کودک مضطرب

کودک مضطرب (استرس)

 

کودک مضطرب و استرس در کودک

اضطراب و استرس به عنوان یکی از اختلالات همه گیر در جهان کنونی شناخته شده که سن و سال نیز نمی شناسد و از دوران کودکی می تواند فرد را درگیر خود کرده و حتی در دوران سالمندی نیز افراد بسیاری با این مشکلات دست و پنجه نرم می کنند. عوامل مختلفی در بروز استرس و اضطراب در دوران های مختلف زندگی وجود دارد مثلا عواملی که موجب ایجاد استرس و اضطراب در یک کودک می شود ممکن است با عوامل ایجاد کننده اضطراب در یک بزرگسال یا سالمند کاملا متفاوت باشد اما به هر حال به عنوان یک دغدغه مهم بسیاری از کودکان درگیر اختلال اضطراب بوده که آمار آن ها در کشور ایران نیز بسیار زیاد و نگران کننده است. اولین اصل اساسی برای نجات کودک مضطرب از اضطرابش یافتن سر منشاها و دلایل مبتلا شدن کودک به اختلالات است که در بسیاری از مواقع این اختلال ریشه برونی دارد مثلا محیط مدرسه کودک، دوستان و اطرافیان او مورادی از این قبیل اما همیشه هم این طور نیست که کودک مضطرب در نتیجه عوامل بیرونی به وجود آید و مانند بزرگسالان که گاهی خودشان با پیش فرض های ذهنی و توقعاتی که از خود دارند عامل اصلی به وجود آمدن اضطراب هستند در کودکان نیز ریشه های درونی می تواند موجب بروز اضطراب و تنش در کودک گردد لذا در هر صورت به عنوان اولین گام والدین باید دلایل و ریشه به وجود آمدن اختلال اضطراب در کودک مضطرب خویش را بفهمند.

به طور مثال در کودکی که به مدرسه می رود از همان اول و قبل رفتن یعنی جدایی از والدین تا تنش های موجود در مدرسه و تکالیف و درس ها می تواند سبب بروز استرس و اضطراب در کودک شود و در این شرایط کودک حتما به بازی و سرگرمی نیاز دارد و نباید طوری برنامه ریزی کرد که تمامی وقت او با این گونه فعالیت ها پر گردد چرا که بسیاری از خانواده ها هستند که از همان دوران کودکی برنامه های فوق العاده بسیار زیادی برای کودک خود در نظر گرفته و فرصت کودک بودن و کودکی کردن را از بچه می گیرند لذا در مورد فوق برنامه هایی که برای کودک خود در نظر می گیرید نظر او را جویا شده و در مورد آن ها با او به صحبت بنشینید و در صورت عدم تمایل منطقی توسط او می توانید کمی از آن ها را تعدیل نموده و کم کنید.

یکی دیگر از موارد مهمی که می تواند موجب ایجاد کودک مضطرب شود رفتار والدین در  خانه و بحث هایی است که آن ها با یکدیگر می کنند مثلا صحبت کردن در مورد مسائل و مشکلات مالی خانواده و گلایه و شکایت از این مورد می تواند به شدت در کودک احساسات و تاثیرات منفی بر جای بگذارد لذا این گونه تنش ها و مسائل را به محیطی که کودکتان آن را نمی شنود برده و یا در ساعاتی راجع به این موضوعات بحث کنید که کودک در خانه نیست. تماشای صحنه های خشن و خطرناک نیز می تواند یکی دیگر از دلایل بروز اضطراب در کودکان باشد لذا اگر در خانه تلویزیون و یا فیلمی تماشا می کنید و کودک حضور دارد حتما باید به این نکته دقت نموده مثلا از دیدن فیلم ها و مستندهایی که بلایی مانند سیل و زلزله در آن است و یا فیلم های خشن که کشت و کشتار در آن صورت می گیرد به شدت پرهیز نمایید. بازی کودکان با بازی های رایانه ای و اندرویدی نیز این روزها یکی دیگر از دلایل ایجاد اضطراب در آنان است، کودکان بسیاری هستند که بدون توجه و کنترل توسط خانواده، ساعت ها از وقت خود را صرف بازی های رایانه ای خشن و خطرناک می کنند که برخی از آن ها حتی حاوی نکات بد اخلاقی نیز می باشد و به هر حال برای سن و سال کودکی اصلا مناسب نیست.

