نوشته‌ها

اختلال_نافرمانی_و_بی_اعتنایی_در

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی در کودکان و نوجوانان✔️ نافرمانی مقابله ای

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی در کودکان و نوجوانان (ODD) نوعی اختلال رفتاری است که در آن کودکان و نوجوانان الگوهای رفتاری مکرر و مداوم از نافرمانی، بی‌توجهی و خصومت را نسبت به مراجع قدرت نشان می‌دهند. این رفتارها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • بحث و گفتگو با بزرگسالان
  • امتناع از پیروی از دستورالعمل‌ها
  • عمداً انجام کارهایی که باعث آزار دیگران می‌شود
  • خشمگین یا کینه توز بودن
  • لجبازی

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی[۱] (ODD) یک اختلالی می باشد که بیشتر در کودکان و نوجوانان مشاهده می شود.

ویژگی های این اختلال عبارت از رفتار منفی، نافرمانی یا بی اعتنایی می باشد که نسبت به رفتار آزمایشی نرمال مشاهده شده در اکثر کودکان و در زمان های مختلف، بدتر می باشد. اکثر کودکان در دوره های مختلفی با مشکلاتی مواجه می شوند، به خصوص در طول دوره ۱۸ ماه تا سه سال و بعدا در طول دوره نوجوانی.

این دوره های سخت بخشی از فرآیند رشد نرمال مربوط به بدست آوردن احساس قوی تری نسبت به فردیت و جدا شدن از والدین می باشد.

با این وجود، اختلال بی اعتنایی و نافرمانی یک نوع رفتار بی اعتنایی می باشد که نسبت به رفتارهای فردی نرمال طولانی تر و شدیدتر می باشد، ولی آنقدر افراطی نمی باشد که شامل تخلف از قواعد اجتماعی یا حقوق دیگران باشد. راهنمای متخصصان سلامت روانی، راهنمای آماری و تشخیص اختلالات آماری، چهارمین چاپ، تجدید چاپ متنی[۲] (DSM – IV – TR)، ODD را به عنوان یکی از اختلالات رفتار مختل کننده دسته بندی کرده است.

 


[۱] Oppositional defiant disorder

[۲] Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders , fourth edition, text revision

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی در کودکان و نوجوانان

عوامل و علائم

علائم اختلال اختلال بی اعتنایی و نافرمانی معمولاً در سنین ۶ تا ۸ سالگی شروع می شوند و در سنین نوجوانی به اوج خود می رسند. این اختلال در پسران شایع تر از دختران است.

عوامل

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی به عنوان یک مشکل برای خانواده ها و نه برای افراد، نامگذاری شده است. این مشکل در خانواده هایی صورت می گیرد که برخی از فاکتورهای زیر یا تمامی آنها در آن خانواده وجود داشته باشند:

  • محدودیت های اعمال شده از طریق والدین بیش از حد سخت گیرانه یا سهل انگار می باشند، یا با یک ترکیب ناسازگارانه از هر دو این موارد می باشند.
  • زندگی خانواده بدون ساختار مشخص می باشد؛ قواعد، محدودیت ها و نظم ها نامعین می باشند یا به صورت ناسازگارانه ای اعمال می شوند.
  • حداقل یکی از والدین، رفتار متضادی در تعاملات خودش با سایر افراد دارد.
  • برای مثال، ممکن است که پدر یا مادر در مقابل کودک خودشان، جر و بحث های زیادی با همسایه ها، کارمندان مغازه، سایر اعضای خانواده و غیره داشته باشد.
  • حداقل یکی از والدین به دلیل مشکلات عاطفی والدین (همانند افسردگی)، جدایی یا طلاق و یا ساعات کاری، به صورت فیزیکی یا عاطفی در دسترس کودک نمی باشند.

رفتار بی اعتنایی صورت گرفته از طرف کودک، می تواند یک رفتاری برای احساس ایمنی یا به دست آوردن کنترل باشد. همچنین این رفتار می تواند نشان دهنده تلاش برای جلب توجه یک سرپرست بی مسولیت و بی علاقه باشد.

