روانشناسی کودکان خلاق در دنیای امروز یکی از پیش شرط های اساسی موفقیت است.
از نظر سایت کودکانه کودکان امروز و بزرگسالان فردا برای کسب موفقیت در ابعاد مختلف زندگی شان بیش از هوش نیازمند خلاقیت هستند تا بتوانند شرایط مطولب را خلق کنند، راه حل های جدیدی کشف کنند و جهان را به گونه ای متمایز و شایسته تغییر دهند.
به عنوان والدممکن است با این سوال مواجه شوید که چگونه می توان خلاقیت را در کودکان افزایش داد؟ کودک خلاق چگونه رشد می کنند و روش های عملی پرورش خلاقیت چیست.
روانشناسی کودک خلاق
با ادامه ی مطلب همراه باشید تا با پاسخ این سوال ها بیشترآشنا شوید.
۱. برای فرزندتان کتاب بخوانید.
یکی از ضروری ترین کارها برای رشد فکر و هوش و خلاقیت کودک، کتاب است. وقتی برای فرزندتان کتاب می خوانید، می توانید تخیل و تصورپردازی های ذهنی او را پرورش دهید.
برای این منظور بهتر است کتاب هایی انتخاب کنید که بزرگ هستند و تصاویر رنگی بسیاری در خود دارند.
تصاویر بیشتر از نوشته ها جلب توجه می کنند و همه ی حواس کودک را درگیر می کنند.
هنگام خواندن کتاب یک طرح کلی در ذهن خود برای موضوع داستان در نظر بگیرید و با صداهای متفاوت برای شخصیت های مختلف، داستان را برای فرزند خود بخوانید.
۲. داستان گویی را فراموش نکنید.
گام دوم از نظر روانشناسی کودکان خلاق داستان خوانی است.
برای جلب توجه بیشتر کودکان داستان های خود را برای او تعریف کنید. می توانید از شخصیت های واقعی در اطراف او و یا فضای خانه خود برای تصویرسازی و شخصیت های داستان بهره ببرید.
توجه داشته باشید که هرچه فضا و شخصیت ها آشناتر باشند، کودک توجه بیشتری به داستان نشان خواهد داد.
به این ترتیب، ذهن کودک سعی می کند داستان را تصویرسازی کند و این بازی و سرگرمی خوب، همزمان خلاقیت ذهنی فرزند را نیز پرورش می دهد.
۳. وسایل الکترونیک را کنار بگذارید.
بارها و بارها این مساله را یادآور شده ایم که کودکان زیر دو سال نباید پای تلویزیون بنشینند.
کودک باید حداکثر ۳۰ دقیقه اجازه تماشای تلویزیون را داشته باشد. بیش از این، قوه تخیل و خلاقیت های او کمرنگ خواهد شد.
فراموش نکنید که اگرچه گوشی های موبایل و یا تلویزیون فرزندتان را آرام می کند و مانع از فعالیت و شیطنت او می شود اما یدترین ابزار برای تخریب خلاقیت است.
۴. موسیقی های خوب را جایگزین کنید.
یکی از بهترین اسباب بازی های رشد دهنده ی خلاقیت، وسایل موسیقی هستند.
هنگامی که کودک با سازهای اسباب بازی خود صدا تولید می کند، آواز می خواند و شاد است، در واقع در حال بروز استعدادهای ذاتی خود است. شما با تحسین و تشویق او می توانید این ابتکارات را در ذهن او پرورش دهید.
پرورش هوش موسیقیایی کودک می تواند زمینه های رشد خلاقیت را بیشتر کند و به تخلیه ی انرژِی نیز کمک کند.
۵. دوستان تخیلی فرزندتان را بپذیرید و همراهی کنید.
داستن دوستان تخیلی در مراحل رشد کودک خلاق بسیار طبیعی و نرمال است.
اگر فرزندتان دارای چنین دوستانی است نیازی به تعجب و یا سرزنش او نیست.
وجود این دوستان می تواند از قوه تخیل بسیار قوی در کودکان خبر دهد.
کودکان دارای دوستان خیالی اصولا رفتار اجتماعی بهتر و هراس اجتماعی کمتری دارند.
