برچسب: کاردرمانی

 

اوتیسم چیست ؟

اختلال اوتیسم یا درخودماندگی نوعی اختلال نافذ رشدی است که در ارتباطات اجتماعی مشکل ایجاد می کند.

بر اساس پژوهش ها، علت اصلی اوتیسم تاکنون شناخته نشده است و همبستگی معناداری بین این اختلال با وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین دیده نشده است.

به عبارت دیگر احتمال مبتلا شدن کودک به این اختلال در طبقات مختلف اجتماعی و اقتصادی وجود دارد.

به لحاظ آماری از هر ۶۰ تا ۷۰ تولد زنده در دنیا یک نفر مبتلا به اوتیسم است. می توان گفت زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن مانند استرس در سیر صعودی ابتلا به این بیماری دخیل است.

این اختلال که در پسران شایع‌تر از دختران است به این صورت عمل می کند که  بر رشد طبیعی مغز در حیطه ی تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد.

کودک اوتیسم چه ویژگی هایی دارد؟

 کودک اوتیسم ، در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌ های مربوط به بازی، مشکل دارند.

 این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای کودک دشوار می‌ کند.

کودک اوتیسم ممکن است رفتارهای خودآزارانه و یا پرخاشگری نیز نشان دهند.

در این افراد حرکات تکراری، پاسخ‌های غیرمعمول به افراد، دل‌بستگی به اشیا یا مقاومت در مقابل تغییردیده می‌شود.

اما باید گفت هسته ی مرکزی اختلال اوتیسم، اختلال در “ارتباط” است.

اگر با کودکی که دارای اختلال اوتیسم است در ارتباط باشید، تقریبا می توانید نیمی از نشانگان زیر را در بیشتر موقعیت ها در او مشاهده کنید: 

• اصرار به یکسانی مقاومت در برابر تغییر
• مشکلات شدید تکلم
• مشکل در بیان نیازها و استفاده از اشارات به جای کلمات
• اشتباه در کاربرد ضمایر      
• تکرار کلمات و یا جملات دیگران
• خنده، گریه، پریشانی و قشقریق بی دلیل
• مشکلات اساسی در برقراری ارتباط (در آغوش گرفته شدن را  دوست ندارند، تماس چشمی کم، فاصله گرفتن از دیگران)
• تحرک بیش از اندازه و یا کم
• نترسیدن از خطرات   
• به روش های معمولی آموزش پاسخ نمی دهند
• عدم حساسیت به صدا: ممکن است فکر کنید کودک واقعا صدای شما را نمی شنود در حالیکه از نظر شنوایی کاملا سالم است.
• ناتوانی هوشی در حدود ۷۰ درصد موارد 

---

درمان اوتیسم

تا کنون هیچ روش قطعی‌ای برای درمان اوتیسم یافته نشده‌است. می توان گفت کارآمدترین روش درمانی، توانبخشی است.

در ادامه برخی از رویکردهای اثرگذار درمان را معرفی خواهیم کرد.

روش رفتاردرمانی ABA 

این روش از بهترین مداخلات توانبخشی برای اختلال اوتیسم است که بیش از ۵۰ سال قدمت دارد.

 در این رویکرد علمی، مهارت‌های بازی، ارتباطات، مراقبت از خود و مهارت های تحصیلی به کودک اوتیستیک آموزش داده می شود.

 در این شیوه از دستورالعمل های مستقیم استفاده نمی شود.

به عنوان مثال ممکن است درمانگر از کودک بخواهد تا با استفاده از وسایل موجود یک کارت هدیه ولنتاین درست کند و در خلال کار به او بگوید که با قیچی چگونه کار کند، چطورکاغذها برش بزند و رنگ آمیزی کند.

اما در پایان کودک مجموعه از مهارت های ظریف مانند برش زدن، رنگ آمیزی، در دست گرفتن مداد و قیچی زدن را یاد گرفته است.

درمان رفتاری شناختی یاCBT 

این روش باتمرکز بر اصلاح شناختی به طور معمول برای کودکان مبتلا به علائم خفیف اوتیسم کاربرد دارد.

روابط متقابل و انحصاری یا  DIR

 با این روش درمانگر از طریق تمرکز بر علایق کودک، او را در فعالیت ها درگیر می کند و به سمت یادگیری مهارت های جدید هدایت می کند.

