بازی درمانی اضطراب کودکان
بازی درمانی اضطراب کودکان به او نمی گوید چه کاری انجام دهد، او کاملاً تمام تصمیمات خود را می گیرد و برای تمام احساسات، خواسته ها، تصمیمات و نیازهای ابراز شده اش احترام و اعتبار قائل هست. به عبارت دیگر، مهم نیست که کودک چه کاری انجام می دهد، هیچ کس او را قضاوت یا ارزیابی نمی کند. در حقیقت بازی درمانی اضطراب کودکان یک راه عالی برای تشویق فرزندتان به صحبت و خندیدن با شما است و مهارتهای مهمی مانند برخورد با موقعیت های ناشناخته و همچنین شکست را به او آموزش میدهد.
بازی درمانی اضطراب کودکان
بازی درمانی اضطراب کودکان روشی موثر و جذاب برای کمک به کودکان در کنار آمدن با اضطراب است. در این روش درمانی، کودکان از طریق بازی کردن، احساسات، افکار و تجربیات خود را بیان میکنند. بازی به عنوان یک زبان جهانی، به کودکان این امکان را میدهد تا به روشی امن و قابل درک، با ترسها و نگرانیهای خود روبرو شوند. فواید بازی درمانی برای درمان اضطراب کودک شامل موارد زیر می شود:
- ارتباط غیرکلامی: بازی درمانی به آنها این امکان را میدهد تا از طریق بازی، احساسات پیچیدهای مانند اضطراب، ترس و خشم را ابراز کنند.
- ایجاد فضای امن: محیط بازی درمانی، فضایی امن و بدون قضاوت است که در آن کودکان احساس آزادی میکنند تا خودشان باشند و احساسات خود را کشف کنند.
- یادگیری مهارتهای مقابله: از طریق بازیهای هدفمند، کودکان مهارتهای مهمی مانند حل مسئله، کنترل احساسات و ایجاد روابط سالم را یاد میگیرند.
- تقویت اعتماد به نفس: با موفقیت در بازیها و فعالیتهای درمانی، کودکان اعتماد به نفس خود را افزایش میدهند و احساس توانمندی بیشتری برای مقابله با چالشها پیدا میکنند.
چه زمانی کودک مضطرب شما به بازی درمانی نیاز است؟
اگر کودک شما علائم زیر را نشان میدهد، بهتر است با یک روانشناس مشورت کنید:
- نگرانی بیش از حد: نگرانی درباره اتفاقات آینده، بیماریها یا مشکلات مدرسه
- ترس از جدایی: ترس از ترک شدن توسط والدین یا افراد مهم دیگر
- مشکلات خواب: مشکل در به خواب رفتن یا بیدار شدنهای مکرر در طول شب
- مشکلات تمرکز: مشکل در تمرکز در مدرسه یا انجام تکالیف
- تغییرات رفتاری: تحریکپذیری، پرخاشگری، گوشهگیری یا اجتناب از موقعیتهای اجتماعی
بازی درمانی یک روش درمانی موثر و خلاقانه برای کودکان است که به آنها کمک میکند تا با مشکلات خود به شیوهای سالم و سازنده روبرو شوند. اگر احساس میکنید که فرزندتان به کمک نیاز دارد، با یک روانشناس کودک مشورت کنید تا بهترین روش درمانی برای او انتخاب شود. رزرو وقت با مشاور کودک از طریق شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۲۲۲۴۷۱۰۰ و ۰۹۰۳۵۶۷۳۰۵۰ و ۰۹۱۰۸۳۴۷۵۹۷ امکان پذیر است.
آیا بازی درمانی باید زیر نظر روانشناس انجام شود؟
بازی درمانی می تواند در خانه نیز انجام شود اما اگر کودک شما اضطراب، افسردگی و اختلالات دیگر را تجربه می کند توصیه می کنیم که حتما به روانشناس مراجعه کنید. در ادامه فواید انجام بازی درمانی زیر نظر روانشناس آمده است:
- تفسیر رفتار کودک: روانشناس کودک به دلیل دانش و تجربه خود در زمینه رشد کودک، قادر است رفتارهای کودک را در حین بازی تفسیر کند. این تفسیر به او کمک میکند تا به ریشه مشکلات کودک پی ببرد و برنامه درمانی مناسب را طراحی کند.
- ایجاد فضایی امن: روانشناس کودک فضایی امن و اعتمادآمیز را برای کودک فراهم میکند تا بتواند آزادانه احساسات خود را بیان کند و در مورد مشکلاتش صحبت کند. این فضا برای کودک بسیار مهم است زیرا به او کمک میکند تا به خود و روانشناس اعتماد کند.