در همین راستا، می توانید هنگامی که فرزند شما در حال بازی با دوستان خیالی خود است در جمع آن ها حضور داشته باشید و تا زمانی که رفتار بد یا اشتباهی از فرزندتان سر نزده است، او را همراهی کنید تا تخیلاتش را بروز دهد.
۶. الگوی عملی خلاقیت باشید.
الگوهای عملی خلاقیت یک عنصر مهم در روانشناسی کودکان خلاق هستند.
دیدن پدر و مادری که هیچ گونه خلاقیتی از خود روزنمی دهند و دایما برای رفع کوچک ترین نواقص خانه نیز دست به دامن دیگران هستند، کودکی مطیع و فاقد خلاقیت را رشد می دهد.
تلاش کنید تا در کوچک ترین کارها نیز نمونه ی خوبی از خلاقیت باشید. کودک تان بیش از هر چیز می تواند از این مزیت استفاده کند که والدینی خلاق و خوش فکر دارد.
دائماً در بند اصول و قوانین خشک و انعطاف ناپذیر بودن و یا تقلید و پیروی دایم از دیگران می تواند بازدارنده باشد و کودک تان را نیز مقلد و انعطاف ناپذیر کند.
child is dressed in an astronaut costume
۷. نمایش و ایفای نقش را فراموش نکنید.
شرکت در کلاس های نمایش، تئاتر و یا اجرای بازی های گروهی نمایشی به کودک کمک می کند تا بتواندخود را به جای شخصیت های مختلف بگذارد و تخیل اش را تقویت کند.
می توانید برای فرزندتان ابزارهای لازم برای ایفای یک نقش را تهیه کنید تا بتواند بیشتر در نقشش فرو رود و اجرایی واقعی تر داشته باشد.
این قبیل بازی ها می توانند از طریق پرورش دنیای پدیداری کودک به رشد خلاقیت او کمک کنند.
روانشناسی کودک خلاق به عناصری که خیالپردازی را با واقعیت نزدیک می کند بهای ویژه ای می دهد.
۸. عادت های عجیب را بپذیرید.
برای گروهی از والدین قبول کردن و کنار آمدن با برخی عادت های عجیب کودک بسیار دشوار به نظر می رسد. به طور مثال، فرزند شما دوست دارد برای بازی در کوچه دامن کوتاه خود را بپوشد.
این از نظر شما به هیچ عنوان درست و قابل قبول نیست. اما این را بدانید که کودک این وسواس را درک نمی کند.
بنابراین پیش از اینکه با فرزند خود وارد بحث بشوید که هر مکانی لباس مخصوص خود را دارد، به این فکر کنید آیا اشکالی پیش می آید؟
در صورت عدم وجود مشکل می توانید با خواسته ی او کنار بیایید.
۹. استقلال فکری و عملی کودک را تقویت کنید
به کودکان فرصت تفکر و اندیشیدن بدهید. کودکان باید فرصت اندیشیدن، تصمیم گیری و عمل کردن داشته باشند.
در صورتی که دایما برای فرزندتان تصمیم گیری کنید و یا رفتارهای خوب و بد را مشخص کنید، فرصت واقعی تجربه و کسب استقلال را از او گرفته اید و در این شرایط از خلاقیت خبری نخواهد بود.
۱۰. کنجکاوی های کودک خلاق تان را تشویق کنید.
کودکان معمولاً افرادی کنجکاو هستند و اگر والدین با برخورد مناسب کنجکاوی آنها را پرورش دهند آنان را به سوی خلاقیت هدایت می‌کنند. بنابراین هرگز به سوالات کودک تان اینگونه برخرود نکنید که ” اه خسته م کردی. چقدر سوال می پرسی و…”
۱۱. ارزیابی و قضاوت را کنار بگذارید.
وقتی کودک تان کاری را انجام می دهد، نگریستن کار او با دیدگاه ارزیابانه، انتقاد کردن و ایراد گرفتن می تواند باعث شود تا او به طور کلی دست از کار بکشد و یا دقیقا کاری را انجام دهد که شما می پسندید.
به خاطر داشته باشید که ارزیابی، خلاقیت را از بین می‌برد. بنابراین بیش از هر چیز به ایده های فرزندتان توجه کنید، آن ها را تشویق کنید و استقلال و تمامیت کودک تان را به رسمیت بشناسید.
