حس مالکیت در کودکان یکی از موضوعات دشوار برای والدین و کودکان می باشد که چالش های زیادی را به همراه دارد.
این حس از سن ۲۰ماهگی شروع می شود و در سن دو و نیم سالگی به اوج می رسد، در این سن حساس کودکان به وسایل و اسباب بازی های خود احساس مالکیت بسیاری دارند و به هیچ عنوان حاضر نیستند آن را با دیگران تقسیم کنند.
والدین در این هنگام نمی دانند با فرزندشان چطور برخورد کنند و شیوه تربیتی صحیح را نمی دانند به همین دلیل این موضوع منجر می شود تا جروبحثی میان والدین و کودک به وجود آید.
والدین اگر آگاهی درست و کافی را از احساس مالکیت کودک در این سن خاص داشته باشند به راحتی می توانند سازگاری و رشد اجتماعی کودک کمک کنند و به او کمک کند تا حس مالکیت کودک را رشد دهد.
حس مالکیت در کودکان چیست؟
کودک در هر دوره از رشد خود ویژگی ها و حالت های منحصر به فرد خودش را دارد و او در هر دوره از رشد کودک از نظر اجتماعی، شناختی، هیجانی و جسمانی ویژگی های خاصی از خود نشان می دهد.
یکی از ویژگی های مهمی که در رشد اجتماعی کودک به وجود می آید احساس مالکیت کودک می باشد.
کودک در دوره از رشد از سن ۲۰ماهگی تا ۵ سالگی احساس مالکیت خاصی کودک به وسایلش دارد و در سن ۲.۵ احساس مالکیت او به اوج می رسد.
کودکان نسبت به وسایل و اشیا بیرونی و اسباب بازی های خود بسیار حساس هستند و احساس تملک و مالکیت خاصی به آن ها دارند و اگر کسی وسایل آن ها را بردارد و یا احساس کنند که وسایل آن ها در خطر هستند واکنش هایی از خود نشان می دهند.
واکنش های آن ها می تواند به صورت گریه و زاری و لجبازی کردن باشد و هم چنین می تواند مقاومت خاصی برای به دست آوردن وسایل خود نشان دهند.
احترام به حس مالکیت کودک
والدین معمولا اطلاعاتی در مورد احساس مالکلیت در کودکان و روش های صحیح برخورد با کودک در این زمینه را نمی دانند.
به همین دلیل رفتار نادرستی با کودک دارند و این رفتار نامناسب باعث می شود تا بر سازگاری و رشد اجتماعی کودک تاثیر منفی بگذارد.
والدین باید در مورد این موضوع اطلاعات و آگاهی خود را بالا ببرند تا بتوانند در رشد اجتماعی کودک به او کمک کنند چون رشد اجتماعی یکی از عوامل اصلی رشد کودک می باشد.
باید درک کنید که این موضوع طبیعی است و برای رشد اجتماعی کودک لازم می باشد و کودکی که این احساس را دارد رفتارهای ناهنجاری از خود نشان نمی دهد.
پیشنهاد مشاور: روانشناسی کودک یک ساله تا ۲۲ ماهگی
برخورد صحیح با حس مالکیت کودکان
طرز برخورد با احساس مالکیت در کودک بسیار مهم است زیرا اگر به حس کودک توجه نشود و به آن احترام گذاشته نشود کودک آزرده خاطر و ناراحت می شود و ممکن است نسبت به والدینش دلگیر شده و حس خوبی نداشته باشد و فکر و نگرش او نسبت به خانواده و اطرافیانش تغییر می کند.
والدین باید بهترین و مناسب ترین برخورد را با کودک خود داشته باشند تا به روحیات او لطمه ای وارد نشود، والدین باید به این نیاز کودک توجه خاصی داشته باشند و به آن احترام بگذارند.
علاوه بر احترام گذاشتن به کودک باید حس همدلی، دوستی و بخشندگی را به کودک آموزش دهند تا کودک به خوبی رشد کند.
۱. استفاده از وسایل و اسباب بازی به صورت مشترک
در این سن باید کودک را با بازی های گروهی آشنا کرد تا دوستانی برای خود پیدا کند و با چند کودک با هم بازی کنند و هدف آن ها در بازی یکی باشد.
همچنین می توان کودک را برای همکاری در کارها دعوت کرد و کارها را با او تقسیم کرد، و به کودک آموزش داد تا به یک هدف مشترک به خوبی برسد.