عوامل مشکل زای دیگر در کودک مضطرب می تواند مواردی مانند مرگ یکی از عزیزان و یا طلاق و سایر تنش های این چنینی در محیط زندگی باشد که لازم است که والدینی که از هم جدا شده اند نیز هرگز کودک را مجبور به انتخاب یکی از خودشان نکنند چرا که می تواند موجب بروز تنش و اضطراب شدید در او گردد. روش های برای درمان و کاهش استرس حتی در محیط خانواده وجود دارد که والدین با رعایت آن ها می توانند بسیاری از تنش های دوران کودکی را در فرزند خود کم نموده و او را برای زندگی آرام و بدون استرس و اضطراب آماده نمایند.

همچنین بخوانید : نوجوان مضطرب

اولین نکته این است که هرگز نباید کودک را مجبور به ارام شدن نمود و مثلا در هنگام صحبت با او به او گفت” وقتی با من صحبت میکنی اضطراب نداشته باش من مادر تو هستم” بلکه باید دلیل اضطراب را که فهمیده با آرامی و مهربانی بدون اینکه کودک متوجه شود با او غیر مستقیم سخن گفت مثلا اگر فهمیدید که او مثلا برای رفتن به مهمانی اضطراب دارد به او بگویید” عزیزم فکر کنم برنامه رفتن به مهمانی کمی تو را عصبی کرده است”.

دومین نکته این است که همیشه کودک را درک کنید مثلا اگر او اجرای موسیقی دارد نباید به او گفت” عزیزم استرس نداشته باش همه دوستان تو و والدین آن ها نیز در مراسم هستند!!” چرا که با این صحبت ها استرس او را بیشتر می کنید و یا طوری رفتار نکنید که کودک بفهمد شما از ترس او با خبر شده اید. والدین نباید کودک را از موقعیت هایی که باعث بروز استرس در او می شود سریعا دور کنند مثلا اگر کودک از یک عروسک گنده جلوی مغازه ترسید سریعا او را دور نکنید و او را به آرامی و بدون استرس به آن نزدیک نموده و حتی بگذارید آن را لمس کند. حرف زدن در مورد نگرانی ها می تواند راهکار مهم دیگر باشد مثلا اگر کودک اولین روز رفتن به مدرسه را در پیش دارد با او در مورد نگرانی ها و مواردی که احتمال می دهید با آن مواجه شود و راه حل هایش با او صحبت کنید و در این مورد مثبت اندیش بوده و مثبت سخن بگویید مثلا بگویید” امروز دوستان خوب بسیاری پیدا می کنی…”

منبع:e-teb.com

30 پاسخ
« دیدگاه های قدیمی تر
  1. المیرا احمدی
    المیرا احمدی گفته:

