روانشناسی کودک خردسال
روانشناسی کودک خردسال، کلینیک روانشناسی کودک و نوجوان ، روانشناسی کودک، کودک و نکات آموزشی و تربیتی پیش از دبستان در این مقاله آمده است. بهترین کلینیک روانشناسی کودک و نوجوان در ایران مرکز مشاوره ستاره ایرانیان است که با بهترین متخصصان کودک در ایران همه روز پاسخگو سوالات و نیاز شما است.
روانشناسی کودک خردسال و پیش از دبستان
چیزی که کودک را در سنین خردسالی و پیش دبستان شاد می کند ممکن است شما را متعجب سازد. متخصصان کودک می گویند شادی آن چیزی نیست که به کودک خود عرضه می کنید، بلکه آنچیزیست که به انها هدیه می کنید.
براساس نظر آنان، کودکانی که بیش از حد به آن ها رسیدگی می شود، چه با اسباب بازی بسیار چه با مراقبت از آنها در برابر اضطراب و مشکلات، با احتمال بیشتر تبدیل به بزرگسالانی می شوند که بی حوصله، بدبین و منفی باف هستند. بهترین پیش بین های شادی و خوشبختی درونی هستند نه بیرونی. بنابراین بهتر است کودک را مجهز به ابزارهای درونی کنیم که در طول زندگی به آن ها تکیه کنند.
پیشنهاد مشاور: درمان خود ارضایی کودکان
تربیت کودک شاد
خبر خوب این است که حتما نباید یک متخصص باشید که آزادی و قدرت را به کودک منتقل کنید تا در تمام پستی ها و بلندی های زندگی از آن ها استفاده کند. با صبر و انعطاف همه والدین می توانند امکان زندگی شاد و خوشبخت را فراهم کنند.
ویژگی کودک خردسال شاد شامل موارد زیر است:
- لبخند می زند،
- بازی می کند،
- کنجکاوی نشان می دهد،
- اجتماعی است
- نیازمند تحریک مداوم نیست.
در مقابل نشانه های یک کودک ناشاد عبارتند از:
- گوشه گیری،
- سکوت،
- زیاد غذا نخوردن،
- عدم معاشرت خودبخودی با دیگران،
- بازی نکردن،
- سوال نپرسیدن،
- عدم لبخند یا خندیدن
- گفتار کم.
روانشناسی کودک خردسال خجالتی و درونگرا
اگر کودک شما ذاتا خجالتی و یا درونگراست که به طور طبیعی اهل معاشرت و خندیدن نیست، به این معنا نیست که ناشاد است.
خجالتی بودن معادل غمگینی نیست، اما باید بیشتر کار کنید تا علائم هیجانی او را بخوانید. اگر کودک شما پیش از این برون گرا و شادتر بوده و در حال حاضر تغییر بزرگی را نشان داده است بدین معنیست که مشکلی وجود دارد و باید به آن توجه کنید.
بسیاری از علائم هیجانی که کودکان استفاده می کنند برای والدین قابل شناسایی هستند مانند زمانی که کودک ترسیده و یا ناراحت است. اما اکثرا تشخیص نمی دهند که کودک اضطراب را به صورت خشم و پرخاشگری ابراز می کند. عصبانیت آنها در واقع همان ابراز تنش شدید است. مثلا کودک برادر خود را می زند و می گوید:
“ازت متنفرم”، یعنی انقدر مضطرب است که نمی تواند خشم و ناراحتی خود را واضح ابراز کند. باید به روش های ابراز کودک توجه کنید ممکن است هر کودکی روش مخصوص به خود را داشته باشد.
پیشنهاد مشاور: لجبازی کودک دو ساله
کمک به کودک برای تسلط بر مهارت های جدید
از دیدگاه متخصصان، افراد شاد انهایی هستند که بر یک مهارت تسلط پیدا کرده اند.
برای مثال، زمانی که کودک شما تمرین می کند تا یک توپ را بدست بیاورد، از اشتباهاتش می آموزد، پشتکار و نظم را ارتقا می دهد، و در نهایت لذت پیروزی ناشی از تلاش را تجربه می کند.
او همچنین به دلیل قدرشناسی و تشویق از سوی دیگران تقویت می شود.
از همه مهم تر، او در می یابد که کمی روی زندگی خود کنترل دارد:
- اگر سعی کند کاری را انجام دهد،
- از پیدا کردن آن احساس رضایت می کند،
- با پشتکار می تواند آن را انجام دهد.
احساس کنترل از طریق تسلط، یک فاکتور مهم در تعیین شادی بزرگسالی است.
پیشنهاد مشاور: آیا کوبیدن سر کودک نشانه اوتیسم است؟
پرورش عادات سالم کودک
از نظر روانشناسی کودک خردسال:
۱. خواندن هیجانات کودک را بیاموزید.
زمانی که کودک شما نوزاد بود، راحت می توانستید متوجه شوید که شاد است یا ناراحت. با آمدن شما لبخند بزرگی روی لبانش نقش می بست و زمانی که برایش صدا می آوردید و دالی بازی می کردید با صدای بلند می خندید.
از دو سالگی بزرگتر شده، و هیجانهایش پیچیده تر شده اند. اما خوشبختانه، توانایی او برای کنترل آن ها بیشتر شده است. هم چنان، فهمیدن نشانه های ظاهری اینکه آیا او غمگین یا شاد است چندان دشوار نیستند.
۲. با کودک تفریح کنید.
اگر کودک به زمانی که بیشتر از همه شاد بوده فکر کند مسلما همان زمانیست که با شما گذرانده است، و همین کلید داشتن یک کودک شاد است. بازی کردن شادی آفرین است، اما بازی همچنین نحوه رشد مهارت های فرزند شما برای شادی آینده است. بازی بدون ساختار به کودک اجازه می دهد که آنچه را دوست دارد کشف کند، مانند:
- ساخت شهر با خونه سازی،
- آموزش شمارش با حیوانات اسباب بازی و غیره.
گاهی همچنان کودک نیاز به بازی ساختارمند دارد، حتی زمانی که بازی بدون ساختار را انجام می دهد. در حالیکه برخی کودکان برون گرا هستند، برخی دوست دارند بازی های قاعده مند را انجام دهند.
۳. میزان مناسب خواب، ورزش و رژیم سالم
برای ورزش کردن حتما لازم نیست کودک عضو تیم خاصی باشد، همین که در جایی بدود یا بالا و پایین بپرد برای خلق کودک کافیست. مکن است متوجه ارتباط بین خلق کودک با غذایی خاص شوید. برخی والدین در می یابند در حالیکه قند ممکن است انرژی کودک را بالا ببرد کمبود آن نیز ممکن است منجر به افت ناگهانی انرژی شود. آلرژی و حساسیت غذایی نیز نقش مهمی خلق و رفتار کودک دارند.
پیشنهاد مشاور: درمان کودک خجالتی و کمرو
۴. بگذارید کودک خودش کشف کند!
والدین تصور می کنند پرورش یک کودک شاد بدین معنیست که کودک را مدام در معرض فعالیت های مفرح قرار دهند و هرگز با فراز و نشیب زندگی روبرو نشود.
اما متخصصان معتقدند که این اشتباهیست که اغلب والدین عاشق و علاقه مند به کودک مرتکب آن می شوند. به عنوان والدین مدام تلاش می کنید همواره همه چیز را در بهترین حالت نگه دارید، و مدام کودک را شاد کنید. اما دست نگه دارید!
بگذارید اگر با مشکلی مواجه شد خودش دست به کاری بزند، و آن را حل کند. کودکان باید یاد بگیرند که در برابر مقداری از استرس و ناراحتی مقاوم شوند. به آن ها اجازه دهید که خودشان با مسئله درگیر شوند و آن را بشناسند، زیرا این کار به ان ها چگونگی مقابله را می آموزد.
۵. روانشناسی کودک خردسال بر چه چیزی تاکید دارد؟
روانشناسی کودک خردسال تاکید دارد که به کودک اجازه دهیم طیفی از تجارب را داشته باشند، حتی تجارب سخت، این مسئله به قدرت درونی و شاد بودن آنها کمک می کند. چه کودک هفت ماهه ای باشد که سعی می کند سینه خیز برود چه کودک هفت ساله که با بلوک هایش کلنجار می رود تا برج بسازد.
بگذارید کودک چند بار امتحان کند و خراب کند و دوباره بسازد، تا در نهایت موفق شود. یادگیری مواجهه با سختی های اجتناب ناپذیر زندگی برای شادی کودک شما در آینده حیاتی است. در طول زمان، کودک می آموزد که مهم نیست چه می شود، راه حل را خواهد یافت.
این بدین معنا نیست که هنگام سختی، کودک نباید کمک بخواهد، اما نقش شما هدایت او به سمت راه حل است نه در اختیار گذاشتن راه حل.
۶. اجازه دهید کودک گاهی غمگین یا عصبی باشد!
زمانی که کودک خردسال شما در یک پارتی گوشه ای می نشیند و ناراحت است، واکنش طبیعی شما اینست که بگویید: تو هم باید مثل بقیه تفریح کنی و لذت ببری…. اما مهم است که گاهی به او اجازه دهید غمگین هم باشد.
برخی والدین همیشه نگران این هستند که کودک از طرد شدن رنج ببرد. مثلا زمانی که کودک به تولد دوستش دعوت نشده، یا زمانی که برای انچه می خواهد گریه می کند.
۷. کودکان باید بدانند غمگین بودن هم چیزی نیست و قسمتی از زندگیست.
اگر سعی کنید کلا غم را مخفی کنید، این پیام را به کودک می دهید که غمگین بودن ناامید کننده است. بگذارید کودکان احساساتش حتی غم را تجربه کند. او را تشویق کنید احساسات خود را نام گذاری کند و آنها را به صورت کلامی بیان کند. سعی نکنید جای او مشکلاتش را حل کنید. در عوض، به او گوش کنید، و گاهی به او پاسخ دهید.
۸. به کودک خردسال گوش کنید
بهترین توصیه جهت اینکه بفهمید کودک شاد هست یا نه کاری بسیار ساده است: به او گوش فرا دهید. یک مکالمه ازاد برای فهم خلق کودکتان ضروری است. برای مثال به کودک بگویید:
- “غمگین به نظر میای”.
- “مشکلی برات پیش اومده”؟
- چیزی اذیتت می کنه”؟
اگر کودک پاسخی نداد کمی او را تنها بگذارید و بعد دوباره اقدام کنید. اگر مدتی احساس کردید که کودک مشکلی دارد و نمی توانید از آن سر در بیاورید، با مربی مهد یا والدین دوستانش صحبت کنید، شاید از طریق ان ها علت را بیابید.
پیشنهاد مشاور: با کودک پرخاشگر چگونه برخورد کنم؟
۹. به کودک آموزش مراقبت از خود و فداکاری دهید.
محققین نشان داده اند که افرادی که در زندگی خود معنا دارند احساس غم و افسردگی کمتری را تجربه می کنند. این مسئله برای کودکان نیز صدق می کند.
به کودک گاهی تکلیف بدهید. مثلا بگویید لباس ها را از ماشین لباسشویی دربیاورد یا ظرف های غذا را بیاورد. این کارها به او نشان می دهد که نقشی را بر عهده دارد و به او حس قدرت و معنا می دهد. کارهای خیریه و کمک به دیگران یکی از کارهای بزرگی است که یک خانواده می تواند انجام دهد.
۱۰. الگوی مناسبی برای کودک باشید.
بر اساس نظر متخصصین، خلق و خو و منش شما به کودک منتقل می شود، این مسئله نه فقط از طریق ژنها بلکه با رفتار و شیوه مراقبت از کودک رخ می دهد. چه خوب باشد یا بد، کودکان تحت تاثیر خلق و خوی والدین هستند. حتی نوزادان نیز الگوی هیجانی والدین خود را تقلید می کنند، چیزی که مسیرهای عصبی خاص را فعال می کند.
زمانی که لبخند می زنید، کودک نیز به شما لبخند می زند و مغز برای لبخند زدن سیناپس های جدیدی را می سازد و یادگیری اتفاق می افتد. زمانی که از فعالیتی لذت می برید کودک نیز با شما لذت میبرد و در مقابل اضطراب های شما نیز به او منتقل می شود. خوش بینی ها و بدبینی های شما نیز به او منتقل می شوند، اگر شما نیمه پر لیوان را ببینید کودک نیز این دید را پیدا خواهد کرد.
اگر بارش باران برنامه بیرون رفتن بعد از ظهر را کنسل می کند، می توانید بگویید: “الان به جاش شانس این رو داریم که توی خونه خاله بازی کنیم”. به کودک بیاموزید برای آنچه دارد شاد باشد به جای آنکه غصه آنچه ندارد را بخورد.
اگر روی خلق و خو و ویژگی های روانی و شخصیتی خود بخوبی کار کنید، علاوه بر مفید بودن برای خود و خانواده، الگوهای خوبی نیز برای کودک خود خواهید بود. سوالات خود در مورد روانشناسی کودک خردسال را مطرح کنید.
کی باید به مشاور کودک مراجعه کرد؟
- اگر نشانه های مداوم و شدید از غم،
- ناراحتی،
- اضطراب جدایی،
- فرار از رفتن به مهد
- مشکلات غذا خوردن
- خوابیدن
کلینیک روانشناسی کودک و نوجوان
مرکز مشاوره ستاره ایرانیان برترین کلینیک روانشناسی کودک و نوجوان در ایران است که امکان مشاوره حضوری، تلفنی و آنلاین را برای همه ایرانیان داخل و خارج کشور فراهم کرده است. سایت کودکانه بهترین مطالب روانشناسی کودک و مباحث روانشناسی کودک را در زمینه های مختلف داشته و برای اطلاعات بیش تر این مطالب را از دست ندهید. اگر علائم اختلال را در کودک خود مشاهده کردید با متخصص کودک صحبت کنید و ارزیابی های لازم را انجام دهید. برای مشاوره گرفتن از برترین سایت روانشناسی کودک می توانید با شماره تماس های داده شده تماس بگیرید تا در کوتاه ترین زمان بهترین نتیجه را بگیرید.