۱۲. کودک را مجبور به انجام کاری نکنید.
هیچ استعدادی به زور شکوفا نمی‌شود. اجبار کردن کودک تان به انجام کارهایی که تمایلی به انجام شان ندارد، منجر به ایجاد اضطراب در کودکان می‌شود و اضطراب به نوبه خود یکی از موانع خلاقیت است.
اجازه دهید تا کودک خلاق علایق خود را کشف کند و برای آن ها مشتاقانه قدم بردارد.
اجبار و چارچوب های بیش از حد در روانشناسی کودک خلاق جایگاهی ندارد.
۱۳. محلی برای شکوفایی فرزندتان فراهم کنید.
برای کودک تان مکان مشخصی در گوشه‌ای از منزل اختصاص دهید تا کارهای مورد علاقه خود را بدون نگرانی انجام دهد.
ضمن اینکه در این محل وسایلی هم برای او فراهم کنید. این وسایل می‌تواند مواردی از قبیل گل رس، خمیربازی، قیچی بی خطر، وسایل دورریختنی بی خطر، گواش و وسایل هنری دیگر باشد.
کودک خلاق باید بتواند در این محل احساس راحتی کند و کارهایی را که دوست دارد با خیال راحت انجام دهد.
نویسنده : سایت “کودکانه“
آیا علاقه مند هستید که کودکتان خلاقیت بیشتری از خود بروز دهد؟ مسیر رسیدن به تفکرخلاق سر راست نیست؛ اما، راهنماهایی وجود دارد که به ما در پیداکردن روشهای ایجاد آن کمک می کند.
- فراهم ساختن بستر خطاها برای کودکانتان
پژوهشگر استنفورد و نویسندۀ روانشناسی جدید موفقیت؛ کارول دوک، فرض می کند کودکانی که از شکست می ترسند احتمال کمتری در خلاق بودن تفکرشان وجود دارد. اگر کودکتان با یک اشتباه ناامید می شود سعی کنید به او چیزهایی مانند “چکار کنیم تا بتوانیم این نتیجه را تغییر دهیم؟” یا “چطور این را دوباره از اول انجام می دهی؟”بگویید. من روشی که در آن دوستم و همکارش بن گروسمن ـ کان مخترع آزمایشگاه نوردستورم (بیشتر…)
این بازی سرگرم کننده است، زیرا شما را وادار به رفتن به هر جایی می کند، و یا هر زمانی که شما می خواهید!بچه ها واقعا می تواند با استفاده از تصورات خود در به مکان هایی که آنها می خواهند بروند تفکر کنند.شما حتی نباید در مورد کرایه هواپیما و یا صورتحساب هتل فکر بکنید. این بازی برای کودکان سه تا هفت سال مناسب است. (بیشتر…)
“خلاقیت مستلزم رفتن به جاییست که تاکنون هیچ کس دیگری به آن وارد نشده است. شما باید شهر امن و راحت خود را ترک کنید و برای کسب بینش و بصیرت به بیابان بروید. آنچه که شما کشف می کنید خارق العاده خواهد بود: شما در واقع خودتان را کشف می کنید”-آلن آلدا–
آیا شما به اینکه فرزندتان به بالاترین درجه خلاقیتش برسد علاقه مندید؟مسیر رسیدن به تفکرخلاقانه (بیشتر…)
تعریف خلاقیت ساده نیست، و بسیاری از نویسندگان به بحث در مورد آنچه به منزله خلاقیت می باشد پرداخته اند، و اغلب رقابت شدیدی بین نظریات مختلف در این حوزه بوده است. با این حال، بسیاری از نظریه پردازان توافق دارند که فرایند خلاق شامل تعدادی از بخش ها است که اغلب عبارتند از :
- تصور
- ابتکار (توانایی ایجاد ایده و محصولاتی است که جدید و غیر معمول هستند)
- بهره وری ( توانایی تولید انواع ایده های مختلف از طریق تفکر واگرا)
- حل مشکل (استفاده از دانش و تخیل در یک وضعیت معین)
- توانایی تولید یک نتیجه با ارزش و پر بها
آنجا که در آن تعریف خلاقیت به طرز چشمگیری متفاوت هستند بیانگر این است که (بیشتر…)