    باسلام خدمت شما
    فقط یه پسر دارم که ۴ سالشه. از سن ۳ سال و هفت ماهگی گذاشتمش مهد کودک (قبلش پیش مادربزگاش و تقریبا یکسال پیش پدرش در خانه بود)از روزی یه ساعت گذاشتم مهد به مرور تا یک هفته ، بعدش از صبح تا عصر میمونه . هردفعه از مربی پرسیدم وضعیتش چطوره گفت خیلی خوب و عالی ولی امروز بعد از تقریبا ۳ ماه که از مهد رفتنش میگذره بهم گفتن این مدت ما روی پسرت کارکردیم و الان داریم بهتون میگیم پسرت با ما همکاری نمیکنه کتاباشو میزاریم جلوش یا برگه میچینیم برای نقاشی شروع به گریه میکنه میگه نمیخوام یا حتی موقع صبحانه و ناهار و میان وعده میگه نمیخوام و گریه میکنه جدیدا هم پسرم به خودم میگه مامان نقاشی نکشم یا میگه طبقه بالا نمیرم (کلاسشون طبقه بالاست) در صورتیکه قبلا نمیگفت یا همش میگه مامان فلانی منو اذیت میکنه درصورتیکه اون بچه خیلی کوچیک و نوپاست و نمیتونه اذیت کنه.
    و مشکل دیگه در هفته یک روز عمو موسیقی دارن که میاد و با وسایل موسیقی محیط شادی رو فراهم میکنه که صدای بلندی داره پسرم به شدت میترسه و گریه میکنه حتی از دیدن عمو موسیقی هم وحشت داره چه برسه به صداش یا وسایلش ، بخاطر هین گفتم نزارن در اون محیط باشه و ببرنش جای دیگه که با این کار دیگه نمیگه از عمو موسیقی میترسم . ما حتی عروسی هم نمیتونیم بریم بخاطر صدای بلند آهنگ . و جدیدا هم خیلی ادای بچه های کوچولو به قول خودش نی نی رو برای من درمیاره نه پدرش .لطفا بگید با این همکاری نکردن و بقول مربی مهد تنبلیش و ترس از صدای بلند چکار باید کرد خواهشا راهنماییم کنید . ممنون

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      باسلام خدمت شما دوست عزیز
      با توجه به توضیحات شما نیاز است که دلایل ترس و واپس روی فرزند شما به دوران کودکی که در ان احساس امنیت بیشتری می کند مورد بررسی دقیق تر قرار گیرد تا بتوانیم در این مورد نظر دقیق تری بیان کنیم .
      بهتر است به صورت حضوری او را به رواننشاس بالنی کودکان ارجاع بدهید تا بتوانیم در این زمینه با کمک نقاشی و بازی دلایل این سبک رفتاری و ترس های او را شناسایی کنیم و به او کمک کنیم.
      دقت کنید که از صبح تا عصر در مهد کودک بودن برای کودک شما خستگی و دلزدگی از مهد را می تواند به دنبال داشته باشد و نیاز است که شما نیز برای او وقت بگذارید تا بتوانید در کنار روابط با همسالان روابط با خودتان که او به آن نیاز دارد و با کودکانه صحبت کردن برای جلب توجه شما نیز ان را نشان می دهد را پاسخ بدهید.
      درمسیر می توانید با متخصصین کانون مشاوران ایران، مشاوره تلفنی/تخصصی داشته باشید
      ۰۲۱-۲۲۳۵۴۷۹۰

      پاسخ
  2. مینا
    مینا گفته:

    با سلام
    من دختر ۱۴ ساله دارم که هر روز صبح که میخواد بره مدرسه استرس شدید داره و دل پیچه میگیره .خودش میگه نمیتونه هیچ دوستی پیدا کنه چون از حرف زدن میترسه و معلمش هم میگه اصلا نمیخنده.از دو ماه قبل هم از شدت استرس تو مدرسه حالت تیک عصبی پیدا کرده که سرش یهو به یک سمت بر میگرده.متاسفانه مشاوره و دکتر هم میبرم ولی دارو درمانی رو لازم نمیدونن ولی با این شدت استرس میتونه براش خطرناک باشه و فکر میکنم باید در کنار مشاوره درمان دارویی انجام بشه.من فقط میخوام این استرس کم بشه
    البته من خارج از ایران هستم و تو این شهر روانپزشک ایرانی برای کودک نیست و همه خارجی هستن و البته خارجی ها درمان دارویی رو مناسب برای این سن نمیدونن ولی آخه این شدت استرس با مشاوره قابل حله؟

