نوشته‌ها

اهمیت روانشناسی کودک

اهمیت روانشناسی کودک + نکات روانشناسی کودک

اهمیت روانشناسی کودک چیست و چه کاربردی دارد؟ کودکی دوران بسیار مهم و ارزشنمدی است و بر روی آینده و زندگی فرد تاثیر بسیاری بر جای می گذارد. در این دوران، کودک باید برنامه و تربیت هدفمند و صحیحی داشته باشد تا بتواند مراحل رشدی را با موفقیت و شادی سپری کند و دچار اختلالات بعدی نشود.

شخصیت کودک مانند بنایی است که پایه های آن در دوران کودکی شکل می گیرد به همین دلیل اهمیت روانشناسی کودک زیاد می باشد و باعث می شود تا والدین نیازهای کودک شان را بشناسند و متناسب با سطح توانایی های شناختی کودک با او تعامل برقرار کنند. والدین باید در این شرایط سعی کنند بهترین روش فرزند پروری را به کار گیرند.

برای این که والدین بتوانند بهترین روش تربیت کودک را انتخاب کنند تا به رشد و بالندگی فرزندشان کمک کرده باشند می توانند از مشاوره و روانشناسی کمک بگیرند تا در این زمینه آگاهی لازم را در اختیار آن ها بگذارد.

تعریف روانشناسی کودک

اهمیت روانشناسی کودک یکی از شاخه های روانشناسی می باشد و به دلیل این که دوران کودکی از اهمیت بسیاری برخوردار است و تاثیر بسیاری بر روی شخصیت او در بزرگسالی می گذارد بهتر است والدین آگاهی خود را در مورد اصول روانشناسی افزایش دهند تا بتوانند از بهترین روش تربیتی استفاده نمایند و تجارب و یادگیری های لازم و مفید را به کودک شان آموزش دهند تا بر روی شخصیت او در بزرگسالی تاثیر مثبتی داشته باشد.

در روانشناسی کودک برخی از مسائل مورد بررسی قرار می گیرد و در زمینه های مختلف به والدین کمک می شود تا بهترین شیوه را انتخاب کنند که در زیر نمونه هایی از آن را بیان می کنیم:

  • روانشناسی کودک به بررسی دقیق و علمی کودک و هم چنین نیازهای او می پردازد.
  • درک اهمیت روانشناسی کودک به والدین کمک می کند تا به موثرترین و بهترین شیوه های رشد از جمله بهترین ریسک فرزندپروری دست یابد و راحت تر وارد دنیای کودکانه فرزندش شود و بتواند ارتباط موثری با او برقرار کند.
  • والدین ارتباطات و تعاملات خوبی با کودکشان برقرار کنند زیرا این مورد در شکل گیری سبک دلبستگی ایمن کودک اثرگذار می باشد.
  • سبک دلبستگی مهم می باشد و نقش تعیین کننده ای در روابط اجتماعی آینده کودک، سازگاری او، توانایی اعتماد کردن به دیگران و داشتن نگرش مثبت به جهان بازی می کند.
  • روانشناسی کودک به بررسی برخی از مسائل می پردازد که مهم ترین آن ها، فرآیند رشد مهارت های جسمانی و پیشرفت حرکتی، رشد عاطفی و پیشرفت اجتماعی شدن کودک می باشد.

اهمیت روانشناسی کودک

ضرورت و اهمیت روانشناسی کودک

گرچه کودک کنجکاو و عاشق یادگیری بوده و ذهن فعالی دارد اما این فرآیند بسیار طولانی است و در هر دوره از رشد با چالش هایی دارد که نیاز به توانایی های خاص و مختلفی دارد.

به همین دلیل نقش والدین از اهمیت بسیاری برخوردار است تا بتواند این توانایی های شناختی و جسمانی کودک را به بهترین حالت ممکن شکل دهد در حالی که خود کودک در این دوران ناتوان است مراقبت های والدین بسیار اهمیت دارد و نیازمند مراقبت های والدین می باشد.

طولانی بودن زمان یادگیری مهارت های اولیه کودک پیش زمینه ای برای یادگیری مهارت های فرزندپروری والدین می باشد زیرا والدین نقش تعیین کننده بر روی سرنوشت و آینده کودک دارند برای همین اهمیت روانشناسی کودک بسیار زیاد بوده و تاثیر قابل توجهی بر  آینده کودک دارد.