- انتخاب بازیهای مناسب: روانشناس کودک با توجه به سن، تواناییها و مشکلات کودک، بازیهای مناسبی را انتخاب میکند. این بازیها به کودک کمک میکنند تا مهارتهای اجتماعی، عاطفی و شناختی خود را تقویت کند.
- تعیین اهداف درمانی: روانشناس کودک اهداف درمانی را مشخص میکند و پیشرفت کودک را به طور منظم ارزیابی میکند. این کار به او کمک میکند تا اطمینان حاصل کند که درمان به درستی پیش میرود و به کودک کمک میکند تا به اهداف خود برسد.
- حمایت از خانواده: روانشناس کودک به خانواده کودک نیز کمک میکند تا در فرایند درمان مشارکت داشته باشند. او به والدین آموزش میدهد که چگونه از کودک خود در خانه حمایت کنند و به او کمک کنند تا مهارتهای جدیدی را یاد بگیرد.
بازی درمانی در منزل
بازی درمانی اضطراب کودکان به کودک کمک میکند تا با احساسات منفی مانند اضطراب و استرس مقابله کند. بازی های زیر به درمان و کاهش استرس کمک می کند:
۱.بازی هیولا
با کودک به اتاق او رفته و از او بخواهید عروسک یا شی را به عنوان هیولا انتخاب کند، اگر کودک در انتخاب مشکل داشت می تواند خودش برای کودک انتخاب کند اما بهترین کار این است که به کودک اجازه انتخاب بدهید. سپس هیولا را دست خود بگیرید و به سمت کودک بروید و همزمان از عبارتی مانند « گمشو هیولا»، « سمت ما نیا» و عباراتی همانند این استفاده کنید.
در این بازی هیولا به کودک نمی رسد و واکنش های مختلفی نشان می دهند تا زمانی که هیولا به کم ترین فاصله از کودک برسد و سپس بازی متوقف می شود و یوه دیگری به خود می گیرد. این دفعه هیولا دور می شود و کودک آرام به دنبال هیولا می رود و او را تعقیب می کند. بهتر است کودک را تشویق کنید تا احساسات خود را با کلمات بیان کرده و حتی در این راه بزرگنمایی کند.
حتی می توانیم از کودک بخواهیم تا با پا و دست خود به هیولا ضربه بزند. در دو حالت رفتارهای کودک بسیار شدید و حالت افراز و تفریط می شود. کودکانی که اضطراب شدید یا اضطراب پس از صانحه را تجربه می کنند ممکن است خشک شوند و هیچ حرکتی از خود نشان ندهند یا با پرخاشگری زیادی به هیولا حمله کنند و ممکن است پرخاشگری آن ها در حدی باشد که حتی والدین آن ها نتوانند کنترلش کنند.
پیشنهاد مشاور: ۹ بازی احساسات برای کودکان (کودکان ۹ تا ۱۵ سال)
به مرور کودک می تواند نقاشی از هیولا خود کشیده و آن را پاره یا دور بیندازد.
می توانید داستان هایی بسازید و با استفاده از آن داستان ها روحیه کودک خود را بهبود ببخشید مثلا پتویی که وقتی زیر آن می روی دیگر هیولا تو را نمی بیند.
بازی درمانی یک روش درمانی موثر و خلاقانه برای کودکان است که به آنها کمک میکند تا با مشکلات خود به شیوهای سالم و سازنده روبرو شوند. اگر احساس میکنید که فرزندتان به کمک نیاز دارد، با یک روانشناس کودک مشورت کنید تا بهترین روش درمانی برای او انتخاب شود. رزرو وقت با مشاور کودک از طریق شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۲۲۲۴۷۱۰۰ و ۰۹۰۳۵۶۷۳۰۵۰ و ۰۹۱۰۸۳۴۷۵۹۷ امکان پذیر است.
۲. بازی خنده
این بازی درمانی اضطراب کودکان برای مشکلات اجتماعی و گوشه گیری بسیار مناسب می باشد. آیا کودک شما به سختی لبخند زده یا در برابر لبخند زدن مقاومت می کند؟ این کار نشانه افسردگی، اضطراب، اختلال نافرمانی و کمال گرایی می باشد.
هدف از این بازی این است که کودک بتواند آزادانه احساسات خود را نشان دهد. این بازی برای زمانی مناسب است که بچه ها دور هم جمع شده و در حال بازی هستند در این شرایط از آن ها بخواهید که سعی کنند بازیکن دیگری را بخندانند، در حالی که طرف مقابل تلاش می کند تا نخندد، اما نمی توانند او را لمس کنند. حتی می توانید شما هم وارد بازی شوید فقط دقت کنید که کودک ناراحت و گریان نشود و جو شاد را برقرار سازید.
