استرس کودک می تواند در هر موقعیتی رخ دهد که نیاز به سازگاری یا تغییر کودک داشته باشداسترس می تواند ناشی از تغییرات مثبت، مانند شروع یک فعالیت جدید باشد، اما اغلب با تغییرات منفی، مانند بیماری یا مرگ در خانواده مرتبط است.

شما می توانید با یادگیری تشخیص علائم استرس و آموزش روش های سالم برای مقابله با آن به کودک خود کمک کنید.

استرس در دوران کودکی

استرس می تواند پاسخی به تغییر منفی در زندگی کودک باشد. در مقادیر کم، استرس می تواند خوب باشد. اما استرس بیش از حد می تواند بر نحوه تفکر، رفتار و احساس کودک تأثیر بگذارد.

کودکان یاد می گیرند که در هنگام رشد و تکامل به استرس واکنش نشان دهند. بسیاری از موقعیت های استرس زا که برای بزرگسالان قابل کنترل است باعث ایجاد استرس در کودک می شود. در نتیجه، حتی تغییرات کوچک می تواند بر احساس امنیت و اعتماد کودک تأثیر بگذارد.

درد، آسیب، بیماری و سایر تغییرات منابع استرس برای کودکان هستند. دلایل استرس می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • نگران تکالیف مدرسه یا نمرات باشید
  • مدیریت مسئولیت هایی مانند مدرسه و کار یا ورزش
  • مشکلات با دوستان، قلدری، یا فشار همسالان
  • تغییر مدرسه، جابجایی، رسیدگی به مسائل مسکن یا نداشتن محل زندگی
  • داشتن افکار منفی در مورد خود
  • تغییرات بدن، چه در پسران و چه در دختران
  • طلاق یا جدایی والدین
  • بحران مالی در خانه
  • زندگی در محله یا خانه ناامن

علائم استرس حل نشده در کودکان

کودکان ممکن است متوجه نباشند که استرس دارند. اگر علائم بدتر شود یا علائم جدیدی ایجاد شود، والدین ممکن است به افزایش سطح استرس کودک مشکوک شوند.

علائم فیزیکی عبارتند از:

  • کاهش اشتها و سایر تغییرات در عادات غذایی
  • سردرد 
  • شروع به خیس کردن تخت کنید یا این کار را مرتب انجام دهید
  • کابوس ها 
  • اختلالات خواب
  • ناراحتی معده یا درد معده
  • سایر علائم فیزیکی بدون هیچ گونه بیماری جسمی

علائم عاطفی یا رفتاری ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • اضطراب یا نگرانی
  • ناتوانی در آرامش
  • ترس های جدید یا تکرار شونده (ترس از تاریکی، از تنهایی یا غریبه ها)
  • چسبیدن به بزرگسال، نمی‌خواهد او را از دست بدهد
  • عصبانیت، گریه یا ناله
  • ناتوانی در کنترل احساسات
  • رفتار پرخاشگرانه یا سرسختانه
  • بازگشت به رفتارهای معمولی مراحل قبلی
  • بی میلی به شرکت در فعالیت های خانوادگی یا مدرسه

چگونه والدین می توانند کمک کنند

والدین می توانند به فرزندان خود کمک کنند تا به روش های سالم به استرس پاسخ دهند. در اینجا چند نکته وجود دارد:

  • خانه ای سالم، امن و قابل اعتماد برای کودک فراهم کنید.
  • روتین در خانه می تواند آرامش بخش باشد. صرف یک شام خانوادگی یا شب فیلم می تواند به پیشگیری یا کاهش استرس کمک کند.
  • همیشه الگوی خوبی باشید. کودک به شما به عنوان الگوی رفتار سالم نگاه خواهد کرد. تمام تلاش خود را بکنید تا استرس خود را تحت کنترل داشته باشید و همیشه آن را به روشی سالم مدیریت کنید.
  • در مورد برنامه های تلویزیونی، کتاب ها و بازی هایی که کودکان تماشا می کنند، می خوانند و بازی می کنند، انتخابی باشید. پخش اخبار و نمایش ها یا بازی های خشونت آمیز می تواند باعث ترس و اضطراب شود.
  • کودک را از تغییرات پیش بینی شده مانند تغییر شغل یا جابجایی آگاه کنید.
  • به فرزندانتان اوقات فراغت آرام بدهید.
  • گوش دادن را یاد بگیر بدون اینکه از او انتقاد کنید یا سعی کنید مشکل را فوراً حل کنید به صحبت های کودک گوش دهید. در عوض، سعی کنید با فرزندتان کار کنید و سعی کنید آنچه را که او را آزار می دهد، درک کرده و حل کنید.
  • احساس عزت نفس کودک را تقویت کنید. از محرک و محبت استفاده کنید. به جای تنبیه از پاداش استفاده کنید . سعی کنید او را در موقعیت هایی مشارکت دهید که می تواند موفق باشد.
  • به او فرصت هایی برای انتخاب و کنترل زندگی اش بدهید. هر چه کودک بیشتر احساس کند که بر موقعیتی مسلط است، پاسخ استرس او بهتر خواهد بود.
  • فعالیت بدنی را تشویق کنید.
  • علائم استرس حل نشده در کودک را بشناسید.
  • هنگامی که علائم استرس به طور معمول فروکش نمی کند یا از بین نمی رود، از یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی، مشاور یا درمانگر کمک یا مشاوره حرفه ای بخواهید.

چه زمانی باید با دکتر تماس گرفت

اگر کودک:

  • او به درون خود فرو می رود، ناراضی یا افسرده است
  • در مدرسه مشکل دارد یا در تعامل با دوستان و خانواده است
  • قادر به کنترل رفتار یا عصبانیت خود نیست
بازگشت به مدرسه

بازگشت به مدرسه ✔️ ۱۵ نکته طلایی

بازگشت به مدرسه می تواند هم برای دانش آموزان و هم برای والدین یک چالش باشد. بعد از یک تابستان طولانی، ممکن است سخت باشد که دوباره به روال مدرسه برگردیم. با این حال، با کمی برنامه ریزی و آماده سازی، می توانید یک شروع موفق داشته باشید.

در اینجا چند نکته برای بازگشت به مدرسه آورده شده است:

  • از قبل برای کلاس های خود آماده شوید. قبل از شروع مدرسه، فهرستی از کلاس های خود و منابع مورد نیاز خود را تهیه کنید. این به شما کمک می کند تا از همگام بودن با مطالب عقب نمانید.
  • یک برنامه منظم برای خود تعیین کنید. تعیین یک برنامه منظم برای مطالعه و انجام تکالیف به شما کمک می کند تا بر روی کار خود تمرکز کنید.
  • با معلمان خود ارتباط برقرار کنید. اگر در مورد چیزی مشکل دارید، با معلم خود صحبت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا بر مشکل غلبه کنید.

با دوستان و خانواده خود ارتباط برقرار کنید. صحبت با دوستان و خانواده می تواند به شما کمک کند تا از نظر عاطفی حمایت شوید.

بازگشت به مدرسه

کودکانی که برای اولین بار می خواهند وارد مدرسه شوند و یا کودکانی که می خواهند به مدرسه ی جدیدی وارد شوند باید خود را با شرایط جدیدی سازگار کنند، حتی رفتن به کلاس بالاتر نیز برای کودک مسائلی را پیش رو دارد مانند روبرو شدن با سطح تحصیلی بالاتر و درس های علمی تر، معلم جدید، و یک دایره ی اجتماعی متغیر. خبر خوب این است که با مقداری آماده سازی و سازماندهی می توانید بازگشت به مدرسه را برای کودکتان لذت بخش کنید و اولین هفته ی تحصیلی را برای خودتان و فرزندتان آسان تر سازید. ادامه مطلب

انگشت مکیدن و اختلالت عادتی در کودک

اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟

اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟ شمار زیادی از کودکان در دوره ای از مراحل رشد و نمو خود حرکات تکراری مثل ناخن جویدن از خود بروز می دهند که از آنها به عنوان حرکات کلیشه ای[۱] یا عادتی[۲] یاد می شود. خوشبختانه بسیاری از این حرکات عادتی، عادات خوش خیمی هستند که به عنوان جزء طبیعی از مراحل تکامل کودک در نظر گرفته می شوند و زمانی جنبه اختلال پیدا می کنند که باعث ایجاد مشکلاتی در حرکات فیزیکی و رفتار اجتماعی کودک شوند (بوریس و دالتون[۳]، ۲۰۰۴).

