کودک خجالتی
کودک خجالتی
خجالت را می توان به نوعی ویژگی شخصیتی برخی از انسان ها دانست که در واقع این خصیصه به گونه ای نیست که افراد را سزاوار سرزنش کند و چه بسا در برخی از فرهنگ ها خجالتی بودن جزو ویژگی های مثبت برای یک شخص تلقی شود اما به هر حال خجالتی بودن حتی اگر مثبت هم تلقی شود مانند بسیاری از ویژگی های مثبت دیگر اگر از حد نرمال خود فراتر رود می تواند موجب بروز بسیاری از اختلالات رفتاری و اجتماعی در افراد شود کما اینکه امروزه بسیاری از کودکان از مشکل خجالتی بودن رنج می برند که این خجالت می تواند موجب دوری آن ها از سایر افراد و تبدیل آن ها به یک موجود غیر اجتماعی و غیر طبیعی کند.
خجالتی بودن در کودکان و در واقع کودک خجالتی کسی است که ترجیح می دهد بجای مثلا حضور در جمع در کنجی خلوت بگزیند و یا به جای بازی های گروهی با خودش تنهایی و در خانه بازی کند و در کل می شود گفت که ترس از حضور در جمع و اجتماع به نوعی در تمامی کودکان خجالتی وجود دارد. کودکان معمولا تا سن ۳ سالگی مشکلی از بابت برقراری ارتباط با دیگران ندارند اما از این سن به بعد با فهم اختلاف ها و غریبه ها و آشنایان تفاوت گذاری آن ها اغاز شده و اگر به درستی مهارت های اجتماعی را یاد نگیرند می تواند بسیار بد بوده و در آینده آن ها تاثیر بد بگذارد.
نکته مهم در مورد کودک خجالتی و به طور کلی خجالت در کودکان این است که به هیچ وجه نباید انتظار داشت که کودک سریعا با افراد غریبه و یا یک محیط غریبه مانند مهد کودک که افراد جدید و غریبه بسیاری در آن هست خو گرفته و عادت نماید چرا که برخی والدین پس از اینکه کودک در اولین برخورد در محیط جدید احساس خجالت کند فکر می کنند که کودکشان خجالتی است اما باید گفت که حتی بزرگتر ها نیز برای خو گرفتن با محیط و مکان جدید نیاز به زمان دارند و یک فرد بزرگسال نیز پس از ورود به یک جمع و یا یک محیط جدید احساس خجالت خواهد کرد که این جای هیچ گونه نگرانی باقی نمی گذارد.
نکته بسیار مهم دیگر در مورد کودکان خجالتی این است که هرگز این ویژگی نباید برای آن ها گفته شده و گوشزد شود و این به این معنا است که هرگز نباید والدین در حضور جمع مثلا بگویند که ” ببخشید پسر من خجالتی است برای همین نمی آید برای دیدنتان” و یا ” دخترم خجالتی است و از اتاقش بیرون نمی اید” چرا که اگر این جملات به زبان آورده شود کودک گمان می کند که یک ویژگی منفی بزرگ در وجود اوست که پدر و مادرش را نیز شرمنده کرده است و به همین خاطر احساس گناه و مقصر بودن در او به وجود امده و او را از نظر روحی و روانی به هم خواهد ریخت. مثلا اگر یک مهمان دارید به جای اینکه به کودک بگویید که” خجالت نکش و خاله را بوس کن” به او بگویید” خاله تمایل دارد تو را ببوسد پس تو هم او را ببوس عزیزم” صبر و تحمل والدین برای خو گرفتن کودک با محیط و اطراف جدید و افراد جدید باید زیاد باشد چرا که کودک مثل بزرگ سالان نیست که کمی راحت با شرایط جدید کنار بیاید و اگر به طور مثال او را در باشگاه ثبت نام نموده اید ممکن است یک ماه طول بکشد تا او با افراد جدید و محیط جدید اشنا شده و خو بگیرد پس هرگز نیز نباید کودک را به انجام یک کار مجبور کرد و باید اجازه داد تا او به صورت نرمال و کم کم با شرایط جدید آشنا شود.