اهمیت روانشناسی کودک به والدین یادآوری می کند که سلامت روان کودک از اهمیت بسیاری برخوردار است و باید به آن توجه داشته باشند همانطور که جسم او را تغذیه می کنند باید شرایطی را فراهم کنند تا روح و روان کودک در بهترین حالت ممکن شکوفا شود و استعدادهایش شناخته شده و تجلی یابند.

مشاوره تربیت کودک در ابتدا عواملی که در رشد کودک موثر است را مورد بررسی قرار می دهد و به شما کمک می کند تا عواملی که باعث بروز مشکلات روحی و روانی و عاطفی در کودک می شود را شناسایی کرده و تا جایی که امکان دارد آن ها را کاهش دهید در این صورت کودک در برابر اختلالات روانی واکسینه خواهد شد و روند رشد طبیعی را طی خواهد کرد.

نحوه اجرای اهمیت روانشناسی کودک توسط والدین

در ادامه به برخی از مهم ترین اهمیت روانشناسی کودک اشاره می کنیم:

  1. در رفتار با کودک ثبات داشته باشید، این مسئله به این معناست که والدین به اصول تربیتی خود باید پایبند باشند زیرا این ثبات باعث ایجاد نوعی امنیت خاطر در کودک می شود. برای این کار والدین باید قوانینی مشخص کرده و به آن پایبند باشند.
  2. والدین باید در شیوه تربیتی کودکشان همسو باشند و هر دو از یک شیوه استفاده کنند تا فرزندشان در یادگیری اصول دچار دوگانگی نشود. اگر والدین از یک شیوه پیروی نکنند به مرور به مشکل برمیخورند و فرزند گمراه می شود.
  3. کودکان برخی از ویژگی و رفتارها را از والدین شان الگو برداری می کنند به همین دلیل نقش تقلید کودکان در شیوه تربیتی نباید نادیده گرفته شود.
  4. برای این که با کودکتان ارتباط برقرار کنید سعی کنید از گوش دادن فعال استفاده کنید و به تمام حرف های آن ها به طور موثر گوش دهید.
  5. سعی کنید الگوی مناسبی برای کودکتان باشید و آن چیزی که خودتان به آن عمل می کنید از کودکتان توقع داشته باشید آن را انجام دهد.
  6. برای کودک تان محدودیت هایی در آزادی قرار دهید تا بتواند به درستی مهارت های زندگی را یاد بگیرد و بر اساس آن ها رفتار کند.
  7. خودتان را مجبور به رفع همه خواسته های کودکتان نکنید زیرا همه خواسته ها لازم نیست برآورده شود؛ اندکی ناکامی متناسب با سطح رشد کودک در فرآیند تربیت او لازم است.
  8. زمانی که کودکتان با شکست مواجه می شود میانه رو باشید و حد اعتدال را رعایت کنید و سعی کنید او را مورد تحقیر و سرزنش قرار ندهید و شکست و ناکامی اش را بزرگ جلوه ندهید.
  9. سعی کنید به نگاه کودک تان به دنیا توجه کنید. همواره نگاه از بالا به پایین به فرزند خود نداشته باشید و با کودک تان حرف بزنید و در مورد تصورات و تخیلات از او بپرسید و هم چنین به نقاشی های او توجه بیشتری نشان دهید و با یکدیگر به تفسیر آن بپردازید.
  10. به اوقات فراغت کودک تان توجه کنید و به آن اهمیت بدهید. سعی کنید به عنوان پاداش، از روش های مختلفی استفاده کنید. برای این که رفتار خوب کودک تکرار شود و اثر بخش باشد باید به کمک خودش لیستی از برنامه هایی که به آن علاقه دارد، بنویسید و به عنوان پاداش برای او در نظر بگیرید.

نکات روانشناسی کودک | اهمیت روانشناسی کودک

روانشناسی کودک موضوعات مختلفی مورد بررسی قرار می گیرد که برخی از آن ها عبارت اند از:

  • بررسی ابعاد رشد
  • بررسی نیازهای کودک طی مراحل رشد مختلف
  • مطالعه سبک های پرورش فرزند
  • پیشگیری و درمان اختلالات روحی یا رفتاری

۱. مطالعه ابعاد مختلف رشدی در کودک

اهمیت روانشناسی کودک به مطالعه و بررسی هم جانبه رشد کودک در حوزه های مختلف می پردازد و برای والدین شرایطی را فراهم می کند تا والدین بتوانند ارتباطی متناسب با سطح رشدی کودک شان برقرار کنند و با توجه به سن کودک آموزش های لازم را به او بدهند.