اختلالات عادتی چیست؟

اختلال عادتی عبارت است از واکنش های مرضی زودگذر کودکان است به بعضی از موقعیت هایی که با آن مواجهند یا به تعارضات هیجانی درونی که با ان درگیر هستند. اختلالات عادتی از طریق فعالیت های تکراری ساده، از قبیل جویدن ناخن، مکیدن شست، شب ادراری، مشکلات غذا خوردن، اختلالات سخن گفتن، اختلالات حرکتی، اختلالات خواب مشخص می شوند.

اختلالات عادتی (OCD) نوعی اختلال اضطرابی است که با افکار، تصاویر یا امیال تکراری و ناخواسته (وسواس) و رفتارهای تکراری یا اجباری برای کاهش اضطراب ناشی از آنها مشخص می شود. وسواس ها افکار، تصاویر یا امیال تکراری هستند که ناخواسته و مزاحم هستند. آنها معمولاً غیرمعقول یا غیرمنطقی هستند، اما فرد مبتلا به آنها نمی تواند آنها را کنترل کند.

اجبارها رفتارهای تکراری یا اعمال ذهنی هستند که فرد مبتلا به OCD برای کاهش اضطراب ناشی از وسواس ها انجام می دهد. اجبارها اغلب غیرمنطقی یا غیرمتناسب با وسواس هستند. علائم اختلالات عادتی می تواند در هر سنی شروع شود، اما معمولاً در دوران کودکی یا نوجوانی شروع می شود. علائم ممکن است خفیف یا شدید باشد و می تواند در طول زمان تغییر کند.

انواع رفتارهای عادتی

سه نوع رفتار عادتی(habit   behaviors)

  • عادت های عصبی(nervous habits  ):مثال:جویدن ناخن،دست کشیدن روی موها،ریش….
  • تیک های عضلانی(muscle  tics):مثال:حرکت سریع سر ،شانه،چشم…..
  • لکنت زبان

اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟

۱. عادت های عصبی(nervous habits)

ناخن جویدن ،یک نوع معمولی عادت عصبی است . دیگر مثال های عادت های عصبی عبارتند از : پیچاندن موها،زدن مداد روی میز،جویدن سر خودکار یا مداد ،مکیدن شست،صدای جرینگ جرینگ در آوردن پول ها …

عادت های عصبی،نوعاٌهیچ کنش اجتماعی برای فرد ایجاد نمی کنند . برای مثال،این عادت های عصبی را دیگران نمی توانند در زندگی فرد تقویت کنند . بعلاوه باور بر این است که  این عادت های عصبی برای کاهش تنش عصبی تجربه شده به وسیله فرد به کار می روند.

بیشتر عادت های عصبی هیچ مشکلی برای فرد به وجود نمی آورند.مگر اینکه فراوانی یا شدت رفتار افزایش یابد. مثال: اگر چه دست کشیدن و پیچاندن موها ،مشکل آفرین نیست ولی اگر منجر به کندن آنها شود مشکل آفرین است.

مثال: بعضی موقع ها جویدن سر خودکار و باز کردن گره کاغذ هیچ مشکلی را ایجاد نمی کند اما جویدن سر خودکار در سراسر روز و یا باز کردن صدها گره کاغذ در یک روز ،به علت فراوانی زیاد  رفتارمشکل زا است.

۲. تیک های عضلانی(muscle  tics)

تیک های عضلانی ، حرکت های تکرارشونده و سریع گروهی ماهیچه خاص در بدن است . این ماهیچه ها معمولاٌ شامل ماهیچه های گردن یا صورت است اما ممکن است شامل ماهیچه های شانه ها ، بازو ها ،پاها و بالا تنه ها هم باشند

عقیده بر این است که تیک های عضلانی با تنش های ماهیچه ای افزایش یافته، مرتبط اند.گاهی اوقات پیشرفت تیک ،مربوط به حادثه یا تصادفی است که باعث افزایش تنش در یک گروه ماهیچه ای خاص می شود . اما هنگامی که صدمه  یا حادثه اصلی برطرف شد ،حرکات تیک ادامه می یابد. علاوه بر تیک های عضلانی برخی از تیک های  صوتی از خود بروز می دهند (vocal  tics) مثل صاف کردن گلو، بدون دلیل و سرفه کردن هنگامی که شخص بیمار نیست.

اختلال تورت[۴] :

اختلال تورت یا سندرم تورت (TS) یک اختلال عصبی است که با تیک‌های حرکتی و صوتی مکرر و غیرقابل کنترل مشخص می‌شود. تیک‌ها حرکات یا صداهای ناگهانی، غیرارادی و تکرارشونده‌ای هستند که فرد نمی‌تواند آنها را کنترل کند. اختلال تورت معمولاً در دوران کودکی، بین سنین ۲ تا ۱۵ سالگی شروع می‌شود. علائم آن معمولاً در سن ۶ سالگی به اوج خود می‌رسد و سپس با افزایش سن کاهش می‌یابد.

تیک‌های حرکتی شایع‌ترین علامت اختلال تورت هستند. آن ها می‌توانند شامل حرکاتی مانند پلک زدن، تکان دادن سر، صاف کردن گلو، یا حرکات تکراری دست و پا باشند. تیک‌های صوتی نیز می‌توانند در اختلال تورت وجود داشته باشند. آنها می‌توانند شامل صداهایی مانند سرفه، صاف کردن گلو، یا کلمات یا عبارات تکراری باشند. در برخی موارد، اختلال تورت می‌تواند با سایر اختلالات همراه باشد، مانند:

  1. اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD)
  2. اختلال طیف اوتیسم (ASD)
  3. اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)
  4. افسردگی
  5. اضطراب

۳. لکنت زبان:

بعضی مواقع در کودکان و بزرگسالان، لکنت زمان با درجات متفاوتی از شدت باقی می ماند.

لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که در آن فرد هنگام صحبت کردن بی‌اختیار برخی از صداها، هجاها یا کلمات را تکرار یا بیان آن‌ها را قطع یا طولانی کند. در واقع وی می‌داند که چه می‌خواهد بگوید اما به‌سختی می‌تواند کلمات را بیان کند. ممکن است به نظر برسد که کلمات گیر کرده‌اند یا بارها و بارها تکرار شوند.

لکنت زبان تمام سنین را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما بیشتر در کودکان ۲ تا ۶ ساله دیده می‌شود. پسران بیشتر از دختران دچار این اختلال می‌شوند. همه اختلالات گفتاری در کودکان را نباید لکنت زبان دانست، چون کودکان در سن‌های اولیه حرف زدن به طور طبیعی دچار وقفه و یا تکرار کلمه می‌شوند پس والدین باید تا تکامل گفتاری کودک صبور باشند.

علائم لکنت زبان کلمات ، هجا ها یا صداهای مکرر همراه با اختلال در سرعت عادی گفتار ، لکنت زبان را مشخص می کند. تکرار ، طولانی شدن و توقف سه رفتار اصلی در لکنت زبان را تشکیل می دهند. علل لکنت زبان هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی ممکن است در آن نقش داشته باشند.

اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟

اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟

اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟

  • دندان قروچه. دندان قروچه یک اختلال عادتی است که در آن دندان ها به طور مکرر به هم می خورند. این می تواند در طول روز یا شب رخ دهد. دندان قروچه می تواند باعث درد فک، سردرد، و مشکلات دندانی شود.
  • ناخن جویدن. ناخن جویدن یک اختلال عادتی است که در آن فرد ناخن های خود را می جوید. این می تواند به ناخن ها آسیب برساند و باعث درد و عفونت شود.
  • خاراندن پوست. خاراندن پوست یک اختلال عادتی است که در آن فرد پوست خود را می خاراند. این می تواند باعث زخم، عفونت، و خارش شدید شود.
  • پوست کندن. پوست کندن یک اختلال عادتی است که در آن فرد پوست خود را می کند. این می تواند باعث زخم، عفونت، و خارش شدید شود.
  • مو کشیدن

اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه (ICDs) معمولاً در دوران کودکی شروع می شوند، اما می توانند در هر سنی رخ دهند. دلایل دقیق اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه (ICDs) مشخص نیست، اما عواملی مانند ژنتیک، محیط و استرس می تواند نقش داشته باشد.

اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه اغلب با سایر اختلالات روانی مانند اضطراب، افسردگی و اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) همراه هستند.

اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه قابل درمان هستند. درمان معمولاً شامل ترکیبی از درمان های روانی و دارویی است. درمان های روانی می تواند شامل درمان شناختی رفتاری (CBT) یا درمان رفتاری دیالکتیک (DBT) باشد. داروها می توانند به کاهش علائم اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه کمک کنند.

اگر فکر می کنید شما یا فرزندتان ممکن است دچار اختلالات عادتی یا اختلالات کنترل تکانه باشید، مهم است که با یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید. درمان زودهنگام می تواند به جلوگیری از عوارض بلند مدت کمک کند. به این منظور می توانید با مرکز تخصصی ستاره ایرانیان با شماره های۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۸۸۴۲۲۴۹۵ تماس بگیرید.

رفتار های تکانشی چیست

رفتارهای تکانشی، رفتارهایی هستند که بدون تفکر و ارزیابی دقیق عواقب آن انجام می شوند. این رفتارها اغلب به دلیل احساسات شدید مانند خشم، ترس، یا هیجان ایجاد می شوند.

رفتارهای تکانشی می توانند در هر سنی رخ دهند، اما در کودکان و نوجوانان شایع تر هستند. برخی از نمونه های رفتارهای تکانشی عبارتند از:

  1. تصمیم گیری های عجولانه
  2. اقدام بدون فکر کردن
  3. عدم تحمل صبر
  4. تمایل به ریسک پذیری
  5. جستجوی هیجان

رفتارهای تکانشی می توانند عواقب منفی داشته باشند، مانند:

  • آسیب به خود یا دیگران
  • مشکلات مالی
  • مشکلات تحصیلی یا شغلی
  • مشکلات در روابط شخصی

در برخی موارد، رفتارهای تکانشی می توانند نشانه ای از یک اختلال روانی باشند، مانند اختلال کنترل تکانه یا اختلال شخصیت مرزی.

اگر فکر می کنید رفتارهای تکانشی شما مشکل ساز شده است، مهم است که با یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید. درمان می تواند به شما کمک کند تا رفتارهای تکانشی خود را مدیریت کنید و عواقب آنها را کاهش دهید. به این منظور می توانید با مرکز تخصصی ستاره ایرانیان با شماره های۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲ و ۰۲۱۸۸۴۲۲۴۹۵ تماس بگیرید.

در اینجا چند نکته برای کمک به مدیریت رفتارهای تکانشی آورده شده است:

  1. زمانی را برای فکر کردن قبل از اقدام اختصاص دهید.
  2. راه های سالمی برای مدیریت احساسات خود پیدا کنید.
  3. از یادآوری عواقب احتمالی رفتارهای خود استفاده کنید.
  4. از دیگران کمک بگیرید.

[۱] . stereotypic

[۲] . habit

[۳] . Boris, Dalton

[۴] . Tourette   disorder

منبع:کانون مشاوران ایران

کاهش استرس مدرسه در کودکان

چگونه استرس مدرسه در کودکان را از بین ببریم؟

استرس مدرسه در کودکان امری طبیعی می باشد که دلایل متعددی دارد و قابل درمان می باشد. روان شناسان و همچنین مشاوران آگاه به روانشناسی کودک و نوجوان می توانند به درمان استرس مدرسه در کودکان کمک کنند. در ابتدا باید موارد زیر بررسی شود:

  • در صورت امکان باید متوجه شد که عامل یا عواملی که سبب ایجاد اضطراب در نوجوان و یا کودک شده است، چیست. گاهی اوقات با بحث و گفت و گو در این زمینه، می توان از تشدید و گسترش اضطراب به خوبی جلوگیری کرد و مانع از افزایش آن گردد.

ادامه مطلب

ناخن جویدن در کودکان

۱۱ راه ترک ناخن جویدن در کودکان

ناخن جویدن در کودکان (Onychophagia) علت و منشا استرسی دارد. پس اولا باید محیط خانه را ارام نگه داریم.ثانیا هرچه بیشتر کودک را دعوا کنیم، شرایط استرسی بدتری را ایجاد میکنیم و عملا او را به ناخن جویدن بیشتر تشویق میکنیم.پس دعوا کردن تعطیل! ادامه مطلب

نشانه استرس در کودکان

۲۰ نشانه استرس در کودکان

نشانه استرس در کودکان، درمان قطعی استرس کودکان، درمان خانگی استرس کودکان، درمان قطعی استرس کودکان همه در این مقاله ذکر شده است.

رفتار کودک از ابعاد مهم سلامت روان وی محسوب شده و پیامدهای قابل توجهی در زندگی آینده ی وی خواهد داشت.

در دنیای مدرن امروز، تحولات اپیدمیولوژی، اجتماعی و دموگرافیکی همراه با تغییرات محیطی و رفتاری ناشی از ماشینی شدن، شهرسازی، مهاجرت و تاثیر رسانه ها، سبب رشد روز افزون مشکلات رفتاری در کودکان شده است.

ادامه مطلب

اختلال اضطراب جدایی در نوزادان

اضطراب جدایی در نوزادان

اختلال اضطراب جدایی در نوزادان باعث اضطراب بیش از حد مربوط به جدایی یک کودک از خانه و یا از کسانی (در نوجوانان و بزرگسالان) است که به فرد به آن ها وابسته است.

این اضطراب فراتر از میزانی است که برای رشد فرد انتظار می رود. ترس، اضطراب و  یا اجتناب ماندگار است، و حداقل به مدت ۴ هفته در کودکان و نوجوانان و به طور معمول ۶ ماه یا بیشتر در بزرگسالان به طول می انجامد. ادامه مطلب

کمک به کودکان برای مقابله با رویدادهای آسیب زا

کمک به کودکان برای مقابله با رویدادهای آسیب زا

کودکان و نوجوانان در برابر حوادث، بیماری های همه گیر، جنایات خشونت آمیز یا سایر بلایا آسیب پذیرتر هستند. اما با حمایت صحیح و درست والدین، آن ها سریع تر بهبود می یابند.

اثرات حوادث بر کودکان و نوجوانان

مواجه شدن با تصادف جدی، جنایت خشونت آمیز، حمله تروریستی، بیماری همه گیر جهانی یا بلایای طبیعی، مانند زلزله یا طوفان، برای کودکان بسیار استرس زاست. یک فاجعه، بحران، یا سایر رویدادهای نگران‌کننده باعث استرس آسیب‌زا می شود، احساس امنیت کودک شما را تضعیف کرده و درماندگی و آسیب‌پذیری در او ایجاد می کند  (به‌ویژه اگر رویداد ناشی از یک عمل خشونت‌آمیز، مانند تیراندازی جمعی یا حمله تروریستی باشد).