توسعه روابط در کاردرمانی اوتیسم

کاردرمانی اوتیسم یک رویکرد خانواده محور برای درمان اوتیسم است که بر اهداف عاطفی و اجتماعی به منظور ایجاد روابط معنی دار تمرکز می کند.

در این روش به اشتراک گاری تجربیات بسیار مهم است و در حقیقت کل خانواده درگیر فرایند درمان می شوند.

دارو درمانی اختلال اوتیسم

داروهایی وجود دارد که می تواند به افرادی که دارای عملکرد اختلال اوتیسم هستند کمک کند.

 برای مثال دارو ممکن است به کنترل بیش فعالی، علایم ناتوانی در تمرکز ، افسردگی یا تشنج کمک کند.

البته باید گفت همه ی کودکان نسبت به دارو پاسخ یکسانی نمی دهند.  

کاردرمانی برای اوتیسم

کاردرمانی اوتیسم رمز موفقیت مداخلات کاردرمانی در درمان زودهنگام است.

رویکردهای مبتنی بر مداخله ی زودهنگام، معتقدند در صورتی که بتوانیم توانایی کودک در انجام تمرینات، تماس اجتماعی و همکاری با جمع را ارتقا دهیم، می توانیم ادعا کنیم که کودک فاقد مشکل است.

رویکرد مداخله ی زودهنگام نوعی درمان بیولوژِیک است که از طریق تغییر در عملکرد مغز، مشکلات کودکان را از بین می برد.

---

دستاوردهای کاردرمانی اوتیسم

کودکان با اختلال اوتیسم دریافت کننده ی مداخلات زودهنگام کاردرمانی، در طی دو تا سه سال آینده می توانند دستاوردهای شان را حفظ کنند.

 همچنین معیارهای زبان و سازگاری رفتار که شامل مولفه های ذهنی، حسی و حرکتی است پیشرفت خوبی را نشان می دهد و علایم روان پریشی نیز کاهش قابل توجهی را نشان می دهد.

براساس یک مقاله منتشر شده در سال ۲۰۱۲، کودکانی که تحت درمان ESDM قرار می گیرند، نسبت به قبل واکنش های مغزی متفاوتی را در برابر محرک های اجتماعی خواهند داشت.

واکنش کودکان اوتیسم تحت این نوع خاص از درمان، نسبت به چهره ها در مقایسه با اسباب بازی ها سریع تر و قوی تر است. همان طور که کودکان عادی نیز چنین واکنشی دارند.

این در حالی است که در گروه مقایسه (کودکان اوتیسمی که این نوع درمان را دریافت نکردند)، واکنش کودکان نسبت به اشیا و اسباب بازی ها سریع تر از واکنش آن ها نسبت به انسان هاست.

این یافته به عنوان یکی از ۵ یافته ی علمی برتر سال ۲۰۱۰  مطرح شده است. یافته ای که بر اساس آن دنیا از تاثیر مداخلات زودهنگام در تغییر عملکرد مغز آگاه شد.

نکته ی مهم آن است که مداخلات رفتاری انجام شده در این رویکرد، از نوع مداخلات رفتاری سطحی نیستند و به طور عمیق، عملکرد نورون های در حال شکل گیری در مغز را تغییر می دهند.

• ۵ نشانه که کودک شما اضطراب جدایی دارد
• افزایش خلاقیت کودکان | ۱۱ راه طلایی + ۱۲ بازی
• درمان افسردگی نوجوانان
• چاقی کودکان
• ۳۱ بهترین کتاب های کودک جهان | از یک تا ۱۲ سالگی

آیا با کاردرمانی اوتیسم می توان موفق بود؟

همان طور که گفته شد اوتیسم از حمله اختلالات عصبی است که مشکلاتی از خفیف تا شدید در ارتباطات اجتماعی ایجاد می کند.

اما بررسی شواهد تاریخی و سرگذشت افراد موفق نشان دهنده ی آن است که با وجود اوتیسم نیز می توان موفق بود.

نمونه ی بارز این مساله موسیقی دان مشهور، موتزارت است.

او از کودکی  نسبت به صداهای بلند به شدت حساس بود، دایره‌ی توجه کوتاهی داشت و می‌توانست در طی چند ثانیه از چرخه‌ای از حالات چهره حرکت کند.