همچنین ممکن است که فاکتورهای ژنتیکی در ODD وجود داشته باشند؛ به نظر می رسد که این اختلال در اغلب مواقع در خانواده ها صورت می گیرند. با این وجود، این الگو می تواند نشان دهنده رفتار انعکاسی باشد که از نسل های قبلی یاد گرفته شده است و منعکس کننده تاثیرات ژن یا ژن های اختلالی نباشد.

علائم

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی (ODD) یک اختلال رفتاری است که در آن کودکان و نوجوانان به طور مداوم و مکرر رفتارهای مقابله جویانه، چالش برانگیز و نافرمانی از بزرگسالان، به ویژه والدین و معلمان خود، نشان می دهند. این رفتارها می تواند شامل موارد زیر باشد: این رفتارها در مقایسه با حالت معمولی این رفتارها در کودکان دارای سن و سطح رشد مناسب، به میزان بیشتری در افراد ODD مشاهده شود.

یک الگوی رفتار منفی، خسمانه و بی اعتنایی که حداقل به مدت شش ماه به طول می کشد، و شامل چهار (یا بیشتر از چهار) مورد از موارد پایینی در کودک وجود دارد. کودک:

  • کنترل وضعیت خودش را از دست می دهد
  • بیش از حد به افراد بزرگسال اصرار می کند
  • در اغلب مواقع نسبت به قواعد یا درخواست های افراد بزرگسال بی توجهی می کند
  • به صورت تعمدی تلاش می کند تا افراد را تحریک کند
  • به خاطر اشتباهات یا بدرفتاری های خودش، سایر افراد را سرزنش می کند
  • در اغلب مواقع، به صورت سریع از طریق سایر افراد تحریک می شود
  • در اغلب مواقع خشمگین و بی میل است
  • در اغلب مواقع کینه توز است

به منظور تشخیص دادن اختلال بی اعتنایی و نافرمانی در کودک، باید اختلالات رفتاری منجر ایجاد اختلال قابل توجهی در عملکرد اجتماعی، آکادمیکی یا شغلی شود و این رفتار نباید صرفا در طول دوره های روان پریشی یا اختلال روانی صورت بگیرد.

در صورتی که فرد جوان ۱۸ ساله یا بزرگتر باشد، نباید معیارهای اختلال شخصیتی ضداجتماعی را داشته باشد

آمارها

فرض بر این است که اختلال بی اعتنایی و نافرمانی، تقریبا  در ۶% از کودکان ایالات متحده صورت می گیرد. این اختلال در بین افراد دارای وضعیت اقتصادی – اجتماعی پایین تر، در سطح گسترده تری رواج دارد.

در یکی از مطالعات صورت گرفته، در ۸% از کودکان مربوط به خانواده های کم درآمد، ODD تشخیص داده شده بود. این اختلال معمولا در سن شش سالگی کودک مشخص می شود.

قبل از سن نوجوانی (در ۹ تا ۱۲ سالگی) میزان تشخیص این اختلال در پسران بیشتر از دختران می باشد، ولی میزان این تشخیص در دوره نوجوانی، ما بین دختران و پسران یکسان می باشد.

تخمین زده شده است که در حدود یک سوم از کودکانی که دارای اختلال کمبود توجه / بیش فعالی (ADHD) هستند، همچنین دارای ODD هم می باشند. کودکانی که ODD دارند، در اغلب موارد به عنوان افراد مضطرب یا افسرده هم شناخته می شوند.

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی در کودکان و نوجوانان

درمان اختلال نافرمانی مقابله ای در کودکان

درمان اختلال بی اعتنایی و نافرمانی بر روی هر دو مورد کودک و والدین متمرکز است. اهداف درمانی شامل کمک به کودک برای احساس محافظت شدن و ایمنی و آموزش به وی برای داشتن رفتار مناسب می باشد. ممکن است که والدین به یادگیری نحوه اعمال محدودیت های مناسب برای یک کودک و نحوه برخورد با کودک دارای رفتار ODD نیاز داشته باشند.

همچنین آنها ممکن است که به یادگیری نحوه آموزش و اجرای رفتار مورد دلخواه نیاز داشته باشند. همچنین والدین در مشکلاتی که منجر به فاصله گرفتن آنها از کودک می شود، به کمک نیاز دارند. چنین مشکلاتی می توانند شامل الکلیسم یا وابستگی به دارو، افسردگی و یا مشکلات مالی باشد.

در برخی از موارد، کمک های قانونی و اقتصادی می توانند لازم باشند. برای مثال، یک مادر مجرد می  تواند به کمک های قانونی نیاز داشته باشد تا از طرف پدر کودک، حمایت هایی را برای کودک خودش به دست بیاورد. نیاز نداشته باشد که در دو جا کار بکند و می تواند بعد از ظهرها در خانه بماند و در کنار فرزند خودش باشد.

معمولا رفتار درمانی در درمان ODD مفید می باشد. رفتار درمانی بر روی تغییر رفتارهای خاص تمرکز می کند و بر روی تحلیل سابقه رفتاری یا سال های اولیه زندگی وی متمرکز نمی شود. تئوری مربوط به رفتار درمانی عبارت از این است که فرد می تواند مجموعه متفاوتی از رفتارها را یاد بگیرد تا آنها را جایگزین رفتارهایی بکند که منجر به ایجاد مشکلات می شوند. در اینجا چند نکته برای کمک به کودکان مبتلا به اختلال ODD آورده شده است:

  • صبور باشید و انتظارات واقع بینانه داشته باشید.
  • قوانین و انتظارات خود را واضح و روشن بیان کنید.
  • از عواقب منطقی و ثابت برای رفتارهای ناپسند استفاده کنید.
  • به کودک خود توجه مثبت نشان دهید.
  • در صورت نیاز از کمک متخصصان کمک بگیرید.

درمان اختلال نافرمانی مقابله ای معمولاً شامل ترکیبی از درمان های زیر است:

  • آموزش والدین: این نوع درمان به والدین کمک می کند تا درک کنند که چگونه با رفتارهای نافرمانی کودک خود کنار بیایند. والدین می آموزند که چگونه قوانین و انتظارات واضحی را تعیین کنند، چگونه به طور موثر با رفتارهای نافرمانی برخورد کنند و چگونه مهارت های ارتباطی مثبت را با کودک خود توسعه دهند.
  • رفتار درمانی شناختی (CBT): CBT یک نوع روان درمانی است که به کودکان کمک می کند تا الگوهای فکری و رفتاری خود را تغییر دهند. CBT برای کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای می تواند برای کمک به آنها در یادگیری نحوه کنترل خشم، حل مشکلات و بهبود مهارت های اجتماعی مفید باشد.
  • دارو درمانی: درمان دارویی اختلال نافرمانی مقابله ای توصیه نمی شود. با این حال، در برخی موارد، داروها ممکن است برای کمک به کنترل علائم شدیدتر، مانند پرخاشگری یا خشم مفید باشند.

اختلال نافرمانی مقابله ای در نوجوانان


اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) یک اختلال رفتاری است که در آن نوجوان به طور مکرر و مداوم رفتارهای نافرمانی، لجبازی، پرخاشگری و خصمانه از خود نشان می دهد. این رفتارها معمولاً در خانه و در تعامل با والدین و سایر اعضای خانواده دیده می شوند، اما ممکن است در مدرسه و سایر محیط های اجتماعی نیز مشاهده شوند.

علائم اختلال ODD در نوجوانان عبارتند از:

  • عصبانیت، تحریک پذیری و خشم
  • لجبازی و سرپیچی از دستورات
  • کینه توزی و انتقام جویانه بودن
  • پرخاشگری کلامی یا فیزیکی
  • عمداً کارهایی انجام دادن که باعث آزار دیگران می شود
  • متهم کردن دیگران به رفتارهای نادرست


اختلال نافرمانی مقابله ای در بزرگسالان


اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) یک اختلال رفتاری است که با رفتارهای نافرمانی، تحریک پذیری و خصومت مشخص می شود. این اختلال معمولاً در دوران کودکی تشخیص داده می شود، اما می تواند تا بزرگسالی ادامه یابد.

علائم اختلال ODD در بزرگسالان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • عصبانیت و تحریک پذیری بیش از حد
  • بحث و جدل با دیگران، به ویژه با افرادی که قدرت دارند
  • سرپیچی از قوانین یا دستورات
  • عمداً دیگران را آزار دادن یا ناراحت کردن
  • سرزنش دیگران برای اشتباهات خود

اختلال نافرمانی مقابله ای در بزرگسالان می تواند مشکلات زیادی در زندگی فرد ایجاد کند، از جمله:

  • مشکلات در روابط شخصی و کاری
  • مشکلات قانونی
  • سوء مصرف مواد
  • مشکلات سلامت روان

علت اختلال نافرمانی مقابله ای در بزرگسالان به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل مختلفی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند، از جمله:

  • عوامل ژنتیکی
  • مشکلات عصبی
  • مشکلات خانوادگی
  • سوء استفاده یا غفلت در دوران کودکی

درمان اختلال ODD در بزرگسالان معمولاً شامل ترکیبی از درمان های روانشناختی و دارویی است. درمان های روانشناختی می تواند به فرد کمک کند تا مهارت های مقابله با خشم و حل مسئله را بیاموزد. داروها نیز می توانند به کاهش علائم اختلال ODD، مانند تحریک پذیری و خشم، کمک کنند.

اختلال بی اعتنایی و نافرمانی در کودکان و نوجوانان

تفاوت اختلال سلوک و نافرمانی مقابله ای

اختلال سلوک (CD) و اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه (ODD) دو اختلال رفتاری هستند که در کودکان و نوجوانان شایع هستند. هر دو اختلال با رفتارهای پرخاشگرانه و چالش‌برانگیز مشخص می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی بین آنها وجود دارد.

  • شدت اختلال سلوک از  اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه بیش تر است و درمان قطعی ندارد و باید همواره آن را کنترل کرد در حالی که اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه قابل درمان است.
  • سن شروع اختلال سلوک ۱۰ تا ۱۳ سالگی است در حالی که نافرمانی مقابله ای ۸ تا ۱۲ سالگی ایجاد می شود.

پیشگیری

پیشگیری از ODD با یک مراقبت مناسب شروع می شود. در صورت امکان، خانواده ها و مراقبانی که با آنها برخورد دارند، باید مراقب هر نوع مشکلی باشند که می تواند برای ارائه ساختار و توجه مورد نیاز از طرف والدین، موانعی را ایجاد کند.

تشخیص اولیه ODD و ADHD یک مورد الزامی برای به دست آوردن کمک برای کودک و خانواده می باشد که تا حد ممکن باید سریعا انجام شود. با مشخص شدن و درمان ODD در مراحل اولیه، توانایی کودک برای ایجاد الگوهای سالم در برخورد با سایر افراد افزایش می یابد.

بیش فعالی در نوجوانان بخش دوم-K

بیش فعالی در نوجوانان (بخش دوم)

برای تشخیص اینکه نوجوان تان مبتلا به اختلال بیش فعالی هست یا خیر، می بایست علایم متعددی از بیش فعالی و تکانشی بودن و یا بی توجهی و یا هر دو به مدت ۶ ماه یا بیشتر مشاهده شود.

علاوه بر این، لازم است علایم در دو یا بیشتر از دو موقعیت (مثلا خانه و مدرسه) اتفاق بیفتد.

نکته ی جالب توجه آن است که ممکن است نوجوان شما در اولین برخورد در مطب روانشناس، هیچ یک از علایم را نشان ندهد و به همین دلیل مشاهدات دقیق شما به عنوان والدین و یا معلم بسیار تعیین کننده است.

در ادامه با پاسخ های بله یا خیر، چک لیست بیش فعالی را تکمیل نمایید و هنگام مراجعه به روانشناس آن را همراه داشته باشید.

تکانشی بدون

  1. اغلب قبل ازاینکه سوال کامل پرسیده شود پاسخ می دهد.                                   بلی        خیر
  2. اغلب حرف دیگران را قطع می کند.                                                              بلی        خیر
  3. اغلب به سختی نوبت را رعایت می کند یا در صف می ایستد.                               بلی        خیر

بیش فعالی

  • اغلب بیش از حد حرف می زند.                                                                   بلی          خیر
  • اغلب وقتی که نشسته دست و پایش را تکان می دهد و در جایش آرام نمی گیرد.      بلی           خیر
  • اغلب در آرام بازی کردن مشکل دارد.                                                            بلی           خیر
  • اغلب در موقعیت هایی که لازم است آرام بنشیند، جای خود را ترک می کند.           بلی            خیر
  • اغلب بیش از حد بالا و پایین می پرد و یا می دود.                                            بلی           خیر
  • اغلب به نظر می رسد در حال حرکت است.                                                     بلی           خیر

بی توجهی

  1. اغلب قادر به توجه کردن به جزییات نیست و بخاطر بی دقتی اشتباه می کند.           بلی           خیر
  2. اغلب در کام کردن ک تکلیف و تمرکز برآن مشکل دارد.                                     بلی           خیر
  3. اغلب در موقعیت های روزمره فراموشکار است.                                                 بلی           خیر
  4. اغلب به آسانی حواسش پرت می شود.                                                          بلی            خیر
  5. اغلب به نظر می رسد که به حرف ها یا دستورات دیگان گوش نمی دهد.                بلی            خیر
  6. ۱۵)    اغلب در سازمان دهی تکالیف  وفعالیت ها مشکل دارد.                                   بلی           خیر
  7. فعالیت هایی که نیازمند تمرکز ذهنی طولانی هستند را دوست ندارد یا از آن ها اجتناب می کند.

                                                                                                        بلی            خیر

  1. اغلب وسایلش را گم می کند.                                                                   بلی           خیر
  2. ۱۸)    اغلب نمی تواند بر اساس دستورالعمل پیش رود.                                         بلی            خیر
  • آیا علایم فوق به مدت ۶ ماه یا بیشتر وجود دارند؟
  • آیا این رفتارها باعث ایجاد مشکل یا اختلال شده است؟
  • آیا این رفتارها در بیش از یک موقعیت وجود دارند؟
  • آیا این علایم قبل از سن ۷ سالگی وجود داشته اند؟

اگر پاسخ تان در ۶ مورد و یا بیشتر از موارد بالا بله است و به هر چهار سوال بالا جواب بله داده اید، توصیه می شود با یک متخصص مشورت کنید تا بیش فعالی نوجوان تان دقیق تر بررسی شود.


جدیدترین روش های درمان بیش فعالی

بیش فعالی در اغلب موارد یک اختلال طولانی مدت است که تا پایان عمر ادامه پیدا می کند و دلایل زیستی زیادی در پیدایش آن دخیل اند.

فرد بیش فعال، نشانگان بیش فعالی را در دوران کودکی و تا قبل از سن ۷ سالگی نیز داشته است.

 با ورود به دوران بلوغ و تجربه نشانگان بلوغ، برخی از نوجوانان ممکن است علایم بیش فعالی را به طور کلی ترک کنند.

اما در اکثر موارد این اختلال در دوران بلوغ، وخیم تر می شود و نیاز به درمان را ضروری تر می کند.

به دلیل تنوع مشکلات مروبط به این این اختلال، مسلما امکان آن که یک نوع درمان به تنهایی بتواند تمامی الزامات درمانی را برآورده کند، وجود ندارد.

به همین دلیل متخصصان، اغلب راهبردهای درمانی متععدی را ترکیب می کنند تا هریک جنبه ی متفاوتی از مشکلات روانی- اجتماعی نوجوان را مدنظر قرار دهند.

هیچ یک از این مداخلات نباید به عنوان شفادهنده در نظر گرفته شوند بلکه ارزش آن ها در کاهش سطح علایم اختلال و مشکلات رفتاری و هیجانی مرتبط با آن است.

وقتی هر یک از این درمان ها متوقف شوند، اغلب علایم اختلال به سطح پیش از درمان بر می گیرند و باید گفت رمز اثربخشی هر مداخله، در تداوم آن به صورت طولانی مدت است.