حتی بچه‌ها یا نوجوانانی که مستقیماً تحت تأثیر یک فاجعه قرار نگرفته‌اند، وقتی به طور مکرر در معرض تصاویر وحشتناک این رویدادها در اخبار یا رسانه‌های اجتماعی قرار می‌گیرند، دچار آسیب می‌شوند.

چه کودک شما خود رویداد آزاردهنده را تجربه کرده باشد، چه شاهد آن بوده و استرس آسیب زا را تجربه کند، احتمالاً تحت تأثیر مجموعه ای از احساسات شدید، گیج کننده و ترسناک قرار می گیرد.

اگرچه علائم ناخوشایند به مرور زمان محو می شوند، اما به عنوان والدین اقدامات زیادی می توانید انجام دهید تا از کودک آسیب دیده حمایت و اطمینان حاصل کنید.

با استفاده از این نکات مقابله‌ای، می‌توانید به فرزندتان کمک کنید تا علائم استرس آسیب‌زا را مدیریت کند، احساس امنیت خود را بازسازی و از رویداد آسیب‌زا عبور کند.

کمک به کودکان برای مقابله با رویدادهای آسیب زا

کمک به کودکان برای مقابله با رویدادهای آسیب زا

علائم و نشانه های استرس تروماتیک در کودکان و نوجوانان

استرس تروماتیک یک واکنش طبیعی به بلایای طبیعی یا انسانی یا سایر رویدادهای آزاردهنده است. کودکان در هر سنی تحت تأثیر این استرس قرار می گیرند و طیف گسترده ای از احساسات شدید و واکنش های فیزیکی یا رفتاری در آن ها ایجاد می شود. این مشکلات بر خلق و خو، اشتها، خواب و کیفیت کلی زندگی کودک شما تأثیر می گذارند.

علائم تروما در کودکان و نوجوانان

نوزادان زیر ۲ سال:

  • بیشتر سر و صدا می کنند یا آرام کردن آن ها سخت تر است.
  • الگوهای خواب یا خوردنشان تغییر می کند.

کودکان ۲ تا ۵ ساله:

  • علائم ترس را نشان می دهند.
  • بیشتر به والدین یا مراقب خود می چسبند.
  • گریه می کنند، جیغ می زنند، یا ناله می کنند.
  • بی هدف حرکت کرده یا بالا و پایین می پرند.
  • به رفتارهای اولیه دوران کودکی، مانند مکیدن شست یا شب ادراری، بازگشت می کنند.

کودکان ۶ تا ۱۱ ساله:

  • علاقه خود را به دوستان، خانواده یا فعالیت هایی که قبلاً از آن ها لذت می بردند، از دست می دهند.
  • کابوس یا سایر مشکلات خواب را تجربه می کنند.
  • بد خلق، آزاردهنده یا عصبانی می شوند.
  •  با مدرسه و تکالیف مبارزه می‌کنند.
  • از مشکلات جسمانی مانند سردرد یا معده درد شکایت می کنند.
  • دچار ترس های بی اساس می شوند.
  • نسبت به اتفاقی که افتاده احساس افسردگی، بی حسی عاطفی یا گناه می کنند.

کمک به کودکان برای مقابله با رویدادهای آسیب زا

نوجوانان ۱۲ تا ۱۷ ساله:

  • رویدادها را به خاطر می آورند، از کابوس یا سایر مشکلات خواب رنج می برند.
  • از یادآوری رویداد خودداری می کنند.
  • به سوء مصرف الکل، مواد مخدر، یا محصولات نیکوتینی روی می آورند.
  • اخلالگرانه، توهین آمیز یا تهاجمی رفتار می کنند.
  • از بیماری های جسمی شکایت می کنند.
  • احساس انزوا، گناه یا افسردگی می کنند.
  • علاقه خود به سرگرمی ها را از دست می دهند.
  • افکار خودکشی پیدا می کنند.

فرزندتان در هر سنی که باشد، مهم است پس از رویداد آسیب زا، اطمینان و حمایت بیشتتری ارائه دهید. با محبت و راهنمایی شما، افکار و احساسات ناراحت کننده استرس آسیب زا شروع به محو شدن می کند و زندگی کودک شما در روزها یا هفته های پس از بحران یا رویداد ناراحت کننده به حالت عادی بازمی‌گردد.

به کودک خود کمک کنید تا با فاجعه یا رویداد آسیب زا کنار بیاید

واکنش کودک شما به فاجعه یا رویداد آسیب زا تا حد زیادی تحت تأثیر واکنش شماست. کودکان در هر سنی (حتی نوجوانان استقلال طلب) در مواقع بحرانی برای آرامش و اطمینان به والدین خود نگاه می کنند. اگر رویداد آسیب زا را در کنار فرزند خود تجربه کرده اید، بسیار مهم است که خودتان برای مقابله با استرس آسیب زایتان قدم هایی بردارید. حتی نوزادان نیز اضطراب و استرس والدین خود را درک می کنند.

با مراقبت از سلامت عاطفی خود، تأثیر آرام بخشی بیشتری خواهید داشت و بهتر می توانید به فرزندتان کمک کنید. از آنجا که انگیزه تقلید در دوران کودکی قوی است، اگر کودک شما ببیند که شما برای مقابله با اثرات آسیب اقدام می کنید، احتمالاً از شما پیروی خواهد کرد.

شما همچنین می توانید:

به یاد داشته باشید که کودکان به روش های مختلف به تروما واکنش نشان می دهند و احساسات آن ها به صورت موجی می آیند و می روند. کودک شما ممکن است در مواقع خاصی بداخلاق و گوشه گیر باشد و در مواقع دیگر دچار غم و اندوه و ترس شود.

هیچ «درست» یا «نادرستی» برای احساسات پس از یک رویداد آسیب زا وجود ندارد، بنابراین سعی نکنید به فرزندتان دیکته کنید که باید چه فکر یا احساسی داشته باشد.

فرزندتان را تشویق کنید تا آشکارا احساسات خود را بیان کند. باید بداند که هر احساسی که دارد طبیعی است. حتی اگر کودک شما احساسات ناخوشایندی دارد، از بین خواهند رفت.

اگر فرزندتان مانند بسیاری از نوجوانان تمایلی به صحبت در مورد احساسات خود با والدین ندارد، او را تشویق کنید تا به بزرگسال مورد اعتماد دیگری مانند دوست خانوادگی، بستگان، معلم یا روحانی صحبت کند. صحبت کردن مهم است، حتی اگر با شما نباشد.

به او اجازه دهید تا برای آسیب ها غمگین شود. به فرزندتان زمان بدهید تا شفا یابد و برای فقدانی که در نتیجه فاجعه یا رویداد آسیب زا دیده است، سوگواری کند. سوگواری می تواند برای چیزهایی مانند از دست دادن یک دوست، خویشاوند، حیوان خانگی، خانه و غیره باشد.

کودک خود را از تکرار وسواس گونه رویداد آسیب زا منصرف کنید. تمرکز مداوم یا پخش مجدد ویدیوهای رویداد سیستم عصبی کودک شما را تحت تأثیر قرار می دهد. فعالیت‌هایی را تشویق کنید که ذهن کودکتان را درگیر می‌کند تا او فقط روی رویداد آسیب‌زا تمرکز نکند. برای فرزندتان کتاب بخوانید، با هم بازی کنید یا یک فیلم مفرح تماشا کنید.

کمک به کودکان برای مقابله با رویدادهای آسیب زا

کاهش استرس در خانواده

حتی کودکان خردسال نیز می توانند از تمرینات تنفسی ساده برای کاهش استرس و احساس آرامش بیشتر استفاده کنند، بچه های بزرگتر نیز می توانند بر سایر تکنیک های آرام سازی نیز مسلط شوند.