او در زندگی کوتاه خود بیش از ششصد قطعه موسیقی برای اپرا، سمفونی، کنسرتو، مجلسی، سونات، سرناد و گروه کُر ساخت.

موتزارت در سومین سال از زندگی اش شروع به آهنگسازی کرد و در اروپا شهرت بسیاری یافت.

در هفت سالگی اولین سمفونی و در دوازده سالگی اولین اپرای کامل خود را نوشت.

موتسارت در تمام ژانرهای مرسوم در دوران زندگی اش موسیقی تصنیف کرد و  بررسی شرح حال و زندگی او نشان می‌دهد که او در طیف اوتیسم قرار می‌گرفته است.

شخصیت های معروف دیگری مانند دن آیکروید، کورتنی لاو، استنلی کوبریک و داریل هانا نیز در طیف اوتیسم قرار داشته و دارند.

بنابراین آنچه مهم است تشخیص به هنگام، استفاده از خدمات توانبخشی و مهارت آموزی به این کودکان است تا بتوانند توانمندی های منحصر به فرد خود را شکوفا کنند و به سبک خود از زندگی لذت ببرند.

نویسنده : کودک و نوجوان- کانال تلگرام روانشناسی کودک و نوجوان

کاردرمانی چیست؟

کار درمانی یکی از گرایش های پرطرفدار رشته ی پزشکی و توانبخشی است.

این علم که با افراد توانیاب سر و کار دارد عبارت است از هنر استفاده از فعالیت های هدفمند درمانی، در جهت مشغول ساختن ذهن، روان و جسم فرد توانیاب، برای کاهش اثرات مشکل، افزایش توانمندی فردی و رشد استقلال.  

به عنوان مثال فردی که دچار سکته مغزی می شود با توجه به سطح ضایعه ای که در مغز اتفاق می افتد برخی مهارت های حرکتی و کلامی اش را از دست می دهد.

این اختلالات باعث می شود فرد در انجام فعالیت های روزانه، وظایف شغلی، ارتباطات روزمره خانوادگی و مسایل اجتماعی دچارمحدودیت و وابستگی هایی شود.

مجموعه این عوامل می تواند باعث بروز مشکلاتی دیگر از جمله از دست دادن اعتماد به نفس و افسردگی در فرد شود.

در این شرایط کار درمانی می تواند از طریق انجام فعالیت هایی در سه بخش روانی، جسمی و ذهنی، به بهبود شرایط فرد و بازگشت به زندگی عادی کمک کند.

تفاوت کار درمانی با فیزیوتراپی

کاردرمانی خود به دو شاخه ی کلی و وسیع ( جسمانی و روانی ) تقسیم می شود.

که خود این دو شاخه نیز به چندین شاخه ی دیگر مرتبط هستند (مانند ارتوپدی و نرولوژیک برای شاخه جسمانی  و ذهنی و روان برای شاخه ی روانی).

در حقیقت کاردرمانی نسبت به فیزیوتراپی بسیار وسیع تر است.

همچنین در حالیکه فیزیوتراپی با استفاده از روش های مکانیکی به افزایش توانایی جسمی فرد می پردازد، کار درمانی هدفی متفاوت دارد.

می توان گفت کاردرمانی هنر و علم استفاده از فعالیت های هدفمند درمانی، در جهت مشغول ساختن ذهن، روان و جسم فرد توانیاب، برای افزایش هر چه بیشتر استقلال و توانمندی اوست.

همچنین کاردرمانگر نیازمند خلاقیت زیادی در اجرای تکنیک های فعال کننده ی جسم و روان به طور همزان است.

در حالیکه فیزیوتراپیست به انجام فعالیت های کاملا مکانیکی می پردازد و نیازمند خلاقیت نیست.

---

کاردرمانی مناسب چه افرادی است؟

کار درمانی می تواند برای گروه های مختلفی از افراد از سنین کودکی تا پیری مورد استفاده قرار گیرد.

به طور کلی، می توان گفت طیف وسیعی از افراد که وجه مشترک همه ی آن ها نیاز به دریافت خدمات بازتوانی جسمی یا روانی هستند می توانند از کار درمانی استفاده کنند.

