نوجوانان و تغییرات دوران بلوغ
نوجوانی یکی از مهم ترین و حساس ترین دوره های رشدی است. در این سن فرزندتان تغییرات قبل توجهی را در ابعاد مختلف جسمی، روانی، شناختی و اجتماعی تجربه می کند.
اگر به عنوان یک والد از مهم ترین تغییرات دوره ی بلوغ آگاه باشید، می توانید به خوبی وارد دنیای ذهنی فرزندتان شوید و دوران پر تلاطم نوجوانی را با موفقیت سپری کنید.
حیطه های طلایی تغییر
به طور کلی نوجوان شما در سه حیطه ی اصلی دچار تغییر و تحولات بنیادین می شود.
- حیطه ی شناختی (ذهنی)
تغییر در حیطه ی شناختی به این معناست که فرزند نوجوان شما، شبیه به یک کودک فکر نمی کند.
در حقیقت تفکر دوران نوجوانی از مرحله ی عملیات عینی وارد مرحله ی عملیات ذهنی می شود و نوجوان می تواند در مورد انتزاعی ترین مسایل نیز فکر کند.
در همین دوران است که نوجوانان نیازمند یافتن معنایی برای هستی می شوند، سوالات فلسفی زیادی در مورد دنیا و خدا می پرسند و نصیحت و توصیه ی صرف نمی تواند پاسخ گوی آن ها باشد.
- حیطه ی جسمی و زیستی
تغییرات جسمی، دامنه ی وسیعی ازتغییرات هورمونی و ظاهری در دختران و پسران را در بر می گیرد که آن ها را برای ورود به دوره ی بزرگسالی آماده می کند.
- حیطه ی اجتماعی
تغییرات اجتماعی بلوغ نیز طیف وسیعی از رفتارهای جدید مانند احساس بی همتایی و منحصر به فرد بودن، تمایل به ارزش های اخلاقی برتر را در فرزندتان ایجاد می کند.
نشانه های بلوغ را بیشتر بشناسید
تغییر و تحولات نوجوانان در این مقطع رشدی حساس بسیار وسیع است.
بسیاری از والدین با ناآگاهی از تغییرات ایجاد شده، ممکن است به فرزندشان برچسب بزنند، او را سرزنش و یا طرد کنند و در مجموع احساسی از درک نشدن را به نوجوان القا کنند.
جرقه های بلوغ جسمی در دختران و پسران
در این سن نوجوانان پسر علایمی از جمله رویش مو در صورت، پیدایش جوش، دورگه شدن صدا، احتلام و رویش موهای زاید بدن را نشان می دهند.
در دختران نیز علامی مانند بم شدن صدا، تجربه ی اولین قاعدگی، رشد موهای زاید و ظهور علایم ثانویه ی جنسی مشهود است.
بلوغ عاطفی چه علایمی دارد؟
رسش عاطفی در نوجوانان معمولا با هیجاناتی مانند اضطراب، دلهره، گذشت و فداکاری، توجه طلبی، گوشه گیری و یاس، پرخاشگری و احساس گناه مشخص می شود.
نوجوانان در این دوره ی رشدی، دستخوش تغییرات عاطفی متعددی می شوند که ناآگاهی والدین از نحوه ی برخورد صحیح با آن ها می تواند دردسر ساز شود.
به عنوان مثال، اگر نوجوان تان تمایل یادی به عمل کردن طبق مد روز دارد، لازم است ریشه ی این رفتار را در توجه طلبی او بررسی کنید.
نوجوان شما قصد آسیب رساندن به شما و آبروی تان را ندارد و بر اساس اقتضائات سنی اش رفتار می کند.
به عنوان یک والد در صورتی که به خوبی به او توجه کنید و از تشویق و تایید و بیان ویژگی های مثبتش استفاده کنید، نیاز او به توجه طلبی ارضا شده و رفتارهای عجیب کمتری را بروز خواهد داد.
در حقیقت نحوه ی مقابله با خشم، اضطراب، گوشه گیری و یا بی حوصلگی کودک، نیازمند آن است که اطلاعات تان را در این زمینه افزایش دهید تا کمتر دچار بحران شوید.
بلوغ روانی، استقلال و خود برتر بینی
مواجه با نوجوانان نشان می دهد که آن ها تا حد زیادی به دنبال کسب استقلال هستند.
ممکن است فرزندتان با ورود به دوره ی نوجوانی، رعایت برخی از قوانین خانه را زیر پا بگذارد و خواستار تجدید نظر در آن ها شود.
بهتر است بجای آنکه چنین رفتارهایی را حمل بر گستاخی کنید، استقلال طلبی را به عنوان یکی از ویژگی های رشد روانی فرزندتان بپذیرید و در قوانین تجدید نظر کنید.