نکته ۱ آسیب کودکان: اعتماد و ایمنی را بازسازی کنید

آسیب نگرش کودک یا نوجوان به جهان را تغییر داده و باعث می شود که ناگهان جهان مکان بسیار خطرناک و ترسناکی به نظر برسد. برای کودک شما سخت است که به محیط خود و افراد دیگر اعتماد کند. در این شرایط شما می توانید با بازسازی احساس امنیت به فرزندتان کمک کنید.

  • کاری کنید که فرزندتان دوباره احساس امنیت کند.

در آغوش گرفتن و اطمینان دادن می تواند در هر سنی به کودک کمک کند که احساس امنیت کند. اگرچه نوجوانان سعی می کنند مانع شوند و از در آغوش گرفتن خودداری می کنند، اما محبت جسمی در ایجاد احساس امنیت مجدد آن ها هم مهم است.

  • فرزندتان را تشویق کنید تا فعالیت هایی را که دوست دارد دنبال کند.

مطمئن شوید که کودک شما فضا و زمان مناسب و کافی برای استراحت، بازی و سرگرمی دارد.

  • برنامه‌های روزمره را احیا کنید

ایجاد ساختار و برنامه قابل پیش بینی برای زندگی فرزندتان کمک می کند تا دنیا دوباره با ثبات به نظر برسد. زمان های منظمی برای وعده های غذایی، تکالیف و فعالیت های خانوادگی ایجاد کنید.

  • از آینده حرف بزنید و برای آن برنامه ریزی کنید.

این کار به خنثی کردن این احساس مشترک در بین کودکان آسیب دیده کمک می کند که آینده ترسناک، تاریک و غیرقابل پیش بینی است.

  • به وعده های عمل کنید

شما با قابل اعتماخود د بودن به بازسازی اعتماد فرزندتان کمک می کنید. خوش قول باشید و آنچه را که می گویید انجام دهید.

  • اگر پاسخ سوالی را نمی دانید، از اعتراف به آن نترسید.

با حرف های ساختگی اعتماد فرزندتان به خود را به خطر نیندازید.

به یاد داشته باشید که کودکان اغلب موقعیت ها را شخصی می کنند. حتی اگر حادثه آسیب زا در جایی دور اتفاق افتاده باشد آن ها را نگران می‌کند. به کودک خود اطمینان دهید و به او کمک کنید تا موقعیت را بهتر درک کند.

کمک به کودکان برای مقابله با رویدادهای آسیب زا

نکته ۲: تماشای رسانه ها را به حداقل برسانید

کودکانی که یک رویداد آسیب‌زا را تجربه کرده‌اند، اغلب از پوشش های بی امان رسانه ای آسیب می بینند. قرار گرفتن بیش از حد در معرض تصاویر یک بحران یا رویداد آزاردهنده (مانند تماشای مکرر کلیپ‌های ویدیویی در رسانه‌های اجتماعی یا سایت‌های خبری) حتی باعث ایجاد استرس آسیب‌زا در کودکان یا نوجوانانی می شود که مستقیماً تحت تأثیر این رویداد قرار نگرفته‌اند.

  • تماشای رسانه هایی را که به پوشش رویداهدای آسیب زا می‌پردازند، برای کودکتان محدود کنید.

اجازه ندهید کودکتان درست قبل از خواب اخبار تماشا یا شبکه های اجتماعی را مرور کند و از کنترل های والدین روی تلویزیون، کامپیوتر و تلفن استفاده کنید تا از تماشای مکرر ویدیوهای های ناراحت کننده جلوگیری شود.

  • تا آنجا که می توانید، گزارش های خبری از رویداد آسیب زا را همراه با فرزندتان تماشا کنید.

شما می توانید در حین تماشا به کودک خود اطمینان دهید و اطلاعات مفیدتری در اختیار او قرار دهید.

  • تصاویر و ویدیوهای آسیب زا را برای کودکتان محدود کنید

اغلب خواندن روزنامه کمتر از تماشای تلویزیون یا دیدن کلیپ های ویدئویی رویداد، برای کودک یا نوجوان آسیب زا است.

نکته ۳: فرزند خود را درگیر کنید

شما نمی توانید فرزندتان را وادار کنید که از یک تجربه آسیب زا بهبود یابد، اما می توانید با صرف وقت با او و صحبت رو در رو (بدون وجود تلویزیون، تلفن، بازی های ویدیویی و سایر عوامل حواس پرتی)، نقش مهمی در روند بهبودی داشته باشید. تمام تلاش خود را بکنید تا محیطی ایجاد کنید که فرزندانتان در آن احساس امنیت کنند و بتوانند احساسات خود را بیان کرده و سؤال بپرسند.

به فرزندتان فرصت‌های مداوم بدهید تا در مورد آنچه از سر گذرانده یا در رسانه‌ها می‌بیند صحبت کند.

  • او را تشویق کنید که سؤال بپرسد و نگرانی های خود را بیان کند، اما او را مجبور به صحبت نکنید.
  • با کودک خود به روشی مناسب با سنش ارتباط برقرار کنید.

برای مثال، کودکان خردسال به آغوش‌های اطمینان‌بخش و عبارات ساده‌ای مانند «الان تمام شد» یا «همه چیز درست می‌شود» پاسخ خواهند داد، اما کودکان بزرگتر از شنیدن حقایق و اطلاعات در مورد آنچه اتفاق افتاده است، آرامش بیشتری خواهند داشت.

  • نگرانی های فرزندتان را بپذیرید و تأیید کنید.

رویداد آسیب زا ترس ها و مسائل نامربوط در کودک شما ایجاد کند. آرامش برای فرزند شما ناشی از احساس درک و پذیرفته شدن توسط شماست، بنابراین ترس او را حتی اگر به نظر شما نامربوط است، بپذیرید.

  • به فرزندتان اطمینان دهید.

این رویداد تقصیر او نبوده، شما او را دوست دارید و اشکالی ندارد که آن ها احساس ناراحتی، عصبانیت یا ترس کنند.

  • فرزندتان را برای صحبت تحت فشار قرار ندهید.

برای برخی از بچه ها صحبت کردن در مورد یک تجربه آسیب زا بسیار دشوار است. برای یک کودک خردسال نشان دادن احساسات با کشیدن نقاشی راحت تر از صحبت کردن در مورد آنهاست. سپس می توانید با فرزندتان در مورد نقاشی اش صحبت کنید.

  • صادق باشید.

اگرچه باید اطلاعاتی را که به فرزندتان می‌دهید با توجه به سن و شخصیتش تنظیم کنید، اما صداقت مهم است. اگر اشکالی هست نگویید هیچ مشکلی وجود ندارد.

فعالیت های معمولی که هیچ ارتباطی با رویداد آسیب زا ندارد را با کودک خود انجام دهید. فرزندتان را تشویق کنید تا دوستانی پیدا کند و بازی‌ها، ورزش‌ها و سرگرمی‌هایی را که قبل از حادثه از آن ها لذت می‌برد، دنبال کند. برای گردش خانوادگی به پارک بروید، از بازی لذت ببرید یا با هم فیلم تماشا کنید.

کمک به کودکان برای مقابله با رویدادهای آسیب زا

نکته ۴: فعالیت بدنی را تشویق کنید

فعالیت بدنی آدرنالین را می سوزاند، اندورفین های تقویت کننده خلق و خو را آزاد می کند و به کودک یا نوجوان شما کمک می کند که شب ها بهتر بخوابد.

  • ورزشی را پیدا کنید که فرزندتان از آن لذت می برد.

فعالیت‌هایی مانند بسکتبال، فوتبال، دویدن، هنرهای رزمی یا شنا که نیازمند حرکت دادن دست‌ها و پاهاست، به تحریک سیستم عصبی کودک و آزادی از حالت «قفل» که اغلب به دنبال یک تجربه آسیب‌زا ایجاد می‌شود، کمک می کند.