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      با سلام خدمت شما دوست عزیز
      اینکه نوجوان شما با علایم بدنی چون دل درد و یا تیک عصبی و … به رفتن به مدرسه واکنش نشان می دهد به این معنا می باشد که در مدرسه چیزی وجود دارد که برای او اضطراب آورد می باشد و از مواجهه با آن از این طریق سعی می کند که خوداری کند.
      بهتر است فرزندتان را به صورت حضوری به رواننشاس ارجاع بدهید تا مشکلات او و شیوع ارتباطی او مورد بررسی قرار گیرد و به او در بهبود دیدگاه و ارتباط موثر تر کمک شود .
      بله خیلی از مشکلات نیاز به مصرف دارو ندارد و می تواند طی جلسات مشاوره بهبود یابد.
      دقت کنید که فرزند شما نوجوان محسوب می شود و در این سن روابط برای فرد ارزشمند تر می شود و ممکن است نسبت به قبل واکنش های شدید تری نشان بدهد و اینکه نتواند ارتباط موثر با همسالان برقرار کند او را نسبت به خود و تشکیل هویت که بخشی از آن را ارتباط با همسالان تشکیل می دهد دچار مشکل کند.

      پاسخ
  3. علی
    علی گفته:

    با عرض سلام خدمت شما .پسرم ۷ سالش میباشد یک روز در حال غذا خوردن مقدار کوچکی از استخوان مرغ در گلویش گیر کرد به دکتر بردیمش و مشکل حل شد اما از آن وقت به بعد میترسد غذا را قورت دهد و آنقدر در دهانش می جود تا آبکی شود ولی باز هم قورت نمیدهد و حالت استرس دارد الان حدود یک ماه است این طور میباشد هر ترفندی زدیم حتی با دعوا هم حل نشد لطفا راهنماییم کنید
    متشکرم

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      با سلام خدمت شما دوست عزیز
      این اتفاق حتما برای پسر شما معنایی دارد که باعث می شود از هرگونه عملکرد او جلوگیری شود بهتر است از سرزنش کردن او خوداری کنید و به صورت حضوری او را به روان درمانگر ارجاع بدهید تا با او صحبت شود و بتوانیم بر مبنای معنایی که این اتفاق برای فرزندتان دارد در این مسیر به او کمک کنیم.
      به نظر می رسد که او اضطرابی را تجربه می کند که از این طریق سعی می کند از ان جلوگیری کند .
      درمسیر می توانید با متخصصین کانون مشاوران ایران، مشاوره تلفنی/تخصصی داشته باشید
      ۰۲۱-۲۲۳۵۴۷۸۳

      پاسخ
  4. سمیه سورانی
    سمیه سورانی گفته:

    با سلام و خسته نباشید .پسر کلاس دومی دارم که یکسال پیش هم این مورد برایش پیش آمد که افکار منفی سراغش می آمدند که این کار را بکنم یا فکرم بهم میگه پدرم بد است یا مادرم بد است یا پدر بزرگ و هرچی فکر را دور می کند به سراغ یکی دیگر میرود و خیلی افکار منفی به سراغش می آید و به من میگوید نمیدونم چرا باید هر فکری سراغم میاد بیام بهت بگم .حرف زشت هم میزنه وقتی که این افکار سراغش میاد و دوست داره به یکی اذیت کنه .ارتباط خوبی با کسی نمیتونه برقرار کنه .این هم وسواس هست؟ نمیدونم باید چیکار کنم لطفا راهنمایی کنین ممنون

