهید دید که کودک شما کمتر شبیه یک نوزاد و بیشتر شبیه کودکی نو پا می شود. زمانی که کودک یک ساله شما به مهارت های جدید حرکتی تسلط پیدا می کند شاهد یک انتقال فیزیکی خواهید بود. این مهارت های جدید به آن ها کمک می کنند که استقلال زیادی را کسب کنند و احتمالا شاهد ظهور یک شخصیت منحصر به فرد نیز خواهید بود.
پیش به سوی دو سالگی: انچه باید در مورد کودک دو ساله خود بدانید
خصوصیات کودک یک سال و نیمه
رشد جسمی و فیزیکی
رشد در دوازده ماه اول می تواند بازتاب تغییراتی بزرگ برای کودک شما باشد. در مدت زمان کوتاهی، احتمالا از حالت سینه خیز به حالت ایستاده و راه رفتن می رود. قبل از اینکه متوجه شوید، سعی می کند از پله ها بالا برود و در خانه بدون هیچ کمکی بچرخد.
نقاط عطف کلیدی مهارت های حرکتی درشت
اکثر کودکان اولین قدم های خود را قبل از دو ماهگی برمی دارند و تا ۱۴ الی ۱۵ ماهگی خودشان راه می روند.
مهارت های حرکتی ظریف
از ۱۸ ماهگی، کودک شما می تواند با فنجان بنوشد، با قاشق غذا بخورد و لباس هایش را دربیاورد.
نکات برجسته
بین یک تا دو سالگی، احتمالا خواهید دید که کودک خود را به چالش می اندازد تا به توپی ضربه بزند و یا شروع به دویدن کند.
نکات فرزند پروری رشد جسمی
کودک یک ساله شما نمی داند کدام اشیا ساکن و کدامیک ایمن هستند که بتواند دست بزند. زمانی که شروع به راه رفتن می کنند، میز شام پر از ظرف، ظروف شکستنی و اشیای تزیینی که امکان سرنگونی دارند همگی خطرهای احتمالی هستند. بنابراین مهم است که این اشیا را از محیط دور کنید.
مخصوصا اشیایی که کودک از انها به عنوان تکیه گاهی برای ایستادن و بالانس استفاده می کند. اکنون که آنها در حرکت هستند، دسترسی به نقاط مختلف خانه آسانتر می شود، بنابراین ایمن کردن تمامی نقاط برای کودک نوپا ضروری است.
رشد هیجانی
کودک یک ساله از بسیاری جهات مستقل می شود. ممکن است اصرار کند که خودش لباسش را تن کند، و یا ممکن است بخواهد مهارت های فیزیکی جدید را امتحان کند.
اما ممکن است زیاد به شما بچسبد، مخصوصا زمانی که احساس استرس و ناراحتی دارد از شما آرامش را طلب میکند. در حدود دو سالگی ممکن است ببینید که کودک لجبازی نشان می دهد و روی آنچه می خواهد پافشاری می کند، حتی زمانی که به او “نه” می گویید.
نقاط عطف کلیدی رشد هیجانی
- واکنش نشان دادن به وضعیت های ناآشنا یا افراد خجالتی و عصبی
- تقلید از دیگر افراد
- ترس نشان دادن در برخی وضعیت ها
نکات فرزندپروری رشد هیجانی
مواجهه با اضطراب جدایی که در این سن ممکن است بروز کند ممکن است سخت باشد. حواستان باشد زمانی که کودک حواسش نیست از دستش فرار نکنید زیرا مشکل بیشتر می شود. این ناپدید شدن ناگهانی ممکن است اضطراب کودک را در دراز مدت بیشتر کند.
در عوض، او را ببوسید و قول دهید که زود بر می گردید. کش دادن خداحافظی با کودک می تواند این اضطراب را بدتر کند. بنابراین سعی کنید کارهای روتین از این دست را کوتاه کرده و اطمینان بخش باشید.
رشد اجتماعی یک تا دو سالگی کودک
در حالیکه می بینید کودکتان بیشتر نسبت به غریبه ها حساس شده است، گرایشی برای تعامل با دیگران نیز دارد؛ مخصوصا نسبت به خواهر برادرها و مراقبین. ممکن است با دیدن دیگر کودکان هیجان زده شود. بیش از همه، کودک ترجیح می دهد در کنار دیگر کودکان بازی کند تا اینکه بر آنها مسلط باشد. اما، ممکنه ببینید که گاهی دیگر کودکان را نیز وارد بازی می کند.
نقاط عطف کلیدی رشد اجتماعی
- کتابی را به شما می دهد تا برایش قصه بگویید.
- بازی های قایم موشک و دالی بازی را دوست دارد.
- نسبت به یکی از والدین یا مراقبین توجه خاصی نشان می دهد.
نکات فرزندپروری رشد اجتماعی
کودک یک ساله شما معنی تقسیم کردن و سهیم شدن با دیگران را نمی فهمد و احساس مالکیت زیادی در مورد اسباب بازی هایش دارد. بنابراین، بر تقسیم کردن اسباب بازی هایش با دیگر کودکان اصرار نورزید. در عوض، گزینه ها و اسباب بازی هایی را در اختیارش قرار دهید تا احساس کند روی بازی خود کنترل دارد.