همچنین نوجوانان در این دوره خود را به عنوان مرکز عالم تصور می کنند، احساس اعتمادبه نفس بالایی دارند و به مقایسه ی جسم خود با سایر همسالان شان اشتغال ذهنی مداومی دارند.
بلوغ اجتماعی و رفتارهای ضد و نقیض
اصلا بعید نیست که در دوران نوجوانی با فردی مواجه شوید که به لحاظ اخلاقی و رفتاری ضد و نقیض عمل می کند.
او ممکن است لحظه ای به اصول اخلاقی پای بند باشد و لحظه ی دیگر آن ها را زیر سوال ببرد.
لازم است بدانید که تناقضات اخلاقی- رفتاری، یکی از ملزومات رشدی به منظور کسب هویت است.
بنابراین سعی کنید در برابر این تناقضات، بیننده باشید، نه قضاوت گر.
رفتارهای نوجوان تان را مشاهده کنید و نسبت به این نکته آگاه باشید که تناقضات تا همیشه ادامه نخواهند داشت.
می توانید با ایجاد سوال و چالش، به فرزندتان کمک کنید تا به دنبال کشف پاسخ سوالات برود و هویتی مستحکم برای خود بنا کند.
- ۶ جبران داد زدن سر کودک + ۷ پیامد داد زدن
- خصوصیات کودک ۹ ساله
- ۷ روش برای توقف کتک کاری در کودکان
- ۱۱ بازی با کودک ۹ ساله که باید انجام دهید!
- ۵ قصه برای اموزش احساسات کودکان
نوجوان تان به چه چیز هایی نیازمند است؟
فرزند شما در سنین نوجوانی بیش از هر دوره ی دیگر نیازمند مهربانی، حمایت، تایید و توجه شماست.
لازم است در این سن، استقلال طلبی نوجوانان را بپذیرید و او را به عنوان فردی با هویت مستقل، قبول کنید.
به عنوان مثال با نظرخواهی از نوجوان در مورد مسایل مختلف، او احساس استقلال و هویت خواهد کرد و برای ثابت کردن خودش به شما، با احتمال کمتری دست به رفتارهای آسیب رسان می زند.
گوش دادن، عصای معجزه گر!
اگر به دنبال راه حلی طلایی برای پیشگیری از ایجاد مشکلات متعدد در بین خودتان و فرزندتان هستید، لازم است ” گوش دادن” را یادگرفته و اجرا کنید.
در بسیاری از موارد، با گوش دادن می توانید مشکل موجود را بهتر درک کنید، وارد دنیای نوجوان شوید و بدون قضاوت و نصیحت به سمت حل مساله پیش روید.
والدینی که می توانند به جای موعظه و نصیحت، به گفته های فرزندشان، فعالانه و با دلسوزی گوش دهند، نیمی از راه حل بحران های سنین نوجوانی را طی کرده اند.
در فرایند گوش دادن فعالانه، حتی نوجوانان پرخاشگر، خجالتی و یا گوشه گیر نیز احساس درک شدن و همدلی کرده و برای شروع گفت و گو با شما ترغیب می شوند.
بخاطر داشته باشید تا زمانی که نوجوان تان برای گفت و گو با شما ترغیب نشود، نمی توانید در حل مشکلات به او کمک کنید و تنها راه ترغیب او برای آغاز گفت و گو، گوش دادن و گوش دادن است.
پذیرش بی قید و شرط را فراموش نکنید!
کاملا طبیعی است که فرزند شما در سنین نوجوانی دست به رفتارهای تازه و گاها عجیب بزند.
او ممکن است ساعت های زیادی را با دوستاش سپری کند، با افراد نامناسبی دوست شود، ساعت ها در اینترنت گشت بزند و یا حتی دست به خودارضایی بزند.
آیا می توانید علی رغم رفتارهای بالا، باز هم نوجوان تان را به عنوان انسانی که مرحله ی بحرانی از زندگی اش را طی می کند، بپذیرید و دوست داشته باشید؟
اگر پاسخ شما به این سوال، بله است، باید گفت که شما جزء دسته ی والدین هوشمند هستید.
و اگر اینطور نیست، لازم است بدانید که همه ی انسان ها جایز الخطا هستند. این امکان به دلیل ویژگی های رشدی در نوجوانان تا حدودی بیشتر نیز هست .
در صورتی که با پذیرش کامل، با نوجوان تان رو به رو شوید، می توانید کنترل شرایط را برای خودتان و او آسان تر کنید.
منبع:تریبون آزاد
