درمان کودک خجالتی، راههای درمان کمرویی کودکان و بازی هایی برای درمان کمرویی کودکان در این مقاله آورده شده است. در چنین مواردی والدین عموما دچار اضطراب شدیدی می شوند و ممکن است از جملاتی مثل “ببخشید پسر من یه کم خجالتیه” و یا ” این که خجالت نداره پسرم!” استفاده کنند.
با خجالتی بودن کودکان چه کنیم؟ ، درمان خجالتی بودن کودک، هر کدام از ما انسان ها با یک سری از ویژگی های ذاتی به دنیا می آییم که اکثر آن ویژگی ها را در دو سال اول زندگی خود نشان می دهیم.
معمولا این ویژگی های ذاتی در آینده به ویژگی های شخصیتی تبدیل می شوند. در ادامه مقاله آورده شده است که با خجالتی بودن کودکان چه کنیم؟
خجالتی بودن یکی از همان ویژگی های ذاتی است که تقریبا ۱۰ تا ۱۵ درصد از کودکان از همان ابتدا جزء این دسته قرار دارند.
پس می توان گفت که خجالتی بودن ریشه ژنتیکی دارد و ممکن است پدر یا مادر و یا هر دو، این ویژگی را داشته باشند و کودک آن را به ارث برده باشد.
همان طور که گفتیم ویژگی های ذاتی معمولا در آینده به ویژگی های شخصیتی تبدیل می شوند، پس ممکن است کودکان خجالتی امروز، در آینده به افراد آرام و درون گرا تبدیل شوند.
علاوه بر این که خجالتی بودن یک ویژگی ذاتی است الگوهای رفتاری پدر و مادر نیز در بهبود و یا تشدید آن تاثیر بسیاری دارد.
به عنوان مثال در بسیاری از موارد با توجه به رابطه مادر- کودک، کودک دچار دلبستگی ناایمن اجتنابی می شود و دنیا را نا امن و غیرقابل اعتماد می بینند و با وجود این که دوست دارند با دیگران ارتباط برقرار کنند به دلیل ترس از طرد شدن از دیگران کناره گیری می کنند.
کودکان از نظر سرشتی به ۳ گروه تقسیم می شوند:
در این تقسیم بندی ها کودکان خجالتی در دسته کودکان دیر جوش قرار می گیرند و ارتباط برقرار کردن با آن ها کار سختی می باشد.
همه ما در، درون خود طیفی از ویژگی های رفتاری، شخصیتی داریم، مثل برونگرایی، درون گرایی، خجالتی بودن و….
این که هر کدام از رفتارهایی که ما از خود بروز می دهیم در کدام نقطه از طیف رفتاری قرار گیرد تعیین کننده این است که آیا به مداخله و توجه نیاز داریم یا خیر.
خجالتی بودن نیز یک واکنش سازگارانه است که بسیاری از کودکان در فرآیند رشد طبیعی خود تجربه می کنند. بنابراین خجالتی بودن به خودی خود یک نقص نیست، بلکه یک ویژگی شخصیتی است.
زمانی خجالت به مشکل تبدیل می شود که جنبه های مختلف زندگی کودک را تحت تاثیر قرار می دهد.
از مزایای خجالتی بودن می توان گفت که کودکان خجالتی اکثراً متکی به خود هستند، متفکر اند، موُدب اند، این کودکان بهتر گوش می دهند و شنونده خوبی اند، در دوستی های خود محتاط تر هستند.
چنان چه خجالتی و کمرو بودن کودک در حدی باشد که باعث ناتوانی کودک در برقراری ارتباط با دیگران، در دوست یابی، در زندگی روزمره شود، در این صورت لازم است که برای کاهش خجالتی بودن کودک اقدام کرد.
برخی مواقع خجالتی بودن به حدی زیاد می شود که نشان دهنده یک مشکل است مثلا ممکن است کودک با دیگران با خشم و عصبانیت برخورد کند.
از طرفی دیگر کودکان خجالتی اغلب از ارتباط با دیگران فرار می کنند و همین باعث می شود که به مرور بیش تر خجالتی بشوند.
کمک پدر و مادر به کودک خجالتی
با خجالتی بودن کودکان چه کنیم؟
به طور مثال او را در مقابل خجالتی بودنش سرزنش نکنیم و در جبهه مقابل او نباشیم، به کودک خود نشان دهید که اورا درک می کنید. مثلا زمانی که وارد یک جمعی می شود و خجالت می کشد به او بگویید می دانم از این که وارد جایی شوی که شلوغ است و پر از سر و صدا برایت مشکل است، گفتن این حرف به کودک نشان می دهد که شما او را درک کرده اید و حتی ممکن است این حرف شما باعث شود او راحت تر برخورد کند.
با این کار کودک از قضاوت شدن نمی ترسد. زیرا ترس از قضاوت شدن و اضطراب ناشی از آن باعث می شود کودک حس حقارت کند و دلیلی است بر خجالتی بودن آن و کناره گیری از افراد. می توانید داستان هایی برای آن ها تعریف کنید که در مورد کودک خجالتی باشد با این کار کودک احساس می کند که تنها کسی نیست که این احساس را دارد.
مثلا ثبت نام در کلاس های اموزشی رده سنی کودک می تواند او را در ارتباط با همسالانش قرار دهد. ترجیحاً از موقعیت هایی با جمعیت کمتر شروع کنید تا برای کودک ساده تر باشد.
باید خاطر نشان کرد که خجالتی بودن کودک نباید مانعی برای ثبت نام کردن او در کلاس شود، در حین این که نباید به کودک فشار آورد نباید حامی خجالتی بودن او نیز بود.
به دنبال فرصت های طلایی برای ایجاد عزت نفس و اعتماد به نفس در کودک خود باشید. کودکانی که نسبت به خود احساس خوبی دارند، اعتماد به نفس بیشتری دارند.
مثلا درباره کودکی قصه بگوییم که خجالتی بوده و به خاطر این خجالتی بودن با چه چیز هایی مواجه شده و پس از بر قراری ارتباط با دیگران چه چیز هایی را بدست آورده.
مادر سعی کند در بازی های دو نفره با فرزند خود نقش هایی را ایجاد کند و در قالب آن نقش ها، سلام کردن، لبخند زدن، اظهار نظر کردن و برقراری ارتباط را به کوک خود آموزش دهد.
اگر از تاب خوردن در پارک لذت می برند اما به مرکز خرید نمی روند، پس راهی برای رفتن به مرکز خرید بدون آن ها پیدا کنید. اگر نمی توانید، پس از بازدید از مرکز خرید، آن ها را به پارک ببرید.
این کار می تواند در قالب بازی یا سرگرمی های مختلف انجام شود تا کودک آن را خسته کننده نداند. با این کار درمان خجالتی بودن کودک را می توانید تجربه کنید.
از فرزند خود دعوت کنید تا نظر خود را به اشتراک بگذارد و در تصمیم گیری کمک کند. به عنوان مثال، فرزند شما می تواند تصمیم بگیرد که خانواده برای شام چه می خورند یا آشپزخانه چه رنگی شود.
و در کلام آخر اگر میخواد فرزندی خجالتی را به بار آورید این گونه عمل کنید !
با خجالتی بودن کودکان چه کنیم؟
برخی از علت خجالتی بودن کودکان که اغلب به صورت ترکیبی می باشد، شامل موارد زیر است:
خجالت تا حد زیادی تحت تاثیر ساختار ژنتیکی ارثی فرد می باشد.
نوزادانی که از نظر عاطفی حساس هستند به احتمال زیاد خجالتی بزرگ می شوند.
کودکان با تقلید از الگوهای خود یعنی والدین خود یاد می گیرند. والدین خجالتی ممکن است ناخودآگاه خجالتی بودن را به فرزندان خود بیاموزند.
کودکانی که احساس دلبستگی ایمن به والدین خود ندارند یا مراقبت های ناسازگار را تجربه کرده اند، ممکن است مضطرب و مستعد رفتار خجالتی باشند. والدین بیش از حد محافظ ممکن است به فرزندان خود بیاموزند که از موقعیت های جدید بترسند.
پیشنهاد مشاور: بازی درمانی برای کمرویی کودک
کودکانی که در چند سال اول زندگی خود از دیگران جدا شده‌اند، ممکن است مهارت‌های اجتماعی لازم را نداشته باشند
کودکانی که توسط افراد مهم زندگی خود (والدین، خواهر و برادر و سایر اعضای نزدیک خانواده یا دوستان) مورد آزار و اذیت قرار می گیرند، ممکن است به سمت کمرویی گرایش داشته باشند.
کودکانی که بارها فراتر از توانایی‌هایشان تحت فشار قرار گرفته‌اند ممکن است ترس از شکست داشته باشند که خود را به عنوان خجالتی نشان می‌دهد.
نویسنده: سایت کودک و نوجوان
منبع: Shyness: babies and children
نشانه های کودک خجالتی به شما کمک می کند تا در موقعیت های جدید یا ناآشنا که سخت است به آن ها کمک کنید.
بیشتر کودکان گاهی احساس خجالت می کنند، اما کودکانی که همیشه درگیر خجالت و شرم هستند زندگی خود را مختل می کنند. برخی از کودکان به مرور خجالت خود را کنار می گذارند اما اکثر آن ها این ویژگی را تا بزرگسالی حفظ می کنند.
روانشناسان بر این باورند که هم ژنتیک و هم محیط در خجالتی بودن کودک نقش دارند. برخی از کودکان به سادگی با حساسیت شدید نسبت به تحریکات بیرونی متولد می شوند (تاثیر ژنتیک). گاهی اوقات خجالتی بودن کودک شما با تجربیات منفی مانند طعنه زدن یا طرد شدن توسط سایر کودکان، شرمساری یا عدم تایید توسط محیط، ترکیب می شود.
۱. از بودن در مرکز توجه متنفرند
برخی از بچه ها اهمیتی نمی دهند که در کانون توجه قرار بگیرند یا حتی دوست دارند که توجه دیگران را جلب کنند. اما اگر کودک شما با اضطراب اجتماعی سروکار دارد از توجه دیگران دوری می کند، دور بودن از مرکز توجه یکی از بارز ترین نشانه های نشانه های کودک خجالتی می باشد.
۲.کودک خجالتی و گوشه گیر دوستان کمی دارند
کودکان خجالتی معمولا دوستان زیادی ندارند و محدوده دوستان خود را تا جایی که می توانند کوچک در نظر می گیرند. شاید آن ها فقط یک یا دو دوست خوب داشته باشند و تمایل دارند از معاشرت با گروه های بزرگتر اجتناب کنند.
پیشنهاد مشاور: کمک به کودک برای پیدا کردن دوست
۳. آن ها نمی خواهند با افراد جدید ملاقات کنند
یکی از دلایلی که کودک خجالتی مبتلا به اضطراب اجتماعی معمولاً دوستان زیادی ندارد این است که برای ملاقات با افراد جدید مشکل دارد.
اگر سعی کرده‌اید فرزندتان را برای فعالیت‌ها یا بازی های گروهی ثبت‌نام کنید و آن ها از آن ها ممانعت کرده و بازی های فردی را ترجیح داده اند احتمالا کودک شما خجالتی می باشند.
۴. کودک خجالتی و گوشه گیر بسیار ساکت هستند
بسیاری از اوقات، زمانی که کودکان به سنی می رسند که می توانند آزادانه با هم ارتباط برقرار کنند نمی توان آن ها را ساکت کرد.
اما وقتی فرزند شما با اختلال اضطراب اجتماعی سر و کار دارد، اغلب بسیار ساکت خواهد بود و هنگامی که آن ها تشویق به صحبت و برقراری ارتباط می شوند، حتی ممکن است گوشه گیرتر شوند که نشانه های کودک خجالتی می باشد.
۵. کودک خجالتی و گوشه گیر از تماس چشمی اجتناب می کنند
نشانه‌های غیر کلامی نیز می توانند نشان دهنده خجالت باشد، اگر هنگام صحبت کردن از تماس چشمی اجتناب کنند یا در حین صحبت کردن حالات چهره زیادی نداشته باشند، ممکن است با ترس زیادی سر و کله بزنند.
۶. در مورد خودشان صحبت نمی کنند از نشانه های کودک خجالتی و گوشه گیر
بسیاری از بچه ها دوست دارند در مورد خودشان صحبت کنند. آن ها دوست دارند به شما بگویند در مدرسه چه می کردند با دوستانشان چه می گذرد
اما کودک خجالتی و گوشه گیر، اغلب اوقات بسیار سختی دارند که در مورد خود صحبت کنند. حتی اگر سؤالات خاصی بپرسید یا سعی کنید آن ها را وادار به باز کردن صحبت کنید، ممکن است عصبی و ناراحت می شوند.
۱. در مورد موقعیت های جدید توضیح دهید
مکان ها، شرایط، افراد و موقعیت های جدید می تواند برای کودکان خجالتی سخت باشد، بنابراین بهتراست آن ها را درک کنید، بنابراین پیش از حضور در این مکان ها با آن ها در مورد شرایطی که قرار است تجربه کنند حرف بزنید، با این کار به کودک خجالتی و گوشه گیر کمک می کنید تا در این موقعیت ها راحت شود.
۲. فرصت کافی را برای بروز احساسات او فراهم کنید
درست مانند هر کسی، کودکانی که خجالتی و گوشه گیر هستند نیز می توانند با دشواری در مورد احساساتی که تجربه می کنند حرف بزنند. بنابراین به فرزند خود زمان لازم را بدهید تا در مورد احساساتی که تجربه می کند حرف بزند و احساسات خود را به شیوه ای که مناسب و درست است بروز دهد.
۳. به دیگران نگویید فرزندتان خجالتی است
برچسب زدن به کودک تان به این شکل می تواند باعث شود فرزند شما به این باور برسد که خجالتی است و کاری برای بهبود وضعیت نمی تواند انجام داد. او حتی ممکن است از آن به عنوان بهانه ای برای دنبال نکردن چیزی که باعث ایجاد احساس اضطراب در او می شود استفاده کند و با خود بگوید که خجالتی است و دیگر نمی تواند از شر آن خلاص شود.
۴. الگو باشید.
در ارتباط با فروشندگان، دوستان و معلمان مطمئن باشید، سوالات مناسب بپرسید و با غریبه ها ارتباط چشمی برقرار کنید تا به کودک خجالتی خود نشان دهید که چگونه باید با دیگران ارتباط برقرار کند.
آن ها را با فرزندان دیگر یا دوستانشان مقایسه نکنید، به یاد داشته باشید که هر کودکی متفاوت است. این که خجالتی هستند و از ارتباط اجتماعی فرار می کنند به این معنی نیست که عجیب یا غیرعادی هستند.
۵. گزینه ها را محدود نگه دارید، کودک خجالتی و گوشه گیر
یک فرصت نامحدود برای انجام هر کاری می تواند برای آن ها طاقت فرسا باشد، بنابراین با محدود کردن گزینه‌ها به چند انتخاب می توانید به او کمک کنید تا راحت تر تصمیم گیری کند و به مرور بتواند اضطراب خود را مدیریت کند.
۶. مهارت های اجتماعی| کمک به کودک خجالتی و گوشه گیر
شما می توانید بسیاری از مهارت های اجتماعی را به کودک خود بیاموزید که به او کمک می کند بر کمرویی غلبه کند. این مهارت ها شامل موارد زیر می باشد:
برای این کارها می توانید در خانه تمرین کنید تا در جمع مجبور نشوید به او بگویید سلام کن!
۷. کودک خجالتی و گوشه گیر، رفتار اجتماعی را پاداش دهید
مهارت های اجتماعی را که فرزندتان یاد می کند تقویت کنید. وقتی می بینید که سعی می کند بر کمرویی غلبه کند، او را با محبت فراوان تحسین کنید. اگر احتمال دارد که کودک خجالتی و گوشه گیر داشته باشید مراقبت کنید که این کار را در ملاعام انجام ندهید.
بچه های خجالتی ممکن است مدرسه را مانند همسالانشان تجربه نکنند. راهکارهای زیر به شما کمک می کند تا به کودک خجالتی در مدرسه کمک کنید:
با معلم حرف بزنید. با معلمان و کارکنان مدرسه صحبت کنید، به آن ها در مورد شرایط کودکتان توضیح داده و از او بخواهید که راهکارهایی را نیز در خانه به شما آموزش دهد.
علایق آن ها را به مدرسه بیاورید. از معلم کمک بخواهید و از او بپرسید که آیا می شود کارهایی و قعالیت هایی را که دوست دارد به مدرسه ببرید.
در خانه به آن ها کمک کنید. گاهی اوقات بچه‌ها در مدرسه خجالتی رفتار می‌کنند. با هم در خانه تمرین کنید. به فرزندتان فرصت پیشرفت بدهید، اما سعی کنید به او فشار نیاورید به یاد داشته باشید که هدف شما این است که اعتماد به نفس فرزندتان را تقویت کنید.
روی دستاوردهای آن ها تمرکز کنید. پیروزی های فرزندتان را در داخل و خارج از کلاس درس جشن بگیرید. ورزش، یادگیری ساز و حتی کمک در خانه می تواند به تقویت اعتماد به نفس فرزند شما در مدرسه کمک کند.
در جلسات شرکت کنید. جلساتی که معلم برای گفت و گو با والدین ترتیب می دهد اهمیت زیادی دارد بنابراین سعی کنید حداقل یکی از والدین در این جلسات حضور داشته باشد، در این جلسات مربیان در مورد نکاتی که باید بدانید یا در خانه رعایت کنید حرف می زنند و به همین دلیل اهمیت زیادی دارند.
آموزش مهارت های اجتماعی به بچه‌ها یاد می دهد که چگونه احساسات خود را به اشتراک بگذارند، درگیری‌ها را مدیریت کنند و دوستان خوبی پیدا کنند. این مهارت ها حتی به خوش اخلاق ترین کودکان نیز کمک می کند. وقتی صحبت از خجالتی بودن در کودکان پیش دبستانی می شود، این مهارت ها می تواند به کودک خجالتی و گوشه گیر راه های ملموس و عملی برای تعامل با همسالان خود بدهد.
به یاد داشته باشید که کودکان خجالتی در پیش دبستانی ممکن است در پیدا کردن دوست مشکل داشته باشد سعی کنید در این امر به او کمک کرده و راه هایی به او ارائه دهید تا بتواند دوست پیدا کند، گروه های دوستی در این سنین اهمیت زیادی دارند بنابراین حتما سعی کنید در این مورد به آن ها کمک کنید تا در پیش دبستانی احساس تنهایی نداشته باشند.
والدین باید ضرورت و ارزش وحدت خانواده را به فرزندان خود یادآوری کنند. گذراندن زمان بیشتر با کودک خجالتی و گوشه گیر موثرترین استراتژی برای اجرای فعالیت و کاهش خجالت آن ها است. بچه ها را تشویق کنید که یک دفترچه یادداشت نگه دارند، یادداشت های روزانه خانواده به عنوان یادآوری گذشته برای فرزندان خواهد بود. این امر باعث ایجاد اعتماد به نفس در کودکان می شود زیرا آن ها متوجه پیشرفت های چشمگیری می شوند که رخ داده است.
نویسنده: “کودکانه” سایت کودک و نوجوان
منبع: https://kidshealth.org/