برخی از مباحثی که توسط روانشناس مورد بررسی قرار می گیرد شامل موارد زیر می باشد:

  • ابعاد جسمانی
  • ابعاد عاطفی و احساسی
  • ابعاد روانی
  • شخصیت
  • شناختی
  • اخلاقی
  • غیره

اهمیت روانشناسی کودک

۲. بررسی نیازهای کودک در هر مرحله رشدی

کودک در هر مرحله از رشدش نیازهایی دارد که والدین باید این نیازها شناخته شود زیرا برخی از این نیازها متناسب با سن کودک در اولویت قرار می گیرد و والدین باید به آن توجه خاصی داشته باشد.

توجه به این نیازها باعث می شود تا کودک مطابق با هنجارها، رشد یابد و نیازهای جسمی و روحی اش به شیوه صحیح رفع شود. کودک برای رشد و پرورش نیاز دارد تا در محیط آرام و به دور از استرس و اضطراب باشد.

۳. مطالعه در مورد سبک فرزندپروری

یکی از موضوعات اساسی و مهم در اهمیت روانشناسی کودک، سبک فرزند پروری می باشد، والدین باید آگاهی لازم در مورد شیوه های فرزند پروری مناسب داشته باشند تا بتوانند فرصت استثنایی برای کودکشان فراهم کنند تا آینده فرزندشان به خوبی رقم بخورد. در واقع نوع سبک تربیتی بر روی بهزیستی روانی فرد تاثیر بسیار چشم گیری دارد.

در برخی از خانواده ها ممکن است تعداد فرزندان متغیر باشد در صورتی که والدین با سبک تربیتی و فرزند پروری آشنا باشند می توانند شرایطی را فراهم کنند تا همه در یک شرایط برای رشد و پیشرفت قرار گیرند و درگیر مشکلات خواهر و برادری نشوند.

۴. پیشگیری و درمان مشکلات روحی یا رفتاری

یکی دیگر از حوزه هایی که در اهمیت روانشناسی کودک مورد توجه قرار می گیرد، مشکلات روحی و رفتاری در کودکان می باشد کودکان به دلایل مختلف نمی توانند هیجانات خود را به درستی ابراز کنند و درک صحیحی از هیجانات ندارند، به همین دلیل ممکن است گرفتار مشکلات رفتاری شوند و این امر در کودکان امری شایع می باشد.

در صورتی که برای درمان مشکلات رفتاری اقدامی صورت نگیرد ممکن است به اختلالات روانی جدی تبدیل شوند که پیامدهای منفی بسیاری دارد و بر روی زندگی کودک تاثیر می گذارد. در این شرایط باید با ویژگی های کودک سالم آشنا شوید و شناخت بهتری نسبت به سلامتی کودک خود داشته باشید تا در صورت لزوم از روانشناس کمک بگیرید.

اهمیت روانشناسی کودک

درمان های روانشناسی کودک

برای حل مشکلات رفتاری و اختلالات کودکان روش های درمانی زیادی وجود دارد که برخی از شایع ترین آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم:

۱. درمان فردی کودک

در این روش درمانی با توجه به سن و رشد کودک آموزش هایی داده می شود تا درمان اختلال آغاز شود. هر چه سن کودک کمتر باشد، درمان موفقیت آمیزتری خواهند داشت، در این درمان اعضای خانواده هم می توانند مشارکت فعالی داشته باشند.

درمان فردی می تواند با دارو درمانی و مشاوره خانواده درمانی همراه شود. هم چنین کودکانی که دچار افسردگی شده اند می توانند برای درمان از مشاوره افسردگی استفاده کنند، زیرا برای آن ها مفید خواهد بود.

۲.خانواده درمانی

خانواده نقش مهم و اساسی در تربیت فرزند دارد و تمام رفتارهایی که کودک انجام می دهد نشان دهنده برخی از مشکلات در محیط خانواده می باشد در این نکات روانشناس کودک از خانواده درمانی استفاده می کند، تا ریشه مشکلات کودک را شناسایی کند و برای درمان آن اقدامات لازم را انجام دهد.

۳.بازی درمانی

کودکان نمی توانند هیجانات خودشان را بروز دهند و یا احساسات و هیجانات را به روشنی بیان کنند در این حالت آن ها را سرکوب و پنهان می کند در این شرایط روان آن ها با خطر مواجه می شود.

استفاده از روش بازی درمانی می تواند پرده از احساسات و هیجانات آن ها بردارد به طوری که بسیاری از روانشناسان کودک از بازی درمانی استفاده می کنند، تا مشکلات کودک را ریشه یابی کنند و برای حل آن اقداماتی را انجام دهند.

نویسنده: “کودکانه” سایت کودک و نوجوان

منبع: Child Psychology and Development

روانشناسی_رنگ_ها_چه_حرفی_برای_گفتن (2)

روانشناسی رنگ ها چه حرفی برای گفتن دارد؟ (بخش دوم)

در مطلب قبلی به بررسی روانشناختی رنگ های سبز، آبی و بنفش پرداختیم. در این مطلب قصد دارم تا شما را با ویژگی های چند رنگ اصلی و برخی رنگ های فرعی دیگر آشنا کنم.

پس در ادامه ی مطلب با ما همراه باشید.


افزایش نیروی حیات به کمک رنگ قرمز


رنگ قرمز قرمز بیانگر نیروی حیاتی، فعالیت عصبی و غدد است و معنای آرزو و تمام شکل های میل و اشتیاق را در خود دارد.

این رنگ محرک ارادی برای پیروزی، رقابت و فعالیت است و از طریق بالابردن فشار خون، تعداد نبض و دفعات تنفس، دنبال کردن یک هدف مشخص را تسریع می کند.


ورزش کاران می توانند از این رنگ برای فعال کردن انرژی ذخیره شده ی بدن و بالابردن سوخت و ساز بدنی در حین ورزش استفاده کنند.


جالب است بدانید استفاده از رنگ قرمز، برای رفع افسردگی و رفع ضعف جسمی موثر است و اشتها آور است.


پژوهشگران حوزه ی رنگ شناسی توصیه می کنند از ای رنگ در کنار رنگ آبی استفاده شود.

زیرا قرار گرفتن طولانی مدت در محیطی که در آن فقط از رنگ قرمز استفاده شده است می تواند منجر به نارضایتی، بی قراری، خستگی، پرخاشگری و شتاب زدگی شود.


این نکته در طراحی محیط های آموزشی بسیار کمک کننده است زیرا استفاده ی افراطی از رنگ قرمز، می تواند در عود بی توجهی کودکان بیش فعال نقش اساسی داشته باشد.


زرد، مظهر ذکاوت و اعتماد به نفس

صفات اصلی رنگ زرد عبارتند از روشنی، بازتاب،کیفیت درخشان و شادمانی زود گذر آن. زرد نیز همانند قرمز، موجب افزایش فشار خون وتسریع نبض وتنفس می شود، با این تفاوت که مکانیزم آن از ثبات کمتری برخوردار است.

عنصر عاطفی رنگ زرد  را زنده دلی امیدوار کننده تشکیل می دهد واندام های حسی آن مرکب ازسیستم عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک است.

جالب است بدانید که رنگ زرد روشن را رنگ دانشمندان و پژوهشگران می دانند، این رنگ، هوش و کنجکاوی را تقویت می کند و باعث افزایش خلاقیت و مثبت اندیشی شده و اشتیاق و علاقه فرد را بیشتر می کند.

در محیط های آموزشی می توان از فضاسازی های زرد رنگ به منظور تقویت هوش، خلاقیت و کنجکاوی یادگیرندگان استفاده کرد.

این رنگ از طریق فعال کردن ذهن، موجب تقویت تفکر شده و در پردازش و دفع سموم و ناخالصی ها تاثیر زیادی دارد.

سر و کار داشتن با رنگ زرد می تواند به ما کمک کند تا نقاط ضعف و قوت شخصیت مان را بیشتر بشناسیم.

این رنگ، رنگ تغییر و تحول و نوگرایی است. زرد میل به پیشرفت و تحول را افزایش می دهد و برای ارتقاء اعتماد به نفس بسیار موثر است.

به کمک رنگ زرد می توانید به عنوان نمادی از خورشید، گرم، صمیمی، جذاب و خلاق جلوه کنید و انرژی لازم برای تغییرات را همواره به همراه داشته باشید.


