رفتارهای تهدید آمیر نوجوانان

اختلال رفتاری مقابله ای (ODD) یا اختلال سلوک؟؟؟؟

اگر نوجوان شما به صورت پرخاشگرانه با شما رفتار کند و شروع به تهدید کردن شما کند واکنش شما چیست؟ نه تنها برای به دست آوردن چیزی که می خواهد خشمگین شود بلکه این خشم او باعث ترس شما نیز بشود. شما چه عکس العملی نشان می دهید؟ اگر نوجوان شما درب های خانه را به روی شما قفل کند و مانع خروج شما از خانه شود و با نگاهی عصبانی و نفرت دار به شما خیره شود آیا این رفتار نوجوان شماا نوعی اختلال نافرمانی مقابله ای و یا اختلال سلوک است؟ چگونه می توان با آن مقابله کرد؟

این ها سوالاتی هستند که به آسانی نمی توان به آنها پاسخ داد. ما هر روز با والدینی صحبت می کنیم که در ابتدا بزرگ کردن فرزندشان برایشان نوعی رویا بوده ولی اکنون این رویا برای آنها تبدیل به نوعی کابوس شبانه شده است. این مقاله به مشکلات والدینی می پردازد که هر روزه با پرخاشگری ها و زورگویی های نوجوانانشان روبه رو می شوند. تمرکز ما در این مقاله بر چگونگی درک و واکنش به این رفتارهاست در این مقاله تمرکز ما بر فهم این رفتارها و پاسخ دهی به انهاست. در عین حمایت از گروهی از والدین که احساس می کنند تنها مانده اند و هیچ کسی نیست که به آنها کمک کند و شرایط آنها را درک کند. ما اینجا هستیم که بگوییم ما شما را درک می کنیم و شما تنها نیستید.

آیا این رفتارها اختلال رفتاری نافرمانی مقابله ای است و یا اختلال سلوک؟

بسیاری از والدین و حتی متخصصان به سختی تفاوت بین اختلال رفتاری مقابله ای (ODD) و اختلال سلوک را تشخیص می دهند. اختلال رفتاری مقابله ای نوجوانان توصیف کننده نوجوان یا کودکی است که با کسانی که احساس می کنند نسبت به آنها قدرتمند هستند و به نوعی مسئول آنها هستند دائما در حال جنگ و مخالفتند. مانند والدین و معلمان، کودکان با این اختلال عموما به راحتی کنترل خود را از دست می دهند و خشمگین می شوند، در مقابل قوانین و هنجارها مقاومت می کنند و به طور کلی در مقابل ناکامی و شکست تحمل کمی دارند. از اینکه مورد کنترل قرار بگیرند بسیار عصبانی می شوند و مشخصه اصلی آنها واکنش شدید نسبت به مورد نظارت و کنترل قرار گرفتن است.

اختلال سلوک مختص کودکان و نوجوانانی با سنین بالاتر است. کودکان و نوجوانانی که اغلب سعی در از بین بردن و تجاوز به حقوق دیگران دارند. پرخاشگری، تهدید و ایجاد ترس و وحشت در دیگر افراد و یا حتی حیوانات، دزدی کردن و خسارت وارد آوردن به اموال شخصی دیگران و یا اموال عمومی از مشخصه های افرادی است که دارای اختلال سلوک هستند . DSM-5. (راهنمای تشخیصی ختلالات روانی) این افراد را دارای «سبک بین فردی خشن و بی احساس» توصیف کرده است. این عنوان به معنی فقدان احساس دلسوزی و ترحم در افراد است که این فقدان موجب می شود آنها نتوانند درک کنند که رفتارهایشان تا چه حد ممکن است به دیگران از لحاظ جسمی و احساسی آسیب وارد کند.

تفاوت کلیدی بین اختلال رفتاری مقابله ای (ODD) و اختلال سلوک در نقش کنترل و نوعی واکنش آنها به تحت کنترل بودن است. کودکانی که دارای اختلال رفتاری مقابله ای هستند از اینکه تحت کنترل قرار بگیرند خشمگین می شوند و با آن مقابله می کنند اما کودکان دارای اختلال سلوک نه تنها تحت کنترل قرار دادن آنها باعث پرخاشگری آنها می شود بلکه آنها سعی می کنند دیگران را نیز مورد کنترل قرار دهند. این ویژگی ممکن است در رفتارهایی مثل دست زدن به وسایل شخصی دیگران بدون اجازه صرفا به این بهانه که «من این رو می خوام» انعکاس پیدا کند. آنها هم چنین برای به دست آوردن چیزهایی که متعلق به آنها نیست دست به پرخاشگری و تهدید دیگران نیز می زنند. والدینی که چنین کودکانی دارند اغلب محیط خانه خود را ترسناک توصیف می کنند و بیان می کنند رفتارهای کودکانشان آنها را عصبانی، نا امید، افسرده و غمگین می کند که در نهایت موجب ترس آنها می شود. اگر شما معتقدید که کودکتان دچار اختلال رفتاری سلوک شده است پنج را ه حلی که در زیر ارائه می کنیم می تواند به شرایط شما کمک کند.

والدینی که کودکانی با اخلال رفتاری سلوک دارند.

موقعیت را بپذیرید. هیچ پدر و مادری انتظار ندارد که روزی برسد که ببیند فرزندشان در مقابل آنها ایستاده و آنها را مورد تهدید قرار می دهد و دست به کارهای غیرقانونی می زند ممکن است برخی والدین برای این رفتارهای فرزندشان به دنبال توجیهی منطقی باشند اما این کار تنها باعث بدتر شدن شرایط می شود. پذیرفتن واقعیت و درک این شرایط به این معنی نیست که شما رفتارهای فرزندتان را به همین شکل پذیرفته اید. بلکه به این معنی است« این شرایطی است که در حال حاضر وجود دارد.» و می تواند برای شما نقطۀ شروعی برای درک و واکنش به این موقعیت باشد.
حفظ امنیت را در اولویت اول قرار دهید، امنیت خودتان، فرزندتان و دیگر اعضای خانواده

اگر شما والدین یک نوجوان معمولی هستید شما می توانید به کارهایی ماندن نظافت اتاق ها بپردازید و یا از فرزندتان انتظا رکسب نمرۀ خوب در مدرسه و یا شرکت در کلاس های آواز داشته باشید. ولی اگر شما دارای نوجوانی هستید که دچار اختلال رفتاری سلوک است ومدام رفتارهای پرخاشگرانه و زورگویانه از او سر می زند و محیط خانه را مدام با تهدید های خود نسبت به شما و دیگر اعضای خانواده متشنج می کند حفظ امنیت اولین فاکتوری است که شما در خانه تان باید در اولویت قرار دهید.

اگر دختر شما زمانی که از او می پرسید آیا تکالیفش را انجام داده است یا خیر به شما بر می گردد و پرخاشگری می کند واکنش به او نشان ندهید. اما آیا این رفتار شما به این معنی است که شما نسبت به او بی تفاوت هستید؟ خیر بلکه به این معنی است که شما نمی خواهید شرایط را از وضع موجود بدتر کنید. اگر پسر شما اجازه نمی دهد که به اتاقش بروید و ببینید که آیا اتاق خود را همانگونه که از او خواسته بودید مرتب کرده است یا خیر، پس سعی کنید این کار را انجام ندهید. اگر شما از پرخاشگری های نوجوانتان می ترسید پس سعی کنید در حد امکان شرایطی را فراهم نکنید که او بتواند نسبت به شما پرخاشگری کند.

پاسخ های شما نسبت به این رفتارها به این معنی نیست که شما اجازه می دهید نوجوانان کنترل خانه را دست بگیرد. به یاد داشته باشید ما در حال شناخت شرایط موجود هستیم نه ایجاد شرایطی که باید باشد. اگر کودک همسایه شما را تهدید و نسبت به شما پرخاشگری می کند واکنش شما چیست؟ سعی نکنید شرایط را وخیم تر کنید اگر چه پرخاشگری جسمی رفتاری خطرناک است اما در برخی موارد آنقدر جدی نیست که نیازی به دخالت پلیس باشد ولی در کل رفتاری جدی و خطرناک است که نباید آن را دست کم گرفت. نکته ای که در پشت رفتار تهدید جسمانی وجود دارد نوعی تهدید غیر کلامی است و آن این است که اگر تو کاری که من می خواهم را انجام ندهی من به تو آسیب جسمانی می رسانم. و در واقع او از طریق ترسی که در شما ایجاد می کند سعی در کنترل شما دارد. اگر فرزندتان متوجه شود که موفق شده شما را بترساند قدرت را به دست می گیرد و قدرت از شما به او منتقل می شود. اگر شما نمی توانید ترس خود را پنهان کنید و در مقابل رفتار تهدید آمیز فرزندتان وحشت زده می شوید سعی کنید تا حدی که ممکن است خود را در چنین موقعیت هایی قرار ندهید. بار دیگر تکرار می کنیم که این رفتار شما به معنای تسلیم شدن در مقابل فرزندتان نیست بلکه پذیرفتن واقعیت است.