  • پیشنهاد شرکت در ورزش، بازی یا فعالیت های بدنی همراه با فرزندتان را بدهید.

اگر برای بلند شدن از کاناپه مقاومت نشان می دهد، موسیقی مورد علاقه اش را پخش کنید و با هم برقصید. هنگامی که کودک حرکت می کند، احساس انرژی بیشتری می کند.

  • فرزندتان را تشویق کنید تا برای بازی با دوستان یا حیوان خانگی به بیرون برود

برای گردش خانوادگی به مسیر پیاده روی، دریاچه یا ساحل بروید. گذراندن وقت در طبیعت استرس را کاهش داده و خلق و خوی کلی کودک را تقویت می کند.

  • بچه های کوچکتر را به یک زمین بازی یا مرکز فعالیت ببرید.

نکته ۵: به کودک خود یک رژیم غذایی سالم بدهید

غذایی که کودک شما می خورد تأثیر عمیقی بر خلق و خو و توانایی او برای مقابله با استرس آسیب زا دارد. فست فود و غذاهای فرآوری شده، کربوهیدرات های تصفیه شده و نوشیدنی های شیرین و تنقلات نوسانات خلقی ایجاد و علائم استرس آسیب زا را بدتر می کنند.

برعکس، خوردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه، پروتئین با کیفیت بالا و چربی‌های سالم، به‌ویژه اسیدهای چرب امگا ۳، به کودک یا نوجوان شما کمک می کند تا با فراز و نشیب‌هایی که پس از یک تجربه آزاردهنده ایجاد می‌شود، بهتر کنار بیاید.

  • به جای غذاهای خاص، روی رژیم غذایی کلی تمرکز کنید.

بچه ها باید غذای کامل و با حداقل مواد فرآوری شده بخورند، غذایی که تا حد امکان به شکل طبیعی خود نزدیک باشد.

سرخ کردنی ها، دسرهای شیرین، تنقلات و غلات شیرین و آرد تصفیه شده را محدود کنید. همه این ها بر خلق و خوی کودک تأثیر منفی می گذارد.

  • بیشتر در خانه غذا بپزید

وعده های غذایی رستوران و غذاهای بیرون بر دارای قند اضافه و چربی ناسالم بیشتری هستند، بنابراین پخت و پز در خانه ی تأثیر زیادی بر سلامت کودکان شما دارد. اگر مقدارهای زیادی غذا درست کنید، فقط چند بار پختن غذا در هفته برای تغذیه خانواده شما کافی است.

  • روزی چندبار وعده های غذایی ترتیب دهید

جمع شدن افراد خانواده دور یک میز برای صرف غذا، فرصتی ایده آل برای صحبت و گوش دادن به فرزندتان بدون وجود حواس پرتی، تلویزیون، تلفن یا رایانه است.

  • چه زمانی به دنبال درمان استرس کودک خود باشید

معمولاً احساس اضطراب، بی‌حسی، سردرگمی، گناه و ناامیدی فرزندتان به دنبال یک بحران، فاجعه یا رویداد آسیب‌زا در مدت نسبتاً کوتاهی شروع به محو شدن می‌کند.

با این حال، اگر واکنش استرس تروماتیک آنقدر شدید باشد که در توانایی کودک برای عملکرد در مدرسه یا خانه اختلال ایجاد کند، شروع به محو شدن نکنند یا حتی در طول زمان بدتر شوند، به کمک یک متخصص بهداشت روان نیاز دارید.

اگر علائم استرس آسیب زا کاهش نمی یابد و سیستم عصبی کودک شما در همان حالت مانده کودکتان به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مبتلا شده است.

کمک به کودکان برای مقابله با رویدادهای آسیب زا

علائم هشدار دهنده عبارتند از:

  • شش هفته گذشته است و کودک شما حالش بهتر نیست.
  • فرزند شما در مدرسه مشکل دارد.
  • کودک شما در حال تجربه خاطرات یا کابوس های وحشتناک است.
  • علائم استرس تروماتیک به صورت ناراحتی‌های جسمی مانند سردرد، معده درد یا اختلالات خواب ظاهر می شود.
  • فرزند شما به طور فزاینده ای در برقراری ارتباط با دوستان و خانواده دچار مشکل می شود.
  • کودک یا نوجوان شما افکار خودکشی را تجربه می کند.
  • کودک شما روز به روز بیش تر از چیزهایی که او را به یاد رویداد آسیب زا می اندازد اجتناب می کند.

پیشگیری از خودکشی در کودکان و نوجوانان آسیب دیده

حتما هر گونه صحبت یا رفتار خودکشی را جدی بگیرید. این که کودک یا نوجوان شما به خودکشی فکر می کند فقط یک علامت هشدار نیست، بلکه یک فریاد برای کمک است. لطفاً مقاله پیشگیری از خودکشی را بخوانید  یا با روانشناس در این زمینه صحبت کنید.

نویسنده: “کودکانه” سایت کودک و نوجوان

مقالات مرتبط

 

آسیب دوران کودکی

تجربه تروما یا آسیب زا در دوران کودکی ۲

 

 

 

در مقاله قبلی سایت تجربه ی آسیب زا یا تروما در کودکی ۱ در مورد آسیب یا ترومای دوران کودکی و پاسخ به سوالات معمول در این زمینه صحبت کردیم. در این مقاله نگاهی به تصورات رایج و غلط از این مقوله خواهیم انداخت.

تصورات غلط از تروما

حال بیایید نگاهی به ۸ تصور غلط از تروما داشته باشیم: ادامه مطلب

استرس خانواده

هفت نشانه استرس زیاد در خانواده شما

 

آیا کل خانواده شما آشفته اند؟ متخصصان ما بر هفت روش تعیین کننده استرس بیش از حد خانواده شما و آنچه می توانید در این باره انجام دهید تأکید می کنند.

به عنوان والدین حتماً از قبل می دانید که استرس هایی مانند جدال های موقع خواب و ناخنک زدن هنگام غذا خوردن جزء بزرگی از زندگی است. اما آنچه ممکن است ندانید تأثیر ناکامی های شما بر سطوح استرس کودک خود است و بعد از مدتی داد و فریاد، نابسامانی ها و جواب های یک کلمه ای جایگزین کانون گرم خانواده در قبل می شود. آیا شما می توانید خود را کاملاً از شر استرس رها کنید؟ هر چند غیر ممکن به نظر می رسد، اما راههایی ادامه مطلب

ترک عادت انگشت مکیدن در کودکان

ترک عادت انگشت مکیدن در کودکان

ترک کردن عادت مکیدن انگشت شست توسط کودکان می‌تواند سخت باشد به عنوان والدین باید یاد بگیرید که برای جلوگیری از مکیدن انگشت در او چه کمکی می‌ توانید بکنید.

مکیدن انگشت شست یه عادت رایج بین کودکان است در برخی مواقع شاید شما فکر کنید آنچه انجام می دهید کافیست و یا احساس ناتوانی در کمک به کودک خود داشته باشید.

برای مطالعه بیشتر:

اختلالات عادتی مانند انگشت مکیدن کدامند؟

مراحل و نکات ترک ناخن جویدن

در این مقاله روش هایی را آورده ایم که کودکان را ادامه مطلب

اختلال وسواس فکری و عملی

اختلال وسواس فکری عملی در کودکان

این اختلال در برگیرنده فکرها و اعمال مکرری است که وقت گیر و ناراحت کننده هستند و منجر به تضعیف عملکرد فرد می شوند. به بیان دقیق تر، وسواس ها افکار یا تصاویر مزاحم تکراری، بی مورد، غیرمنطقی و نامناسبی هستند که به اضطراب بارز می انجامند. وسواس عملی، رفتارهای مکرری هستند که هدف اولیه آنها کاهش اضطراب یا ناراحتی است.