این بازی درمانی اضطراب کودکان باید به سرعت انجام شود و جای خود را عوض می کنند. این تکنیک برای کودکانی مناسب است که دوستان زیادی ندارند و می ترسند که با دیگران ارتباط برقرار کنند و از این امر احساس اضطراب پیدا می کند.
۳. بازی آدمک
برخی از کودکان به دلیل شرایطی که در مدرسه و خانه تجربه می کنند نمی توانند احساسات خود را بروز دهند. عدم توانایی صحبت کردن و بروز احساسات باعث دردهای جسمانی می شود.
اولین گام برای درمان این کودکان رهاسازی احساسات در محیطی کاملا امن و بدون خشونت و قضاوت می باشد و این وظیفه شما یا درمانگر است که این محیط را فراهم کند.
در این بازی که نوعی هنردرمانی نیز می باشد بادکنک ها را به شکل افرادی در می آوریم که داخل زندگی کودک هستند می توانید با نوار چسب بادکنک ها را به هم بچسبانید تا حالت دست، پا و سر را پیدا کند و سپس با ماژیک آن ها را رنگ بزنید و دهان و بینی برای او بکشید.
خودتان نیز ببا بادکنک ها آدمکی بسیازید حال با بادکنک خود به بادکنک کودک بزنید این کار نشان دهنده عصبانیت و خشمی است که قبلا به وجود آمده اما حل نشده است در اینجا به احتمال زیاد یک دعوا بین دو آدمک شکل می گیرد که با خنده کودک همراه است، کودک هر زمان مضطرب یا عصبانی شد می توانید از این جنگ بادکنکی کمک بگیرد.
۴. عروسک بازی
این بازی نیاز به جوراب های رنگی، کتاب داستان و وسایل تزئینی می باشد.
جوراب هایی را به کودک بدهید که اندازه دست او باشند و بتواند آن را در دست خود کند و برای هرکدام اسم بگذارد دقت داشته باشید که اسم هر جوراب باید بر اساس یک احساس مانند خشم، آشفتگی، مهربانی و.. باشد. با استفاده از مو، ماژیک، دکمه هرکدام از جوراب ها را می تواند تغییر دهد و در آخر با آن یک نمایش عروسکی اجرا می کند. این بازی برای کودکانی بیش ترین کاربرد را دارد که اضطراب شدیدی را تجربه می کنند.
۵. داستان عروسکی
این بازی برای کودکانی مناسب است که به دلیل تغییر مکان زندگی، طلاق یا فوت یکی از افراد نزدیک اضطراب جدایی را تجربه می کنند.
این بازی برای کودکان هفت سال یا کوچک تر کاربرد دارد، در این داستان شما شروع به گفتن یک داستان ساده می کنید که پایان و شروع مشخصی دارد در میان داستان با کمک اسباب بازی ها شخصیت ها را معرفی کرده و وارد داستان می کنید. هر داستان باید دو یا سه بار در آرامش برای کودک تعریف شود.
مثال های داستان باید متناسب با مشکلات کودک در مورد خواب، دوستی، مدرسه، تغذیه و موارد دیگر باشد. داستان باید مثبت باشد بنابراین از کلمات یا پایان بندی منفی خودداری کنید، داستان باید برای کودک با احساس موفقیت همراه باشد.
۶.شن بازی
سینی شن بازی را می توان تهیه کرد این بازی بهترین راه برای درمان و کنترل اضطراب و استرس می باشد. در اینجا از تمام اعضای خانواده خواسته می شود که شروع به شن بازی کرده و اجسام مختلفی را با آن خلق کنند. در این میان مشکلاتی میان اعضا پیش می آید به طور مثال کودک می خواهد شن بیش تری داشته باشد یا اول شروع کند. در این شرایط باید بگذارید کودک حرف خود را زده و نیاز خود را عنوان کند.
به مرور اعضای خانواده در کنار شن بازی شروع به تعامل کرده و مشکلات خود را مطرح می کنند و مشکلات ارتباطی را کنار می گذارند.
پیشنهاد مشاور: ۱۰ روش برتر برای مقابله با عصبانیت کودکان +بازی درمانی
۷. تخلیه خشم
بیان کلامی عصبانیت و ناراحتی مشکلی است که حتی بزرگسالان نیز با آن درگیر هستند. این بازی نیاز به بادکنک های زیاد و ماژیک دارد. تلاش برای بادکردن بادکنک خود تا حدودی باعث افزایش آرامش می شود. برای هر عضو خانواده یک بادکنک فراهم کنید و از کودک بخواهید آن ها را نقاشی کند. بادکنک ها را زیاد باد نکنید تا نترکد!
