نوشته‌ها

رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند

۷ رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند| هنر فرزند پروری

رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند ممکن است به کودک شما آسیب برساند، این در حالی است که همه کودکان حق دارند در برابر آسیب، بی توجهی و سوء استفاده حفظ شوند. برای رشد سالم کودکان نیاز به احساس امنیت و آرامش دارند.

یکی از نیازهای مهم انسان به خصوص در دوران کودکی، نیاز به دریافت عشق و محبت است. اما در همین محبت کردن نیز باید اصول و حدودی رعایت شود، تا هم کودک محبت کافی دریافت کند و هم این که بتواند مستقل بار بیایند.

گاهی برخی والدین برای محبت کردن، رفتارهایی انجام می دهند که باعث آسیب به فرزندان می شود.

در این قسمت در مورد رفتارهای مخربی که با هدف محبت به فرزند انجام می شوند را معرفی خواهیم کرد.

رفتارهای مخرب با هدف محبت به فرزند

۱. غذا دادن با اجبار به کودک

تغذیه خوب و مناسب برای هر کودکی لازم است و یکی از حساسیت ها و خواسته های والدین نیز این است که کودکشان به خوب غذا بخورد؛ برخی از والدین تصور می کنند که اگر کودکی غذایی را دوست ندارد، بد غذا است پس به زور این غذا را به او می دهند تا از این عادت دست بردارد و یا اگر کودک تمام غذایی که برایش آماده کرده اند را نخورد، می پندارد که مواد مغذی بدنش تامین نخواهد شد، چون کودکشان کم غذا می خورد اما با این کار باعث رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند شده اند.

شما نباید برای غذا دادن به کودک، دنبال او راه بیافتید یا التماس کنید که غذایش را بخورد، این کار اصلا درست نیست و باعث می شود کودکتان لوس شود. بهتر است به کودک خود حق انتخاب دهید و برای او غذایی آماده کنید که به آن علاقه دارد و اگر کودکتان موقع غذا خوردن بازی می کند و یا میلی به خوردن ندارد، اجازه دهید تا او به بازیش ادامه دهد و او را تنها بگذارید، هر زمان که گرسنه شد، خودش برای غذا خوردن پیش شما بیاید.

رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند

۲. به هر قیمتی کودک را نابغه کردن از رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند

یکی از وظایف والدین این است که کودک خود را برای کشف توانایی و استعدادهایش کمک کنند تا آن ها در آینده فردی توانمند شده و احساس خوشبختی داشته باشند. اما متاسفانه برخی از والدین در کودک خود به دنبال آرزوهای نرسیده خود می گردند و او را مجبور به انجام کارهایی می کنند که خودشان در کودکی به هر دلیلی نتوانسته اند، انجام دهند.

برخی والدین نیز برای اینکه کودکشان را به هر قیمتی موفق کنند، اجازه انتخاب مسیر را به او نمی دهند و خودشان برای او تصمیم می گیرند، برای مثال کودک آن ها استعداد هنری دارد ولی خانواده از او می خواهند پزشک یا مهندس شوند، بنابراین او را در کلاس مختلف ثبت نام می کنند تا به خواسته و انتظارات خود برسند و در پاسخ به اعتراض فرزند خود می گویند در آینده از من تشکر خواهی کرد با این کار خودشان را راضی می کنند که رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند را ادامه دهند.

والدین باید فرزند خود را به عنوان فردی جدا با هویتی مستقل قبول کنند و بدانند که هیچ فرزندی مسئول برآورده کردن آرزوهای آن ها و طی کردن مسیر دلخواه آن ها نیست، پس باید این رفتار را کنار بگذارند. تلاش برای فرزندپروری بی نقص، کمالگرایی و آرمان گرایی والدین باید کنار گذاشته شود و در عوض روی شناخت کودک و توانایی های او سرمایه گذاری شود.