در محتوای وسواس های فکری-عملی کودکان ادامه مطلب

اختلال اضطراب فراگیر در کودک و نوجوان

اختلال اضطراب فراگیر در کودک و نوجوان


به طور معمول اساسی ترین نوع اختلال های اضطرابی اختلال اضطرابی فراگیر GAD می باشد، که با احساس پایدار تنیدگی ذهنی و نگرانی و بی قراری مشخص می شود. تشخیص اختلال اضطراب فراگیر زمانی صورت می گیرد که فرد نگرانی و اضطراب شدید و غیر قابل کنترلی درباره ی تعدادی از وقایع و موقعیت ها تجربه کند. کودکان و نوجوانان ممکن است درباره اینده و مهارت و لیاقت در عملکرد تحصیلی و اجتماعی بسیار نگران باشند. همچنین ادامه مطلب

استرس در نوجوان

نوجوانان و مدیریت استرس

نوجوانان نیز مانند بزرگسالان ممکن است هر روز استرس را تجربه کنند و یا دگیری مهارت های مدیریت استرس می تواند برای آنها مفید باشد. بیشتر نوجوانان زمانی استرس بیشتری احساس می کنند که موقعیت موجود را خطرناک، دشوار، یا دردناک تلقی کنند و توان کافی برای مواجه شدن با آن وضعیت را در خود احساس نمی کنند. در ذیل به برخی از ریشه های استرس نوجوانان اشاره شده است: ادامه مطلب

کودک مضطرب

کودک من اضطراب دارد یا عادیست؟


قبل از فکر کردن در مورد اختلالات هیجانی کودک، بهتر است از خود بپرسید: کودک من اضطراب دارد یا عادیست؟ آیا هیچ گاه به شدت احساس نگرانی یا ناراحتی شدید هیجانی نکرده ام؟ به احتمال زیاد پاسخ مثبت است!

همه ما این قبیل هیجان ها را تجربه کرده ایم و این تجربه ها به تنهایی دلیل کافی برای دادن این حکم نیست که نابهنجاری یا نقص در شخصیت و منش وجود دارد. کودکان نیز ترس و اضطراب-همان چالش های هیجانی طبیعی- دارند و این ترس و اضطراب ادامه مطلب

نوجوان مضطرب

نوجوان مضطرب

نوجوان مضطرب

نوجوان مضطرب – تمامی افراد در طول زندگی خود با مشکل اضطراب مواجه می شوند چرا که به هر حال در تمامی زندگی ها و روند رشد افراد در طول زندگی مشکلات و دغدغه هایی وجود دارد که می تواند به شدت بر میزان استرس و اضطراب افراد تاثیر گذار باشد. طبیعی است که تمامی افراد در مقابله با موقعیت های تنش زا و پر استرس زندگی خود درگیر اضطراب شده و با این مشکل اساسی دست و پنجه نرم می کنند. اضطراب امری طبیعی است که در مواقع تنش زای زندگی برای هر فردی و در هر سنی پیش می آید اما اگر مقدار و زمان آن در فرد زیاد و طولانی شود فرد به اضطرابی مبتلا است که از حالت طبیعی خود خارج شده و نیاز به بررسی دارد. به طور کلی اضطراب یک حس ناخوشایند است که در پی به وجود آمدن موقعیت های ناگوار که برای هرفردی هم می تواند ادامه مطلب

استرس در نوجوانی

 

 

 استرس در نوجوانی

استرس در نوجوانی

 

همان طور که همه ما می دانیم دوران نوجوانی به دلیل وجود شرایط ویژگی های خاصش می تواند یکی از حساس ترین و در واقع مهم ترین نقطه زندگی هر فردی باشد. در دوران نوجوانی فرد شخصیت او تحت تاثیر عوامل مهم و مختلفی قرار می گیرد و تغییراتی اساسی در خلقیات و رفتارهای نوجوان به وجود می اورد که در نتیجه آن یکی از مهم ترین اختلالاتی که می تواند برای نوجوان پیش بیاید  می باشد. اگر والدین فرد در این دوران حساس توانایی درک و شناخت تغییرات رفتاری و ویژگی های نوجوان شان را نداشته باشند باعث به وجود آمدن تنش ها و مشکلات بیشتری در او می شوند که در این حالت دانش و آگاهی والدین می تواند جلوی بسیاری از مشکلات دوران نوجوانی را گرفته و از میزان استرس فرد نوجوان به شدت بکاهد.

در واقع آگاهی از اینکه به چه علت نوجوان به اختلال استرس مبتلا شده است می تواند کمک موثری برای یافتن راه حل مطلوب و در  نهایت کاهش استرس نوجوان بکند. استرس اختلالی است که در نتیجه وجود فشارها و تنش ها در زندگی شخص برای او به وجود می آید که در حالت عادی و در زمانی که فرد تنها در موارد خاص به آن مبتلا شود زیاد نگران کننده نیست اما اگر زمانی طولانی به این اختلال مبتلا شویم لازم است اقدامات لازم برای بهبود آن را در دستور کار قرار دهیم. استرس حالت و واکنشی است که در مقابله با فشارها و تنش های موجود در محیط زندگی کار و تحصیل و یا هر محیط دیگری برای فرد به وجود می آید. البته عوامل درونی نیز می تواند از عوامل اصلی بروز استرس در نوجوان باشد مثلا تمایل به پذیرفته شدن توسط دیگران که در دوران نوجوانی نیز به شدت افزایش می باید یکی از دلایل اصلی است. استرس تا حدی برای بدن نیاز است و در واقع فردی که هیچ گونه استرسی در زندگی تجربه نکند در واقع نرمال نمی باشد ولی اگر استرس در یک شخص هم از حد مجاز و بازه زمانی مجاز فراتر رود نگران کننده خواهد بود و نیاز به درمان دارد.

استرس در دوران نوجوانی طی تغییراتی که در سیستم بدن رخ می دهد می تواند به شدت افزایش یابد. از عوامل اصلی که می توان برای افزایش تنش و استرس در زندگی نوجوان نام برد بلوغ، یافتن هویت و استقلال طلبی هستند که در زیر در مورد هر یک از آن ها توضیح داده خواهد شد. بلوغ باعث به وجود آمدن تغییراتی در بدن و روح فرد نوجوان خواهد شد که این تغییرات معمولا یکباره و ناگهانی نیز هستند که نوجوان را با دنیای جدیدی رو به رو خواهند کرد که اگر آگاهی های لازم در مورد این دوران به نوجوان داده نشود باعث بروز اختلالاتی مانند استرس و اضطراب برای او خواهد شد. در دروان بلوغ نشانه هایی وجود دارد که لازم است تا فرد و والدین آن ها را بدانند. در دوران بلوغ نوجوان دوست دارد که همه چیز را بفهمد و کشف کند و بسیار کنجکاو خواهد شد و در واقع او می خواهد تغییرات جسمی خود را به سرعت کشف کند. فرد در این دوران دچار هیجانات عاطفی و رفتاری می شود که از جمله آن ها می تواند به خشم و پرخاشگری اشاره نمود. در دوران بلوغ فرد تمایل دارد که به یک جمع خاص مثلا جمع دوستانش تعلق داشته بشد و کمی از جمع خانواده فاصله بگیرد.