بادکنک ها را یکی یکی به کودک بدهید و از او بخواهید عنوان کند که چرا از دست آن ناراحت است. این کار برای خانواده هاای طلاق بسیار مفید می باشد و به آن ها کمک می کند تا خشم خود را به صورت مفید بیان کنند.
۸. بازی حباب
این بازی درمانی اضطراب کودکان با بیرون دادن نفس و پر کردن حباب ها شروع می شود به احتمال زیاد کودک بسیاری از آن ها را می ترکاند. سپس از کودک بخواهید تا تنها یک حباب را اما سالم فوت کند. اما به مرور کودک به تنفس خود آگاه می شود. به کودک کمک کنید که مانند مدیتیشن از شکم نصف بکشد برای این کار از او بخواهید که دستش را روی شکم قرار داده و بالا و پایین شدن آن را احساس کند.
در اینجا می توانید به کودک توضیح دهید که هنگام خشم و اضطراب بدن به اکسیژن بیش تری نیاز دارد اما شش ها نمی توانند آن را تامین کنند با این کار کودک می تواند در هنگام عصبانیت و اضطراب خود را آرام تر کنند. از آن ها بخواهید که بر تنفس خود تمرکز کنند.
۹. مداد شمعی
این بازی درمانی در منزل برای کودکانی استفاده می شود که می توانند کلمات را هجی کنند. در ابتدا از کودک بخواهید تا شروع به نوشتن کلمات بکند در حالی که تصور می کند یک مداد شمعی جادویی در میان دندان های خود دارد. بسیاری از کودکان در ابتدا مقاومت می کنند اما نیازی به خجالت کشیدن نیست.
می توانید از آن ها بخواهید نام خود، پدر یا مادرشان را بنویسند.حال می توانید از کودک بخواهید که مداد را با دست، آرنج و حتی ناف خود بگیرد که باعث خنده تمام کودکان می شود. به دلیل خنده و بازی دست جمعی پس از اتمام بازی روحیه تمام کودکان دچار تغییر شده و اضطراب آن ها به شدت کاهش می یابد.
۱۰. مهارت حل مشکل
این بازی درمانی اضطراب کودکان برای بهبود مهارت حل مشکل در کودکان مضطرب در سن ۶ تا ۱۳ سال طراحی شده است. در این بازی نیاز به تلفن است.
کودک متخصص یک برنامه تلویزیونی است و می تواند در برابر دو موضوعی که برای او فراهم می کنید صحبت کرده و داستان های دیگری را نیز به آن اضافه کند. در این حالت به کودک بگویید که کسی پشت خط است و سوالی از او دارد و از او بخواهید ک تلفن را بردارد. سوالاتی که می پرسید باید مربوط به مشکلات کودک باشد.
بازی شماره ۱۱ را شما با ما به اشتراک بگذارید چه بازی باعث کاهش اضطراب کودک شما شده است یا از چه تکنیکی برای کنترل اضطراب استفاده می کتید؟ روش های خود را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.
مرکز مشاوره ستاره ایرانیان
بازی درمانی، دریچهای است به دنیای درونی کودکانمان. با این روش درمانی، کوچولوهای ما میتوانند به روشی امن و سرگرمکننده، احساسات، ترسها و چالشهای خود را بیان کنند. بازی درمانی نه تنها به کودکان کمک میکند تا با مشکلاتشان کنار بیایند، بلکه به رشد عاطفی و اجتماعی آنها نیز کمک شایانی میکند. با مراجعه به کلینیک روانشناسی، میتوانیم مطمئن باشیم که فرزندمان تحت نظر متخصصان باتجربه، بهترین درمان را دریافت میکند و آیندهای روشنتر در انتظار اوست.
مرکز مشاوره ستاره ایرانیان، فضایی شاد و ایمن برای کودکان فراهم میکند تا بتوانند آزادانه بازی کنند و رشد کنند. برای آگاهی از روش ها و تکنیک های بازی درمانی اضطراب کودکان با “مرکز مشاوره ستاره” تماس حاصل کنید، رزرو وقت با مشاور کودک از طریق شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۲۲۲۴۷۱۰۰ و ۰۹۰۳۵۶۷۳۰۵۰ و ۰۹۱۰۸۳۴۷۵۹۷ امکان پذیر است.
بازی، زبان کودکان است؛ بگذارید با بازی حرف بزنند و مشکلاتشان را حل کنند
نویسنده: یاسر دادخواه