رشد شناختی روانشناسی
از نظر روانشناسی یک تا دو سالگی کودک شما احتمالا تغییرات بزرگی را در رشد شناختی کودک خود خواهید دید. بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی، کودک احتمالا خواهد توانست اشیا یا موجودات را نامگذاری کند مثل گربه یا سگ. آن ها همچنین قادرند بازی های وانمودی را انجام دهند و یک مهارت بهبود یافته برای دنبال کردن دستورالعمل های شما دارند.
گفتار و زبان
در انتهای سال اول، کودک همچنان روی مهارت های غیر کلامی تکیه دارد، مانند اشاره کردن با دست، ادا درآوردن یا پرت کردن اشیا. اما، صداها و فریادها در اولین گفتگوهای کودک راهی برای تمایز بین صداها را می دهد، مانند دا، با گا و ما. کودک به تدریج این صداها را در قالب کلمات آشنا و قابل فهم می آورد، و این در حالیست که کم کم همه آنچه می گویید را متوجه می شود.
قبل از دومین سالگرد تولد، کودک احتمالا قادر است جملات ساده را با دو یا چهار کلمه بگوید و وقتی شی ای را نام می برید به آن اشاره کند.
بازی و رشد شناختی
برای رشد، روانشناسی یک تا دو سالگی کودک و بازی در این سن مهم است. مهارت های تازه کسب شده کودک، وی را تشویق به کشف اشیای محیطی می کند. تکان دادن و ضربه زدن به اشیایی که صدا دارند و اسباب بازی ها را پرت کردن در این سن متداول هستند. بلاک های خانه سازی انتخاب خوبی برای این سن هستند، مخصوصا زمانی که با هم یک برج می سازید و در آخر کودک به آن ضربه می زند.
بهترین اسباب بازی ها آنهایی هستند که هل دادنی اند، چیزی شبیه به روروئک ایستاده، که به آنها کمک می کند مهارت های حرکتی جدید خود را متوازن کنند.
نقاط عطف کلیدی رشد شناختی
- زمانی که نام آنها را صدا می زنید پاسخ می دهند.
- دستورات و خواسته های ساده را دنبال می کند.
- “نه” گفتن را می شناسد
نکات فرزندپروری رشد شناختی
بهترین راه برای کمک به کودک در رشد مهارت های کلامی در این سنین، صحبت کردن مداوم با آنهاست. همزمان که مشغول لباس تن کردن به کودک هستید، با او صحبت کنید. مثلا در مورد رنگ لباس یا قسمت هایی از اندام وی. نام اشیایی که هر روز در حال استفاده هستید را به طور مدام بگویید.
سعی کنید تداوم داشته باشید و از اسامی عجیب اجتناب کنید مثل اشاب باجی به جای اسباب بازی. این برچسب زدن اشیا و نام بردن به کودک کمک می کند که اسم اشیا را یاد بگیرد و صحبت کردن وی را تقویت می کند.
دیگر نقاط عطف رشد شناختی
کودک یک ساله شما ممکن است از لحاظ جسمی جسورتر شود. کودک در این سن نمی داند که بقیه هم احساسات دارند و ممکن است به دیگران ضربه بزند بدون اینکه بداند دارد کسی را آزار می دهد.
رشد استقلال کودک را با در اختیار قرار دادن حق انتخاب مورد حمایت قرار دهید؛ مثلا دو اسباب بازی در اختیارش قرار دهید و به او بگویید اجازه دارد یکی را انتخاب کند. ممکن است ببینید مهارت حل مسئله کودک در حال رشد کردن است، و سعی دارد اشیا را دستکاری کند و دریابد که چگونه یک قطعه را درون یک سطل بیندازد. مهارت های حافظه نیز شروع به پیشرفت خواهند کرد.
چه زمانی باید نگران بود..
با وجود اینکه همه کودکان سرعت مخصوص به خود را در رشد کردن دارند، اما اگر کودک برخی نقاط عطف سن خود را دارا نیست و یا متوجه یک تاخیر رشدی در وی هستید باید با دکتر خود صحبت کنید.
رشد کودک تا ۱۸ ماهگی
برخی نکات که باید برای رشد کودک تا ۱۸ ماهگی مورد ملاحظه قرار دهید:
- نمی تواند راه برود.
- نمی تواند به اشیا اشاره کند.
- از دست دادن مهارتهایی که پیشتر کسب کرده است.
- از دیگران تقلید نمی کند.
- حداقل شش کلمه را نمی تواند بگوید.
- کلمات جدید را نمی تواند بگوید
- وقتی مراقب یا مادر او را ترک می کند یا برمیگردد توجهی ندارد.
منبع: Child development – one to two years
پیشنهاد متخصص کودک به شما:
۳۱ بهترین کتاب های کودک جهان | از یک تا ۱۲ سالگی