گاهی نوجوان در سن بلوغ به مورادی مانند افسردگی و اضطراب و استرس مبتلا می شود که در برخی موارد بسیار خطرناک و نگران کننده هستند. مورد دیگری که در در کنار بلوغ در افزایش استرس نوجوان تاثیر گذار است هویت یابی در او است. در واقع نوجوان دوست دارد که در زمینه های مختلف درسی، تحصیلی، کاری، خانواده، مذهبی و مواردی از این قبیل کسب هویت نماید که در این راه باید تلاش و کوشش زیادی نماید و ممکن است این دغدغه ها باعث افزایش استرس در دوران نوجوانی فرد گردد. مورد بعدی در افزایش استرس نوجوانی استقلال طلبی خواهد بود. در واقع نوجوان تمایل دارد که از خانواده تا حدی فاصله بگیرد و با کسب آزادی بیشتر استقلال و جدایی خود از خانواده را اعلام نموده و اعلان قدرت نماید. البته این امر در مورد همه نوجوانان صدق نمی کند و این کاملا به خلق وخو و ویژگی های شخصیتی نوجوان بستگی دارد اما در بسیاری از نوجوان کسب استقلال فراگیر خواهد بود. عوامل دیگری مانند  درگیری و مشاجره پیاپی در خانواده ها، نبود روابط صمیمی در بین اعضای خانواده و مواردی از این قبیل نیز می تواند زمینه ساز بروز و افزایش استرس در نوجوانان باشد.

منبع:مشاوره-ازواج.com

کودک مضطرب

کودک مضطرب (استرس)

 

کودک مضطرب و استرس در کودک

اضطراب و استرس به عنوان یکی از اختلالات همه گیر در جهان کنونی شناخته شده که سن و سال نیز نمی شناسد و از دوران کودکی می تواند فرد را درگیر خود کرده و حتی در دوران سالمندی نیز افراد بسیاری با این مشکلات دست و پنجه نرم می کنند. عوامل مختلفی در بروز استرس و اضطراب در دوران های مختلف زندگی وجود دارد مثلا عواملی که موجب ایجاد استرس و اضطراب در یک کودک می شود ممکن است با عوامل ایجاد کننده اضطراب در یک بزرگسال یا سالمند کاملا متفاوت باشد اما به هر حال به عنوان یک دغدغه مهم بسیاری از کودکان درگیر اختلال اضطراب بوده که آمار آن ها در کشور ایران نیز بسیار زیاد و نگران کننده است. اولین اصل اساسی برای نجات کودک مضطرب از اضطرابش یافتن سر منشاها و دلایل مبتلا شدن کودک به اختلالات است که در بسیاری از مواقع این اختلال ریشه برونی دارد مثلا محیط مدرسه کودک، دوستان و اطرافیان او مورادی از این قبیل اما همیشه هم این طور نیست که کودک مضطرب در نتیجه عوامل بیرونی به وجود آید و مانند بزرگسالان که گاهی خودشان با پیش فرض های ذهنی و توقعاتی که از خود دارند عامل اصلی به وجود آمدن اضطراب هستند در کودکان نیز ریشه های درونی می تواند موجب بروز اضطراب و تنش در کودک گردد لذا در هر صورت به عنوان اولین گام والدین باید دلایل و ریشه به وجود آمدن اختلال اضطراب در کودک مضطرب خویش را بفهمند.

به طور مثال در کودکی که به مدرسه می رود از همان اول و قبل رفتن یعنی جدایی از والدین تا تنش های موجود در مدرسه و تکالیف و درس ها می تواند سبب بروز استرس و اضطراب در کودک شود و در این شرایط کودک حتما به بازی و سرگرمی نیاز دارد و نباید طوری برنامه ریزی کرد که تمامی وقت او با این گونه فعالیت ها پر گردد چرا که بسیاری از خانواده ها هستند که از همان دوران کودکی برنامه های فوق العاده بسیار زیادی برای کودک خود در نظر گرفته و فرصت کودک بودن و کودکی کردن را از بچه می گیرند لذا در مورد فوق برنامه هایی که برای کودک خود در نظر می گیرید نظر او را جویا شده و در مورد آن ها با او به صحبت بنشینید و در صورت عدم تمایل منطقی توسط او می توانید کمی از آن ها را تعدیل نموده و کم کنید.

یکی دیگر از موارد مهمی که می تواند موجب ایجاد کودک مضطرب شود رفتار والدین در  خانه و بحث هایی است که آن ها با یکدیگر می کنند مثلا صحبت کردن در مورد مسائل و مشکلات مالی خانواده و گلایه و شکایت از این مورد می تواند به شدت در کودک احساسات و تاثیرات منفی بر جای بگذارد لذا این گونه تنش ها و مسائل را به محیطی که کودکتان آن را نمی شنود برده و یا در ساعاتی راجع به این موضوعات بحث کنید که کودک در خانه نیست. تماشای صحنه های خشن و خطرناک نیز می تواند یکی دیگر از دلایل بروز اضطراب در کودکان باشد لذا اگر در خانه تلویزیون و یا فیلمی تماشا می کنید و کودک حضور دارد حتما باید به این نکته دقت نموده مثلا از دیدن فیلم ها و مستندهایی که بلایی مانند سیل و زلزله در آن است و یا فیلم های خشن که کشت و کشتار در آن صورت می گیرد به شدت پرهیز نمایید. بازی کودکان با بازی های رایانه ای و اندرویدی نیز این روزها یکی دیگر از دلایل ایجاد اضطراب در آنان است، کودکان بسیاری هستند که بدون توجه و کنترل توسط خانواده، ساعت ها از وقت خود را صرف بازی های رایانه ای خشن و خطرناک می کنند که برخی از آن ها حتی حاوی نکات بد اخلاقی نیز می باشد و به هر حال برای سن و سال کودکی اصلا مناسب نیست.

عوامل مشکل زای دیگر در کودک مضطرب می تواند مواردی مانند مرگ یکی از عزیزان و یا طلاق و سایر تنش های این چنینی در محیط زندگی باشد که لازم است که والدینی که از هم جدا شده اند نیز هرگز کودک را مجبور به انتخاب یکی از خودشان نکنند چرا که می تواند موجب بروز تنش و اضطراب شدید در او گردد. روش های برای درمان و کاهش استرس حتی در محیط خانواده وجود دارد که والدین با رعایت آن ها می توانند بسیاری از تنش های دوران کودکی را در فرزند خود کم نموده و او را برای زندگی آرام و بدون استرس و اضطراب آماده نمایند.

همچنین بخوانید : نوجوان مضطرب

اولین نکته این است که هرگز نباید کودک را مجبور به ارام شدن نمود و مثلا در هنگام صحبت با او به او گفت” وقتی با من صحبت میکنی اضطراب نداشته باش من مادر تو هستم” بلکه باید دلیل اضطراب را که فهمیده با آرامی و مهربانی بدون اینکه کودک متوجه شود با او غیر مستقیم سخن گفت مثلا اگر فهمیدید که او مثلا برای رفتن به مهمانی اضطراب دارد به او بگویید” عزیزم فکر کنم برنامه رفتن به مهمانی کمی تو را عصبی کرده است”.

دومین نکته این است که همیشه کودک را درک کنید مثلا اگر او اجرای موسیقی دارد نباید به او گفت” عزیزم استرس نداشته باش همه دوستان تو و والدین آن ها نیز در مراسم هستند!!” چرا که با این صحبت ها استرس او را بیشتر می کنید و یا طوری رفتار نکنید که کودک بفهمد شما از ترس او با خبر شده اید. والدین نباید کودک را از موقعیت هایی که باعث بروز استرس در او می شود سریعا دور کنند مثلا اگر کودک از یک عروسک گنده جلوی مغازه ترسید سریعا او را دور نکنید و او را به آرامی و بدون استرس به آن نزدیک نموده و حتی بگذارید آن را لمس کند. حرف زدن در مورد نگرانی ها می تواند راهکار مهم دیگر باشد مثلا اگر کودک اولین روز رفتن به مدرسه را در پیش دارد با او در مورد نگرانی ها و مواردی که احتمال می دهید با آن مواجه شود و راه حل هایش با او صحبت کنید و در این مورد مثبت اندیش بوده و مثبت سخن بگویید مثلا بگویید” امروز دوستان خوب بسیاری پیدا می کنی…”

منبع:e-teb.com