۳. خرید بیش از حد اسباب بازی| روش های تربیت فرزند

یکی از موارد لازم برای کودک بازی کردن و داشتن اسباب بازی است اما نباید در خرید اسباب بازی نیز افراطی رفتار کرد. کودکانی که اسباب بازی های زیادی دارند لذت کمتری از بازی کردن با آن ها می برند و همچنین پریشان تر هستند، در حالی که کودکانی که اسباب بازی محدودی دارند، از بازی با آن لذت بیشتری می برند و قدر آن ها را بیشتر می دانند، این کودکان خلاقیت بسیار بالاتری نیز خواهند داشت.

برخی از والدین خرید اسباب بازی را جایگزین زمانی می کنند که باید با کودکان خود سپری نمایند و با آن ها بازی کنند و یا خرید اسباب بازی زیاد را نشان دهنده ی محبت خود می دانند، اما این کار تاثیر منفی بر کودک می گذارد و همانطور که گفته شد نه تنها این کودک از این اسباب بازی های بی شمار لذتی نمی برد بلکه خرید آن ها باعث می شود که او به فردی متوقع تبدیل شود.

رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند

۴. جدا نکردن اتاق خواب کودک| رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند

برخی از والدین تصور می کنند که جدا کردن اتاق خواب کودک، بی محبتی و ظلم به او است به همین دلیل کودک را در اتاق خودشان می خوابانند. اما جدا نکردن اتاق خواب کودک باعث ایجاد وابستگی بیمارگونه به والدین می شود و همچنین می تواند مشکلات دیگری برای آن ها ایجاد کند.

حس استقلال طلبی در کودکی که در اتاق جدا می خوابد، افزایش می یابد و کودک بدون حضور والدین نیز احساس امنیت خواهد کرد زیرا به آن ها وابستگی کم تری دارد، همچنین جدا خوابیدن کودک در اجتماعی شدن آن ها نیز نقش موثری ایفا می کند.

۵. انجام تمام خواسته های کودک

برخی از والدین برای نشان دادن محبت خود به کودک، تمام خواسته های آن ها را برآورده می کنند تا کودکشان سختی و ناراحتی حس نکند و با این کار رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند را تقویت می کنند.

اما کودک باید از همان سنین کم برای ورود به دنیای واقعی آماده شود، در دنیای واقعی همیشه اتفاقات مطابق میل افراد نیست، خواسته های افراد نیز همیشه عملی نمی شود و همچنین لازم است که برای رسیدن به اهداف و خواسته ها تلاش کرد؛ کودک باید این موضوع را درک کند تا در هنگام ورود به اجتماع و به دور از خانواده دچار مشکل نشود.

بنابراین برآورده کردن خواسته های کودک اصلا محبت نیست. کودک باید سختی های زندگی را درک کند و همچنین عواقب رفتارهای خود را نیز متوجه شود.

برای مثال اگر کودک تکلیف خود را انجام نمی دهد، نباید شما این کار را برای جلوگیری از تنبیه شدنش انجام دهید، بلکه باید اجازه دهید کودک بدون تکلیف خود به مدرسه برود و حتی اگر لازم است توسط معلم تنبیه شود، تا عواقب کارش را بفهمد؛ بدین ترتیب او مسئولیت پذیری کودک را نیز می آموزد.

تن دادن به همه خواسته های کودک فقط باعث پرورش فردی خودخواه و متوقع می شود که توانایی انجام کاری را ندارد.

۶. رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند، بی اعتبار کردن احساسات آن ها

به بچه ها نگویید “نگران نباش” یا “گریه نکن”، این جملات این معنی را می رساند که احساسات آن ها ارزش کافی را ندارد و به آن ها می آموزد که باید احساسات خود را پنهان کنند یا با آن احساسات مبارزه کنند. از آن ها بخواهید که احساسات خود را بروز دهند و با این کار رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند را کاهش دهید.