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      با سلام خدمت شما دوست عزیز
      این موراد می تواند نشانه های وسواس فکری باشد که می تواند در روابط کودک شما با دیگران تاثیر زیادی داشته باشد و با نادیده گرفتن این مشکل برطرف نمی شود و نیاز است در همین پروسه زمانی برای بهبود شرایط او به روان درمانگر کودکان مراجعه کنید تا مشکلات او بررسی دقیق شود و در پروسه مشاوره به او در بهبود عملکرد کمک شود .
      وسواس فکری می تواند در کنار کاهش عملکرد فرد و روابط اجتماعی محدود باعث شود که فرد از نظر روحی نیز در شرایط مناسبی قرار نداشته باشد .
      درمسیر می توانید با متخصصین کانون مشاوران ایران، مشاوره تلفنی/تخصصی داشته باشید
      ۰۲۱-۲۲۳۵۴۳۰۴

      پاسخ
  5. حسینی
    حسینی گفته:

    سلام خسته نباشید من یه دختر ۷ ساله دارم که فوق العاده استرسی هست تو شروع هر چیزی یا کاری استرس میگیره دل درد میگیره هی میره دستشویی ولی وقتی وارد میشه به بهترین نحو اون کار رو انجام میده از حشرات به شدت میترسه هنوز هم جدا از ما نمیخوابه ترس جدایی داره لطفا کمکم کنید؟

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      سلام به دوست عزیز
      با توجه به این میزان از اضطراب نیاز است که حتما دخترتان را به صورت حضوری به روانشناس ارجاع بدهید تا در این مسیر به صورت حضوری شرایط روحی او مورد بررسی قرار بدهیم تا بتوانیم در این مسیر شرایط بهتری را تجربه کنید.
      درمسیر می توانید با متخصصین کانون مشاوران ایران، مشاوره تلفنی/تخصصی داشته باشید
      ۰۲۱-۸۸۴۷۲۸۶۴

      پاسخ
  6. ساراراد
    ساراراد گفته:

    سلام دخترم. کلاس اول از اول سال. همش بهانه میگیره سرکلاس. نمیره. یا باید من تو مدرسه وایسم با به زور معلمش از من جداش می‌کنه. همش میگه. دلم برات تنگ میشه دوست دارم خانه پیش تو باشم از استرس زیاد همش تو راه دست‌شویی معلمش میگه خیلی میره دستشویی .دل درد میگیره از استرس چکار کنم بهتر بشه بره مدرسه وقتی از مدرسه هم میاد کلی تعریف می‌کنه که به من خوش گذشته فردا هم میرم ولی صبح که میشه می‌ره مدرسه باز میگه نرو پیشم بمون تو را خدا یه راه حل بگین برا مشکلش

    پاسخ
    • مشاور
      مشاور گفته:

      سلام به شما ساراجان
      ببین عزیزم انچه مشخص می باشد این است که فرزند شما برای جدایی از شما با اضطراب زیادی روبرو می باشد و خب این موضوعی نیست که با اجبار جدا کردن او و یا تهدید و سرزنش قابل درمان باشد و خب نیاز است که سعی کنید این اضطراب را بهتر بشناسید و به او فرصت صحبت کردن بدهید .
      او دارد تلاش می کند که در کنار داشتن شما بتواند از شما جدا شود اما خب بخاطر وابستگی زیادی با اضطراب روبرو می شود.
      بهتر است به او اطمینان بدهید که قبل از تعطیل شدن مدرسه منتظرش هستی و یا گر با سرویس بر می گردد حتما درب منزل منتظر او خواهید بود . او نیاز دارد که اطمینان بیشتری به حضور شما داشته باشد و بتواند در روانش شما را زنده نگهدارد و مسیر رشدی خودش را نیز ادامه بدهد بدون ترس از دست دادن شما.
      بهتر است به هیچ عنوان از اینکه دیگر دوستش ندارید و یا میروید و مادر یکی دیگر می شوید و حتی مقایسه و… استفاده نکنید.
      سعی کنید که در این مورد شرای طمراجعه به روانشناس را ایجاد کنید تا با قصه و یازی درمانی این اضطراب بررسی و در همین سطح درمان شود تا از مشکلات بعدی برای کودکتان جلوگیری شود.

