اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟
اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟ شمار زیادی از کودکان در دوره ای از مراحل رشد و نمو خود حرکات تکراری مثل ناخن جویدن از خود بروز می دهند که از آنها به عنوان حرکات کلیشه ای[۱] یا عادتی[۲] یاد می شود. خوشبختانه بسیاری از این حرکات عادتی، عادات خوش خیمی هستند که به عنوان جزء طبیعی از مراحل تکامل کودک در نظر گرفته می شوند و زمانی جنبه اختلال پیدا می کنند که باعث ایجاد مشکلاتی در حرکات فیزیکی و رفتار اجتماعی کودک شوند (بوریس و دالتون[۳]، ۲۰۰۴).
اختلالات عادتی چیست؟
اختلال عادتی عبارت است از واکنش های مرضی زودگذر کودکان است به بعضی از موقعیت هایی که با آن مواجهند یا به تعارضات هیجانی درونی که با ان درگیر هستند. اختلالات عادتی از طریق فعالیت های تکراری ساده، از قبیل جویدن ناخن، مکیدن شست، شب ادراری، مشکلات غذا خوردن، اختلالات سخن گفتن، اختلالات حرکتی، اختلالات خواب مشخص می شوند.
اختلالات عادتی (OCD) نوعی اختلال اضطرابی است که با افکار، تصاویر یا امیال تکراری و ناخواسته (وسواس) و رفتارهای تکراری یا اجباری برای کاهش اضطراب ناشی از آنها مشخص می شود. وسواس ها افکار، تصاویر یا امیال تکراری هستند که ناخواسته و مزاحم هستند. آنها معمولاً غیرمعقول یا غیرمنطقی هستند، اما فرد مبتلا به آنها نمی تواند آنها را کنترل کند.
اجبارها رفتارهای تکراری یا اعمال ذهنی هستند که فرد مبتلا به OCD برای کاهش اضطراب ناشی از وسواس ها انجام می دهد. اجبارها اغلب غیرمنطقی یا غیرمتناسب با وسواس هستند. علائم اختلالات عادتی می تواند در هر سنی شروع شود، اما معمولاً در دوران کودکی یا نوجوانی شروع می شود. علائم ممکن است خفیف یا شدید باشد و می تواند در طول زمان تغییر کند.
انواع رفتارهای عادتی
سه نوع رفتار عادتی(habit behaviors)
- عادت های عصبی(nervous habits ):مثال:جویدن ناخن،دست کشیدن روی موها،ریش….
- تیک های عضلانی(muscle tics):مثال:حرکت سریع سر ،شانه،چشم…..
- لکنت زبان
۱. عادت های عصبی(nervous habits)
ناخن جویدن ،یک نوع معمولی عادت عصبی است . دیگر مثال های عادت های عصبی عبارتند از : پیچاندن موها،زدن مداد روی میز،جویدن سر خودکار یا مداد ،مکیدن شست،صدای جرینگ جرینگ در آوردن پول ها …
عادت های عصبی،نوعاٌهیچ کنش اجتماعی برای فرد ایجاد نمی کنند . برای مثال،این عادت های عصبی را دیگران نمی توانند در زندگی فرد تقویت کنند . بعلاوه باور بر این است که این عادت های عصبی برای کاهش تنش عصبی تجربه شده به وسیله فرد به کار می روند.
بیشتر عادت های عصبی هیچ مشکلی برای فرد به وجود نمی آورند.مگر اینکه فراوانی یا شدت رفتار افزایش یابد. مثال: اگر چه دست کشیدن و پیچاندن موها ،مشکل آفرین نیست ولی اگر منجر به کندن آنها شود مشکل آفرین است.
مثال: بعضی موقع ها جویدن سر خودکار و باز کردن گره کاغذ هیچ مشکلی را ایجاد نمی کند اما جویدن سر خودکار در سراسر روز و یا باز کردن صدها گره کاغذ در یک روز ،به علت فراوانی زیاد رفتارمشکل زا است.