۷.از نظر عاطفی در دسترس نبودن

والدینی که همیشه به تلفن های خود خیره می شوند یا خیلی مشغول هستند برای حمایت عاطفی از فرزندان خود تلاش کافی را نکرده و رشد عاطفی فرزندشان را تقویت نمی کنند. کودکانی که با والدینی که از نظر عاطفی در دسترس نیستند بزرگ می شوند، ممکن است در بزرگسالی مشکلاتی را تجربه کنند.

رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند

رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند

رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند برای رشد روانی و عاطفی آن ها خوب نیست و سلامت روحی و جسمی آن ها را به خطر می اندازد، این رفتارها عبارت هستند از:

  • آسیب فیزیکی بر روی کودکان، مثال ضربه زدن، لگد زدن، گاز گرفتن و آسیب به فرزندان می شود.
  • بی توجهی به نیازهای جسمی یا عاطفی کودکان، به عنوان مثال، نرساندن کودکان از پزشک، ندادن غذا یا نوشیدنی کافی به کودکان، یا تنها گذاشتن کودکان برای مدت طولانی
  • رفتار به گونه‌ای که باعث میشود کودک احساس بی ارزشی کند، برای مثال، انتقاد از کودک یا توهین به آن ها که باعث رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند می شود.

مهارت های تربیت فرزند |هنر فرزند پروری

اگر احساس می کنید که ممکن است به کودک خود از هر نظر آسیب برسانید می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

  • واکنش خود را کنترل کرده او را در آغوش گرفته و به آرامی او را در جایی که در امان است قرار دهید.
  • اگر شخص مورد اعتمادی در اطراف شما قرار دارد از او بخواهید که برای مدت کوتاهی تا آرامش خود را به دست آورید از کودک شما مراقبت کند.
  • چند نفس عمیق بکشید این کار باعث کاهش رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند می شود.
  • اگر انجام این کار بی خطر است، از کودک خود دور شوید و ۱۰ تا ۱۵ دقیقه تنها باشید.
  • کاری را انجام دهید که شما را آرام کند به طور مثال به موسیقی آرام بخش گوش دهید یا کتاب بخوانید.
  • اگر نمی توانید از فرزندتان دور شوید، نزدیک بنشینید و کاری را انجام دهید که شما را آرام می کند.
  • با کسی تماس بگیرید تا به شما کمک کند آرام تر شوید به طور مثال به آن ها بگویید که چه شرایط سختی را تجربه می کنید.
  • می توانید با خواندن کتاب، پادکست یا دیدن فیلم های مرتبط هنر فرزند پروری را پرورش دهید.

چه کار دیگری می توانم انجام دهم تا به فرزندم کمک کنم تا رفتار خوبی داشته باشد؟

  1. فهرست کوتاهی از قوانین مهم تهیه کنید و آنها را با فرزندتان مرور کنید. قوانین باید به ایمنی، سلامتی و نحوه رفتار با دیگران مربوط باشد. هرچه قوانین کمتر و ساده تر باشد، رعایت آن راحت تر است.
  2. شخصیت اصلی فرزندتان را بپذیرید، خواه خجالتی، اجتماعی، پرحرف یا فعال باشد. شخصیت اولیه را می توان کمی تغییر داد، اما نه خیلی. سعی کنید از موقعیت هایی که می تواند کودک شما را بداخلاق کند، مانند تحریک پذیری بیش از حد، خسته یا بی حوصله خودداری کنید. جلوی دیگران از فرزندتان انتقاد نکنید و به او برچسب نزنید، این رفتارهای آسیب زا در تربیت فرزند می تواند عواقب بسیار بدی را در آینده به دنبال داشته باشد.
  3. با کمک گرفتن از مشاور و روانشناس کودک می توانید هنر فرزند پروری را رواج دهید و راه حل مشکل خود را پیدا کنید.