نکته بعدی این است که حتی اگر کودک خجالتی دارید نیز باید به او افتخار کنید و در جمع از نکات مثبت او بگویید تا اعتماد به نفسش زیاد شود. فرزندتان را در آغوش گرفته و به او محبت کنید و به او بگویید که دوستش دارید. مثل بزرگسالان که اجتماعی شدن را از محیط های کوچک و ارام ارام فرا می گیرند کودک نیز نباید به یکباره در یک جمع و یا محفل بزرگ قرار گیرد و کم کم باید از دوستان و نزدیکان او شروع نموده تا او به صورت تدریجی اجتماعی شدن و برقراری روابط را یاد بگیرد. و در نهایت باید گفت که خجالتی بودن کودکان کاملا هم یک ویژگی منفی یا مثبت نیست و می تواند بسیاری از خصلت های مثبت مانند بهتر گوش دادن به حرف دیگران، احتیاط بیشتر در انجام کارها و مواردی از این قبیل را در فرد تقویت نماید.
منبع:e-teb.com
پسرم ۶ سالشه.حدودا ۳ سال پیش دچار لکنت شده الان کمی بهتر شده ما بسیار خجالتیه به طوریکه وقتی به مهد رفتیم برای ثبت نام چشمهایش را بسته بود و اصلا جواب نمی داد از سلام کردم به کسی میترسه.خیلی بابت این موضوع نگرانم
کودکان خجالتی چگونه کودکانی هستند؟
هنگامی طفل خردسال رفتار محافظه کارانه و محتاطانه را در مورد بیگانگان در پیش میگیرد ، احساس دوگانه ای که همزمان او را به نزدیک شدن و برقراری ارتباط و همچنین دوری گزیدن فرا می خواند و از ویژگی های رفتار کمرویی ست،را ندارد.کودکان خجالتی تنها و گوشه گیر هستند و معمولا انفرادی بازی می کنند ولی از این بابت فشاری را احساس می کنند.بعضی بچه های بزرگتر تنها بازی کردن را ترجیح می دهند و به نظر می رسد به تقابل های اجتماعی کمتری نیاز دارند ولی از این بابت هرگز فشاری را که یک کودک واقعا کمرو احساس می کند، احساس نمی کنند ، پس نمی توان آنها را خجالتی به حساب آورد.ممکن است ، کم رویی در موارد پیشرفته بخصوص باعث آسیب پذیری کودکان شود.کم رویی توام با ترس در بزرگسالی پاسخی به اثرات نشات گرفته از ترسهای دوران کودکی است.رشد شناختی در خودآگاهی حساسیت اجتماعی بزرگتری را در سال دوم زندگی به وجود می آورد.
با سلام
به نظر شما بیشتر چه شرایطی بچه را کمرو و خجالتی می کند؟
برخورد های جدید اجتماعی معمول ترین علت کم رویی است، مخصوصا اگر فرد خجالتی احساس کند که در مرکز توجه واقع شده است ، یک کم رویی رایج به تغییرات سریع محیط اجتماعی و فشار های ناشی از فضای رقابتی مدرسه و محیط کار نسبت داده می شود که افراد دهه ۸۰ باید از پس آن بر می آمدندوبزرگتر هایی که همواره نظر دیگران را درباره کودک می پرسند و استقلال کمی به کودکان خود می دهند باعث تشویق و تقویت احساس کم رویی در آنها می شود.
چرا برخی کودکان خجالتی تر هستند؟
بعضی از بچه ها ذاتا خجالتی و کم رو هستند.این کودکان بیشتر از بقیه هم سالانشنان تمایل دارند که با یک موقعیت جدید اجتماعی با خجالت و کم رویی برخورد کنند.گرچه حتی این کودکان نیز ممکن است در برخورد با موقعیت های اجتماعی خاص ، این رفتار را از خود بروز دهند.پژوهشگران هر دو علت تربیت و سرشت طبیعی هر کودک را در این تفاوتهای فردی دخیل می دانند.
تا کنون برخی جنبه های این رفتار را کشف کرده اند، سابقه فرهنگی و محیط خانوادگی نمونه هایی از نحوه رفتار در موقعیت های اجتماعی را به کودک پیشنهاد می کند.به عنوان مثال کودکان چینی که روز در مهد کودک سپری می کنند کم حرف تر از بچه های اروپایی و بچه های سوئدی بیش از کودکان آمریکایی از بودن در اجتماع احساس ناخشنودی می کردند.وقتی بعضی از والدین برچسب هایی مثل کم رو و خجالتی را به کودکان خود میزنند، آنها را تشویق می کنند در جهتی رفتار کنند که این پیشگویی والدین را به واقعیت تبدیل کنند.بزرگتر ها ممکن است محبوب بودن کودک خجالتی را در تقابلات اجتماعی استهزاء کنند و به این ترتیب باعث تقویت رفتار کم رویی در آنها می شوند.
کودکانی که به شدت نهی می شوند تفاوت های فیزیلوژیکی را به نسبت به بچه هایی که آزادترند، نشان می دهند از جمله داشتن ضربان قلب پایدار تر و مرتب تر .بیشتر بچه هایی که همواره مورد امر و نهی بوده اند، از سن دو تا پنج سالگی رفتارهای محتاطانه ای را با همسالان و نوجوانان جدید در پیش می گیرند
چه موقع خجالتی بودن یک مشکل است؟
کم رویی میتواند یک واکنش طبیعی و سازش کارانه با یک تجربه اجتماعی که اساسا فشار آور است باشد .با قدری خجالتی بودن کودک می تواند موقتا عقب بنشیند و دوباره کنترل خود را به دست آورد .معمولا وقتی کودک چند بار تجربه بودن با افراد نا آشنا را کسب می کند کم رویی کمتر می شود.اگر که مشکلات دیگری وجود نداشته باشند کودکان خجالتی از نظر روانپزشکی و مشکلات رفتاری به طور قابل ملاحظه ای در خطر نیستند .اما اگر رفتار خجالتی بودن در کودکان نه دوره ای و گذرا باشد و نه …از جهاتی در خطر نیستند.چنین کودکانی ممکن است مهارتهای اجتماعی را نداشته باشند و یا تصویر ضعیفی از خود در ذهن داشته باشند.ممکن است کفایت و سر رشته کمتری برای شروع بازی با همسالان خود داشته باشند.
بچه های مدرسه که خودشان را خجالتی می دانند تمایل دارند خوشان را کمتر دوست بدارند و خودشان را کمتر صمیمی و بیشتر منفعل می دانند.چنین پندارهایی برداشت و نظر دیگران را هم در جهت منفی تحت تاثیر قرار می دهد.با توجه به تمایل دلایل فوق کودک کمرو ممکن است از جانب همسالانش ندیده گرفته شود و شانس کمی برای بسط دادن مهارتهای اجتماعی داشته باشد ، بچه هایی که این رفتار را تا دوران بلوغ و بزرگسالی ادامه می دهند خودشان را در مقایشه با همسالانشان تنها تر توصیف می کنند و دوسان صمیمی کمتری دارند و با جنس مخالف کمتر ارتباط برقرا رمیکنند.
چه راهکارهایی برای کمک به کودک خجالتی توصیه می کنید؟
۱- آگاه باشید و کودک را با همه آنچه که هست بپذیرید
نسبت به احساسات و علاقه کودک بی تفاوت نبودن به شما امکان میدهد با کودک ارتباط برقرار کنید و نشان می دهد که شما به کودک احترام می گذارید ، این می تواند کودک را با اعتماد به نفس تر کرده و او را تحت فشار و کنترل قرار می دهد.
۲- عزت نفس را در کودک بالا ببرید.
بچه های خجالتی ممکن است تصور ذهنی ضعیفی ار خود داشته باشند و احساس کنند که شاید پذیرفته نشوند.روحیه کودکان را برای نشان دادن توانایی هایشان تقویت کنید و استقلال آنها را تشویق کنید گاهی آن ها را ستایش کنید.کودکانی که درباره خودشان احساس خوبی دارند معمولا خجالتی نیستند.
۳- مهارتهای اجتماعی را گسترش دهید.
روحیه بچه های خجالتی برای داشتن رفتارهای اجتماعی توقیت کنید .حتی اگر تنها بازیها شبیه هم باشند .با ایفای نقش در بازیهای کودک مهارتهای وارد شدن به اجتماع و برقراری ارتباط اجتماعی را به او آموزش دهید.همچنین امکان بازی کردن با بچه های کوچیکتر در حالیکه یک نفر در مقابل یک نفر دیگر بازی می کند می تواند به کودک اجازه دهد تا خودش را نشان بدهد.بازی با گروه همسالان جدید به کودک خجالتی اجازه می دهد تا شروه تازه ای داشته باشد.
۴-به کودک خجالتی فرصت دست گرمی کردن و امتحان موقعیت جدید را بدید.
هل دادن و وادار کردن کودک برای ورود به موقعیتی که از نظر او تهدید آمیز است کمکی به ایجاد مهارتهای اجتماعی در او نمی کند به کودک کمک کنید احساس امنیت کند و لوازمی مهیا کنید تا او را به سمت تقابلات اجتماعی سوق دهد.
آیا خجالتی بودن همیشه بد است ؟؟؟؟به نظر من گاهی اوقات خجالتی بودن خصلت خوبی است