این گروه ها عبارتند از :

• سوختگی ها
• تجربه ی تصادف، سانحه و بیماری
• افراد دارای مشکلات رفتاری ( شب ادراری ، اضطراب جدایی و… )
• تاخیر های حرکتی و رشدی مانند تاخیر در راه رفتن و گردن گرفتن
• افراد آسیب دیده مغز و نخاع
• افراد دچار شده به مشکلات پس از جراحی
• بیماران مغز و اعصاب ( سکته مغزی، ام اس و… )
• بیماری ها و سندرم های مادر زادی ( فلج مغزی ، سندرم داون و … )
• افراد دارای مشکلات یادگیری
• اختلال توجه و تمرکز ( ADHD)
• ناتوانی های پس از شکستگی و آسیب های ارتوپدی
• افزایش توانمندی ها پس از قطع عضو
• آسیب های شدید دست
• تعویض مفصل و روماتیسم مفصلی
• اختلالات حسی

کودکان و کاردرمانی

خدمات کاردرمانی در حل مسایل دو دسته از کودکان بسیار مفید است.

الف) کودکان دارای مشکلات جسمی

کودکان دارای اختلالاتی از جمله فلج مغزی، دیستروفی عضلانی، سندروم داون، مشکلات تاخیری تعادلی، عوارض ناشی از تشنج، تاخیرهای حرکتی، اختلالات و بیماری های عصبی عضلانی می توانند از کاردرمانی استفاده کنند.

همچنین اصلاح الگوی حرکتی نادرست، عوارض حرکتی در اثر بیماری های متابولیک، دررفتگی مادرزادی ران، هیپوتونی، تورتیکولی(کجی مادرزادی گردن) و… مشمول استفاده از خدمات کاردرمانی کودک می شوند.

ب) کودکان دارای مشکلات روانی

 به علت گستردگی اختلالات ذهنی کودک، شاخه ذهن یا mental نیز به عنوان زیر مجموعه ای از شاخه روان به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد.

کودکانی که به خدماتکاردرمانی ذهنی نیاز دارند ممکن است دچار اختلالاتی نظیر کم توانی ذهنی، اتیسم، اختلالات رفتاری، یادگیری، مشکلات حافظه، مشکلات نوشتاری، تاخیرهای رشدی، مشکلات درکی شناختی و بینایی شنیداری باشند.

در طی تمرینات کاردرمانی ممکن است نیاز باشد به هر دو حیطه ی ذهن و جسم به طور همزمان پرداخته شود.

به عنوان مثال کودک فلج مغزی که دچار اختلال در راه رفتن نیز هست، مشکلات ذهنی را نیز به همراه دارند که لازم است مدنظر قرار داده شود.

---

چگونه متوجه نیاز کودک به کاردرمانی شویم؟

همزمان با رشد کودک، مهارت های مختلفی نیز در او رشد می کند. این مهارت ها در ۵ دسته ی کلی قابل بررسی هستند:

مهارت های حرکتی درشت مانند نشستن، ایستادن، راه رفتن، دویدن، حفظ تعادل و تغییر وضعیت که انجام آن ها نیازمند استفاده از دسته ی بزرگی از عضلات است.

مهارت های حرکتی ریز:

مانند توانایی کودک در استفاده از دست ها برای اینکه بتواند غذا بخورد، نقاشی کند، لباس بپوشد، بازی کند، بنویسد و کارهای بسیار دیگری را انجام دهد.

مهارت های زبانی :

منظور از این مهارت ها، توانایی کودک استفاده از زبان بدن و ادا و اشاره، برقراری ارتباط با دیگران  درک محتوای صحبت آن هاست.

مهارت های شناختی:

مهارت های تفکر شامل یادگیری، درک، ‌حل مسأله، استدلال و یادآوری جز این دسته از مهارت ها هستند.

مهارت های اجتماعی:

 تعامل با همسالان، داشتن روابط با خانواده، دوستان و معلمان، مشارکت و پاسخ دهی به احساسات دیگران.

اگر چه ممکن است برخی کودکان کمی زودتر یا دیرتر از سایر همسن و سال هایشان در یک یا چند مولفه رشد کنند.

اما تاخیر غیر عادی در هر یک از این پنج مولفه نشان دهنده ی آن است که باید به متخصص کاردرمانی کودک مراجعه شود.

• ۵ نشانه که کودک شما اضطراب جدایی دارد
• افزایش خلاقیت کودکان | ۱۱ راه طلایی + ۱۲ بازی
• درمان افسردگی نوجوانان
• چاقی کودکان
• ۳۱ بهترین کتاب های کودک جهان | از یک تا ۱۲ سالگی

تاخیر رشدی چگونه تشخیص داده می شود؟

به طور کلی تشخیص تاخیر رشدی در کودکان کار چندان ساده ای نیست و نیازمند انجام دو دسته ارزیابی می باشد.

در مرحله ی اول لازم است که پزشک و یا کاردرمانگر، غربالگری رشدی را انجام داده و بگوید که آیا کودک تان مهارت های پایه را یاد گرفته است یا خیر.

به این منظور ممکن است پزشک از شما سوالاتی بپرسد، در حین تست با کودک شما صحبت و بازی کند تا ببیند او چگونه یاد می گیرد، صحبت می کند، رفتار می کند و حرکت می کند.

در صورتی که کودک درای نوعی از تاخیر رشدی تشخیص داده شود، برای اطمینان بیشتر لازم است شما به متخصص دیگری به منظور ارزیابی رشدی ارجاع داده شوید.

ارزیابی رشدی، در حقیقت سنجش دقیق و همه جانبه ی مهارت های کودک است و باید توسط یک متخصص آموزش دیده و مجرب مثل کاردرمانگر انجام شود.

نتایج ارزیابی رشدی مشخص کننده ی آن است که آیا کودک نیاز به خدمات مداخله ای به هنگام و یا یک برنامه درمانی دارد  یا خیر.

به عنوان مثال ممکن است نیاز باشد کودک مداخلاتی گفتار درمانی، کاردرمانی و یا یکپارچگی حسی دریافت کند.

به علاوه اگر ناتوانی های دیگری وجود داشته باشد، درمان پزشکی و جراحی نیز ممکن است برای اداره این شرایط تجویز شود.

یک دقیقه با والدین

بسیاری از والدین دارای کودک توانیاب جسمی یا ذهنی ممکن است به دلیل نپذیرفتن مساله، احساس ناکامی و یا خجالت، از مراجعه ی به هنگام جهت درمان و بهبود شرایط فرزندشان خودداری کنند.

واقعیت آن است که عدم مراجعه ی به هنگام می تواند در تثبیت تاخیرهای رشدی، ناتوانی حرکتی کودک و یا عود ناتوانی های ذهنی او بسیار اثرگذار باشد.

بر اساس مشاهدات انجام شده، این کودکان غالبا در مدرسه و ارتباط با همسالان نیز با مشکلاتی از جمله عدم پیشرفت تحصیلی، طرد و یا اخراج از مدرسه مواجه می شوند و این چرخه منجر به چندبرابر شدن مشکلات خواهد شد.

امروزه مراکز کار درمانی به صورت تخصصی به ارایه ی خدمات در سطح شهر و حتی منازل می پردازند.

بنابراین توصیه می شود با استفاده ی هرچه سریع تر از این خدمات، فرایند کنترل مساله ی فرزندتان را به دست بگیرید و از پیشرفت مشکل پیشگیری کنید.

نویسنده : کودک و نوجوان

کاردرمانی از جمله روش های تایید شده جهانی جهت بهبود مهارت های شناختی کودکان و ارتقای توانایی های مغز می باشد.

از کارکردهای مهم این روش اینست که در ارتقای توان مندی های روزمره و تحصیلی کودک بسیار موثر می باشد.

در این راستا، مفتخریم که تاسیس بخش کاردرمانی برای کودک و بزرگسال موسسه مشاوره ستاره ایرانیان را به اطلاع تمامی همراهان برسانیم. جهت کسب اطلاعات و گرفتن وقت می توانید با شماره های زیر تماس حاصل فرمائید:

• ۲۱-۲۲۶۸۹۵۵۸
• ۲۱-۲۲۳۵۴۲۸۲
• ۲۱-۸۸۴۲۲۴۹۵

 

کاردرمانی چیست و چه کسانی ممکن است به آن احتیاج داشته باشند؟
کاردرمانی  استفاده از فعالیت هدفمند یا مداخلات طراحی شده در جهت  دستیابی به نتایج عملکردی است که: (بیشتر…)