نویسنده: “کودکانه” سایت کودک و نوجوان

منبع: Common Causes of Behavior Problems in Kids

رفتارهای غلط والدین

رفتارهای غلط والدین | ۱۵ رفتار که آینده کودک را تباه می کند

رفتارهای غلط والدین بر زندگی و آینده ی کودک اثرات نامطلوبی دارد و زمینه ی بروز بسیاری از مشکلات رفتاری از جمله کمبود اعتماد به نفس، وابستگی و نداشتن حس استقلال طلبی و غیره را در بزرگسالی فرزندانشان ایجاد می کند.

اگر نمی دانید رفتاری که دارید صحیح است یا اشتباه، پس با این بخش از مشاورانه همراه شوید. گاهی برخی از والدین حتی با داشتن تجربه بالا در زمینه پرورش کودک، رفتارهای غلط والدین که باعث بروز مشکلات و آسیب در زندگی فرزندانشان می شود.

رفتارهای اشتباه والدین

۱. آماده کردن غذای جدا برای کودک

بعضی از مادرها به کودک خود غذای متفاوت از غذای خانواده می دهند و کودک همراه سایر اعضای خانواده نیز غذا نمی خورد، این کودکان نسبت به کودکانی که غذای خانواده را کنار آن ها می خورند، بی اشتها تر هستند و ممکن است در آینده عادات بد غذایی پیدا کنند و میلی به خوردن غذاهای معمول خانواده نداشته باشند و از مادر خود غذای متفاوتی درخواست کنند.

همچنین حجم غذایی که این مادران به فرزند خود می دهند، بیش از نیاز او است که این مورد هم می تواند باعث افزایش وزن و حتی چاقی کودک شود.

رفتارهای غلط والدین

۲. استفاده از روش رشوه دادن یا تهدید کردن      
یکی از رفتارهای غلط والدین این است که در برخورد با کودک خود در مواقع نق زدن و گریه کردن، از رشوه دادن، تهدید کردن فرزند و یا عصبانی شدن و داد زدن استفاده می کنند که باید گفت هیچ کدام از این رفتارها، نه تنها درست نیست بلکه حتی در آرام کردن کودک نیز تاثیری ندارد.

به والدین توصیه می شود برای ساکت کردن فرزند خود از این روش ها استفاده نکنند، بهتر است در این مواقع کودک را به حال خود رها کنند.

کودکان بسیار باهوش هستند و می فهمند که اگر در میان جمع و شلوغی خواسته ی خود را مطرح کنند و از شما پاسخ منفی دریافت کنند، با کمی گریه و سر و صدا به خواسته ی خود می رسند زیرا شما برای ساکت کردنشان، به آن ها باج داده و به درخواستش رسیدگی می کنید؛ بنابراین بهترین کار این است که در چنین مواقعی کودک خود را رها کرده و نسبت به گریه کودک و نق زدن های او بی اعتنا باشید.

در این حالت کودک می فهمد که این کار او نتیجه بخش نیست، پس از آن دست بر می دارد و همچنین در مواقع مشابه دیگر از این ترفند استفاده نمی کند.

۳. بیش از اندازه توضیح دادن، رفتارهای غلط والدین         
در مواقعی که کودک شما درخواستی دارد و شما به او پاسخ منفی می دهید، ممکن است کودک تان دلیل جواب منفی شما را بپرسد، در این شرایط کافی است با توضیحی کامل و خوب که برای کودک تان نیز قابل فهم است، دلیل خود را به او بگویید.

رفتارهای غلط والدین این می باشد که در این مواقع شروع به توضیحات اضافی و طولانی یا حتی خارج از میزان درک فرزندشان می کنند، این رفتار می تواند بیان گر این موضوع باشد که آن ها برای پاسخ منفی ای که به کودکشان داده اند، عذاب وجدان دارند و به همین علت شروع به توضیح دادن افراطی می کنند.

این نکته را بدانید که شما در این مواقع باید به توضیحی کوتاه اکتفا کنید حتی اگر فرزند شما ناراحت می شود، شما نباید همیشه کودکتان را شاد و راضی نگه دارید زیرا آن ها باید با احساسات دیگر از سن پایین آشنا شوند.

۴. امر و نهی زیاد به کودک

اگر از آن دسته از والدین هستید که با هر کار کودک او را دعوا و توبیخ می کنید و جملاتی مثل این کار را بکن، آن کار را نکن، دست نزن و غیره را مدام تکرار می کنید، باید بدانید که رفتار مخرب و اشتباهی در پیش گرفته اید، زیرا با تحت نظر گرفتن، توجه بیش از حد به کودک و امر و نهی کردن مداوم، باعث کاهش اعتماد به نفس در او شده و او را به کودکی منزوی تبدیل می کنید.

رفتارهای غلط والدین

۵. ثبت نام در کلاس های مختلف  
کودک شما علاوه بر یادگیری و شرکت در مدرسه نیازمند زمانی برای استراحت و انجام سرگرمی های مختلف است. شما باید به او اجازه دهید که کودکی کند. اگر به این دلیل که نگران آینده کودک خود هستید تمام اوقات فراغت کودکتان را با کلاس های مختلف خارج از برنامه مدرسه پر می کنید، باید بدانید که این کارِ اشتباهی است، زیرا شما زمان استراحت، سرگرمی و کودکی کردن را از فرزند خود می گیرید.

به فرزندتان اجازه دهید که ساعاتی آزاد باشد تا بتواند بازی و سرگرمی ها دیگری انجام دهد، زیرا بازی کردن علاوه بر اینکه نوعی سرگرمی محسوب می شود، باعث تقویت خلاقیت و مهارت های اجتماعی کودک تان می شود و در آن ها احساس آرامش و راحتی و رضایت ایجاد می کند.

۶. دارو دادن بدون نسخه پزشک یا بدون توجه به برچسب دارو    
بعضی از مادران داروهای زیادی در خانه نگهداری می کنند و با بروز هرگونه علائم بیماری در کودک، بدون تجویز پزشک به او دارو می دهند و یا حتی گاهی بدون خواندن دستور العمل دارو و اطلاعات آن، به کودک شان دارو می دهند.

این دسته از رفتارهای غلط والدین می تواند خطرات سلامتی و یا حتی مرگ برای کودک داشته باشد. برای دادن دارو به کودک باید حتما با پزشک صحبت کنید و یا اگر پزشک از قبل دارو را تجویز کرده، باید برچسب اطلاعات و عوارض دارو را دقیق مطالعه کنید یا نظر پزشک خود را جویا شوید.

۷. کمک کردن افراطی به کودک | رفتارهای غلط والدین
کمک کردن به کودک در مواردی بسیار خوب و مثبت است، اما زمانی که این کار به صورت افراطی انجام گیرد می تواند باعث ایجاد مشکلات رفتاری در کودک شود.

رفتارهای غلط والدین که با هر مشکل کوچکی که کودک در انجام کارهایش پیدا می کند، مداخله کرده و سریع کار کودک را انجام می دهند، به کودک خود می فهمانند که از پس کارهای کوچک برنمی آید و نمی تواند برای انجام کاری تلاش کند و همیشه به کمک نیاز دارد. این رفتار باعث  کاهش اعتماد به نفس در کودک شده و در آینده نیز نمی تواند بدون کمک دیگران از پس چالش های زندگی خود بربیاید.

۸. رفتارهای غلط والدین، تماشای تلویزیون در کل شبانه روز  

 گذراندن زمان زیاد جلوی تلویزیون می تواند کودکان را با مشکلات زیادی در یادگیری مواجه کند. باید کودک خود را به انجام های سرگرمی های خلاقانه، کتاب خواندن و بازی های فکری و مفید تشویق کنید. همچنین به آن ها یاد دهید که علاوه بر حرف زدن، گوش کردن را نیز بیاموزید.

۹. گوش نکردن به حرف بچه ها

بیشتر اوقات، بچه ها فقط می خواهند شنیده شوند! تنها چیزی که آن ها می خواهند این است که احساسات و عواطف خود را بیان کنند اما والدین متوجه آن نمی شوند و رفتارهای غلط والدین باعث می شود که کودکان پرخاشگر شوند زیرا احساس می کنند که دیگران احساسات آن ها را درک نمی کنند.

بنابراین، والدین عزیز باید به صحبت های آن ها گوش دهند. این کار در احساس ارزشمندی کودکان نقش دارد. یکی از رفتارهای غلط والدین این است که تصور می کنند باید حرف های کودک خود را نقد کنند یا آن ها را نصیحت کند درحالی که در اکثر مواقع کودک فقط می خواهد شنیده شود.

۱۰. دعوا با همسرتان در حضور کودک

رفتار کودک بازتابی از رفتار والدین است. بنابراین کنترل پرخاشگری بسیار مهم می باشد و بهتراست که والدین در حضور کودک با یکدیگر دعوا نکنند.

یاد بگیرید که در غیاب فرزندتان دعوا را حل و فصل کنید. دعوا با همسرتان در حضور فرزند بر سلامت روان او تأثیر می گذارد. همچنین می تواند باعث پرخاشگری او شود.

رفتارهای غلط والدین

۱۱. پرهیز از بحث های خاص

یکی از رفتارهای اشتباه والدین این است که از بحث در مورد موضوعات پیچیده مانند رابطه جنسی اجتناب می کنند. آگاه کردن فرزندتان در مورد این مسائل، او را برای آینده آماده می کند.

این بحث‌ها  تضمین می‌کنند که کودکان در معرض اطلاعات نادرست و فشار همسالان قرار نگرفته یا از تمایلات جنسی خود خجالت نمی کشند. حتما توجه داشته باشید که در حین انجام این بحث ها از اصطلاحات مناسب سن استفاده کنید.

۱۲. استفاده از صفات منفی، رفتارهای غلط والدین

کودکان آنچه را که می شنوند یا می بینند قبول می کنند. آن ها اغلب آنچه را که درباره خودشان گفته می شود باور می کنند. اگر صفات بدی را در مورد فرزند خود استفاده کنید آن را تا بزرگسالی حفظ می کند.

آنچه به آن ها می گویید به نوعی الگوی درونی برای آن ها تبدیل می شود که مدام آن را به خود یادآوری می کنند. رفتارهای غلط والدین که شامل مقایسه، استفاده از صفات منفی و تخریب می باشد باعث می شود که کودک احساس عدم لیاقت و ارزش کافی را پیدا کند.

۱۳. مقایسه از رفتارهای غلط والدین

مقایسه مداوم فرزند تان با دیگران می تواند روحیه او را تضعیف کند و از رفتارهای غلط والدین می باشد. حتی ممکن است باعث شود فرزند شما از کسانی که در مورد آن ها حرف می زنید متنفر شوند.

این رفتارهای غلط والدین مقایسه حسادت و عزت نفس پایین را تشدید می کند، بنابراین به جای مقایسه کودک خود را همان طور که هست بپذیرید و تنها او را با خودش مقایسه کنید.

۱۴. اجازه کنجکاوی به کودک ندهید.

کودکان مشتاق هستند که از اشتباهات خود درس بگیرند بنابراین به آن ها اجازه بدهید تا محیط اطراف خود را کشف کنند. اگر از امن بودن محیط اطمینان دارید می توانید آن ها را آزاد بگذارید تا محیط را کشف کنند و تجربه های جدید کسب کنند.

۱۵. عیب های کودک را ندیده بگیرید، اشتباهات والدین

یکی از رایج ترین اشتباهات والدین این است که برای تربیت یک کودک بی نقص تمایل دارند که محدودیت های زیادی  قائل شوند و همین باعث می شود که کودکان احساس کنند در زندان قرار دارند. این رفتارهای غلط والدین به کودکان این حس را می دهد که باید کامل باشند و همین باعث می شود از امتحان کارهای جدید پرهیز کنند.

نویسنده: “کودکانه” سایت کودک و نوجوان

منبع: Top 10 parenting mistakes you should avoid