      پاسخ
  7. شیما
    شیما گفته:

    سلام خسته نباشین من دخترم سه سال و نیمش هست اما دارم میبینم پنهان کاری میکنه یااگر چیزی میخاد میترسه بگه من فلان چیز میخام همش استرس داره از حرف زدن چکار باید کنم

    پاسخ
    • مرکز تخصصی مشاوره کودک و نوجوان ستاره ایرانیان
      مرکز تخصصی مشاوره کودک و نوجوان ستاره ایرانیان گفته:

      سلام، خسته نباشید.

      پنهان کاری و ترس از حرف زدن در کودکان خردسال می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:

      * **ترس از تنبیه یا سرزنش:** اگر کودک در گذشته تجربه‌های منفی از بیان خواسته‌ها و احساسات خود داشته باشد، ممکن است از تکرار آن تجربه‌ها بترسد.
      * **عدم احساس امنیت و اعتماد به والدین:** اگر کودک احساس نکند که والدینش او را درک می‌کنند و پذیرای او هستند، ممکن است از گفتن حقیقت به آنها خودداری کند.
      * **وجود مشکلات عاطفی یا روانی:** در برخی موارد، پنهان کاری و ترس از حرف زدن می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات عاطفی یا روانی در کودک باشد.

      برای کمک به کودکتان برای غلبه بر این مشکلات، می‌توانید موارد زیر را انجام دهید:

      * **فضای امن و حمایت‌کننده ایجاد کنید:** به کودکتان نشان دهید که او را دوست دارید و همیشه در کنار او هستید. به او اطمینان دهید که هر چیزی را که می‌خواهد می‌تواند با شما در میان بگذارد، بدون اینکه مورد قضاوت یا سرزنش قرار بگیرد.
      * **به حرف‌های کودکتان گوش دهید:** به‌طور فعال به حرف‌های کودکتان گوش دهید و به او نشان دهید که به آنچه می‌گوید اهمیت می‌دهید. از او سوالات باز بپرسید تا به او کمک کنید احساس کند که صدایش شنیده می‌شود.
      * **از تنبیه و سرزنش پرهیز کنید:** اگر کودکتان کاری اشتباه انجام داد، به جای تنبیه و سرزنش، به او توضیح دهید که چرا رفتارش اشتباه بوده است و به او کمک کنید تا راه درست را یاد بگیرد.

      در اینجا چند نکته خاص برای کمک به کودکتان برای غلبه بر ترس از حرف زدن آورده شده است:

      * **بازی‌های گفتاری انجام دهید:** بازی‌هایی مانند “نام، رنگ، شکل” یا “چه کسی؟” می‌تواند به کودکتان کمک کند تا اعتماد به نفس خود را در صحبت کردن افزایش دهد.
      * **از داستان‌ها و کتاب‌های کودکانه استفاده کنید:** کتاب‌ها و داستان‌هایی را انتخاب کنید که در آنها شخصیت‌ها با مشکلات مشابهی که کودکتان تجربه می‌کند، روبرو می‌شوند. این کار می‌تواند به کودکتان کمک کند احساس کند که تنها نیست و راه‌هایی برای غلبه بر مشکلاتش وجود دارد.
      * **به کودکتان کمک کنید تا احساسات خود را بیان کند:** به کودکتان کمک کنید تا نام احساساتی را که تجربه می‌کند بداند و یاد بگیرد که چگونه آنها را به طور سالم بیان کند.

      اگر نگران رفتار کودکتان هستید، می‌توانید با یک متخصص روانشناسی کودک مشورت کنید. یک متخصص روانشناسی می‌تواند به شما کمک کند تا علت پنهان کاری و ترس از حرف زدن کودکتان را شناسایی کنید و راهکارهای مناسبی برای کمک به او ارائه دهد.

      امیدوارم این نکات برای شما مفید باشد.

      پاسخ
« دیدگاه های قدیمی تر

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *