روانشناسی_نوجوان_با_نوجوان_بی_نظم

با نوجوان بی نظم و شلخته چگونه برخورد کنم؟

آیا بقیه ی نوجوانان هم بی نظم و شلخته اند؟

باتوجه به خصوصیات دوران رشد و شرایط روانی بلوغ، باید گفت این تنها نوجوان شما نیست که بی نظم و شلخته است.

بسیاری از نوجوانان در این سن، بی نظمی افراطی و یا نقطه ی مقابل آن یعنی  وسواس و حساسیت در نظم را نشان می دهند.

ممکن است دچار کم خوابی یا پرخوابی شوند، علی رغم گفته های شما به غذا لب نزنند  و یا بر عکس بسیار پرخوری کنند.

برخی از نوجوانان در این سن نسبت به درس سهل انگار و بی تفاوت می شوند و برخی  دیگر به شدت نسبت به آن جدی و کوشا هستند.

به عنوان متخصص کار با افراد در سنین نوجوانی لازم است خیال تان را راحت کنم که اگر رفتارهایی از قبیل پر حرفی یا کم حرفی، تنبلی، گوشه گیری، افسردگی.

وقت گذرانی با سرگرمی های شخصی برای مدت طولانی و یا نداشتن تمرکز جزء ویژگی های فرزندتان است با امری کاملا طبیعی مواجه هستید.

اگر چه مخالفت و لجبازی مداوم یک فرد ۲۰ ساله با پدر و مادرش طبیعی نیست، اما از یک فرزند نوجوان انتظار می رود رفتارهای مخالفت آمیز زیادی بروز دهد.

ممکن است حتی برای شما عجیب به نظر برسد که چطور او با همسالانش خوشحال و خوش برخورد است و فقط با شما رفتاری توام با سرکشی و مخالفت دارد!

این قبیل تناقضات علی رغم عادی بودن می تواند شما را به عنوان والدین با سردرگمی مواجه کند.

در این خصوص باید گفت مهم نیست فرزندتان کدام یک از رفتارهای بالا را بروز می دهد، آنچه مهم است “نحوه ی رفتار شما” با اوست.

چه کارهایی نکنیم؟

به عنوان والدین لازم است بدانید مهم ترین چیزی که برای حفظ آن نیاز به تلاش دارید،  “رابطه ی” شماست.

توهم کنترل کردن فرزندتان به بهای از دست دادن رابطه ی شما تمام خواهد شد و می تواند شرایط را بسیار آشفته و دشوار کند.

برای لحظه ای سکوت کرده و با خود فکر کنید “در طی روز چقدر سعی در کنترل نوجوانم دارم؟ “

بسیاری از امر و نهی ها، بکن و نکن ها، سرزنش ها و تهدیدهای ما در طی روز علت اصلی تداوم رفتارهای آزار دهنده ی نوجوان است.

بهتر است به عنوان شخص سوم، کمی دورتر ایستاده و ارتباط خود با فرزندتان را ارزیابی کنید. آیا شما مدام سعی در کنترل او دارید و او نیز دایما از پذیرش کنترل شما سرباز می زند؟

در بسیاری از موارد اتفاق دردسر آفرین همین مورد است. آیا شما بر رفتار فردی جر خودتان کنترل دارید؟ چگونه خواهید توانست فردی با تمایل شدید به استقلال آن هم در دوره ی نوجوانی که اوج تمایلات استقلال خواهانه است را تحت کنترل خود در آورید؟

پیشنهاد متخصصان روانشناسی نوجوانی آن است که کنترل گری را فراموش کنید و رویه ی ارتباطی خود را تغییر دهید. برای این کار نیاز دارید از خود بپرسید ” در طی روز چه میزان از ۷ عادت مخرب رابطه استفاده می کنم؟ “.

برای کنار گذاشتن این عادات، لازم است در ابتدا آن ها را بشناسید.


تخریب گران هفت ریشتری

براساس تئوری واقیت درمانی، هفت عادت زیر می تواند به راحتی آب خوردن و به شدت زلزله ای هفت ریشتری ارتباط شما را تخریب کند.

۱) انتقاد کردن

۲) غرغر کردن

۳) سرزنش کردن

۴) تنبیه کردن

۵) تهدید کردن

۶) گلایه و شکایت

۷) باج و رشوه دادن

 اما خواندن عبارات ۷ کلمه ای بالا اکتفا نمی کند و برای حل مسائل شما کافی نخواهد بود.

برای بهبود ارتباط تان لازم است لیستی از این عوامل در جایی مقابل دیدتان نصب کنید و در طی روز به بررسی این سوال بپردازید که “تخریب گران ارتباطی در رابطه ی شما چقدر فعال هستند؟”

پس از شناسایی این عوامل، می توانید گام بعدی را شروع کنید.

در این مرحله لازم است گله، شکایت، تهدید و.. را متوقف کنید و فعالیتی مناسب تر جایگزین آن کنید.

این فعالیت چه خواهد بود؟ برای آشنایی با شیوه ی صحیح رفتار، با ادامه ی متن همراه باشید.


اگر سرزنش و تهدید نه، پس چه؟!

کلیدی ترین کلمه ای که برای تربیت نوجوانی سالم به آن احتیاج خواهید داشت ” رابطه ” است.

 اگر بتوانید رابطه ی خود با نوجوان را به درستی حفظ کنید، بیش از نیمی از مسیر را با موفقیت طی کرده اید.

ممکن است بگویید با تهیه ی چک لیست روزانه متوجه شده ام که در ارتباط با فرزندم زیادی غرغر می کنم، همواره در حال تهدید او هستم و یا بسیار سرزنش گر هستم.

می خواهم این رفتارها را تغییر دهم اما چگونه؟ اگر سرزنش و تهدید نکنم پس باید چه کاری انجام دهم؟

والدین که برای سال های طولانی بر اساس سیستم تخریبی با فرزندشان روبه رو شده اند، ممکن است برای تغییر عادات ارتباطی خود تا حد زیادی گیج شوند و احساس کنند تغییر ممکن نیست.

در اینجا نیاز دارید تا عادت های ۷ گانه ی تحکیم رابطه را جایگزین عادت های قبلی خود کنید.

این عوامل عبارتند از:

۱) حمایت کردن

۲) احترام گذاشتن

۳) تشویق کردن

۴) اعتماد کردن

۵) پذیرش نوجوان همان گونه که هست

۶)گوش سپردن

۷) گفت و گو درباره تفاوت ها و اختلاف ‌ها

آیا تغییر خواهم کرد؟

ممکن است با خودتان بگویید بعد از سال ها رفتار کنترل گرانه چگونه ممکن است بتوانم به شیوه ای جدید رفتار کنم؟

من نه تنها در ارتباط با فرزندم بلکه در تمامی ارتباطاتم از عادات مخرب استفاده می کنم. آیا ممکن است تغییر کنم؟

باید گفت تغییر عادات برای هیجکس کار آسانی نیست. حتی وقتی تصمیم دارید عادت ساده ای مانند مسواک زدن را نیز در خود ایجاد کنید با چالش هایی مواجه خواهید بود.

بنابراین اگر با مراحل تغییر رفتار و ایجاد عادات مناسب آشنا شوید، خواهید توانست تغیرات رفتاری را راحت تر پیش ببرید و به اهداف تان نزدیک شوید.

سه گام تا تغییر رفتار

۱) آیا برای تغییر آماده ام؟ این بدین معناست که آیا قصد دارم نحوه ی رفتار خود با نوجوانم را تغییر دهم؟ آیا در این زمینه اطلاعات کافی دارم و منابع لازم را می شناسم؟

۲) آیا موانع لازم در مسیر تغییر را می شناسم؟

در مسیر تغییر عادات مخرب به عادات موثر ممکن است با چه موانعی مواجه شوم؟

در بسیاری از موارد ممکن است ببینید فرزندتان با تهدید و تنبیه در ظاهر از شما حساب می برد .

همین باعث شود تا تصمیم بگیرید رویه ی سابق تان را پیش ببرید. بنابراین لازم است تا موانع را بشناسید و آن ها را کنترل کنید.

۳) چه عواملی ممکن است باعث بازگشت به عادات منفی شود؟

برای تغییر هر عادتی ممکن است پس از برداشتن چند گام، احساس خستگی و یا تنبلی کنید، احساس کنید این کار از شما گذشته و از این طریق به عادات قبلی تان برگردید.

باید گفت امکان بازگشت به گذشته در رویه ی تغییر عادات امری طبیعی محسوب می شود.

بنابراین ناامید نشوید، تغییرات مثبت هرچند جزیی را تشویق کنید و با انگیزه و اشتیاق به مسیرتان ادامه دهید.

به یاد داشته باشید موفقیت شما در جایگزینی عادات موثر می تواند نه تنها ارتباط شما با نوجوان تان، بلکه کلیه ی ارتباطات کاری، زناشویی و دوستانه ی تان را نیز تحت تاثیر قرار دهد و زندگی تان را شادتر، آرام تر و رضایت بخش تر کند. 

منبع:ساینس دیلی

5 پاسخ
  1. مریم
    مریم گفته:

    سلام دختری یازده ساله دارم از دو سه سال پیش بی نظمی و بی سلیقگی داشت گفتم بزرگ میشه بهتر میشه اما الان بدتر شده خیلی بی نظمی از مدرسه میاد لباساش یا روی مبله یا اپن اشپزخونه . اتاقش انگار بمب منفجر شده سروضع خودش هم اشفته به هم ریخته مو شونه نمیکنه توقع دارم به عنوان دختر حداقل به سرووضع خودش برسه اما اینطوری نیست لطفا راهنمایی بفرمایید.

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      سلام به شما مریم جان
      ببین عزیزم در اولین مورد بهتر است از سرزنش کردن و برچسب زدن به او خوداری کنید اما در زمان مناسبی با او صحبت کنید و بیان کنید که می دانید از مدرسه می آید خسته است اما اجازه ندارد که لباس هایش را غیر از اتاق خودش در جای دیگری قرار بدهد و به صحبت های او و دلایلش هم گوش بدهید در مسیر تعامل می توانید باهم نتیجه گیری بهتری داشته باشید.
      اما اگر میزان آشفتگی و بهم رختگی او زیاد است بهتر است که اجازه بدهید یک روانشناس نیز شرایط او را در مسیر تعامل و صحبت با خودش بررسی کنیم تا بتواند شرایط بهتری را تجربه کند.

      پاسخ
  2. سارا
    سارا گفته:

    سلام
    من ۲ تا دختر دارم
    ۱۱ و ۶ سال
    دختر ۱۱ سالم از بچگی علاقه ای به جمع کردن اسباب بازی و وسایلش نداشت و من اصرار داشتم که اتاقش مرتب باشه.
    متاسفانه هر بار با دعوا اتاقش رو مرتب میکردم چون به نظرم بیش از حد نرمال به هم میریخت و زباله ها و اسباب بازی و کتاب و لباس با هم قاطی میشد
    کلا تنبله و دوست نداره کاری انجام بده
    فقط هر کاری که اجازه نمیدادم رو دوست داشت مثلا جارو برقی،ظرف شستن،غذا پختن
    ولی وقتی که اجازه میدادم دیگه انجام نمیداد

    خیلی هم دوست داره بهش ابراز محبت کنیم و مدام میگه دوست دارم که من هم در جواب بهش بگم من عاشقتم و …
    و اگر من نسبت به فردی غیر از خانواده، کوچکترین محبتی بکنم، ناراحت میشه و اعتراض میکنه

    مدتی هست که بهش گفتم ۲ تا وظیفه داری
    یکی اینکه از مدرسه میای سریع دست و صورت بشوری و لباست رو جمع کنی
    دومی اینکه ظرف های غذا رو ببری و جمع کنی
    هیچ کدوم رو انجام نمیده تا زمانی که دعواش کنم
    بعدش هم میاد مدام عذرخواهی میکنه
    این اتفاق چون هر روز داره تکرار میشه من واقعا عصبی میشم و پرخاشگری و بددهنی میکنم
    اون لحظه طوری رفتار میکنه که واقعا پشیمونه
    ولی فرداش اصلا تلاشی نمیکنه که جبران کنه

    شاید مسئله مهمی نباشه ولی این تکرار چند ساله باعث شده من احساس کنم این بچه منو مسخره کرده
    واقعا حالم بده و گاهی احساس میکنم دیگه دوسش ندارم

    من چه رفتاری باید داشته باشم

    پاسخ
    • مرکز تخصصی مشاوره کودک و نوجوان ستاره ایرانیان
      مرکز تخصصی مشاوره کودک و نوجوان ستاره ایرانیان گفته:

      سلام. درک می کنم که این یک وضعیت دشوار برای شما باشد. رفتار دختر ۱۱ ساله شما می تواند بسیار ناامید کننده باشد، و پرخاشگری و بددهنی شما طبیعی است. با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید که او هنوز یک کودک است و هنوز در حال یادگیری است.
      در اینجا چند نکته وجود دارد که می تواند به شما کمک کند تا با این وضعیت کنار بیایید:
      ۱. با دخترتان صحبت کنید. به او بگویید که رفتارش شما را ناراحت می کند. به او توضیح دهید که انتظار دارید چه کاری انجام دهد و چرا مهم است.
      ۲. با او همکاری کنید. به او کمک کنید تا یاد بگیرد که چگونه کارهای خانه را انجام دهد. می توانید با او قراردادی بنویسید که در آن وظایف و انتظارات را مشخص کنید.
      ۳. از تقویت مثبت استفاده کنید. وقتی دخترتان کارهای خانه را انجام می دهد، به او پاداش دهید. این به او کمک می کند تا رفتار خوب را ادامه دهد.
      ۴. از تنبیه اجتناب کنید. تنبیه ممکن است در کوتاه مدت موثر باشد، اما در دراز مدت مضر است.
      اگر کارهای انجام شده موفقیت آمیز نیست حتما با مشاور کودک صحبت کنید. مرکز ستاره ایرانیان به صورت تخصصی به درمان و مشاوره کودکان در زمینه های مختلف می پردازد و به شما کمک می کند تا بدون پرخاشگری و تنبیه کودک خود را به بهترین شکل تربیت کنید. به این منظور می توانید با شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۸۸۴۲۲۴۹۵ تماس بگیرید.

      پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *