اختلال بی اعتنایی و نافرمانی در کودکان و نوجوانان✔️ نافرمانی مقابله ای

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی در کودکان و نوجوانان (ODD) نوعی اختلال رفتاری است که در آن کودکان و نوجوانان الگوهای رفتاری مکرر و مداوم از نافرمانی، بی‌توجهی و خصومت را نسبت به مراجع قدرت نشان می‌دهند. این رفتارها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

بحث و گفتگو با بزرگسالان
امتناع از پیروی از دستورالعمل‌ها
عمداً انجام کارهایی که باعث آزار دیگران می‌شود
خشمگین یا کینه توز بودن
لجبازی

فهرست مطالب

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی[۱] (ODD) یک اختلالی می باشد که بیشتر در کودکان و نوجوانان مشاهده می شود.

ویژگی های این اختلال عبارت از رفتار منفی، نافرمانی یا بی اعتنایی می باشد که نسبت به رفتار آزمایشی نرمال مشاهده شده در اکثر کودکان و در زمان های مختلف، بدتر می باشد. اکثر کودکان در دوره های مختلفی با مشکلاتی مواجه می شوند، به خصوص در طول دوره ۱۸ ماه تا سه سال و بعدا در طول دوره نوجوانی.

این دوره های سخت بخشی از فرآیند رشد نرمال مربوط به بدست آوردن احساس قوی تری نسبت به فردیت و جدا شدن از والدین می باشد.

با این وجود، اختلال بی اعتنایی و نافرمانی یک نوع رفتار بی اعتنایی می باشد که نسبت به رفتارهای فردی نرمال طولانی تر و شدیدتر می باشد، ولی آنقدر افراطی نمی باشد که شامل تخلف از قواعد اجتماعی یا حقوق دیگران باشد. راهنمای متخصصان سلامت روانی، راهنمای آماری و تشخیص اختلالات آماری، چهارمین چاپ، تجدید چاپ متنی[۲] (DSM – IV – TR)، ODD را به عنوان یکی از اختلالات رفتار مختل کننده دسته بندی کرده است.

[۱] Oppositional defiant disorder

[۲] Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders , fourth edition, text revision

عوامل و علائم

علائم اختلال اختلال بی اعتنایی و نافرمانی معمولاً در سنین ۶ تا ۸ سالگی شروع می شوند و در سنین نوجوانی به اوج خود می رسند. این اختلال در پسران شایع تر از دختران است.

عوامل

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی به عنوان یک مشکل برای خانواده ها و نه برای افراد، نامگذاری شده است. این مشکل در خانواده هایی صورت می گیرد که برخی از فاکتورهای زیر یا تمامی آنها در آن خانواده وجود داشته باشند:

محدودیت های اعمال شده از طریق والدین بیش از حد سخت گیرانه یا سهل انگار می باشند، یا با یک ترکیب ناسازگارانه از هر دو این موارد می باشند.
زندگی خانواده بدون ساختار مشخص می باشد؛ قواعد، محدودیت ها و نظم ها نامعین می باشند یا به صورت ناسازگارانه ای اعمال می شوند.
حداقل یکی از والدین، رفتار متضادی در تعاملات خودش با سایر افراد دارد.
برای مثال، ممکن است که پدر یا مادر در مقابل کودک خودشان، جر و بحث های زیادی با همسایه ها، کارمندان مغازه، سایر اعضای خانواده و غیره داشته باشد.
حداقل یکی از والدین به دلیل مشکلات عاطفی والدین (همانند افسردگی)، جدایی یا طلاق و یا ساعات کاری، به صورت فیزیکی یا عاطفی در دسترس کودک نمی باشند.

رفتار بی اعتنایی صورت گرفته از طرف کودک، می تواند یک رفتاری برای احساس ایمنی یا به دست آوردن کنترل باشد. همچنین این رفتار می تواند نشان دهنده تلاش برای جلب توجه یک سرپرست بی مسولیت و بی علاقه باشد.

همچنین ممکن است که فاکتورهای ژنتیکی در ODD وجود داشته باشند؛ به نظر می رسد که این اختلال در اغلب مواقع در خانواده ها صورت می گیرند. با این وجود، این الگو می تواند نشان دهنده رفتار انعکاسی باشد که از نسل های قبلی یاد گرفته شده است و منعکس کننده تاثیرات ژن یا ژن های اختلالی نباشد.

علائم

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی (ODD) یک اختلال رفتاری است که در آن کودکان و نوجوانان به طور مداوم و مکرر رفتارهای مقابله جویانه، چالش برانگیز و نافرمانی از بزرگسالان، به ویژه والدین و معلمان خود، نشان می دهند. این رفتارها می تواند شامل موارد زیر باشد: این رفتارها در مقایسه با حالت معمولی این رفتارها در کودکان دارای سن و سطح رشد مناسب، به میزان بیشتری در افراد ODD مشاهده شود.