اگر با کودک برخورد درست و صحیحی داشته باشید می توانید او را با همکاری، رعایت نوبت و بخشندگی به خوبی آشنا کنید و این ویژگی ها را در او تقویت کنید.
۲. حس مالکیت در کودکان، گفتگو با کودک
والدین می توانند با کودک خود به گفتگو بپردازند و مسائل را برای او توضیح دهند این برخورد می تواند مفید باشد.
اگر نسبت به وسایلش بسیار حساس باشد و تملک خاصی به آن ها داشته باشد می توانید دلیل این رفتارش را از او بپرسید که چرا این حس را نسبت به وسایلش دارد.
این رفتار صحیح باعث خواهد شد تا کودک احساس خود را به خوبی بیان کند و شما متوجه شوید که کودک به چه دلایلی این رفتار را از خود نشان می دهد.
۳. آموزش به کودک هنگام ندادن اسباب بازی به دیگران
اگر کودک به یکی از اسباب بازی هایش بسیار احساس مالکیت می کند و تملک خاصی به آن دارد و تحت هیچ شرایطی آن را به دوستان و همبازی ها خود نمی دهد باید با کودک خود حرف بزنید و به او فرصت دهید تا در مورد حرف های شما فکر کند.
با این روش شما می توانید او را با مفاهیمی مانند تقسیم کردن وسایل، بازی مشترک و گروهی را برای او بیان کنید تا دفعه بعد راحتر با همبازی هایش بازی کند.
در این سن کودک تصور و درک درستی از بازی مشترک با دوستان و به اشتراک گذاشتن وسایلش با افراد دیگر ندارد و والدین باید این مسئله را به او آموزش دهند و در مورد این مسئله با او به گفتگو بپردازند.
یکی از روش هایی که می تواند کودک را به بازی گروهی جذب کند تشویق کردن است والدین با تشویق کردن می توانند کودک را به سمت بازی های دسته جمعی بکشانند تا در این بازی ها با حس همکاری، رعایت نوبت و بخشندگی آشنا شود.
۴. حس مالکیت در کودکان، آموزش از طریق مشاهده
کودکان بسیاری از رفتارها را از طریق مشاهده کردن و تقلید کردن آموزش می بینند.
اگر والدین به عنوان الگو و یک شخص بزرگتر بخشنده باشد و وسایل را با دیگران به اشتراک بگذارد کودک با مشاهده رفتار والدین و تقلید از آن ها این رفتار را یاد می گیرد.
هنگامی که کودک با دوستانش بازی گروهی انجام می دهد بر اساس آموزش هایی که از طریق مشاهده دیده است با همبازی هایش با وسایل مشترک بازی خواهند کرد.
۵. مراجعه به روانشناس یا مشاور کودک
اگر کودک شما احساس تملک زیادی به وسایل و اسباب بازی های خود و یا وسایل هم بازی هایش داشت و با گریه و لجبازی می خواهد وسایل را برای خود نگه دارد و هیچ کدام از روش ها و آموزش های شما بر روی کودک موثر واقع نشده است بهتر است از روانشناس یا مشاورکودک کمک بخواهید.
مشاور شرایط کودک را به خوبی بررسی و ارزیابی می کند و با در نظر گرفتن شرایط کودک و خانواده راهکارهای مناسبی را در اختیار والدین قرار می دهد تا به حل مسئله کمک کند.
روانشناسان دیگر اشاره میکنند که مداخله والدین زمانی مفید است که کودکان پیشدبستانی هستند، در این شرایط با ارائه اسباببازیهای جایگزین یا فعالیتهای دیگر می توانند حس مالکیت کودک را کاهش دهند.
۶. توضیح عواقب
به فرزندتان کمک کنید قوانین و عواقب رفتارش را درک کند. قبل از ورود به فروشگاه با کودک خود در مورد کارهایی که باید با دست ها، پاها و سطح صدای خود انجام دهد صحبت کنید. یادآوری این انتظارات به فرزندتان کمک میکند تا بفهمد در هر شرایطی چگونه رفتار کند.
۷.تقویت مثبت
با تقویت مثبت رفتار خوب می توانید به فرزندتان کمک کنید تا زودتر به اشتراک بگذارد. او را تحسین کنید و این کار را با صداقت انجام دهید، سعی کنید بیش از اندازه تعریف نکنید زیرا کودک متوجه می شود که تعریف شما واقعی نیست.
۸. کتاب
کتاب های زیادی با مضمون به اشتراک گذاری و آموزشی وجود دارد که به شما کمک می کند تا به کودک خود اهمیت اشتراک گذاری را با کمک کاراکترهای بچگانه یاد دهید. سعی کنید پس از هر کتاب نتیجه گیری کنید تا کودکتان چیزی یاد بگیرد و متوجه منظور شما و نویسنده شود.
پیشنهاد مشاور: اختلالات خوردن در کودکان
۹.قوانین به اشتراک گذاری
با ایجاد برخی قوانین ساده که می توانید به طور مؤثر و مداوم در طول “اشتراک گذاری” به آن ها اشاره کنید، کودکان در نهایت اشتراک گذاری را درک خواهند کرد.
برخی از قوانین می تواند شامل موارد زیر باشد:
- صبر کنید تا زمانی که شخصی از چیزی استفاده می کند تمام شود.
- با هم مهربان باشید.
- به دیکران آسیب وارد نکنیم.
۱۰.برنامه ریزی فعالیت ها
فرصتهایی را معرفی کنید که در آن کودکان بتوانند مهارتهای مشارکتی را تمرین کنند. به کودکان اجازه دهید با هم لباسهایی را انتخاب کنند یا با استفاده از بسته مداد رنگی با هم یک تصویر بزرگ را به تصویر بکشند. هنگام تمرین اشتراکگذاری با کودکان نوپا، به بازیهای مشارکتی که شامل برنده نمیشود، پایبند باشید.
۱۱. صبور باشید
مهارت های اجتماعی متناسب با سن کودک را به او آموزش دهید. میتوان به کودکان نوپا یاد داد که نوبتدهی ساده یا اشتراکگذاری اولیه مانند اسباببازیها را تمرین کنند، صبر کنید تا بچهها کمی بزرگتر شوند تا مهارتهای پیچیده مذاکره و حل مسئله را تمرین کنند.
به کودکان فرصت دهید تا آنچه را که به آن ها آموزش داده شده را عملی کنند. هرچه بیشتر ببینند که مراقبان بزرگسال خود به اشتراک می گذارند راحت تر یاد می گیرند و بیش تر آن را به کار می برند.
نویسنده:’کودکانه‘
منبع: ۵ Ways to Help Children Take Ownership of Their Behavior
آیا کودکان دبستانی به اندازه نوجوانان محرومیت از خواب دارند؟
در این صورت، آیا آنها باز هم باید زودتر شروع به تحصیل کنند؟
توصیه های موجود در مورد میزان خواب کودکان سنین مختلف باید براساس اتفاق نظر حکم های متخصصان باشد. گروهبندی های سنی اساساً مطلق هستند و برای هر گروه سنی دامنه های سنی پیشنهاد می شود که حاکی از تفاوت های فردی در نیاز به خواب است. غیر از دانستن آنکه کودکان سنین بالاتر به طور متوسط ساعات خواب کمتری در مقایسه با خردسالان دارند، فقط تقریب های حدودی معطوف به نیاز به خواب شده است. من به تازگی نتایجی از مطالعات فراتحلیلی را خلاصه وار تلخیص کردم، یافته های این مطالعه که (بیشتر…)
کودک لوس
لوس شدن کودک به یکی از دغدغه های حوزه تربیت در خانواده ها تبدیل شده است که هر روز نیز در جامعه ما این معضل رو به افزایش است. روان شناسان اعتقاد دارند که لوس بودن و یا لوس شدن کودک یک اختلال رفتاری است که در نتیجه آن کودک نمی تواند به درستی با هم سن و سالان و یا بزرگترهای خود رفتار نموده و تعامل برقرار کند. اگر بخواهیم در مورد علل اصلی لوس شدن کودکان صحبت کنیم باید گفت که یکی از مهم ترین دلایل لوسی کودکان رفتار ضعیف و غیر قاطع والدین می باشد. در واقع این به آن معنا نیست که والیدن باید خشن باشند اما والدینی که در برابر تمامی خواسته های کودک سر تعظیم فرود می آورند و به خیال خود دارند به آن ها محبت می کنند علت اصلی لوس شدن فرزند خود هستند. می شود گفت اگر کودک احساس کند که با گریه و زاری و رفتاری این چنینی می تواند شرایط و جو را به نفع خود تغییر دهد این به یک عادت بد در او تبدیل شده که در تمام زمان ها و هر گاه که کودک خواسته ای داشته باشد به اجرا در می آید و در این بین این والدین هستند که با رفتار خود می توانند موجب لوس شدن کودک شده و یا جلوی این امر را برای همیشه بگیرند. علت مهم دیگر در لوسی کودک را می توان تناقض در رفتار های والدین و بزرگتر ها دانست مثلا اگر کودکی یکبار با گریه و زاری نتوانست به خواسته اش برسد اما حس کند که والدین او در مقابل گریه و زاری او رفتار و واکنشی متفاوت از خود نشان می دهند در دفعه بعد روش جدیدی را برای در خواست نامعقول خود انتخاب می کند مثل فریاد زدن و یا جیغ کشیدن لذا پدر و مادر و به طور کلی بزرگترها باید در مقابل رفتارهای کودک واکنشی تقریبا مشابه و هماهنگ از خود نشان دهند.