۱. دارو درمانی

در صورتی که بیش فعالی به صورت قطعی تشخیص داده شود، پزشک به منظور کنترل علایم، دارو تجویز خواهد کرد.

در فراتحلیل انجام شده توسط عابدی و همکاران (۱۳۹۱)، محققان به مقایسه میزان تاثیر درمان های دارویی، روانشناختی و آموزشی بر کاهش علایم اختلال بیش فعالی- نقص توجه پرداختند.

یافته های پژوهش نشان دهنده ی آن بود که میزان اثرگذاری مداخلات روانشناختی برکاهش نشانه های کلی اختلال نقص توجه .

بیش فعالی ۵۴/۰، بر علایم نقص توجه ۴۸/۰، بر بیش فعالی ۵۹/۰ و همچنین میزان اندازه اثر درمان های دارویی نسبت به مداخلات روانشناختی بسیار بیشتر و برابر با عدد ۷۶/۰ می باشد.

۲.درمان های رفتاری

به عنوان یک نوجوان بیش فعال، والد و یا مربی ای که با نوجوانان بیش فعال سر وکار دارید، لازم است بدانید، مدیریت نشانگان بیش فعالی، نیازمند “برنامه ریزی ویژه” است.

به عبارت دیگر فرزند شما به برنامه های رایج مدرسه و خانه پاسخ خوبی نخواهد داد و لازم است برای او برنامه ی ویژه ای داشته باشید.

  • به منظور کاهش نقص توجه در این افراد، لازم است محرک های محیطی به حداقل برسد.

نوجوان بیش فعال نیازمند آن است که محیط یادگیری، کلاس درس، اتاق و نیمکتش تاحد ممکن خلوت و عاری از شلوغی باشد

  • در کنار کنترل محرک های محیطی، لازم است برخی مهارت های پایه مانند برنامه ریزی و سازمان دهی کارهایی مانند انجام تکالیف کلاسی را به طور حساب شده به او آموزش دهید.
  • باتوجه به پایین بودن دامنه ی توجه در این افراد، لازم است معلم، با در نظر گرفتن تفاوت های فردی، زمان بندی های خاصی را برای نوجوان بیش فعال در نظر بگیرد.

               به عنوان مثال، او می تواند بعد از ۱۵ دقیقه فعالیت کلاسی، جایزه ای مثل رفتن در حیات مدرسه               و دویدن دریافت کند و یا در فعالیت های حرکتی مانند نماینده کلاس شدن، دخالت داده شود تا بی قراری اش در جهت مثبت سوق داده شود.

  • از چک لیست رفتاری روزانه استفاده کنید. برای مدیریت رفتار فرد بیش فعال لازم است انتظارات خود را به طور واضح و شفاف بیان کنید و برای عینی کردن نتایج، از یک چک لیست استفاده کنید.

مثلا می توانید به نوجوان آموزش دهید تا اهداف امروز خود را روی کاغذ بنویسد، برای هر کدام جایزه ای در نظر بگیرد و گام های لازم برای انجام ان را یادداشت کند.

سپس در پایان روز، در صورت موفقیت به خود جایزه دهد.

فراموش نکنید تشویق های کلامی و غیر کلامی شما نیز در موفقیت او نقش به سزایی خواهد داشت.

  • باتوجه به بحران های دوره ی بلوغ، بی قراری درونی و تشویش ذهنی نوجوان بیشتر خواهد شد و این مساله خطر عود نشانگان نقص توجه و بیش فعالی را به دنبال دارد.

بنابراین با فرزندتان گفت و گو کنید تا از حمایت های یک مشاور یا روانشناس در مدرسه بهره ببرد.


انتظارات نوجوانان از والدین

انتظارات نوجوانان از والدین

تا اینجا هر چه مقاله نوشتیم در مورد دغدغه های والدین بود، اکنون در این مقاله انتظارهایی که ممکن است نوجوانان از والدین خود داشته باشند اشاره خواهیم کرد “با ما همراه باشید.

انتظار نوجوان از بزرگسالانی که از نظر او و همچنین در زندگی اش ارزش و اهمیت دارند، را ادامه مطلب