در صورتی که شما نتوانید موقعیت را به درستی بشناسید حفظ امنیت کار بسیار دشواری است. دغدغۀ اولیه برای زمانی که شما می خواهید به اختلال رفتاری سلوک فرزندتان پاسخ دهید، پیش گیری است. اگر کودک شما نسبت به حیوانات بی رحم و خشن است، حیوان خانگی نگه ندارید. اگر دختر شما خشن و پرخاشگر است او را با خواهر و بردارهای کوچکتر از خود تنها نگذارید. اگر پسر شما زمانی که به اتاق او می روید پرخاشگری می کنند پس به اتاق او نروید. اگر دخترتان زمانی که از او راجع به اینکه ایا تکالیفش را انجام داده یا خیر می پرسید عصبانی می شود پس این سوال را از او نپرسید. واقعیت این است که اگر او تکالیفش را انجام ندهد در امتحاناتش شکست خواهد خورد. این اتفاقی است که می افتد اگر او به اندازه ای بزرگ شده که بتواند شما را تهدید کند و بترساند پس به اندازه ای نیز بزرگ شده است که بفهمد اگر تکالیف مدرسه اش را انجام ندهد نمی تواند در امتحانات قبول شود و به کلاس بعدی برود.

از سرزنش کردن بپرهیزید. سرزنش کردن رفتارهای فرزندتان تنها اتلاف وقت است. سعی کنید دست از سرزنش کردن خودتان، دوستان فرزندتان و یا حتی خود فرزندتان بردارید.

مطمئنا باید او را مسئول بدانید اما سرزنش کردن تنها باعث ایجاد احساس خشم و نفرت در شما می شود. فرزند شما دست به کارهایی می زند که عواقب خوبی ندارد و حتی در طولانی مدت عواقب کارهایش دامن گیر خودش نیز می شود. و او بایستی در مقابل این اتفاقات پاسخگو باشد. به یاد داشته باشید مشخصۀ اصلی اختلال رفتاری سلوک نفوذ و تحت کنترل خود در آوردن دیگران است. اینکه او شما را مجبور کند که مسئولیت رفتارهای منفی او را به عهده بگیرید نیز شکل دیگری از نفوذ است. اگر شما خود را به خاطر رفتارهای او سرزنش کنیدباعث می شوید که احساس گناه به شما دست بدهد و خود را مسئول رفتارهای او بدانید در نتیجه نمی توانید به طور موثر به عنوان یک پدر و یا مادر نسبت به شرایط موجود واکنش نشان دهید.

آنچه می توانید، کنترل کنید. اگر چه ممکن است شما از قرار گرفتن در شرایط خاصی پرهیز کنید تا اوضاع بدتر نشود اما به این معنی نیست که شما کنترل رفتارهای خود را نیز از دست داده اید. شما می توانید کارهای اضافی و تشویقی که برای او انجام می دهید کنترل کنید. سعی کنید به صورت مقابله ای و خشن برخورد نکنید اما تا حد ممکن کارهای تشویقی را به موقع انجام داده و بدون مرز امکانات در اختیار نوجوان خود قرار ندهید.
کمک بگیرید. درمانگری را پیدا کنید که با اختلال رفتاری سلوک آشنایی کامل داشته باشد. اگر فرزند از آمدن پیش یک درمانگر و یا مشاور خودداری می کند شما خودتان به تنهایی بروید. روبه رو شدن با این نوع اختلال رفتاری در فرزندان می تواند یکی از بزرگترین چالش هایی باشد که پدر و مادرها ممکن است با آن در طول زندگی مواجه شوند. سعی نکنید به تنهایی از پس آن برآیید. شما نیاز به کمک های حمایتی دارید. چه به عنوان والدین و چه به عنوان درمانگر خواندن این مقاله برای چگونگی کنار آمدن با اختلالات رفتاری فرزندتان بسیار کمک کننده است.

لزوما نوجوانی که دارای اختلال رفتاری مقابله ای هستند دچار اختلال رفتاری سلوک هم نمی شود. ما دربارۀ نوعی رفتارهای بسیار مشخص نوجوانان صحبت می کنیم که ممکن است والدین در چگونگی روبه رو شدن با آن نیاز به کمک داشته باشند. اطلاعاتی که ما در اینجا ارائه می کنیم تنها بخش کوچکی از چگونگی برخورد با فرزندانی است که خشن و پرخاشگر هستند و رفتارهای خطرناک از خود بروز می دهند. ما امیدواریم که واکنش شما باعث حفظ امنیت و آرامشی شود که در خانه به آن نیاز دارید و مستحق آن هستید.

مقالات مرتبط:

نوجوان پرخاشگر

پرخاشگری در کودک

منبع:کانون مشاوران ایران