خانواده ی خاکستری های باوقار در مورد شما چه می گویند؟

خاکستری ترکیب سیاه و سفید است و می توان آن را رنگ سایه نامید. تحت تاثیر رنگ خاکستری افراد باشخصیت، محترم، مسلط به خود و اهل عمل به نظر می رسند.

خاکستری شخصیت افراد را تا حدی اسرارآمیز، زیرک و جذاب جلوه می دهد و حالتی از وقار، اقتدار و رسمی بودن را با خود دارد. تحت تاثیر این رنگ می توانید در مواقع لازم تا حدی با ابهت به نظر برسید.

جالب است بدانید که رنگ خاکستری روشن شخصیت را با ثبات می کند و در تغییر نگرش های عاقلانه و منطقی مفید است .

اما استفاده افراطی از خاکستری تیره می تواند تداعی کننده ی  فقر، مشقت و سختی باشد و  بی تفاوتی، عدم مشارکت، سستی و تنبلی را به ذهن آورد.

اگر چه در زمان جنگ و افزایش فشارهای روانی تمایل به این رنگ بیشتر می شود اما شما می توانید در مواقع لازم از خصوصیات وقار آفرین، محترمانه، با ابهت و زیرک نمای این رنگ به خوبی استفاده کنید.

اگر قصد دارید دیده نشوید، از رنگ سیاه استفاده کنید

سیاه، تیره ترین رنگ است ودرواقع خود را نفی می کند . این رنگ بیانگر پوچی و نابودی است و در نقطه ی مقابل رنگ سفید، معنای “نه” را با خود دارد.

اگر به استفاده ی افراطی از رنگ سیاه عادت کرده اید، باید بگویم به احتمال زیاد شما در جمع های مختلف به خوبی دیده نخواهید شد.

رنگ سیاه به صورت ضمنی پیام “نه” را از شما به سمت دیگران صادر کرده و مانع از برقراری ارتباط می شود.

بنابراین برای بهتر دیده شدن لازم است  مدتی لباس های مشکی رنگ را کنار بگذارید و به خانواده رنگ های آبی، زرد و سبز سری بزنید.

البته لازم است بدانید هیچ یک از رنگ ها به خودی خود خیلی خوب و یا خیلی بد نخواهند بود.

رنگ سیاه در مواقع تجربه ی مشکلات روحی و آشفتگی های عصبی می تواند برای فرد آرامش بخش باشد و دلیل استفاده از آن به عنوان رنگ اصلی مراسمات سوگواری نیز همین خاصیت است.

صورتی احساساتی، رنگ زنانگی

با مقایسه ی کودکان دختر و پسر و حتی طیف وسیعی از بزرگسالان، می بینیم که دختران عاشق صورتی و مردان به رنگ های آبی و قرمز مایل ترند.

شاید دلیل آن این باشد که رنگ صورتی از عشق و احساسات سخن می گوید و به فرد آرامش می دهد. این رنگ باعث تحریک عواطف و احساسات می شود و فرد را مهربان می کند.

به همین دلیل برای بهتر شدن روابط عاطفی و رفع مشکلات ارتباطی نیز به کار می رود. با دیدن این رنگ غریزه ی پدر و مادری فرد تحریک می شود و پرخاشگری و استرس کاهش می یابد.

اگر می خواهید در شخصیت تان  بردباری و صبوری را  القا کنید و دیگران را به مهربانی و محبت تشویق می کند، استفاده از رنگ صورتی گزینه ی مناسبی است.

لازم است بدانید استفاده مداوم از این رنگ می تواند موجب حساس شدن، خیالبافی و رویایی شدن شود.

پژوهشگران معتقدند باقی ماندن طولانی مدت در فضاهای صورتی رنگ، هوشیاری را پایین می آورد و احساس خواب آلودگی و کسالت را به همراه خواهد داشت.

رنگارنگ شو و لذت ببر

اکنون که با برخی از ویژگی های جالب و منحصر به فرد رنگ ها آشنا شدید، وقت آن است که به محیط اطراف تان، رنگ لباس های تان، رنگ بندی فضای خانه و یا محل کارتان نگاهی بندازید و با استفاده از اصول روانشناسی رنگ ها، خود و محیط اطراف تان را سالم تر و شاداب تر کنید. حالا می توانید از این تغییرات لذت ببرید.

منبع: مرکز مشاوره روانشناسی مشاورانه