۲. تیک های عضلانی(muscle tics)
تیک های عضلانی ، حرکت های تکرارشونده و سریع گروهی ماهیچه خاص در بدن است . این ماهیچه ها معمولاٌ شامل ماهیچه های گردن یا صورت است اما ممکن است شامل ماهیچه های شانه ها ، بازو ها ،پاها و بالا تنه ها هم باشند
عقیده بر این است که تیک های عضلانی با تنش های ماهیچه ای افزایش یافته، مرتبط اند.گاهی اوقات پیشرفت تیک ،مربوط به حادثه یا تصادفی است که باعث افزایش تنش در یک گروه ماهیچه ای خاص می شود . اما هنگامی که صدمه یا حادثه اصلی برطرف شد ،حرکات تیک ادامه می یابد. علاوه بر تیک های عضلانی برخی از تیک های صوتی از خود بروز می دهند (vocal tics) مثل صاف کردن گلو، بدون دلیل و سرفه کردن هنگامی که شخص بیمار نیست.
اختلال تورت[۴] :
اختلال تورت یا سندرم تورت (TS) یک اختلال عصبی است که با تیک‌های حرکتی و صوتی مکرر و غیرقابل کنترل مشخص می‌شود. تیک‌ها حرکات یا صداهای ناگهانی، غیرارادی و تکرارشونده‌ای هستند که فرد نمی‌تواند آنها را کنترل کند. اختلال تورت معمولاً در دوران کودکی، بین سنین ۲ تا ۱۵ سالگی شروع می‌شود. علائم آن معمولاً در سن ۶ سالگی به اوج خود می‌رسد و سپس با افزایش سن کاهش می‌یابد.
تیک‌های حرکتی شایع‌ترین علامت اختلال تورت هستند. آن ها می‌توانند شامل حرکاتی مانند پلک زدن، تکان دادن سر، صاف کردن گلو، یا حرکات تکراری دست و پا باشند. تیک‌های صوتی نیز می‌توانند در اختلال تورت وجود داشته باشند. آنها می‌توانند شامل صداهایی مانند سرفه، صاف کردن گلو، یا کلمات یا عبارات تکراری باشند. در برخی موارد، اختلال تورت می‌تواند با سایر اختلالات همراه باشد، مانند:
- اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD)
- اختلال طیف اوتیسم (ASD)
- اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)
- افسردگی
- اضطراب
۳. لکنت زبان:
بعضی مواقع در کودکان و بزرگسالان، لکنت زمان با درجات متفاوتی از شدت باقی می ماند.
لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که در آن فرد هنگام صحبت کردن بی‌اختیار برخی از صداها، هجاها یا کلمات را تکرار یا بیان آنها را قطع یا طولانی کند. در واقع وی می‌داند که چه می‌خواهد بگوید اما به‌سختی می‌تواند کلمات را بیان کند. ممکن است به نظر برسد که کلمات گیر کرده‌اند یا بارها و بارها تکرار شوند.
لکنت زبان تمام سنین را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما بیشتر در کودکان ۲ تا ۶ ساله دیده می‌شود. پسران بیشتر از دختران دچار این اختلال می‌شوند. همه اختلالات گفتاری در کودکان را نباید لکنت زبان دانست، چون کودکان در سن‌های اولیه حرف زدن به طور طبیعی دچار وقفه و یا تکرار کلمه می‌شوند پس والدین باید تا تکامل گفتاری کودک صبور باشند.
علائم لکنت زبان کلمات ، هجا ها یا صداهای مکرر همراه با اختلال در سرعت عادی گفتار ، لکنت زبان را مشخص می کند. تکرار ، طولانی شدن و توقف سه رفتار اصلی در لکنت زبان را تشکیل می دهند. علل لکنت زبان هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی ممکن است در آن نقش داشته باشند.
اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟
اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟
- دندان قروچه. دندان قروچه یک اختلال عادتی است که در آن دندان ها به طور مکرر به هم می خورند. این می تواند در طول روز یا شب رخ دهد. دندان قروچه می تواند باعث درد فک، سردرد، و مشکلات دندانی شود.
- ناخن جویدن. ناخن جویدن یک اختلال عادتی است که در آن فرد ناخن های خود را می جوید. این می تواند به ناخن ها آسیب برساند و باعث درد و عفونت شود.
- خاراندن پوست. خاراندن پوست یک اختلال عادتی است که در آن فرد پوست خود را می خاراند. این می تواند باعث زخم، عفونت، و خارش شدید شود.
- پوست کندن. پوست کندن یک اختلال عادتی است که در آن فرد پوست خود را می کند. این می تواند باعث زخم، عفونت، و خارش شدید شود.
- مو کشیدن
اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه (ICDs) معمولاً در دوران کودکی شروع می شوند، اما می توانند در هر سنی رخ دهند. دلایل دقیق اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه (ICDs) مشخص نیست، اما عواملی مانند ژنتیک، محیط و استرس می تواند نقش داشته باشد.
اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه اغلب با سایر اختلالات روانی مانند اضطراب، افسردگی و اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) همراه هستند.
اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه قابل درمان هستند. درمان معمولاً شامل ترکیبی از درمان های روانی و دارویی است. درمان های روانی می تواند شامل درمان شناختی رفتاری (CBT) یا درمان رفتاری دیالکتیک (DBT) باشد. داروها می توانند به کاهش علائم اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه کمک کنند.
اگر فکر می کنید شما یا فرزندتان ممکن است دچار اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه باشید، مهم است که با یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید. درمان زودهنگام می تواند به جلوگیری از عوارض بلند مدت کمک کند. به این منظور می توانید با مرکز تخصصی ستاره ایرانیان با شماره های۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۸۸۴۲۲۴۹۵ تماس بگیرید.
رفتار های تکانشی چیست
رفتارهای تکانشی، رفتارهایی هستند که بدون تفکر و ارزیابی دقیق عواقب آن انجام می شوند. این رفتارها اغلب به دلیل احساسات شدید مانند خشم، ترس، یا هیجان ایجاد می شوند.
رفتارهای تکانشی می توانند در هر سنی رخ دهند، اما در کودکان و نوجوانان شایع تر هستند. برخی از نمونه های رفتارهای تکانشی عبارتند از:
- تصمیم گیری های عجولانه
- اقدام بدون فکر کردن
- عدم تحمل صبر
- تمایل به ریسک پذیری
- جستجوی هیجان
رفتارهای تکانشی می توانند عواقب منفی داشته باشند، مانند:
- آسیب به خود یا دیگران
- مشکلات مالی
- مشکلات تحصیلی یا شغلی
- مشکلات در روابط شخصی
در برخی موارد، رفتارهای تکانشی می توانند نشانه ای از یک اختلال روانی باشند، مانند اختلال کنترل تکانه یا اختلال شخصیت مرزی.
اگر فکر می کنید رفتارهای تکانشی شما مشکل ساز شده است، مهم است که با یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید. درمان می تواند به شما کمک کند تا رفتارهای تکانشی خود را مدیریت کنید و عواقب آنها را کاهش دهید. به این منظور می توانید با مرکز تخصصی ستاره ایرانیان با شماره های۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۸۸۴۲۲۴۹۵ تماس بگیرید.
در اینجا چند نکته برای کمک به مدیریت رفتارهای تکانشی آورده شده است:
- زمانی را برای فکر کردن قبل از اقدام اختصاص دهید.
- راه های سالمی برای مدیریت احساسات خود پیدا کنید.
- از یادآوری عواقب احتمالی رفتارهای خود استفاده کنید.
- از دیگران کمک بگیرید.
[۱] . stereotypic
[۲] . habit
[۳] . Boris, Dalton
[۴] . Tourette disorder
منبع:کانون مشاوران ایران