یک الگوی رفتار منفی، خسمانه و بی اعتنایی که حداقل به مدت شش ماه به طول می کشد، و شامل چهار (یا بیشتر از چهار) مورد از موارد پایینی در کودک وجود دارد. کودک:

کنترل وضعیت خودش را از دست می دهد
بیش از حد به افراد بزرگسال اصرار می کند
در اغلب مواقع نسبت به قواعد یا درخواست های افراد بزرگسال بی توجهی می کند
به صورت تعمدی تلاش می کند تا افراد را تحریک کند
به خاطر اشتباهات یا بدرفتاری های خودش، سایر افراد را سرزنش می کند
در اغلب مواقع، به صورت سریع از طریق سایر افراد تحریک می شود
در اغلب مواقع خشمگین و بی میل است
در اغلب مواقع کینه توز است

به منظور تشخیص دادن اختلال بی اعتنایی و نافرمانی در کودک، باید اختلالات رفتاری منجر ایجاد اختلال قابل توجهی در عملکرد اجتماعی، آکادمیکی یا شغلی شود و این رفتار نباید صرفا در طول دوره های روان پریشی یا اختلال روانی صورت بگیرد.

در صورتی که فرد جوان ۱۸ ساله یا بزرگتر باشد، نباید معیارهای اختلال شخصیتی ضداجتماعی را داشته باشد

جدیدترین روش های روانشناسی کودک

آمارها

فرض بر این است که اختلال بی اعتنایی و نافرمانی، تقریبا در ۶% از کودکان ایالات متحده صورت می گیرد. این اختلال در بین افراد دارای وضعیت اقتصادی – اجتماعی پایین تر، در سطح گسترده تری رواج دارد.

در یکی از مطالعات صورت گرفته، در ۸% از کودکان مربوط به خانواده های کم درآمد، ODD تشخیص داده شده بود. این اختلال معمولا در سن شش سالگی کودک مشخص می شود.

قبل از سن نوجوانی (در ۹ تا ۱۲ سالگی) میزان تشخیص این اختلال در پسران بیشتر از دختران می باشد، ولی میزان این تشخیص در دوره نوجوانی، ما بین دختران و پسران یکسان می باشد.

تخمین زده شده است که در حدود یک سوم از کودکانی که دارای اختلال کمبود توجه / بیش فعالی (ADHD) هستند، همچنین دارای ODD هم می باشند. کودکانی که ODD دارند، در اغلب موارد به عنوان افراد مضطرب یا افسرده هم شناخته می شوند.

درمان اختلال نافرمانی مقابله ای در کودکان

درمان اختلال بی اعتنایی و نافرمانی بر روی هر دو مورد کودک و والدین متمرکز است. اهداف درمانی شامل کمک به کودک برای احساس محافظت شدن و ایمنی و آموزش به وی برای داشتن رفتار مناسب می باشد. ممکن است که والدین به یادگیری نحوه اعمال محدودیت های مناسب برای یک کودک و نحوه برخورد با کودک دارای رفتار ODD نیاز داشته باشند.

همچنین آنها ممکن است که به یادگیری نحوه آموزش و اجرای رفتار مورد دلخواه نیاز داشته باشند. همچنین والدین در مشکلاتی که منجر به فاصله گرفتن آنها از کودک می شود، به کمک نیاز دارند. چنین مشکلاتی می توانند شامل الکلیسم یا وابستگی به دارو، افسردگی و یا مشکلات مالی باشد.

در برخی از موارد، کمک های قانونی و اقتصادی می توانند لازم باشند. برای مثال، یک مادر مجرد می تواند به کمک های قانونی نیاز داشته باشد تا از طرف پدر کودک، حمایت هایی را برای کودک خودش به دست بیاورد. نیاز نداشته باشد که در دو جا کار بکند و می تواند بعد از ظهرها در خانه بماند و در کنار فرزند خودش باشد.

معمولا رفتار درمانی در درمان ODD مفید می باشد. رفتار درمانی بر روی تغییر رفتارهای خاص تمرکز می کند و بر روی تحلیل سابقه رفتاری یا سال های اولیه زندگی وی متمرکز نمی شود. تئوری مربوط به رفتار درمانی عبارت از این است که فرد می تواند مجموعه متفاوتی از رفتارها را یاد بگیرد تا آنها را جایگزین رفتارهایی بکند که منجر به ایجاد مشکلات می شوند. در اینجا چند نکته برای کمک به کودکان مبتلا به اختلال ODD آورده شده است:

صبور باشید و انتظارات واقع بینانه داشته باشید.
قوانین و انتظارات خود را واضح و روشن بیان کنید.
از عواقب منطقی و ثابت برای رفتارهای ناپسند استفاده کنید.
به کودک خود توجه مثبت نشان دهید.
در صورت نیاز از کمک متخصصان کمک بگیرید.

درمان اختلال نافرمانی مقابله ای معمولاً شامل ترکیبی از درمان های زیر است:

آموزش والدین: این نوع درمان به والدین کمک می کند تا درک کنند که چگونه با رفتارهای نافرمانی کودک خود کنار بیایند. والدین می آموزند که چگونه قوانین و انتظارات واضحی را تعیین کنند، چگونه به طور موثر با رفتارهای نافرمانی برخورد کنند و چگونه مهارت های ارتباطی مثبت را با کودک خود توسعه دهند.
رفتار درمانی شناختی (CBT): CBT یک نوع روان درمانی است که به کودکان کمک می کند تا الگوهای فکری و رفتاری خود را تغییر دهند. CBT برای کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای می تواند برای کمک به آنها در یادگیری نحوه کنترل خشم، حل مشکلات و بهبود مهارت های اجتماعی مفید باشد.
دارو درمانی: درمان دارویی اختلال نافرمانی مقابله ای توصیه نمی شود. با این حال، در برخی موارد، داروها ممکن است برای کمک به کنترل علائم شدیدتر، مانند پرخاشگری یا خشم مفید باشند.

اختلال نافرمانی مقابله ای در نوجوانان

اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) یک اختلال رفتاری است که در آن نوجوان به طور مکرر و مداوم رفتارهای نافرمانی، لجبازی، پرخاشگری و خصمانه از خود نشان می دهد. این رفتارها معمولاً در خانه و در تعامل با والدین و سایر اعضای خانواده دیده می شوند، اما ممکن است در مدرسه و سایر محیط های اجتماعی نیز مشاهده شوند.

علائم اختلال ODD در نوجوانان عبارتند از:

عصبانیت، تحریک پذیری و خشم
لجبازی و سرپیچی از دستورات
کینه توزی و انتقام جویانه بودن
پرخاشگری کلامی یا فیزیکی
عمداً کارهایی انجام دادن که باعث آزار دیگران می شود
متهم کردن دیگران به رفتارهای نادرست

اختلال نافرمانی مقابله ای در بزرگسالان

اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) یک اختلال رفتاری است که با رفتارهای نافرمانی، تحریک پذیری و خصومت مشخص می شود. این اختلال معمولاً در دوران کودکی تشخیص داده می شود، اما می تواند تا بزرگسالی ادامه یابد.

علائم اختلال ODD در بزرگسالان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

عصبانیت و تحریک پذیری بیش از حد
بحث و جدل با دیگران، به ویژه با افرادی که قدرت دارند
سرپیچی از قوانین یا دستورات
عمداً دیگران را آزار دادن یا ناراحت کردن
سرزنش دیگران برای اشتباهات خود

اختلال نافرمانی مقابله ای در بزرگسالان می تواند مشکلات زیادی در زندگی فرد ایجاد کند، از جمله:

مشکلات در روابط شخصی و کاری
مشکلات قانونی
سوء مصرف مواد
مشکلات سلامت روان

علت اختلال نافرمانی مقابله ای در بزرگسالان به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل مختلفی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند، از جمله:

عوامل ژنتیکی
مشکلات عصبی
مشکلات خانوادگی
سوء استفاده یا غفلت در دوران کودکی

درمان اختلال ODD در بزرگسالان معمولاً شامل ترکیبی از درمان های روانشناختی و دارویی است. درمان های روانشناختی می تواند به فرد کمک کند تا مهارت های مقابله با خشم و حل مسئله را بیاموزد. داروها نیز می توانند به کاهش علائم اختلال ODD، مانند تحریک پذیری و خشم، کمک کنند.

تفاوت اختلال سلوک و نافرمانی مقابله ای

اختلال سلوک (CD) و اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه (ODD) دو اختلال رفتاری هستند که در کودکان و نوجوانان شایع هستند. هر دو اختلال با رفتارهای پرخاشگرانه و چالش‌برانگیز مشخص می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی بین آنها وجود دارد.

شدت اختلال سلوک از اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه بیش تر است و درمان قطعی ندارد و باید همواره آن را کنترل کرد در حالی که اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه قابل درمان است.
سن شروع اختلال سلوک ۱۰ تا ۱۳ سالگی است در حالی که نافرمانی مقابله ای ۸ تا ۱۲ سالگی ایجاد می شود.

پیشگیری

پیشگیری از ODD با یک مراقبت مناسب شروع می شود. در صورت امکان، خانواده ها و مراقبانی که با آنها برخورد دارند، باید مراقب هر نوع مشکلی باشند که می تواند برای ارائه ساختار و توجه مورد نیاز از طرف والدین، موانعی را ایجاد کند.

تشخیص اولیه ODD و ADHD یک مورد الزامی برای به دست آوردن کمک برای کودک و خانواده می باشد که تا حد ممکن باید سریعا انجام شود. با مشخص شدن و درمان ODD در مراحل اولیه، توانایی کودک برای ایجاد الگوهای سالم در برخورد با سایر افراد افزایش می یابد.

تربیت کودک – کودک و نوجوان