محبت به کودک اگر به اندازه بجا و معقول باشد نه تنها کودک را لوس نمی کند بلکه به او می فهماند که والدینش او را بدون قید و شرط دوست دارند اما محبت بیش از حد بسیار خطرناک است. محبت به اندازه به این معنا نیست که تمامی خواسته های کودک اجابت شود مثلا گاهی نیاز است تا مادر به جای اینکه دست کودک را بگیرد بگذارد کودک زمین بخورد چرا که زمین خوردن است که بلند شدن را به او خواهد آموخت! پسر یا دختر بودن فرزند تاثیری در لوس شدن او ندارد و در واقع تنها رفتارهای والدین است که سبب لوس شدن کودک خواهد شد چه کودک دختر باشد و چه پسر به خصوص در جامعه ما که پدیده تک فرزندی نیز بسیار رایج شده است.کودک لوس
تک فرزندی رابطه ای بسیار مهم با لوس شدن کودک دارد چرا که والدین در این حالات تمام توجه و محبت خود را متوجه یک نفر کرده و او در این زمینه هیچ رقیبی نمی بیند و به مرور زمان این می تواند موجب لوس شدن فرزند شده و او حس کند که هر چه بخواهد فراهم خواهد شد. در مورد تک فرزندان باید گفت والدین حتما باید محیطی را برای تعامل او فراهم کنند که بتواند موارد زیادی را از رابطه با هم سن و سالان خود یاد بگیرد، علاوه بر آن عدم برآوردن تمامی نیازهای کودک و نیز در نظر گرفتن محرومیت از خواسته ها در مقابل کارهای بد کودک بسیار مفید خواهد بود چون در این حالت کودک می فهمد که آن گونه نیست که هر چه بخواهد و هر گونه رفتار کند تمام خواسته هایش برآورده می شود. همچنین والدین باید اجازه شکست خوردن را به کودک دهند و از او انتظار برآوردن تمام کمبود ها و نقص هایی که در خود دیده اند را نداشته باشند. مثالی برای محرومیت از خواسته ها این است که مثلا اگر کودک با گوشی موبایل بازی می کند و شما برای آن وقت تعیین نموده اید که حتما نیز باید این کار را تعیین کنید اگر پس از گرفتن گوشی از کودک مثلا در وقت شام کودک گریه کرد باید برای مدتی او را از بازی محروم کرده و گوشی را به او ندهید مثلا بگویید برای ۲۴ ساعت از بازی با گوشی به خاطر رفتارت محروم شدی..راهکار قطعی در درمان اختلال لوس بودن کودکان هماهنگی والدین در رفتارها و اصلاح رفتار های خودشان است چرا که عامل اصلی آن ها هستند و لازم است تا والدین تا زمان درمان کامل این اختلال به کودک خود فرصت داده و انتظار اینکه به یکباره او اصلاح شود را نداشته باشند.
منبع:مشاوره-آنلاین.com
کودک اجتماعی
همه انسان ها در زندگی به برقراری روابط اجتماعی و زندگی کردن مسالمت امیز در کنار هم نوعان خود نیازمندند. کودکان نیز مانند بقیه انسان ها تا ابد نمی توانند با والدین و خانواده خود زندگی کنند و روزی باید وارد اجتماع شده و در کنار سایر انسان ها زندگی نمایند. اما اینکه چگونه بتوانیم یک کودک اجتماعی بار اورده تا در اینده بتواند به راحتی در کنار سایرین زندگی کرده و به قول معروف به درستی گلیم خود را از اب بیرون بکشد همواره یک دغدغه و سوال بزرگ برای خانواده ها و پدر و مادرها است.
بدیهی است که برای حفظ کودک در محیط اجتماعی و برای اینکه او بتواند به درستی در اجتماع زندگی کند نیاز به موارد متعددی است که والدین او باید با دقت و سر فرصت برای آن ها وقت گذاشته و ان ها را انجام دهند. بار اوردن کودک اجتماعی به خصوص در این روزها بسیار سخت است چرا که به دلیل مشکلات متعدد والدین بیشتر وقت خود را بیرون از خانه و برای کار می گذرانند و مجال کافی برای تربیت صحیح کودک و اموزش نکات لازم در موارد مختلف را به او ندارند. والدین زیادی هستند که انتطار دارند فرزند تا سن بیست سالگی تماما مطیع و حرف گوش کن بوده و در قبال تمام چیزها سکوت کند و بعد یکباره از این سن به بعد کاملا جدا شود و اجتماعی باشد که این انتظار کاملا نا به جا و نابخردانه است.
خوشبختانه در سالیان اخیر موضوع کودک اجتماعی و بار آوردن صحیح کودک برای زندگی درست در اجتماع مورد توجه قرار گرفته است. مهم ترین نکته در مورد اجتماعی شدن کودک وقت گذاشتن برای اوست و در واقع والدین باید بدانند که بدون زمان کافی نمی توان به این مهم دست یافت و برای این کار از آن جایی که کودک تقلید می کند و اولین و بهترین معلم برای او پدر و مادرش هستند باید با برقرری یک رابطه گرم و صمیمی با کودک به او در این زمینه کمک کرد. مثلا هنگامی که مادر در حال پوشیدن لباس برای فرزند خویش است می تواند برای او با محبت توضیح داده و بگوید که دارد چه کار می کند. یکی دیگر از راه های تقویت مهارت روابط اجتماعی در کودکان استفاده از عروسک های انگشتی است که با ان ها می توان به راحتی و با تقلید صدا با کودک صحبت نمود. مثلا با استفاده از این راهکار می توان به راحتی قبل از مهمانی و یا بیرون رفتن با زبان کودکانه به فرزند گفت که چگونه با دیگران رفتار کند.
باید به کودک توضیح داد که چه در محیط اطرافش می گذرد تا کودک با مسائل بیشتری اشنا شود و در واقع این کار کم کم به کودک کمک می کند تا بتواند وارد بحث والدین شده و مشورت کند و با استفاده از آن والدین نیز می توانند تمایلات درونی کودک خود را بسنجند. تماشای کارتون و تلویزیون یکی دیگر از موارد مهم است که لازم است تا والدین این کار را به همراه کودک انجام دهند و با استفاده از ان واکنش های کودک را بفهمند و در مورد فیلم و یا کارتون با او به صحبت بنشید و در نهایت علائق و سلیقه او را بفهمند. گوش کردن به صحبت های کودک و درد ودل او می تواند بسیار مهم باشد چرا که علاوه بر تخلیه روانی او، شما نیز می توانید موارد باطنی و خلقی او را بهتر فهمیده و از طرفی دیگر نیز این توجه به کودک به او اعتماد به نفس بیشتری برای برقراری روابط اجتماعی داده و شما را در رسیدن به کودکی اجتماعی یاری خواهد نمود. در زمان خواب برای کودک خویش داستان خوانده و در آن از نکات اموزنده اخلاقی و اجتماعی نیز استفاده کنید چرا که تمامی موارد آن به سرعت در ذهن کودک نقش بسته و او ان ها را یاد خواهد گرفت.
هرگز نباید به صحبت های کودک خندید و او را تمسخر نمود چرا که این کار می تواند روابط او را بد نموده و بی اعتمادی به بار می آورد و از طرفی با کاهش اعتماد به نفس در کودک می توان ضربه مهلکی به برقراری روابط اجتماعی درست در او بزند. نیاز است تا کودک شما در تعامل با سایر هم سن و سالانش و یا بزرگسالان دیگر قرار گیرد تا بسیاری از موارد را عینا یاد بگیرد مثلا مهد کودک می تواند گزینه مناسبی به خصوص برای شرایط کنونی جامعه با تعداد کم هم بازی باشد. در هنگام برقراری رابطه با دوستان و اشنایان کودک فرصت مناسبی برای یادگیری نحوه تعامل و رفتار اجتماعی داشته و لذا این مورد بسیار مهم می باشد.
منبع:کانون مشاوران ایران
دسته بندی ها: مشاوره کودک و نوجوان