نوشته‌ها

اهمیت روانشناسی کودک

اهمیت روانشناسی کودک + نکات روانشناسی کودک

اهمیت روانشناسی کودک چیست و چه کاربردی دارد؟ کودکی دوران بسیار مهم و ارزشنمدی است و بر روی آینده و زندگی فرد تاثیر بسیاری بر جای می گذارد. در این دوران، کودک باید برنامه و تربیت هدفمند و صحیحی داشته باشد تا بتواند مراحل رشدی را با موفقیت و شادی سپری کند و دچار اختلالات بعدی نشود.

شخصیت کودک مانند بنایی است که پایه های آن در دوران کودکی شکل می گیرد به همین دلیل اهمیت روانشناسی کودک زیاد می باشد و باعث می شود تا والدین نیازهای کودک شان را بشناسند و متناسب با سطح توانایی های شناختی کودک با او تعامل برقرار کنند. والدین باید در این شرایط سعی کنند بهترین روش فرزند پروری را به کار گیرند.

برای این که والدین بتوانند بهترین روش تربیت کودک را انتخاب کنند تا به رشد و بالندگی فرزندشان کمک کرده باشند می توانند از مشاوره و روانشناسی کمک بگیرند تا در این زمینه آگاهی لازم را در اختیار آن ها بگذارد.

تعریف روانشناسی کودک

اهمیت روانشناسی کودک یکی از شاخه های روانشناسی می باشد و به دلیل این که دوران کودکی از اهمیت بسیاری برخوردار است و تاثیر بسیاری بر روی شخصیت او در بزرگسالی می گذارد بهتر است والدین آگاهی خود را در مورد اصول روانشناسی افزایش دهند تا بتوانند از بهترین روش تربیتی استفاده نمایند و تجارب و یادگیری های لازم و مفید را به کودک شان آموزش دهند تا بر روی شخصیت او در بزرگسالی تاثیر مثبتی داشته باشد.

در روانشناسی کودک برخی از مسائل مورد بررسی قرار می گیرد و در زمینه های مختلف به والدین کمک می شود تا بهترین شیوه را انتخاب کنند که در زیر نمونه هایی از آن را بیان می کنیم:

  • روانشناسی کودک به بررسی دقیق و علمی کودک و هم چنین نیازهای او می پردازد.
  • درک اهمیت روانشناسی کودک به والدین کمک می کند تا به موثرترین و بهترین شیوه های رشد از جمله بهترین ریسک فرزندپروری دست یابد و راحت تر وارد دنیای کودکانه فرزندش شود و بتواند ارتباط موثری با او برقرار کند.
  • والدین ارتباطات و تعاملات خوبی با کودکشان برقرار کنند زیرا این مورد در شکل گیری سبک دلبستگی ایمن کودک اثرگذار می باشد.
  • سبک دلبستگی مهم می باشد و نقش تعیین کننده ای در روابط اجتماعی آینده کودک، سازگاری او، توانایی اعتماد کردن به دیگران و داشتن نگرش مثبت به جهان بازی می کند.
  • روانشناسی کودک به بررسی برخی از مسائل می پردازد که مهم ترین آن ها، فرآیند رشد مهارت های جسمانی و پیشرفت حرکتی، رشد عاطفی و پیشرفت اجتماعی شدن کودک می باشد.

اهمیت روانشناسی کودک

ضرورت و اهمیت روانشناسی کودک

گرچه کودک کنجکاو و عاشق یادگیری بوده و ذهن فعالی دارد اما این فرآیند بسیار طولانی است و در هر دوره از رشد با چالش هایی دارد که نیاز به توانایی های خاص و مختلفی دارد.

به همین دلیل نقش والدین از اهمیت بسیاری برخوردار است تا بتواند این توانایی های شناختی و جسمانی کودک را به بهترین حالت ممکن شکل دهد در حالی که خود کودک در این دوران ناتوان است مراقبت های والدین بسیار اهمیت دارد و نیازمند مراقبت های والدین می باشد.

طولانی بودن زمان یادگیری مهارت های اولیه کودک پیش زمینه ای برای یادگیری مهارت های فرزندپروری والدین می باشد زیرا والدین نقش تعیین کننده بر روی سرنوشت و آینده کودک دارند برای همین اهمیت روانشناسی کودک بسیار زیاد بوده و تاثیر قابل توجهی بر  آینده کودک دارد.

اهمیت روانشناسی کودک به والدین یادآوری می کند که سلامت روان کودک از اهمیت بسیاری برخوردار است و باید به آن توجه داشته باشند همانطور که جسم او را تغذیه می کنند باید شرایطی را فراهم کنند تا روح و روان کودک در بهترین حالت ممکن شکوفا شود و استعدادهایش شناخته شده و تجلی یابند.

مشاوره تربیت کودک در ابتدا عواملی که در رشد کودک موثر است را مورد بررسی قرار می دهد و به شما کمک می کند تا عواملی که باعث بروز مشکلات روحی و روانی و عاطفی در کودک می شود را شناسایی کرده و تا جایی که امکان دارد آن ها را کاهش دهید در این صورت کودک در برابر اختلالات روانی واکسینه خواهد شد و روند رشد طبیعی را طی خواهد کرد.

نحوه اجرای اهمیت روانشناسی کودک توسط والدین

در ادامه به برخی از مهم ترین اهمیت روانشناسی کودک اشاره می کنیم:

  1. در رفتار با کودک ثبات داشته باشید، این مسئله به این معناست که والدین به اصول تربیتی خود باید پایبند باشند زیرا این ثبات باعث ایجاد نوعی امنیت خاطر در کودک می شود. برای این کار والدین باید قوانینی مشخص کرده و به آن پایبند باشند.
  2. والدین باید در شیوه تربیتی کودکشان همسو باشند و هر دو از یک شیوه استفاده کنند تا فرزندشان در یادگیری اصول دچار دوگانگی نشود. اگر والدین از یک شیوه پیروی نکنند به مرور به مشکل برمیخورند و فرزند گمراه می شود.
  3. کودکان برخی از ویژگی و رفتارها را از والدین شان الگو برداری می کنند به همین دلیل نقش تقلید کودکان در شیوه تربیتی نباید نادیده گرفته شود.
  4. برای این که با کودکتان ارتباط برقرار کنید سعی کنید از گوش دادن فعال استفاده کنید و به تمام حرف های آن ها به طور موثر گوش دهید.
  5. سعی کنید الگوی مناسبی برای کودکتان باشید و آن چیزی که خودتان به آن عمل می کنید از کودکتان توقع داشته باشید آن را انجام دهد.
  6. برای کودک تان محدودیت هایی در آزادی قرار دهید تا بتواند به درستی مهارت های زندگی را یاد بگیرد و بر اساس آن ها رفتار کند.
  7. خودتان را مجبور به رفع همه خواسته های کودکتان نکنید زیرا همه خواسته ها لازم نیست برآورده شود؛ اندکی ناکامی متناسب با سطح رشد کودک در فرآیند تربیت او لازم است.
  8. زمانی که کودکتان با شکست مواجه می شود میانه رو باشید و حد اعتدال را رعایت کنید و سعی کنید او را مورد تحقیر و سرزنش قرار ندهید و شکست و ناکامی اش را بزرگ جلوه ندهید.
  9. سعی کنید به نگاه کودک تان به دنیا توجه کنید. همواره نگاه از بالا به پایین به فرزند خود نداشته باشید و با کودک تان حرف بزنید و در مورد تصورات و تخیلات از او بپرسید و هم چنین به نقاشی های او توجه بیشتری نشان دهید و با یکدیگر به تفسیر آن بپردازید.
  10. به اوقات فراغت کودک تان توجه کنید و به آن اهمیت بدهید. سعی کنید به عنوان پاداش، از روش های مختلفی استفاده کنید. برای این که رفتار خوب کودک تکرار شود و اثر بخش باشد باید به کمک خودش لیستی از برنامه هایی که به آن علاقه دارد، بنویسید و به عنوان پاداش برای او در نظر بگیرید.

نکات روانشناسی کودک | اهمیت روانشناسی کودک

روانشناسی کودک موضوعات مختلفی مورد بررسی قرار می گیرد که برخی از آن ها عبارت اند از:

  • بررسی ابعاد رشد
  • بررسی نیازهای کودک طی مراحل رشد مختلف
  • مطالعه سبک های پرورش فرزند
  • پیشگیری و درمان اختلالات روحی یا رفتاری

۱. مطالعه ابعاد مختلف رشدی در کودک

اهمیت روانشناسی کودک به مطالعه و بررسی هم جانبه رشد کودک در حوزه های مختلف می پردازد و برای والدین شرایطی را فراهم می کند تا والدین بتوانند ارتباطی متناسب با سطح رشدی کودک شان برقرار کنند و با توجه به سن کودک آموزش های لازم را به او بدهند.

برخی از مباحثی که توسط روانشناس مورد بررسی قرار می گیرد شامل موارد زیر می باشد:

  • ابعاد جسمانی
  • ابعاد عاطفی و احساسی
  • ابعاد روانی
  • شخصیت
  • شناختی
  • اخلاقی
  • غیره

اهمیت روانشناسی کودک

۲. بررسی نیازهای کودک در هر مرحله رشدی

کودک در هر مرحله از رشدش نیازهایی دارد که والدین باید این نیازها شناخته شود زیرا برخی از این نیازها متناسب با سن کودک در اولویت قرار می گیرد و والدین باید به آن توجه خاصی داشته باشد.

توجه به این نیازها باعث می شود تا کودک مطابق با هنجارها، رشد یابد و نیازهای جسمی و روحی اش به شیوه صحیح رفع شود. کودک برای رشد و پرورش نیاز دارد تا در محیط آرام و به دور از استرس و اضطراب باشد.

۳. مطالعه در مورد سبک فرزندپروری

یکی از موضوعات اساسی و مهم در اهمیت روانشناسی کودک، سبک فرزند پروری می باشد، والدین باید آگاهی لازم در مورد شیوه های فرزند پروری مناسب داشته باشند تا بتوانند فرصت استثنایی برای کودکشان فراهم کنند تا آینده فرزندشان به خوبی رقم بخورد. در واقع نوع سبک تربیتی بر روی بهزیستی روانی فرد تاثیر بسیار چشم گیری دارد.

در برخی از خانواده ها ممکن است تعداد فرزندان متغیر باشد در صورتی که والدین با سبک تربیتی و فرزند پروری آشنا باشند می توانند شرایطی را فراهم کنند تا همه در یک شرایط برای رشد و پیشرفت قرار گیرند و درگیر مشکلات خواهر و برادری نشوند.

۴. پیشگیری و درمان مشکلات روحی یا رفتاری

یکی دیگر از حوزه هایی که در اهمیت روانشناسی کودک مورد توجه قرار می گیرد، مشکلات روحی و رفتاری در کودکان می باشد کودکان به دلایل مختلف نمی توانند هیجانات خود را به درستی ابراز کنند و درک صحیحی از هیجانات ندارند، به همین دلیل ممکن است گرفتار مشکلات رفتاری شوند و این امر در کودکان امری شایع می باشد.

در صورتی که برای درمان مشکلات رفتاری اقدامی صورت نگیرد ممکن است به اختلالات روانی جدی تبدیل شوند که پیامدهای منفی بسیاری دارد و بر روی زندگی کودک تاثیر می گذارد. در این شرایط باید با ویژگی های کودک سالم آشنا شوید و شناخت بهتری نسبت به سلامتی کودک خود داشته باشید تا در صورت لزوم از روانشناس کمک بگیرید.

اهمیت روانشناسی کودک

درمان های روانشناسی کودک

برای حل مشکلات رفتاری و اختلالات کودکان روش های درمانی زیادی وجود دارد که برخی از شایع ترین آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم:

۱. درمان فردی کودک

در این روش درمانی با توجه به سن و رشد کودک آموزش هایی داده می شود تا درمان اختلال آغاز شود. هر چه سن کودک کمتر باشد، درمان موفقیت آمیزتری خواهند داشت، در این درمان اعضای خانواده هم می توانند مشارکت فعالی داشته باشند.

درمان فردی می تواند با دارو درمانی و مشاوره خانواده درمانی همراه شود. هم چنین کودکانی که دچار افسردگی شده اند می توانند برای درمان از مشاوره افسردگی استفاده کنند، زیرا برای آن ها مفید خواهد بود.

۲.خانواده درمانی

خانواده نقش مهم و اساسی در تربیت فرزند دارد و تمام رفتارهایی که کودک انجام می دهد نشان دهنده برخی از مشکلات در محیط خانواده می باشد در این نکات روانشناس کودک از خانواده درمانی استفاده می کند، تا ریشه مشکلات کودک را شناسایی کند و برای درمان آن اقدامات لازم را انجام دهد.

۳.بازی درمانی

کودکان نمی توانند هیجانات خودشان را بروز دهند و یا احساسات و هیجانات را به روشنی بیان کنند در این حالت آن ها را سرکوب و پنهان می کند در این شرایط روان آن ها با خطر مواجه می شود.

استفاده از روش بازی درمانی می تواند پرده از احساسات و هیجانات آن ها بردارد به طوری که بسیاری از روانشناسان کودک از بازی درمانی استفاده می کنند، تا مشکلات کودک را ریشه یابی کنند و برای حل آن اقداماتی را انجام دهند.

نویسنده: “کودکانه” سایت کودک و نوجوان

منبع: Child Psychology and Development

صحبت با کودکان

چگونگی صحبت با کودکان ۴

 

 

همانطور که در مقالات قبلی سایت گفتیم روشی که با آن با کودکان خود صحبت می کنیم، تاثیر زیادی بر یادگیری و توانایی گوش کردن آنها به حرف های ما دارد. در این مقاله نیز در ادامه مقالات قبلی باقی نکات در زمینه صحبت و گفتگو با کودکان را آورده ایم.

مقالات مرتبط را بخوانید:

چگونگی صحبت با کودکان ۱

چگونگی صحبت با کودکان ۲

چگونگی صحبت با کودکان ۳ ادامه مطلب

رشد اجتماعی در ابتدای دو سالگی

رشد اجتماعی کودک در ابتدای دو سالگی

 

 

از ابتدای تولد تا دو سالگی، کودک شما صفاتی را از خود نشان می دهد که هنوز ساده به نظر می رسند، به دلایل مختلفی، شما را هیجان زده می کند و به شما احساس غرور دست می دهد. این اتفاق طبیعی است. به عبارتی، رشته رشد در روانشناسی با دانستن اینکه چه فرایند روحی و رفتاری در حال تغییر و رخ دادن است زیاد نمی توانست لذت بخش باشد. در حالی که مغز کودک شما به لحاظ اجتماعی رشد می کند، شما باید به ادامه مطلب

اختلال وسواس فکری و عملی

اختلال وسواس فکری عملی در کودکان

این اختلال در برگیرنده فکرها و اعمال مکرری است که وقت گیر و ناراحت کننده هستند و منجر به تضعیف عملکرد فرد می شوند. به بیان دقیق تر، وسواس ها افکار یا تصاویر مزاحم تکراری، بی مورد، غیرمنطقی و نامناسبی هستند که به اضطراب بارز می انجامند. وسواس عملی، رفتارهای مکرری هستند که هدف اولیه آنها کاهش اضطراب یا ناراحتی است.

در محتوای وسواس های فکری-عملی کودکان ادامه مطلب

کاردرمانی چیست

کاردرمانی چیست؟

 

هر کسی یک حرفه یا شغلی دارد. کار بچه ها رشد کردن، یاد گرفتن و انجام دادن تکالیف مدرسه و بازی می باشد. کار درمانی (occupational therapy) به بچه هایی که اختلال فیزیکی، احساسی و یا ادراکی دارند، کمک می کند تا فعالیت های روزانه خود همانند مسواک زدن دادان و یا پوشیدن کفش و جوراب را انجام دهند.

برخی از کاردمانگران حرفه ای، به بچه ها ادامه مطلب